Hiến máu là một hành động nhân văn, giúp cứu sống nhiều người. Tuy nhiên, không phải lúc nào cũng có thể hiến máu ngay lập tức, đặc biệt là sau khi tiêm vắc xin. Vì vậy, có không ít người băn khoăn tiêm vắc xin có hiến máu được không và cần phải đợi bao lâu để đảm bảo sức khỏe cho cả người hiến lẫn người nhận. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn đi vào tìm lời giải đáp chi tiết hơn nhé!
Tiêm vắc xin có hiến máu được không?
Với câu hỏi “tiêm vắc xin có hiến máu được không” thì câu trả lời là CÓ nhưng cần tuân thủ các điều kiện cụ thể tùy vào loại vắc xin đã tiêm và tình trạng sức khỏe cá nhân. Bởi mỗi loại vắc xin sẽ có thời gian chờ trước khi hiến máu khác nhau theo quy định. Đồng thời, bác sĩ sẽ đánh giá sức khỏe tổng quát để xác định người đó có đủ điều kiện hiến máu hay không.
/tiem_vac_xin_co_hien_mau_duoc_khong_sau_tiem_bao_lau_thi_duoc_hien_3_61b9328ba0.jpg)
Nếu sau tiêm, cơ thể không xuất hiện phản ứng nghiêm trọng và sức khỏe ổn định, người được tiêm có thể hiến máu theo hướng dẫn. Ngược lại, nếu có triệu chứng như sốt, mệt mỏi hoặc cơ thể chưa hồi phục hoàn toàn, việc hiến máu cần được hoãn lại cho đến khi sức khỏe trở lại bình thường. Điều này đảm bảo máu hiến không bị ảnh hưởng bởi phản ứng sau tiêm và an toàn cho người nhận.
Theo Thông tư 26/2013/TT-BYT về hướng dẫn hoạt động truyền máu, người hiến máu cần đáp ứng các tiêu chuẩn nhất định về độ tuổi, cân nặng, sức khỏe và xét nghiệm y tế. Cụ thể như sau:
Độ tuổi
Người hiến máu phải đủ từ 18 đến 60 tuổi, không phân biệt giới tính.
Cân nặng
- Phụ nữ từ 42kg trở lên và nam giới từ 45kg trở lên sẽ được phép hiến máu toàn phần.
- Nếu cân nặng trong khoảng 42kg - 45kg, chỉ được hiến tối đa 250ml máu toàn phần mỗi lần.
- Người từ 45kg trở lên có thể hiến máu toàn phần nhưng không vượt quá 9ml/kg cân nặng và không quá 500ml/lần.
- Nếu cân nặng từ 50kg trở lên, có thể hiến các thành phần máu bằng phương pháp gạn tách với tổng thể tích không quá 500ml.
- Người từ 60kg trở lên được phép hiến các thành phần máu với tổng thể tích tối đa 650ml mỗi lần.
Yêu cầu sức khỏe
Người hiến máu phải trải qua xét nghiệm y tế để đảm bảo không mắc các bệnh lý nghiêm trọng như:
- Bệnh mãn tính hoặc cấp tính liên quan đến thần kinh, tim mạch, hô hấp, tiêu hóa, gan mật, nội tiết, tiết niệu, huyết học, miễn dịch hoặc dị ứng nặng.
- Không có tiền sử ghép tạng, lấy hoặc hiến bộ phận cơ thể.
- Không nghiện rượu, ma túy hoặc sử dụng một số loại thuốc bị cấm trước khi hiến máu như Etretinate, Acitretin, hormone tăng trưởng từ tuyến yên hoặc insulin từ bò.
- Không mắc bệnh lây truyền qua đường máu hoặc các bệnh lây nhiễm qua đường tình dục.
- Phụ nữ không mang thai tại thời điểm đăng ký hiến máu.
- Không có khuyết tật nặng theo quy định của Luật Người khuyết tật.
/tiem_vac_xin_co_hien_mau_duoc_khong_sau_tiem_bao_lau_thi_duoc_hien_4_833a04f86f.jpg)
Tiêu chí lâm sàng
- Người hiến máu phải có sức khỏe ổn định, tỉnh táo, nhận thức tốt và không có triệu chứng bất thường.
- Huyết áp tâm thu nằm trong khoảng 100 - 160mmHg, huyết áp tâm trương từ 60 - 100mmHg.
- Nhịp tim đều, dao động trong khoảng 60 - 90 lần/phút.
- Không có dấu hiệu bất thường như sút cân nhanh (giảm hơn 10% trọng lượng cơ thể trong 6 tháng), da xanh, hoa mắt, chóng mặt, đổ mồ hôi trộm, nổi hạch, sốt, ho kéo dài, khó thở, tiêu chảy, xuất huyết hoặc tổn thương da.
Xét nghiệm máu
- Nồng độ hemoglobin cần đạt tối thiểu là 120g/l đối với hiến máu toàn phần; nếu hiến trên 350ml thì phải đạt ít nhất 125g/l.
- Đối với hiến huyết tương bằng gạn tách, nồng độ protein huyết thanh toàn phần phải đạt tối thiểu 60g/l và xét nghiệm không quá 1 tháng trước khi hiến.
- Hiến tiểu cầu, bạch cầu hạt hoặc tế bào gốc yêu cầu số lượng tiểu cầu từ 150×10⁹/l trở lên.
Dù đáp ứng đủ các tiêu chí trên, người hiến máu vẫn cần được bác sĩ kiểm tra sàng lọc để xác định có đủ điều kiện hay không. Quyết định cuối cùng thuộc về bác sĩ dựa trên tình trạng sức khỏe thực tế của người hiến.
Sau khi tiêm vắc xin bao lâu thì được hiến máu?
Ngoài việc tiêm vắc xin có hiến máu được không, thời gian hoãn hiến máu sau tiêm cũng được nhiều người quan tâm. Thời gian trì hoãn hiến máu sau khi tiêm vắc xin được quy định nhằm đảm bảo sức khỏe cho người hiến, an toàn cho người nhận và duy trì chất lượng máu tốt nhất. Việc này cũng giúp vắc xin phát huy hiệu quả tối ưu trong cơ thể. Tùy thuộc vào loại vắc xin và cơ chế hoạt động của chúng, thời gian chờ trước khi hiến máu sẽ khác nhau:
- Người đã tiêm vắc xin phòng bệnh dại cần đợi đủ 12 tháng sau khi kết thúc đợt tiêm mới có thể hiến máu.
- Đối với các loại vắc xin như sởi, quai bị, rubella, thương hàn, tả, thủy đậu và lao (BCG), thời gian trì hoãn là 4 tuần sau khi hoàn thành đợt tiêm.
- Những loại vắc xin khác yêu cầu thời gian chờ tối thiểu 7 ngày trước khi người tiêm có thể hiến máu trở lại.
/tiem_vac_xin_co_hien_mau_duoc_khong_sau_tiem_bao_lau_thi_duoc_hien_1_34286ab3f3.jpg)
Trường hợp nào không được hiến máu sau tiêm vắc xin?
Những trường hợp không đáp ứng một trong các tiêu chuẩn nêu trên sẽ không được chấp nhận tham gia hiến máu. Bên cạnh đó, theo quy định của Bộ Y tế trong Thông tư số 26/2013/TT-BYT về hướng dẫn hoạt động truyền máu, một số trường hợp cần phải trì hoãn hiến máu, cụ thể như sau:
Những trường hợp cần trì hoãn hiến máu trong 12 tháng, tính từ thời điểm:
- Hoàn toàn hồi phục sau khi trải qua các ca phẫu thuật.
- Đã khỏi hoàn toàn các bệnh như lao, sốt rét, uốn ván, giang mai, viêm não, viêm màng não.
- Kết thúc quá trình tiêm vắc xin ngừa bệnh dại do bị động vật cắn hoặc sau khi tiếp nhận truyền máu, các chế phẩm từ máu hay sản phẩm sinh học có nguồn gốc từ máu.
- Sau khi sinh con hoặc chấm dứt thai kỳ.
Những trường hợp cần trì hoãn hiến máu trong 6 tháng, tính từ thời điểm:
- Đã thực hiện xăm hình trên da.
- Xỏ khuyên ở tai, mũi, rốn hoặc các vị trí khác trên cơ thể.
- Tiếp xúc với máu hoặc dịch cơ thể của người có nguy cơ mắc bệnh truyền nhiễm qua đường máu.
- Vừa hồi phục sau các bệnh lý như thương hàn, bị rắn cắn, nhiễm trùng huyết, viêm tắc động/tĩnh mạch, viêm tủy xương hoặc viêm tụy.
/tiem_vac_xin_co_hien_mau_duoc_khong_sau_tiem_bao_lau_thi_duoc_hien_5_cf7d708a5f.jpg)
Những trường hợp cần trì hoãn hiến máu trong 4 tuần, tính từ thời điểm:
- Đã hoàn toàn hồi phục sau khi mắc các bệnh như viêm dạ dày ruột, viêm phế quản, viêm phổi, bệnh sởi, ho gà, quai bị, viêm đường tiết niệu, sốt xuất huyết, kiết lỵ, rubella, bệnh tả, nhiễm trùng da.
- Hoàn tất lịch tiêm chủng các loại vắc xin phòng bệnh như rubella, sởi, thương hàn, tả, quai bị, thủy đậu hoặc lao (BCG).
Những trường hợp cần trì hoãn hiến máu trong 7 ngày, tính từ thời điểm:
- Đã hồi phục sau các bệnh cúm, cảm lạnh, viêm mũi dị ứng, viêm họng hoặc đau nửa đầu (Migraine).
- Đã tiêm các loại vắc xin khác, ngoại trừ những vắc xin đặc biệt như phòng dại, rubella, sởi, thương hàn, tả, quai bị, thủy đậu, lao (BCG) hoặc các sản phẩm có nguồn gốc từ máu.
Những quy định liên quan đến một số nghề nghiệp và hoạt động đặc thù:
Những người làm việc trong các lĩnh vực hoặc tham gia vào các hoạt động đặc biệt dưới đây chỉ nên hiến máu vào ngày nghỉ hoặc cần đợi tối thiểu 12 giờ sau khi hiến máu mới có thể tiếp tục công việc:
- Người làm việc ở môi trường có độ cao lớn hoặc dưới nước sâu như phi công, nhân viên vận hành cần cẩu, công nhân thi công trên công trình cao tầng, người leo núi, thợ mỏ, thủy thủ hay thợ lặn.
- Người điều khiển các phương tiện giao thông công cộng như lái xe buýt, lái tàu hỏa, lái tàu thủy.
- Những người vận động với cường độ cao, bao gồm vận động viên chuyên nghiệp hoặc những ai tham gia hoạt động thể lực nặng.
/tiem_vac_xin_co_hien_mau_duoc_khong_sau_tiem_bao_lau_thi_duoc_hien_2_026b771b0e.jpg)
Đối với những người không thuộc các nhóm kể trên, việc có đủ điều kiện hiến máu hay không sẽ do bác sĩ thực hiện khám sàng lọc tuyển chọn và đưa ra quyết định.
Như vậy, bài viết trên đây đã giúp bạn phần nào giải đáp được cho thắc mắc tiêm vắc xin có hiến máu được không. Người đã tiêm vắc xin vẫn có thể hiến máu, nhưng cần tuân thủ thời gian chờ theo quy định tùy vào loại vắc xin đã tiêm. Điều này không chỉ giúp bảo vệ sức khỏe người hiến mà còn đảm bảo nguồn máu hiến tặng đạt chất lượng tốt nhất. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào, bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ để được hướng dẫn cụ thể trước khi quyết định hiến máu.