Trẻ sơ sinh đi ngoài có mùi tanh và nhầy có sao không?

Mặc dù thường gặp, nhưng đi ngoài bất thường ở trẻ sơ sinh luôn là vấn đề nhạy cảm. Nếu không xử trí kịp thời, có thể ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa và sức khỏe tổng quát của bé. Bài viết này giúp bạn xác định lý do, phân biệt trường hợp bình thường và cần đi khám khi trẻ xuất hiện tình trạng này.

Trẻ sơ sinh đi ngoài có mùi tanh và nhầy có phải là dấu hiệu bất thường?

Phân của trẻ sơ sinh có mùi tanh và lẫn chất nhầy là hiện tượng không hiếm gặp. Tình trạng này có thể là bình thường trong một số giai đoạn phát triển của trẻ, nhưng cũng có thể là dấu hiệu cảnh báo khi đi kèm các biểu hiện khác.

Hiện tượng phân tanh và có nhầy thường xuất hiện ở trẻ bú mẹ hoàn toàn, bú sữa công thức, hoặc đang trong giai đoạn chuyển sang ăn dặm. Trong các trường hợp sau, đây có thể chỉ là phản ứng sinh lý bình thường:

• Chất nhầy chiếm tỉ lệ nhỏ dưới 30% tổng lượng phân.
• Triệu chứng chỉ kéo dài vài ngày.
• Trẻ vẫn bú tốt, không sốt, không quấy khóc bất thường.
• Đi tiểu và đại tiện đều đặn, không có dấu hiệu mất nước.

Cha mẹ cần lưu ý và theo dõi sát nếu:

• Phân nhầy kéo dài quá 3 ngày liên tiếp.
• Có mùi tanh nồng kèm biểu hiện khác như sốt, nôn trớ, bỏ bú, hoặc phân có máu.
• Trẻ quấy khóc nhiều, ngủ không yên, hoặc có dấu hiệu mất nước.

Trong những trường hợp này, nên đưa trẻ đi khám để được bác sĩ đánh giá chính xác và loại trừ các nguyên nhân bệnh lý tiềm ẩn.

Những nguyên nhân phổ biến khiến trẻ sơ sinh đi ngoài có mùi tanh và nhầy

Phân có mùi tanh kèm nhầy ở trẻ sơ sinh có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau. Dưới đây là 5 nguyên nhân thường gặp mà cha mẹ cần biết để theo dõi và xử trí kịp thời.

Thay đổi chế độ dinh dưỡng

Việc thay đổi thức ăn, sữa hoặc sử dụng một số loại thuốc có thể ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa non nớt của trẻ:

• Thuốc kháng sinh hoặc men vi sinh: Khi mẹ hoặc bé dùng kháng sinh, hệ vi sinh đường ruột bị mất cân bằng, dễ gây phân nhầy và mùi tanh. Ngược lại, dùng men vi sinh không phù hợp cũng có thể gây phản ứng tương tự.
• Đổi sữa công thức hoặc bắt đầu ăn dặm: Một số loại sữa không phù hợp hoặc thực phẩm mới khiến cơ thể chưa kịp thích nghi, có thể làm thay đổi mùi và kết cấu phân, trong đó có hiện tượng phân nhầy tanh.

Nhiễm khuẩn nhẹ đường tiêu hóa

Trẻ có thể bị nhiễm khuẩn đường ruột do môi trường, vệ sinh, hoặc tiếp xúc với người lớn mang mầm bệnh:

• Tác nhân thường gặp: Vi khuẩn như escherichia coli, salmonella có thể gây viêm nhẹ, khiến ruột tiết nhiều nhầy và phân có mùi hôi tanh.
• Dấu hiệu đi kèm: Trẻ có thể sốt nhẹ dưới 38°C, quấy khóc, đi ngoài phân lỏng, bú kém và ngủ ít.

Dị ứng hoặc không dung nạp thực phẩm

Một số trẻ sơ sinh có cơ địa nhạy cảm, dễ bị dị ứng hoặc không dung nạp với một số loại protein:

• Dị ứng đạm sữa bò, đạm đậu nành, hoặc không dung nạp lactose: Khi gặp phải, ruột trẻ sẽ tiết ra nhiều dịch nhầy, dẫn đến tiêu hóa kém và tạo phân có mùi tanh nặng.
• Biểu hiện kèm theo: Nôn trớ, nổi mẩn quanh miệng, chậm tăng cân hoặc có dấu hiệu sụt cân rõ rệt.

Viêm ruột hoặc tiêu chảy nhẹ do virus

Viêm nhiễm đường ruột cũng là nguyên nhân phổ biến gây ra phân nhầy tanh:

• Nguyên nhân thường gặp: Virus như rotavirus có thể gây tiêu chảy dạng nhẹ, làm tổn thương niêm mạc ruột và tăng tiết nhầy.
• Biểu hiện nặng: Nếu nghiêm trọng, phân có thể lẫn máu đỏ tươi hoặc dịch mủ, kèm theo biểu hiện mất nước.

Hội chứng ruột kích thích ở trẻ sơ sinh

Một số trẻ có hệ tiêu hóa nhạy cảm, thường phản ứng mạnh với các yếu tố môi trường hoặc chế độ ăn:

• Cơ chế xảy ra: Ruột co bóp bất thường, tăng tiết dịch, hoặc rối loạn nhu động làm xuất hiện nhầy và mùi nhẹ trong phân.
• Đặc điểm nhận biết: Triệu chứng thường thoáng qua, không kèm theo sốt, không có dấu hiệu nguy hiểm toàn thân.

Khi nào cần đưa trẻ đi khám bác sĩ ngay?

Dù nhiều trường hợp phân nhầy và có mùi tanh ở trẻ sơ sinh là hiện tượng tạm thời, cha mẹ vẫn cần cảnh giác với các dấu hiệu cảnh báo. Nếu nhận thấy bất kỳ biểu hiện nào dưới đây, nên đưa bé đến cơ sở y tế để được thăm khám kịp thời:

Sốt cao kéo dài

• Nhiệt độ cơ thể trên 38°C.
• Không giảm sau khi dùng thuốc hạ sốt hoặc sốt tái phát liên tục trong ngày.

Quấy khóc bất thường, bỏ bú

• Bé khó chịu, quấy khóc dai dẳng không rõ nguyên nhân.
• Bỏ bú hoặc bú rất ít, kèm sụt cân rõ rệt.
• Bé có biểu hiện mệt mỏi, ngủ li bì, ít phản ứng.

Dấu hiệu mất nước

• Bé tiểu ít, nước tiểu sậm màu.
• Môi khô, mắt trũng, da nhăn nheo, thóp lõm.

Phân bất thường

• Phân có lẫn máu đỏ tươi, mủ hoặc có dạng sùi bọt nhiều.
• Mùi phân nặng bất thường, kèm màu sắc lạ kéo dài.

Triệu chứng kéo dài

Phân nhầy, mùi tanh và các triệu chứng đi kèm không cải thiện sau 48 đến 72 giờ theo dõi tại nhà.

Tiền sử bệnh lý hoặc yếu tố nguy cơ

Trẻ có tiền sử dị ứng thực phẩm, bệnh ngoài da hoặc trong gia đình có người mắc bệnh lý tiêu hóa, miễn dịch. Việc phát hiện và xử lý sớm các dấu hiệu bất thường sẽ giúp hạn chế nguy cơ biến chứng và đảm bảo an toàn cho bé.

Hướng xử trí tại nhà và biện pháp phòng ngừa

Xử trí tại nhà nếu không có dấu hiệu nghiêm trọng

• Cho bú đúng cách: Tránh bú quá nhiều hoặc khi bé quá đói, đảm bảo 6 đến 8 cữ bú mỗi 24 giờ.
• Giữ vệ sinh: Thay bỉm ngay sau khi bé đi ngoài, lau rửa hậu môn nhẹ nhàng bằng nước ấm.
• Theo dõi phân: Ghi chép số lượng, tính chất phân từ 3 đến 4 lần/ngày để đánh giá diễn tiến.
• Men vi sinh: Có thể sử dụng men vi sinh dành riêng cho trẻ sơ sinh, nhưng cần tham khảo ý kiến bác sĩ.

Phòng ngừa lâu dài

• Kiểm tra dị ứng thực phẩm: Nếu nghi ngờ dị ứng, mẹ có thể thử loại bỏ sữa bò, đậu nành, hoặc thực phẩm nghi ngờ khỏi khẩu phần ăn nếu đang cho con bú.
• Bú sữa mẹ đầy đủ: Duy trì 6 đến 8 cữ bú mỗi ngày để hỗ trợ hệ tiêu hóa của bé.
• Ăn dặm khoa học: Khi bắt đầu ăn dặm, giới thiệu thực phẩm từ ít đến nhiều, theo dõi phản ứng và ghi chép nhật ký ăn uống.
• Tiêm vắc xin: Đảm bảo bé được tiêm vắc xin phòng virus tiêu chảy theo lịch chủng ngừa mở rộng.

Hy vọng qua nội dung bài viết bạn đã có thêm thông tin về trẻ sơ sinh đi ngoài có bọt. Phân của trẻ sơ sinh có mùi tanh và nhầy thường xuất phát từ các nguyên nhân như thay đổi dinh dưỡng, dị ứng, nhiễm khuẩn nhẹ, hoặc tiêu chảy. Đa phần các trường hợp không nghiêm trọng có thể xử trí tại nhà bằng cách theo dõi sát, duy trì chế độ dinh dưỡng hợp lý, và đảm bảo vệ sinh cho bé.