Sụt cân sinh lý ở trẻ sơ sinh: Nguyên nhân, dấu hiệu và cách khắc phục hiệu quả

Sau khi chào đời, trẻ sơ sinh thường trải qua giai đoạn sụt cân sinh lý trong những ngày đầu. Đây là hiện tượng sụt cân sinh lý ở trẻ sơ sinh hoàn toàn bình thường và không phải dấu hiệu bệnh lý. Tuy nhiên, việc hiểu rõ nguyên nhân, dấu hiệu và cách chăm sóc trẻ trong giai đoạn này là rất quan trọng để đảm bảo sức khỏe cho bé.

Sụt cân sinh lý ở trẻ sơ sinh là gì?

Sụt cân sinh lý ở trẻ sơ sinh là hiện tượng trẻ mất đi một phần trọng lượng cơ thể so với lúc mới sinh. Thông thường, trẻ sơ sinh sẽ sụt khoảng 5-10% cân nặng trong vòng 7-10 ngày sau khi chào đời. Đây là quá trình tự nhiên khi bé bắt đầu thích nghi với môi trường bên ngoài bụng mẹ.

Nguyên nhân sụt cân sinh lý ở trẻ sơ sinh

Một số nguyên nhân sụt cân sinh lý ở trẻ sơ sinh:

• Mất nước qua da, hô hấp và phân su: Trẻ sơ sinh mất nước thông qua các hoạt động sinh lý bình thường như đi tiểu, thở và bài tiết phân su. Đây là nguyên nhân chính khiến bé giảm cân trong những ngày đầu.
• Lượng sữa mẹ chưa ổn định: Trong 3-4 ngày đầu sau sinh, sữa mẹ chưa tiết ra nhiều nên trẻ có thể chưa nhận đủ lượng dinh dưỡng cần thiết.
• Thay đổi môi trường: Từ môi trường nước ối trong tử cung sang không khí bên ngoài khiến cơ thể bé cần thời gian để điều chỉnh.
• Phân su: Bé thải phân su (phân đầu tiên) ngay sau sinh, điều này cũng góp phần làm giảm trọng lượng cơ thể.

Khi nào là bất thường?

Sụt cân sinh lý thường không đáng lo ngại, nhưng nếu:

• Trẻ sụt cân quá 10% trọng lượng ban đầu.
• Không có dấu hiệu phục hồi sau 2 tuần.
• Bé mệt mỏi, bú kém, da nhăn nheo quá mức.

Khi đó, phụ huynh cần đưa bé đến gặp bác sĩ để kiểm tra sức khỏe tổng quát.

Dấu hiệu sụt cân sinh lý ở trẻ sơ sinh

Phụ huynh có thể dễ dàng nhận biết tình trạng sụt cân sinh lý ở trẻ sơ sinh thông qua các dấu hiệu sau:

• Trẻ bú ít: Ở những ngày đầu sau sinh, bé thường chưa quen với việc bú mẹ, kèm theo đó là lượng sữa mẹ tiết ra chưa đều, khiến trẻ bú ít hơn mong đợi. Một số bé có thể bú ngắn, thời gian bú ít và dễ ngủ gật khi đang bú. Đây là dấu hiệu thường gặp khi bé chưa thực sự làm quen với cách bú mẹ.
• Da bé nhăn nheo: Khi sụt cân sinh lý, vùng da ở tay, chân của bé có thể nhăn lại, nhất là khi mất nước nhiều. Điều này dễ nhận thấy nhất ở những vùng da mềm, đặc biệt là các nếp gấp ở cổ, tay và chân. Nếu sờ vào, phụ huynh có thể cảm giác làn da hơi khô, kém mềm mại hơn so với lúc mới sinh.
• Quần áo trở nên rộng hơn: Sau vài ngày, cha mẹ có thể nhận thấy quần áo của bé trở nên rộng rãi hơn so với khi mới sinh. Điều này là do trẻ đã giảm một phần trọng lượng, các lớp mỡ dưới da ít đi nên quần áo có cảm giác lỏng lẻo hơn.
• Ít đi tiểu: Số lần đi tiểu của bé có thể giảm đi đôi chút, đặc biệt trong những ngày đầu sau sinh khi lượng sữa mẹ chưa nhiều. Trung bình, một trẻ sơ sinh khỏe mạnh sẽ đi tiểu khoảng 6-8 lần/ngày. Nếu ít hơn con số này, có thể bé đang bú không đủ lượng sữa cần thiết.

Lưu ý: Mặc dù sụt cân sinh lý là bình thường, nhưng nếu trẻ có dấu hiệu mệt mỏi, quấy khóc liên tục, lờ đờ hoặc không chịu bú, phụ huynh cần đưa bé đi khám để loại trừ các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng hơn. Phát hiện sớm giúp bảo vệ sức khỏe của bé và tránh những biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra.

Cách chăm sóc trẻ bị sụt cân sinh lý

Để bé nhanh chóng phục hồi cân nặng và phát triển khỏe mạnh, cha mẹ cần chú ý các điểm sau:

• Cho bé bú thường xuyên: Mẹ nên cho bé bú sữa mẹ đều đặn mỗi 2-3 giờ để đảm bảo cung cấp đủ dinh dưỡng và nước cho bé.
• Kiểm tra khớp ngậm đúng cách: Việc bú đúng khớp sẽ giúp bé nhận đủ lượng sữa mẹ, tránh tình trạng bú ít hay bú không hiệu quả.
• Giữ ấm cơ thể: Trẻ sơ sinh cần được giữ ấm để tránh mất nhiệt, nhất là ở thời điểm sau sinh khi cơ thể bé còn non nớt.
• Theo dõi cân nặng: Phụ huynh nên theo dõi cân nặng của bé hàng tuần để kịp thời phát hiện bất thường.

Nếu tình trạng sụt cân kéo dài hơn 2 tuần mà không phục hồi, cần đưa trẻ đi khám bác sĩ để xác định nguyên nhân và cách xử lý phù hợp.

Bảo vệ sức khỏe toàn diện cho trẻ thông qua tiêm chủng

Để bảo vệ sức khỏe toàn diện cho trẻ, tiêm chủng định kỳ là một trong những biện pháp quan trọng nhất mà phụ huynh cần lưu ý. Tại Trung tâm Tiêm chủng Long Châu, chúng tôi cung cấp các gói tiêm chủng chuyên biệt cho trẻ ở các độ tuổi khác nhau, giúp bé phòng ngừa các bệnh nguy hiểm ngay từ những ngày đầu đời. Các gói tiêm chủng bao gồm:

• Gói vắc xin 6 tháng: Gói tiêm này bao gồm các mũi vắc xin thiết yếu giúp bảo vệ trẻ khỏi các bệnh truyền nhiễm như bạch hầu, ho gà, uốn ván, viêm gan B, sởi, rubella… Đảm bảo bé được bảo vệ toàn diện trong giai đoạn phát triển quan trọng đầu đời.
• Gói vắc xin 12 tháng: Gói tiêm này bao gồm các mũi vắc xin bổ sung cho trẻ, tiếp tục bảo vệ bé khỏi các bệnh nguy hiểm và giúp hoàn thiện hệ miễn dịch của trẻ trong giai đoạn phát triển tiếp theo.
• Gói vắc xin 24 tháng: Gói tiêm cho trẻ từ 2 tuổi với các mũi vắc xin nâng cao, hỗ trợ tăng cường sức đề kháng cho trẻ trong môi trường học đường và ngoài cộng đồng.

Việc tiêm chủng đầy đủ và đúng lịch sẽ giúp trẻ có được sức khỏe tốt nhất, phòng tránh các bệnh nguy hiểm, và phát triển khỏe mạnh trong suốt chặng đường trưởng thành. Hãy đảm bảo cho bé yêu của bạn được tiêm phòng tại Trung tâm Tiêm chủng Long Châu để bảo vệ sức khỏe toàn diện cho bé.

Sụt cân sinh lý ở trẻ sơ sinh là hiện tượng tự nhiên và hoàn toàn bình thường trong giai đoạn đầu đời. Tuy nhiên, để đảm bảo sự phát triển khỏe mạnh cho bé, phụ huynh cần chú ý theo dõi các dấu hiệu sụt cân và chăm sóc bé đúng cách, đặc biệt là việc cho bé bú thường xuyên, theo dõi cân nặng và cung cấp đủ dinh dưỡng. Nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào, đừng ngần ngại đưa bé đến bác sĩ để được tư vấn và xử lý kịp thời.