Tỷ lệ ung thư cổ tử cung ở Việt Nam: Con số đáng báo động!

Ung thư cổ tử cung là một trong những mối lo ngại hàng đầu về sức khỏe của phụ nữ Việt Nam. Mặc dù có khả năng phòng ngừa và phát hiện sớm, căn bệnh này vẫn gây ra tỷ lệ mắc và tử vong đáng kể. Trong bài viết này, Tiêm chủng Long Châu sẽ đi sâu vào tỷ lệ ung thư cổ tử cung ở Việt Nam và tầm quan trọng của việc phòng ngừa bệnh.

Tỷ lệ ung thư cổ tử cung ở Việt Nam

Tình hình ung thư cổ tử cung tại Việt Nam đang ở mức đáng báo động: Theo GLOBOCAN 2022, mỗi năm Việt Nam ghi nhận khoảng 2.571 ca tử vong do ung thư cổ tử cung, tương đương trung bình khoảng 7 người mỗi ngày. Tỷ lệ mắc mới là khoảng 8,5/100.000 và tỷ lệ tử vong là 4,6/100.000 phụ nữ. Những con số về tỷ lệ mắc và tử vong do ung thư cổ tử cung ở Việt Nam thực sự khiến nhiều người phải suy nghĩ. 

Theo nhận định của GS.TS Nguyễn Viết Tiến, nguyên Thứ trưởng Bộ Y tế, tình trạng đáng báo động này chủ yếu xuất phát từ việc phụ nữ chưa được tiếp cận đầy đủ với các dịch vụ khám sàng lọc định kỳ và hệ thống phát hiện sớm ung thư thông qua các xét nghiệm phù hợp, dễ dàng tiếp cận.

Đáng lo ngại hơn, ngay cả khi các dấu hiệu tiền lâm sàng hoặc tổn thương tiền ung thư được phát hiện, nhiều phụ nữ vẫn chưa được điều trị kịp thời và đúng cách. Bên cạnh đó, nhận thức hạn chế của phụ nữ vùng nông thôn về tầm quan trọng của việc sàng lọc khiến tỷ lệ khám sàng lọc còn thấp và chủ yếu là thụ động. Trong khi đó, chương trình tiêm vắc xin ngừa ung thư cổ tử cung lại chưa được triển khai rộng rãi trên toàn quốc.

Nếu không có biện pháp can thiệp hiệu quả, nguy cơ gia tăng tỷ lệ mắc mới và tử vong trong tương lai là rất lớn, đặc biệt ở các khu vực chưa có chương trình sàng lọc và tiêm chủng rộng rãi. Đây là một viễn cảnh rất đáng lo ngại, đặc biệt khi Việt Nam vẫn chưa có một chương trình quốc gia toàn diện về sàng lọc, dự phòng và điều trị ung thư cổ tử cung được áp dụng trên phạm vi toàn quốc.

Theo thống kê từ GLOBOCAN năm 2022, tỷ lệ ung thư cổ tử cung ở Việt Nam vẫn chưa có xu hướng giảm, ghi nhận 4.612 phụ nữ mắc mới và 2.571 trường hợp tử vong. Đây là những con số cho thấy mức độ nghiêm trọng của căn bệnh này tại nước ta. Mặc dù có sự biến động nhỏ qua các năm, ung thư cổ tử cung vẫn luôn nằm trong top các loại ung thư phổ biến nhất ở phụ nữ Việt Nam. Đáng chú ý, tỷ lệ mắc bệnh có xu hướng trẻ hóa, với nhiều trường hợp được chẩn đoán khi chỉ mới ngoài 20 tuổi hoặc thậm chí ở độ tuổi vị thành niên.

Các yếu tố ảnh hưởng đến tỷ lệ ung thư cổ tử cung

Tỷ lệ mắc ung thư cổ tử cung ở Việt Nam chịu ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố, trong đó quan trọng nhất là:

Nhiễm virus HPV (Human Papillomavirus)

Hầu hết các trường hợp ung thư cổ tử cung (khoảng 99,7%) đều có nguyên nhân từ việc nhiễm các chủng HPV nguy cơ cao dai dẳng, đặc biệt là HPV-16 và HPV-18. Virus này lây truyền chủ yếu qua đường tình dục với tỷ lệ nhiễm cao nhất xảy ra trong độ tuổi 20 - 30.

Yếu tố liên quan đến đời sống tình dục

Bên cạnh nhiễm virus thì các yếu tố về sinh hoạt tình dục cũng là yếu tố nguy cơ mắc bệnh như:

• Quan hệ tình dục sớm: Quan hệ tình dục trước 18 tuổi làm tăng nguy cơ nhiễm HPV và do đó tăng nguy cơ mắc ung thư cổ tử cung.
• Có nhiều bạn tình: Tăng số lượng bạn tình đồng nghĩa với việc tăng nguy cơ tiếp xúc và lây nhiễm các chủng HPV khác nhau.
• Quan hệ tình dục không an toàn: Không sử dụng biện pháp bảo vệ khi quan hệ cũng góp phần làm tăng nguy cơ lây nhiễm HPV.

Các yếu tố khác

Một số yếu tố khác làm tăng mức độ mắc bệnh như:

• Hệ miễn dịch suy yếu: Những người có hệ miễn dịch yếu, chẳng hạn như người nhiễm HIV/AIDS hoặc người đang dùng thuốc ức chế miễn dịch, có khả năng đào thải virus HPV kém hơn, từ đó tăng nguy cơ ung thư cổ tử cung.
• Hút thuốc lá: Hút thuốc lá làm tăng nguy cơ mắc nhiều loại ung thư, trong đó có ung thư cổ tử cung. Các hóa chất độc hại trong thuốc lá có thể làm tổn thương tế bào cổ tử cung, tạo điều kiện cho virus HPV phát triển.
• Yếu tố di truyền và tiền sử gia đình: Mặc dù không phải là nguyên nhân trực tiếp, nhưng nếu trong gia đình có người thân từng mắc ung thư cổ tử cung, nguy cơ mắc bệnh của bạn cũng có thể tăng lên.

Tầm quan trọng của phòng ngừa và tầm soát ung thư cổ tử cung

Với những con số đáng báo động về tỷ lệ ung thư cổ tử cung ở Việt Nam, việc chủ động phòng ngừa và tầm soát sớm trở nên vô cùng cấp thiết:

Tiêm vắc xin HPV

Tiêm vắc xin HPV là biện pháp phòng ngừa ung thư cổ tử cung hiệu quả và an toàn nhất. Vắc xin được khuyến nghị cho cả nam và nữ từ 9 tuổi đến 45 tuổi. Việc tiêm vắc xin sớm, đặc biệt là trước khi có quan hệ tình dục, sẽ mang lại hiệu quả bảo vệ tối ưu.

Quan hệ tình dục an toàn

Sinh hoạt quan hệ tình dục an toàn là biện pháp cốt lõi để giảm nguy cơ lây nhiễm HPV, nguyên nhân chính gây ung thư cổ tử cung. Việc chung thủy một vợ một chồng và sử dụng bao cao su đúng cách là những lá chắn quan trọng. Những thói quen này không chỉ bảo vệ cá nhân khỏi HPV mà còn góp phần giảm thiểu tỷ lệ ung thư cổ tử cung ở Việt Nam, mang lại sức khỏe tốt hơn cho phụ nữ.

Tầm soát định kỳ

Tầm soát ung thư cổ tử cung định kỳ giúp phát hiện sớm các tế bào bất thường hoặc tổn thương tiền ung thư, ngay cả khi chưa có triệu chứng. Các phương pháp tầm soát phổ biến bao gồm:

• Xét nghiệm Pap: Giúp phát hiện những thay đổi bất thường của tế bào cổ tử cung.
• Xét nghiệm HPV DNA: Phát hiện sự hiện diện của virus HPV nguy cơ cao.

Việc phát hiện sớm cho phép can thiệp và điều trị kịp thời, giúp tăng tỷ lệ chữa khỏi và cải thiện chất lượng cuộc sống cho người bệnh. Phụ nữ từ 21 tuổi trở lên nên thực hiện tầm soát định kỳ theo khuyến nghị của bác sĩ, đặc biệt là những người có yếu tố nguy cơ cao.

Chế độ sống lành mạnh

Duy trì chế độ ăn uống khoa học, tập luyện thể dục thường xuyên, hạn chế căng thẳng và không hút thuốc lá cũng góp phần nâng cao sức đề kháng, giảm nguy cơ mắc bệnh.

• Giữ vệ sinh đồ lót đúng cách: Chìa khóa để phòng ngừa nhiều vấn đề phụ khoa nằm ở thói quen vệ sinh đồ lót hàng ngày. Bạn nên thay đồ lót mỗi ngày và giặt sạch chúng bằng xà phòng chuyên dụng để loại bỏ triệt để vi khuẩn. Một lưu ý quan trọng là không nên giặt chung đồ lót với các loại quần áo khác và hạn chế sử dụng máy giặt. Sau khi giặt, hãy phơi khô đồ lót dưới ánh nắng mặt trời và thay mới chúng sau mỗi ba tháng sử dụng.
• Tích cực vận động để bảo vệ vùng chậu: Việc ngồi yên trong thời gian dài có thể gây tắc nghẽn vùng chậu, làm suy yếu quá trình lưu thông máu đến các cơ quan như ruột thừa và cổ tử cung. Tình trạng này có thể dẫn đến nhiều bệnh phụ khoa nguy hiểm và các rối loạn vùng chậu như viêm cổ tử cung, tổn thương tiền ung thư, và ung thư cổ tử cung. Do đó, hãy tạo thói quen đứng dậy và đi lại để thư giãn cơ thể sau mỗi giờ làm việc. Đây là một cách đơn giản nhưng hiệu quả để duy trì sức khỏe vùng chậu.

Ung thư cổ tử cung hiện đang là một vấn đề y tế nóng bỏng tại Việt Nam. Đây là một trong những căn bệnh có tỷ lệ gia tăng hàng đầu, cướp đi sinh mạng của không ít phụ nữ Việt. Tuy nhiên, dựa trên các nghiên cứu thực tế, các chuyên gia khẳng định bệnh hoàn toàn có thể chữa khỏi nếu được sàng lọc và phát hiện sớm. Ngược lại, nếu bệnh đã ở giai đoạn muộn, việc điều trị sẽ vô cùng khó khăn. Hy vọng qua bài viết này, độc giả có thể nhận thấy mức độ báo động của tỷ lệ ung thư cổ tử cung ở Việt Nam và tầm quan trọng của việc tiêm vắc xin HPV phòng bệnh. Theo dõi Tiêm chủng Long Châu để cập nhật thêm các thông tin bổ ích về bảo vệ sức khỏe của bạn và gia đình nhé!

Với sự tiến bộ của khoa học và y học, đặc biệt là sự ra đời của vắc xin HPV và các phương pháp tầm soát hiện đại, chúng ta hoàn toàn có thể chủ động phòng ngừa và giảm gánh nặng của căn bệnh này. Nâng cao nhận thức cộng đồng, khuyến khích tiêm vắc xin HPV và tầm soát định kỳ chính là chìa khóa để bảo vệ sức khỏe phụ nữ Việt Nam khỏi ung thư cổ tử cung. Tiêm chủng Long Châu tự hào là đơn vị được nhiều chị em phụ nữ lựa chọn và gửi gắm sức khỏe của mình. Hãy đặt lịch tiêm ngay hôm nay để phòng bệnh ung thư cổ tử cung hiệu quả.