Cho con bú là quá trình tự nhiên nhưng không phải lúc nào cũng suôn sẻ và dễ dàng. Bên cạnh các vấn đề thường gặp như tắc tia sữa hay đau núm vú, nhiều mẹ còn phát hiện những mụn trắng ở đầu nhũ hoa khi cho con bú. Hiện tượng này có thể là bình thường, nhưng cũng có thể là dấu hiệu cảnh báo sự tắc nghẽn tuyến sữa. Vậy nguyên nhân thực sự là gì và phòng ngừa tình trạng này như thế nào? Hãy cùng Tiêm chủng Long Châu tìm hiểu qua bài viết dưới đây.
Tại sao xuất hiện mụn trắng ở đầu nhũ hoa khi cho con bú?
Trong thời gian cho con bú, nhiều mẹ có thể bất ngờ khi phát hiện một hoặc vài chấm trắng nhỏ xuất hiện ở đầu nhũ hoa. Dù nhìn giống như mụn, đây không đơn thuần là vấn đề da liễu thông thường, mà đa phần liên quan đến quá trình tiết sữa và sức khỏe tuyến vú.
Một trong những nguyên nhân phổ biến nhất là do ống dẫn sữa ở núm vú bị tắc nghẽn. Khi sữa không thoát ra được, nó có thể đông lại và hình thành một chấm trắng, còn gọi là “mụn sữa”. Nếu lớp da bên ngoài che kín lỗ thoát sữa, nó sẽ tạo thành một nốt nhỏ nhìn như mụn nước. Các mẹ thường mô tả cảm giác đau nhói, như kim châm mỗi khi bé bú vào vùng này. Mặc dù đôi khi chỉ cần bé bú mạnh để làm thông ống sữa, nhưng nếu tắc kéo dài, có thể dẫn đến viêm hoặc nhiễm trùng vú.

Ngoài ra, việc cho bé bú không hết sữa cũng dễ gây tắc nghẽn. Nếu mẹ chuyển sang vú bên kia quá sớm hoặc bé bú không hiệu quả, sữa còn lại trong vú có thể ứ đọng và dẫn đến hiện tượng mụn trắng. Những mẹ có cơ địa tiết nhiều sữa càng dễ gặp phải tình trạng này.
Thói quen mặc áo ngực chật, áo có gọng hoặc địu bé quá sát vào ngực cũng gây ra áp lực lên tuyến vú, từ đó ảnh hưởng đến dòng chảy của sữa. Nếu áp lực kéo dài, các tuyến sữa có thể bị tắc và biểu hiện đầu tiên lại chính là những nốt nhỏ màu trắng nơi núm vú.
Đôi khi, hiện tượng nổi mụn trắng không phải do tắc sữa mà là do thay đổi nội tiết tố. Trong thời kỳ mang thai và cho con bú, cơ thể mẹ có thể xuất hiện những tuyến nhỏ gọi là hạt Montgomery quanh quầng vú. Đây là tuyến tiết dầu tự nhiên để bảo vệ da vùng núm và “hướng dẫn” bé tìm vú mẹ. Các nốt này có thể to lên và nhìn giống mụn, nhưng hoàn toàn vô hại.

Một số trường hợp khác nghiêm trọng hơn có thể liên quan đến nhiễm trùng. Ví dụ, tưa miệng do nấm Candida gây ra không chỉ gây đau rát núm vú mà còn khiến vùng này nổi những đốm trắng, đỏ, rát và dễ lan sang bé. Nếu bạn hoặc bé gần đây dùng kháng sinh, nguy cơ bị nấm sẽ cao hơn. Ngoài ra, virus herpes cũng có thể lây từ bé sang mẹ và gây ra những vết loét nhỏ trên núm vú, kèm cảm giác rát và nổi bóng nước.
Xuất hiện mụn trắng ở đầu nhũ hoa khi cho con bú có nguy hiểm không?
Khi đang cho con bú, nếu mẹ nhận thấy đầu nhũ hoa xuất hiện một đốm trắng nhỏ như mụn, điều đó có thể khiến lo lắng. Tuy nhiên, phần lớn những nốt trắng này không đáng lo ngại. Chúng thường là do sữa bị tắc lại trong lỗ thoát trên núm vú, một tình trạng rất phổ biến và khá vô hại. Khi bé bú, áp lực hút có thể giúp làm thông ống sữa và làm nốt trắng tự biến mất.
Tuy nhiên, nếu vết trắng kéo dài nhiều ngày, gây đau rát, hoặc sưng đỏ thì có thể đó là dấu hiệu của vấn đề khác như tắc ống dẫn sữa, nhiễm nấm (tưa miệng) hoặc trong một số trường hợp hiếm như nhiễm virus herpes. Những tình trạng này cần được bác sĩ kiểm tra và điều trị kịp thời. Nếu nghi ngờ bị herpes, mẹ sẽ cần dùng thuốc kháng virus và nên tạm thời vắt sữa thay vì cho bé bú trực tiếp, cho đến khi vết loét lành hẳn.

Thông thường, các nốt trắng sẽ tự hết nếu mẹ cho con bú thường xuyên, xoa bóp nhẹ vùng ngực dưới vòi sen ấm, hoặc vệ sinh núm vú đúng cách. Nhưng nếu tình trạng không cải thiện sau một tuần hoặc kèm theo các dấu hiệu như đau nhiều, có cục u trong vú, sốt, hoặc thấy dịch bất thường không phải là sữa mẹ, mẹ nên đi khám để được chẩn đoán và điều trị sớm.
Cách phòng ngừa xuất hiện tình trạng mụn trắng khi cho con bú
Để phòng ngừa mụn trắng ở đầu nhũ hoa (milk bleb), mẹ bỉm cần duy trì việc cho bé bú đều đặn và đúng kỹ thuật. Mỗi cữ bú nên để bé bú hết một bên ngực trước khi chuyển sang bên còn lại, giúp làm trống tuyến sữa và hạn chế tắc ống dẫn sữa.
Đảm bảo bé ngậm bắt vú đúng cách là yếu tố quan trọng giúp sữa lưu thông hiệu quả. Nếu bé ngậm nông hoặc bú yếu, bạn nên tìm sự hỗ trợ từ chuyên viên tư vấn sữa mẹ để điều chỉnh kịp thời.
Ngoài ra, mẹ bỉm nên tránh mặc áo ngực chật, địu bé ép sát ngực hoặc tư thế nằm đè lên bầu vú lâu – những yếu tố có thể gây áp lực lên tuyến sữa. Ưu tiên áo ngực chuyên dụng, mềm, co giãn tốt.
Giữ vệ sinh vùng ngực, lau khô đầu vú sau mỗi cữ bú, và chườm ấm/xoa bóp nhẹ nhàng khi có dấu hiệu tắc sữa cũng là biện pháp hữu hiệu giúp ngăn ngừa mụn trắng và biến chứng viêm vú.

Việc xuất hiện mụn trắng ở đầu nhũ hoa khi cho con bú thường liên quan đến sự tắc nghẽn tuyến sữa hoặc các biến đổi nhỏ của cơ thể mẹ trong giai đoạn nuôi con. Dù phần lớn các trường hợp không nguy hiểm, mẹ vẫn cần theo dõi kỹ và xử lý kịp thời để tránh biến chứng như viêm tuyến vú hay áp-xe. Nếu cảm thấy đau, sốt hoặc bầu ngực căng tức bất thường, mẹ nên tìm đến bác sĩ hoặc chuyên gia tư vấn sữa mẹ để được hỗ trợ. Chăm sóc cơ thể mẹ tốt chính là cách bảo vệ bé yêu từ những điều nhỏ nhất.