Sau phẫu thuật, chế độ dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp năng lượng và ảnh hưởng trực tiếp đến tốc độ lành vết thương. Nhiều người lo ngại rằng ăn thịt gà sớm sau mổ có thể gây ngứa, sẹo lồi hoặc làm vết thương lâu lành. Nhưng liệu lo ngại này có cơ sở khoa học hay chỉ là kinh nghiệm truyền miệng?
Tại sao phải kiêng thịt gà sau phẫu thuật?
Việc kiêng thịt gà sau phẫu thuật nhằm giảm nguy cơ kích ứng vết thương, hạn chế ngứa hoặc sẹo lồi ở người có cơ địa nhạy cảm, đồng thời tránh gây áp lực cho hệ tiêu hóa còn yếu. Các lý do chính gồm:
Nguy cơ kích ứng và gây ngứa
Trong giai đoạn vết thương đang lên da non, vùng da quanh vết mổ rất nhạy cảm. Một số người nhận thấy sau khi ăn thịt gà có cảm giác ngứa nhiều hơn ở khu vực vết mổ. Ở những cơ địa nhạy cảm, tình trạng này có thể khiến bệnh nhân vô tình gãi và làm tổn thương mô. Vì vậy, kiêng thịt gà giai đoạn đầu là biện pháp thận trọng đối với những ai có cơ địa dễ bị kích ứng và ngứa.
Tăng sinh collagen quá mức dễ gây sẹo lồi
Thịt gà giàu protein, cần thiết để tái tạo mô. Tuy nhiên đối với một số người thì lượng collagen sản sinh quá mức có thể dẫn đến sẹo lồi hoặc phì đại, gây ảnh hưởng thẩm mỹ và khó chịu. Đây là lý do thịt gà thường được khuyến nghị hạn chế ở người có cơ địa sẹo lồi.

Ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa
Sau phẫu thuật, hệ tiêu hóa hoạt động kém hiệu quả do thuốc mê, kháng sinh và chế độ ăn lỏng. Thịt gà, nhất là phần da nhiều mỡ, có thể gây đầy bụng, khó tiêu, làm chậm quá trình hồi phục. Vì thế, việc tạm thời kiêng thịt gà giúp giảm gánh nặng cho tiêu hóa.
Dù có những lo ngại, thịt gà vẫn là nguồn dinh dưỡng tốt nhờ chứa protein chất lượng cao, vitamin A, E, nhóm B cùng khoáng chất sắt, canxi, phốt pho. Khi vết thương đã ổn định, thường sau khoảng 2 đến 3 tuần tùy tình trạng, thịt gà chế biến đơn giản như ức gà luộc có thể hỗ trợ quá trình hồi phục.
Những điều cần biết về việc kiêng thịt gà sau phẫu thuật
Để trả lời câu hỏi tại sao phải kiêng thịt gà sau phẫu thuật một cách toàn diện, cần xem xét cả khoa học và kinh nghiệm thực tiễn.
Chưa có bằng chứng khoa học rõ ràng
Cho đến nay, chưa có nghiên cứu khoa học khẳng định thịt gà gây ngứa, sẹo lồi hoặc chậm lành vết thương. Những lo ngại chủ yếu đến từ quan sát thực tế và kinh nghiệm dân gian, nhất là ở châu Á. Tuy nhiên, trải nghiệm khác nhau tùy từng cá nhân nên không nên áp dụng kiêng kỵ một cách cứng nhắc.
Cơ địa cá nhân là yếu tố quyết định
Phản ứng với thực phẩm sau phẫu thuật phụ thuộc nhiều vào cơ địa. Người có tiền sử sẹo lồi, dị ứng hoặc nhạy cảm với thịt gà cần thận trọng hơn. Ngược lại, nếu cơ địa bình thường và vết thương ổn định, ăn thịt gà thường không gây vấn đề đáng lo ngại.

Thời điểm ăn lại thịt gà
Thời gian kiêng thường kéo dài 1 đến 3 tuần sau mổ, tùy loại phẫu thuật. Khi vết thương đã khô, không còn tiết dịch và cơ thể ăn uống bình thường, bệnh nhân có thể thử ăn một ít thịt gà nạc luộc hoặc hấp. Nếu không có dấu hiệu bất thường như ngứa hay khó tiêu, có thể tăng dần lượng ăn.
Xem xét trong chế độ ăn tổng thể
Việc kiêng thịt gà cần đặt trong bối cảnh chung. Ngoài thịt gà, nhiều thực phẩm khác cũng nên hạn chế sau mổ như đồ nếp, hải sản dễ gây dị ứng, món cay nóng, thức ăn nhiều dầu mỡ. Quan trọng là xây dựng chế độ ăn đa dạng, lành mạnh và dễ tiêu hóa để hỗ trợ hồi phục toàn diện.
Gợi ý cách ăn uống sau phẫu thuật
Trong thời gian chưa ăn thịt gà, người bệnh cần bổ sung dinh dưỡng từ các nguồn khác:
- Thực phẩm giàu protein thay thế: Cá như cá hồi, cá thu giàu omega-3, dễ tiêu hóa; thịt heo nạc, thịt bò nạc cung cấp sắt và kẽm; đậu phụ, đậu nành, các loại hạt họ đậu và trứng là nguồn protein thực vật và động vật nhẹ nhàng, phù hợp khi hệ tiêu hóa còn yếu.
- Thực phẩm giàu vitamin và khoáng chất: Rau xanh đậm như cải bó xôi, súp lơ xanh chứa nhiều vitamin A, C, K; trái cây giàu vitamin C như cam, kiwi, dâu tây hỗ trợ tổng hợp collagen; ngũ cốc nguyên hạt và các loại hạt bổ sung kẽm, đồng, mangan cần thiết cho quá trình hồi phục.
- Thực phẩm dễ tiêu hóa: Các món mềm như cháo, súp, khoai tây nghiền, yến mạch giúp giảm áp lực lên hệ tiêu hóa; ưu tiên chế biến bằng cách luộc hoặc hấp thay vì chiên xào để cơ thể hấp thu tốt hơn.

Ngoài ra bạn cũng nên tuân thủ những nguyên tắc ăn uống quan trọng như:
- Chia nhỏ bữa ăn thành 5 đến 6 lần mỗi ngày, tránh ăn quá no để hệ tiêu hóa không bị quá tải, đồng thời giúp cơ thể hấp thu dưỡng chất một cách đều đặn và ổn định.
- Uống đủ nước khoảng 1,5 đến 2 lít mỗi ngày, có thể bổ sung thêm nước ép trái cây tươi không đường hoặc nước canh loãng để cung cấp vitamin, khoáng chất và duy trì độ ẩm cho cơ thể.
- Hạn chế sử dụng cà phê, rượu bia và nước ngọt có ga vì dễ gây kích ứng đường ruột, làm tăng nguy cơ mất nước và ảnh hưởng xấu đến quá trình hồi phục.
- Theo dõi phản ứng của cơ thể khi thử các loại thực phẩm mới, nếu xuất hiện dấu hiệu bất thường như đau bụng, tiêu chảy hoặc nổi mẩn đỏ ngứa thì nên dừng lại ngay và tham khảo ý kiến bác sĩ để có hướng điều chỉnh phù hợp.
- Ăn chậm, nhai kỹ để giảm áp lực lên hệ tiêu hóa, đồng thời tạo điều kiện cho cơ thể hấp thu tốt hơn các chất dinh dưỡng có trong thực phẩm.
Khi vết thương đã khô, không ngứa và cơ thể ăn uống bình thường, thường sau 2 đến 3 tuần có thể thử ăn trở lại. Nên bắt đầu với ức gà nạc, bỏ da, chế biến đơn giản. Ăn từ ít đến nhiều và quan sát phản ứng cơ thể. Nếu không có vấn đề, thịt gà có thể trở lại trong chế độ ăn thường xuyên.

Trên đây là lời giải đáp cho thắc mắc tại sao phải kiêng thịt gà sau phẫu thuật mà bạn có thể tham khảo. Người bệnh nên kiêng trong giai đoạn đầu, thay thế bằng nguồn protein khác và chỉ ăn lại thịt gà khi cơ thể sẵn sàng. Quan trọng nhất là tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng để có chế độ ăn cá nhân hóa, an toàn và hiệu quả.