Tách ối là gì? Những điều cần biết về phương pháp tách màng ối

Phương pháp tách màng ối là một thủ thuật can thiệp sản khoa đơn giản, song đòi hỏi sự chỉ định và đánh giá lâm sàng chính xác từ bác sĩ chuyên khoa. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp cái nhìn toàn diện về phương pháp tách màng ối, giúp bạn nắm bắt nhanh chóng và đầy đủ thông tin cần thiết để chuẩn bị tốt nhất cho hành trình vượt cạn.

Tách ối là gì?

Tách ối hay còn gọi là tách màng ối là một thủ thuật sản khoa được sử dụng để kích thích chuyển dạ tự nhiên ở các thai phụ đã đủ tháng, thường từ tuần 39 trở đi. Trong quá trình tách ối, bác sĩ sẽ dùng một hoặc hai ngón tay đưa qua cổ tử cung và nhẹ nhàng tách lớp màng ối khỏi thành tử cung. Thao tác này kích thích cơ thể sản xuất hormone prostaglandin - một chất tự nhiên giúp cổ tử cung mềm, mở rộng và khởi phát các cơn gò tử cung.

Tuy nhiên không phải thai phụ nào cũng đều phù hợp với phương pháp tách màng ối. Dưới đây là các điều kiện cần đảm bảo trước khi thực hiện tách ối như sau:

• Thai đủ tháng: Thai từ 39 tuần trở lên hoặc từ 37 tuần trong một số trường hợp đặc biệt theo chỉ định lâm sàng.
• Cổ tử cung sẵn sàng: Cổ tử cung phải mềm và mở ít nhất 1 - 2cm để bác sĩ có thể đưa ngón tay vào thực hiện tách màng ối.
• Không có dấu hiệu bất thường: Không có nhiễm trùng, nhau tiền đạo, nhau bong non hoặc các vấn đề sản khoa nghiêm trọng khác.
• Sự đồng ý của thai phụ: Thai phụ cần được giải thích rõ ràng về quy trình, lợi ích, rủi ro và đồng ý thực hiện thủ thuật.

Theo các nghiên cứu, tách màng ối là một phương pháp an toàn và hiệu quả để thúc đẩy chuyển dạ tự nhiên, đặc biệt ở những thai phụ có nguy cơ mang thai kéo dài quá ngày dự sinh.

Phương pháp tách màng ối được thực hiện như thế nào?

Phương pháp tách màng ối là một thủ thuật đơn giản, thường được tiến hành ngay tại phòng khám hoặc bệnh viện nếu đáp ứng đủ các điều kiện cần thiết. Quy trình thực hiện phương pháp tách màng ối bao gồm các bước sau:

• Đánh giá ban đầu: Bác sĩ sản khoa sẽ kiểm tra tình trạng cổ tử cung về mức độ mở, độ mềm và tư thế thai nhi thông qua thăm khám hoặc siêu âm để đảm bảo thủ thuật an toàn.
• Sát khuẩn: Vùng âm đạo và cổ tử cung được sát khuẩn kỹ lưỡng để giảm nguy cơ nhiễm trùng.
• Thực hiện tách màng ối: Bác sĩ đưa một hoặc hai ngón tay qua cổ tử cung đã mở, xoay nhẹ để tách lớp màng ối khỏi thành tử cung. Quá trình này thường kéo dài từ 10 - 30 giây.
• Theo dõi sau thủ thuật: Sau khi tách ối, bác sĩ sẽ theo dõi phản ứng của sản phụ và tình trạng thai nhi để đảm bảo không có biến chứng.

Thủ thuật tách màng ối thường không cần gây mê và có thể gây cảm giác khó chịu hoặc đau nhẹ trong lúc thực hiện. Tuy nhiên, cảm giác này thường biến mất nhanh chóng sau khi hoàn tất. 

Lợi ích, rủi ro và những điều cần biết khi tách ối

Phương pháp tách ối mang lại nhiều lợi ích, nhưng cũng tiềm ẩn một số rủi ro. Hiểu rõ các khía cạnh này sẽ giúp thai phụ và gia đình đưa ra quyết định sáng suốt khi được bác sĩ đề xuất thực hiện phương pháp này.

Lợi ích nổi bật của tách màng ối

Tách ối là phương pháp với cơ chế kích thích sinh lý nội sinh thay vì can thiệp bằng thuốc, phương pháp này ngày càng được các bác sĩ sản khoa cân nhắc như một lựa chọn an toàn và hiệu quả. Dưới đây là những lợi ích nổi bật của tách màng ối trong thực hành lâm sàng:

• Thúc đẩy chuyển dạ tự nhiên: Kích thích cơ thể tăng sản xuất prostaglandin, giúp cổ tử cung mềm và mở, tạo điều kiện chuyển dạ tự nhiên mà không cần dùng thuốc.
• Rút ngắn thời gian thai kỳ quá hạn: Giảm thiểu thời gian chờ đợi ở những trường hợp thai quá ngày dự sinh, góp phần hạn chế biến chứng liên quan đến thai kỳ kéo dài.
• Giảm tỷ lệ sinh mổ: Tách màng ối làm giảm nguy cơ sinh mổ ở những sản phụ có chuyển dạ kéo dài.
• Ít phụ thuộc vào can thiệp y khoa: So với các phương pháp kích sinh dùng thuốc, tách ối ít gây tác dụng phụ và không yêu cầu sử dụng oxytocin.

Rủi ro và biến chứng cần lưu ý

Tách màng ối được xem là thủ thuật an toàn và ít xâm lấn trong khởi phát chuyển dạ. Tuy nhiên, cũng như bất kỳ can thiệp y khoa nào, kỹ thuật này không hoàn toàn không có rủi ro. Một số rủi ro và biến chứng khi thực hiện tách ối như:

• Cảm giác đau hoặc khó chịu: Thai phụ có thể cảm thấy đau hoặc khó chịu trong quá trình thao tác, nhất là khi cổ tử cung còn chưa mở hoặc chưa mềm.
• Chảy máu nhẹ và cơn gò không đều: Một số trường hợp xuất hiện chảy máu âm đạo nhẹ kèm theo các cơn co tử cung không đều, cần theo dõi sát để phân biệt với dấu hiệu chuyển dạ thật sự.
• Hiệu quả không như kỳ vọng: Tách ối có thể không mang lại hiệu quả khởi phát chuyển dạ nếu cổ tử cung chưa sẵn sàng.
• Tăng nguy cơ nhiễm trùng: Nếu phương pháp tách màng ối không được thực hiện trong điều kiện vô khuẩn, nguy cơ viêm màng ối hoặc nhiễm trùng âm đạo có thể gia tăng, ảnh hưởng đến thai phụ và thai nhi.

Khi nào không nên thực hiện tách ối?

Mặc dù tách ối được đánh giá là phương pháp đơn giản, mang lại hiệu quả nổi bật. Tuy nhiên không phải bất cứ thai phụ nào cũng phù hợp với phương pháp tách màng ối. Dưới đây là các trường hợp không nên thực hiện tách ối như:

• Thai chưa đủ tháng: Thủ thuật chống chỉ định trong các trường hợp thai dưới 37 tuần do làm tăng nguy cơ sinh non và các biến chứng chu sinh liên quan.
• Cổ tử cung chưa sẵn sàng: Khi cổ tử cung còn đóng kín, chưa mềm hoặc chưa có dấu hiệu “chín muồi”, việc tách ối thường không hiệu quả và có thể gây đau hoặc khó chịu cho thai phụ.
• Bệnh lý sản khoa nghiêm trọng: Bao gồm nhau tiền đạo, nhau bong non, nhiễm trùng ối, vỡ ối sớm hoặc các tình trạng sản khoa có nguy cơ cao khác.
• Không có sự đồng thuận của thai phụ: Việc thực hiện bất kì thủ thuật nào đều cần sự đồng ý tự nguyện, sau khi thai phụ đã được cung cấp đầy đủ thông tin về lợi ích và nguy cơ.

Tách ối là một trong những phương pháp kích thích chuyển dạ an toàn và hiệu quả nếu được thực hiện đúng cách bởi bác sĩ sản khoa có chuyên môn. Dù là một thủ thuật đơn giản, tách màng ối không phải lúc nào cũng phù hợp với mọi thai phụ. Trước khi quyết định thực hiện, hãy trao đổi kỹ với bác sĩ để đảm bảo thủ thuật được chỉ định đúng thời điểm và trong điều kiện an toàn nhất.