Tiêu chảy phân đen lỏng là bệnh gì? Nguyên nhân và cách xử lý

Tiêu chảy là tình trạng rối loạn tiêu hóa phổ biến có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi. Tuy nhiên, khi hiện tượng tiêu chảy đi kèm với phân lỏng màu đen thì đây không còn là biểu hiện thông thường. Tiêu chảy phân đen bị gì? Đó có thể là dấu hiệu cho thấy đường tiêu hóa đang bị tổn thương nghiêm trọng cần được chẩn đoán và điều trị càng sớm càng tốt.

Tiêu chảy phân đen lỏng là dấu hiệu cảnh báo bệnh gì?

Tiêu chảy phân đen lỏng là biểu hiện bất thường của hệ tiêu hóa và có thể liên quan đến nhiều bệnh lý nghiêm trọng. Về cơ bản, tiêu chảy được xác định khi số lần đi ngoài vượt quá 3 lần/ngày kèm theo tình trạng phân lỏng hoặc toàn nước. Bệnh được phân loại thành tiêu chảy cấp tính nếu kéo dài dưới 4 tuần và mãn tính khi kéo dài hơn 4 tuần.

Trong khi hầu hết các trường hợp tiêu chảy đều lành tính và có thể tự khỏi thì tiêu chảy phân đen lỏng lại là dấu hiệu cần đặc biệt lưu ý. Tình trạng này có thể bắt nguồn từ các bệnh như viêm loét dạ dày tá tràng, xung huyết dạ dày, xuất huyết tiêu hóa trên hoặc các khối u ác tính trong đường tiêu hóa. Màu đen trong phân có thể là do máu đã bị tiêu hóa một phần khi đi qua ống tiêu hóa.

Nếu gặp hiện tượng tiêu chảy phân đen lỏng bạn nên đến cơ sở y tế sớm để được thăm khám và chẩn đoán chính xác. Việc phát hiện và điều trị kịp thời sẽ giúp phòng tránh các biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra. 

Nguyên nhân tiêu chảy ra nước màu đen cần cảnh giác

Tiêu chảy phân đen lỏng là tình trạng không nên xem nhẹ vì đây có thể là dấu hiệu của các vấn đề nghiêm trọng trong đường tiêu hóa. Khác với tiêu chảy thông thường, màu phân đen cho thấy có thể có hiện tượng xuất huyết bên trong đường tiêu hóa mà không dễ dàng quan sát bằng mắt thường. Dưới đây là một số nguyên nhân phổ biến gây nên tình trạng này.

Do xung huyết dạ dày

Xung huyết dạ dày là hiện tượng các mạch máu tại niêm mạc dạ dày bị giãn nở bất thường gây chảy máu. Khi máu chảy vào lòng dạ dày và bị tiêu hóa cùng thức ăn sẽ tạo thành phân đen. Màu sắc phân sẽ đậm hay nhạt tùy theo lượng máu bị chảy. Nếu máu chảy nhiều, phân sẽ có màu đen đậm và mùi hôi đặc trưng.

Loét dạ dày 

Loét dạ dày, tá tràng thường xảy ra do sử dụng kéo dài các loại thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs) hoặc nhiễm vi khuẩn Helicobacter pylori. Khi ổ loét gây xuất huyết, máu đi vào ống tiêu hóa và dẫn đến tình trạng tiêu chảy phân đen.

Viêm hoặc rách thực quản

Tổn thương tại thực quản cũng có thể gây chảy máu. Trong trường hợp không xảy ra trào ngược, máu sẽ theo đường tiêu hóa xuống dạ dày và được đào thải ra ngoài dưới dạng phân đen lỏng.

Bệnh lý tai mũi họng có chảy máu

Một số bệnh lý về tai mũi họng như viêm amidan nặng, viêm xoang hoặc u vùng hầu họng có thể gây chảy máu âm thầm. Khi người bệnh nuốt phải máu này, nó sẽ được tiêu hóa và tạo ra phân đen khi đại tiện.

Viêm ruột hoặc u ruột non

Các bệnh lý tại ruột non như viêm ruột, u lành tính hoặc ác tính có thể gây rối loạn tiêu hóa kèm theo xuất huyết. Máu bị trộn với phân và tạo thành tiêu chảy màu đen. Đây là dấu hiệu cảnh báo cần được thăm khám chuyên khoa tiêu hóa ngay.

Tế bào ung thư

Ung thư hệ tiêu hóa, đặc biệt trong giai đoạn đầu, có thể không gây đau nhưng lại biểu hiện qua triệu chứng như tiêu chảy phân đen lỏng. Mặc dù cơ chế chưa được làm rõ hoàn toàn nhưng đây là triệu chứng lâm sàng phổ biến mà bác sĩ thường gặp ở bệnh nhân ung thư dạ dày hoặc ruột.

Nếu bạn bị tiêu chảy phân đen lỏng kèm theo các triệu chứng như mệt mỏi, chóng mặt, sụt cân không rõ nguyên nhân hoặc đau bụng kéo dài thì nên đến cơ sở y tế để được kiểm tra càng sớm càng tốt. Việc phát hiện sớm và điều trị kịp thời sẽ giúp ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm đến sức khỏe.

Cần làm gì khi bị tiêu chảy ra nước màu đen?

Tiêu chảy thông thường có thể tự khỏi sau 1 - 2 ngày mà không gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe. Tuy nhiên, nếu bạn gặp tình trạng tiêu chảy ra nước màu đen kéo dài hoặc kèm theo triệu chứng sốt cao, đau bụng dữ dội hoặc phân có lẫn máu thì cần đặc biệt cảnh giác. 

Người bệnh nên đến bệnh viện để được thăm khám và chẩn đoán chính xác. Tuyệt đối không nên tự ý mua thuốc điều trị tại nhà khi chưa có chỉ định của bác sĩ. Lạm dụng thuốc không đúng cách có thể khiến tình trạng bệnh nặng hơn và ảnh hưởng nghiêm trọng đến gan, thận hoặc dạ dày. Thăm khám y tế kịp thời là biện pháp tốt nhất để bảo vệ sức khỏe khi gặp tình trạng tiêu chảy bất thường.

Trung tâm Tiêm chủng Long Châu là địa chỉ uy tín hàng đầu trong lĩnh vực tiêm ngừa tại Việt Nam, cung cấp đa dạng các loại vắc xin cho trẻ em và người lớn. Với hệ thống bảo quản vắc xin đạt chuẩn GSP, đội ngũ y tế chuyên nghiệp và dịch vụ chăm sóc khách hàng tận tâm, Long Châu cam kết mang đến trải nghiệm tiêm chủng an toàn và hiệu quả cho cộng đồng.

Đặc biệt, Tiêm chủng Long Châu hiện đang cung cấp vắc xin Rotarix (Bỉ) - một trong những vắc xin phòng ngừa tiêu chảy cấp do Rotavirus hiệu quả nhất hiện nay. Vắc xin này được chỉ định cho trẻ từ 6 - 24 tuần tuổi, với phác đồ gồm 2 liều uống, liều 2 sau liều thứ nhất 1 tháng. Ngoài Rotarix, Long Châu còn cung cấp các loại vắc xin Rota khác như Rotateq (Mỹ) và Rotavin (Việt Nam), phù hợp với nhu cầu và điều kiện của từng gia đình.

Tóm lại, tiêu chảy phân đen lỏng là triệu chứng không nên chủ quan vì có thể liên quan đến nhiều bệnh lý nghiêm trọng như loét dạ dày, viêm ruột hoặc ung thư. Nếu gặp tình trạng này, người bệnh cần đến cơ sở y tế để được thăm khám và xử lý đúng cách. Chủ động theo dõi sức khỏe và tiêm phòng đầy đủ là giải pháp quan trọng giúp phòng ngừa nguy cơ bệnh tật liên quan đến tiêu hóa.