Sốt rét run ở người lớn nên làm gì? Hướng dẫn cách chăm sóc và phòng ngừa

Sốt rét là một trong những căn bệnh truyền nhiễm nguy hiểm và có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng nếu không được điều trị kịp thời. Đây là bệnh do ký sinh trùng Plasmodium gây ra, được truyền qua vết cắn của muỗi Anopheles. Khi mắc sốt rét, người bệnh thường trải qua những triệu chứng đặc trưng như sốt cao, run rẩy, đau đầu và mệt mỏi. Nếu bạn đang lo lắng về việc sốt rét run ở người lớn nên làm gì, hãy tham khảo bài viết dưới đây để biết cách xử lý và chăm sóc hiệu quả.

Sốt rét run ở người lớn nên làm gì?

Khi xuất hiện các triệu chứng nghi ngờ sốt rét như sốt cao, ớn lạnh, run rẩy hoặc mệt mỏi kéo dài, điều cần thiết đầu tiên là đến ngay cơ sở y tế gần nhất để được thăm khám và làm xét nghiệm chẩn đoán. Việc chẩn đoán sớm giúp xác định chính xác loài ký sinh trùng Plasmodium gây bệnh và lựa chọn phác đồ điều trị thích hợp. Tuyệt đối không nên tự ý sử dụng thuốc chống sốt rét vì có thể dẫn đến tác dụng phụ nghiêm trọng hoặc tình trạng kháng thuốc.

Bệnh sốt rét có thể được điều trị hiệu quả bằng các loại thuốc chống sốt rét. Một số thuốc thông dụng bao gồm Artemisinin và các dẫn xuất của nó, cùng với các loại thuốc khác như Quinine, Mefloquine. Các loại thuốc này có tác dụng tiêu diệt ký sinh trùng trong cơ thể, giúp người bệnh hồi phục nhanh chóng.

Để điều trị bệnh sốt rét, bác sĩ sẽ chỉ định phác đồ điều trị phù hợp tùy thuộc vào loại ký sinh trùng Plasmodium và mức độ nghiêm trọng của bệnh. Việc tuân thủ nghiêm túc phác đồ điều trị và không tự ý ngưng thuốc là yếu tố then chốt giúp kiểm soát bệnh hiệu quả, hạn chế nguy cơ tái phát và phòng ngừa sự lan truyền trong cộng đồng.

Những triệu chứng của sốt rét cần chú ý

Trước khi tìm hiểu về cách điều trị và chăm sóc, chúng ta cần hiểu rõ hơn về bệnh sốt rét và các dấu hiệu nhận biết. Sốt rét là bệnh truyền nhiễm do ký sinh trùng Plasmodium gây ra, lây truyền qua vết đốt của muỗi cái Anopheles mang mầm bệnh. Hiện nay, có 5 loài Plasmodium được xác định gây bệnh sốt rét ở người, bao gồm: Plasmodium falciparum, Plasmodium vivax, Plasmodium ovale, Plasmodium malariae và Plasmodium knowlesi.

Khi mắc sốt rét, người bệnh sẽ gặp phải những triệu chứng đặc trưng như:

• Sốt cao: Thân nhiệt có thể tăng lên đến 39 - 40 độ C, và sốt thường xuất hiện theo từng cơn, kéo dài từ 6 - 8 tiếng.
• Run rẩy: Một triệu chứng dễ nhận biết của sốt rét là cơn run rẩy không thể kiểm soát. Người bệnh sẽ cảm thấy lạnh và run mạnh, thường xuyên xảy ra trước khi sốt cao.
• Mệt mỏi, đau đầu: Cảm giác mệt mỏi, uể oải và đau đầu là những biểu hiện khác của bệnh.
• Đổ mồ hôi: Sau khi sốt, người bệnh có thể đổ mồ hôi rất nhiều, có thể kèm theo cảm giác yếu sức, chóng mặt.
• Nôn mửa và tiêu chảy: Một số bệnh nhân có thể gặp phải triệu chứng tiêu chảy hoặc nôn mửa trong quá trình bị bệnh.

Chính vì những triệu chứng này, sốt rét run ở người lớn nên làm gì để giảm bớt sự khó chịu và ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm? Dưới đây là những hướng dẫn cụ thể.

Chăm sóc người bệnh như thế nào?

Sau khi đã nhận được sự điều trị từ bác sĩ, việc chăm sóc người bệnh tại nhà là rất quan trọng để giúp người bệnh hồi phục nhanh chóng. Sốt rét run ở người lớn nên làm gì trong quá trình chăm sóc tại nhà? Đầu tiên, bạn cần đảm bảo người bệnh được cung cấp đủ nước và dinh dưỡng để bù đắp năng lượng và ngăn ngừa mất nước.

• Uống đủ nước: Sốt rét khiến cơ thể người bệnh mất đi một lượng nước đáng kể do sốt và đổ mồ hôi. Vì vậy, người bệnh cần uống nhiều nước, có thể là nước lọc, nước Oresol, hoặc nước trái cây tươi. Việc uống nước đều đặn sẽ giúp duy trì cân bằng nước và điện giải trong cơ thể.
• Ăn nhẹ và dễ tiêu: Trong giai đoạn sốt rét, người bệnh thường cảm thấy chán ăn hoặc buồn nôn. Do đó, nên cho người bệnh ăn các món ăn dễ tiêu hóa như cháo, súp, hoặc trái cây để cung cấp năng lượng mà không làm dạ dày cảm thấy khó chịu.
• Bổ sung vitamin và khoáng chất: Các loại thực phẩm giàu vitamin C, vitamin A và kẽm sẽ giúp tăng cường hệ miễn dịch của người bệnh, giúp cơ thể chống lại sự tấn công của ký sinh trùng Plasmodium.

Làm gì để kiểm soát cơn sốt và giảm run rẩy?

Sốt cao và cơn run rẩy là những triệu chứng đặc trưng của bệnh sốt rét. Sốt rét run ở người lớn nên làm gì để giảm thiểu những triệu chứng này và giúp người bệnh cảm thấy dễ chịu hơn?

• Dùng thuốc hạ sốt: Các loại thuốc như paracetamol hoặc ibuprofen có thể giúp giảm sốt và giảm đau hiệu quả. Paracetamol là thuốc hạ sốt được ưu tiên sử dụng cho người bệnh sốt rét. Trường hợp sử dụng ibuprofen cần thận trọng, đặc biệt với người có bệnh lý dạ dày, gan hoặc thận, vì thuốc có thể gây tác dụng phụ không mong muốn nếu dùng kéo dài. Cần sử dụng thuốc theo đúng chỉ định của bác sĩ và không tự ý dùng thuốc quá liều.
• Giữ ấm cơ thể: Mặc dù người bệnh bị sốt rét thường cảm thấy lạnh và run, nhưng việc giữ ấm cơ thể là rất quan trọng để giảm thiểu cảm giác lạnh run. Dùng một chiếc chăn mỏng để bao bọc người bệnh sẽ giúp giảm run và giữ cho cơ thể ổn định hơn.
• Theo dõi thân nhiệt: Cần thường xuyên đo nhiệt độ cơ thể của người bệnh để theo dõi mức độ sốt. Nếu sốt quá cao (trên 40 độ C), cần đưa người bệnh đến cơ sở y tế ngay lập tức để xử lý.

Phòng ngừa sốt rét và tái phát bệnh

Sau khi điều trị, người bệnh cần thực hiện các biện pháp phòng ngừa bệnh sốt rét. Sốt rét run ở người lớn nên làm gì để phòng ngừa bệnh trong tương lai?

• Sử dụng thuốc phòng ngừa: Đối với những người sống ở khu vực có nguy cơ sốt rét cao, bác sĩ có thể chỉ định dùng thuốc phòng ngừa sốt rét. Việc dùng thuốc này giúp ngăn ngừa sự xâm nhập của ký sinh trùng vào cơ thể.
• Diệt muỗi và phòng tránh muỗi đốt: Để tránh bị muỗi cắn và lây nhiễm bệnh, nên sử dụng màn chống muỗi, xịt thuốc diệt muỗi và mặc quần áo dài để bảo vệ cơ thể.
• Dọn dẹp nhà cửa sạch sẽ: Muỗi thường sinh sản ở những nơi ẩm ướt, vì vậy cần giữ cho môi trường sống sạch sẽ, không để các vật dụng chứa nước đọng lại để muỗi không có nơi sinh sản.
• Chống lại dịch bệnh sốt rét: Cần tham gia các chiến dịch phòng chống sốt rét, giúp giảm thiểu số lượng muỗi trong cộng đồng.

Tóm lại sốt rét run ở người lớn nên làm gì? Khi mắc sốt rét run, việc xử lý đúng cách là rất quan trọng để bảo vệ sức khỏe của người bệnh và ngăn ngừa những biến chứng nguy hiểm. Điều trị y tế kịp thời, cung cấp đủ nước và dinh dưỡng, kiểm soát cơn sốt và run rẩy, cùng với các biện pháp phòng ngừa sẽ giúp người bệnh nhanh chóng hồi phục. Tuy nhiên, để phòng ngừa bệnh tái phát, cần chú ý đến các biện pháp phòng chống muỗi và phòng ngừa sốt rét. Nếu có bất kỳ dấu hiệu nào của sốt rét, đừng ngần ngại tìm sự trợ giúp từ bác sĩ để bảo vệ sức khỏe của bản thân và cộng đồng.