Stress có tăng cân không? Lý giải thói quen ăn uống khi căng thẳng

Trong cuộc sống hiện đại, áp lực từ công việc và các mối quan hệ dễ khiến chúng ta rơi vào căng thẳng. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng stress có tăng cân không thì câu trả lời là có. Tăng cân do stress xuất phát từ những thay đổi trong thói quen ăn uống, vận động và giấc ngủ. Hiểu rõ cơ chế này sẽ giúp bạn tìm ra cách kiểm soát cân nặng hiệu quả hơn.

Stress có tăng cân không?

Stress hoàn toàn có thể khiến bạn tăng cân. Khi cơ thể rơi vào trạng thái căng thẳng, hormone cortisol sẽ tăng cao, kích thích cảm giác thèm ăn và làm bạn tiêu thụ nhiều năng lượng hơn mức cần thiết. Ngoài ra, stress còn khiến bạn dễ tìm đến các loại thực phẩm chứa nhiều đường và chất béo như một cách giải tỏa cảm xúc. 

Bên cạnh đó, sự căng thẳng kéo dài làm rối loạn giấc ngủ, giảm động lực vận động và khiến cơ thể dần tích trữ năng lượng dư thừa. Chính những yếu tố này kết hợp lại đã gián tiếp khiến cân nặng tăng nhanh theo thời gian, ngay cả khi bạn không nhận ra.

Những lý do gây tăng cân khi stress

Stress không chỉ ảnh hưởng đến tinh thần mà còn tác động trực tiếp đến thói quen sinh hoạt hằng ngày. Chính những thay đổi âm thầm này lại là nguyên nhân khiến cân nặng của bạn tăng lên một cách khó kiểm soát.

Ăn nhiều đồ ngọt và chất béo

Khi căng thẳng, cơ thể thường tiết ra hormone cortisol. Hormone này làm tăng cảm giác thèm ăn, đặc biệt là với các loại thực phẩm giàu đường và chất béo. Việc tiêu thụ quá nhiều đồ ăn nhanh, bánh ngọt, socola hay đồ chiên rán có thể giúp giảm cảm giác lo âu tức thì, nhưng về lâu dài lại tích trữ năng lượng dư thừa, khiến cân nặng tăng nhanh chóng.

Ăn uống theo cảm xúc

Nhiều người khi gặp áp lực thường tìm đến thức ăn như một cách giải tỏa cảm xúc. Ăn uống không còn dựa trên nhu cầu dinh dưỡng mà trở thành một hình thức “an ủi bản thân”. Thói quen này được gọi là ăn uống theo cảm xúc. Thức ăn có thể giúp bạn thoải mái hơn trong chốc lát, nhưng đồng thời cũng khiến lượng calo nạp vào vượt xa nhu cầu, gây ra tình trạng thừa cân.

Không tập luyện, vận động

Stress kéo dài thường đi kèm cảm giác mệt mỏi, uể oải và thiếu động lực. Khi đó, nhiều người chọn cách nằm nghỉ hoặc ngồi yên một chỗ thay vì tham gia các hoạt động thể chất. Việc thiếu vận động khiến cơ thể không thể đốt cháy năng lượng dư thừa, từ đó làm cân nặng tăng lên theo thời gian.

Thiếu ngủ

Giấc ngủ có vai trò quan trọng trong việc duy trì cân bằng hormone và chuyển hóa năng lượng. Stress thường làm giấc ngủ bị gián đoạn, khó ngủ hoặc mất ngủ triền miên. Khi thiếu ngủ, cơ thể sẽ sản sinh nhiều hormone gây thèm ăn và giảm khả năng kiểm soát khẩu phần. Điều này khiến bạn dễ ăn nhiều hơn bình thường và dẫn đến tăng cân nhanh chóng.

Có thể thấy, stress ảnh hưởng đến nhiều khía cạnh từ chế độ ăn, vận động cho đến giấc ngủ. Khi những yếu tố này cộng hưởng, việc tăng cân là điều khó tránh khỏi nếu không kịp thời điều chỉnh lối sống.

Những tác hại của việc tăng cân do stress

Tăng cân do stress không chỉ ảnh hưởng đến vóc dáng mà còn để lại nhiều hệ lụy cho sức khỏe thể chất lẫn tinh thần. Dưới đây là những tác hại thường gặp mà bạn cần đặc biệt lưu ý.

Tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường

Khi cân nặng tăng quá mức, lượng đường trong máu cũng dễ mất kiểm soát. Đây chính là nguyên nhân làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường tuýp 2. Bệnh tiểu đường không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe hiện tại mà còn gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm về lâu dài.

Nguy cơ mắc bệnh tim và đột quỵ

Tăng cân do stress đồng nghĩa với việc cơ thể tích tụ nhiều mỡ thừa, đặc biệt là mỡ nội tạng. Lượng mỡ này có thể làm tăng huyết áp, gây rối loạn mỡ máu và tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch. Thậm chí, tình trạng này có thể dẫn đến đột quỵ nếu không được kiểm soát kịp thời.

Ảnh hưởng đến khả năng sinh sản

Cân nặng tăng nhanh có thể gây rối loạn nội tiết tố, ảnh hưởng đến chu kỳ kinh nguyệt ở phụ nữ và giảm chất lượng tinh trùng ở nam giới. Điều này làm giảm khả năng thụ thai tự nhiên và gây ra nhiều lo lắng cho các cặp đôi trong độ tuổi sinh sản.

Rối loạn chức năng hô hấp và phổi

Thừa cân cũng có thể làm tăng áp lực lên hệ hô hấp. Người bị béo phì thường dễ gặp tình trạng khó thở, ngưng thở khi ngủ và suy giảm chức năng phổi. Điều này khiến chất lượng cuộc sống giảm sút và có thể gây ra các bệnh lý hô hấp khác.

Ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe tinh thần

Một nghịch lý đáng buồn là stress khiến bạn tăng cân, và khi cân nặng tăng quá mức, bạn lại càng dễ lo lắng, tự ti và căng thẳng hơn. Vòng luẩn quẩn này kéo dài sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe tinh thần, thậm chí dẫn đến trầm cảm.

Rõ ràng, việc tăng cân do stress không chỉ đơn thuần là thay đổi về ngoại hình mà còn kéo theo hàng loạt nguy cơ sức khỏe. Vì vậy, kiểm soát stress và duy trì cân nặng hợp lý chính là chìa khóa để bảo vệ cơ thể một cách toàn diện.

Cách khắc phục tăng cân do stress hiệu quả

Để thoát khỏi tình trạng tăng cân do stress, bạn có thể áp dụng một số giải pháp đơn giản nhưng hiệu quả sau:

• Duy trì chế độ ăn uống cân bằng: Hạn chế thực phẩm giàu đường, chất béo bão hòa, thay thế bằng rau xanh, trái cây và ngũ cốc nguyên hạt.
• Tập thể dục thường xuyên: Các hoạt động như đi bộ, yoga, bơi lội hoặc chạy bộ không chỉ giúp đốt cháy năng lượng dư thừa mà còn giảm căng thẳng hiệu quả.
• Ngủ đủ giấc: Cố gắng duy trì 7 đến 8 tiếng ngủ mỗi ngày, tạo không gian ngủ thoáng mát và yên tĩnh để cải thiện chất lượng giấc ngủ.
• Thực hành các kỹ thuật thư giãn: Thiền, hít thở sâu hoặc nghe nhạc nhẹ nhàng giúp cân bằng cảm xúc và giảm lo âu.
• Chia sẻ cảm xúc: Tâm sự với người thân, bạn bè hoặc chuyên gia tâm lý để giải tỏa áp lực, tránh việc tìm đến thức ăn như một cách xoa dịu căng thẳng.

Stress có thể khiến cân nặng tăng lên âm thầm thông qua thói quen ăn uống và sinh hoạt không lành mạnh. Nếu bạn còn băn khoăn stress có tăng cân không thì câu trả lời chắc chắn là có. Vì vậy, hãy điều chỉnh lối sống và kiểm soát căng thẳng để bảo vệ sức khỏe và duy trì tinh thần thoải mái.