Quá trình thụ thai diễn ra như thế nào và trong bao lâu?

Hiểu đúng về quá trình thụ thai không chỉ giúp các cặp vợ chồng chủ động trong việc sinh con mà còn giúp phát hiện sớm những dấu hiệu bất thường nếu có. Đặc biệt với những người đang mong con hoặc đang điều trị hiếm muộn, việc nắm rõ các giai đoạn từ rụng trứng đến khi trứng được thụ tinh và làm tổ sẽ hỗ trợ đáng kể trong việc lập kế hoạch mang thai. Hãy cùng tìm hiểu cụ thể từng giai đoạn diễn ra như thế nào và quá trình thụ thai mất bao lâu nhé.

Quá trình thụ thai là gì?

Quá trình thụ thai là chuỗi các sự kiện sinh học khi một tinh trùng kết hợp với trứng để tạo ra hợp tử, mở đầu cho thai kỳ. Nếu hợp tử phát triển thành công và làm tổ trong tử cung, mang thai chính thức bắt đầu. Ngược lại, nếu sự kết hợp không xảy ra hoặc hợp tử không làm tổ, chu kỳ kinh nguyệt tiếp theo sẽ diễn ra như bình thường. Trong khái niệm này, quá trình thụ thai không chỉ là sự gặp gỡ giữa tinh trùng và trứng, mà còn bao gồm các bước tiếp theo để đưa hợp tử đến nơi làm tổ và phát triển.

Điểm then chốt là hợp tử sau khi hình thành phải có khả năng di chuyển vào tử cung, tiếp tục phân chia và bám vào niêm mạc tử cung nếu điều kiện thuận lợi, quá trình thụ thai thành công, nếu không thì thất bại. Việc hiểu đúng khái niệm này là bước nền tảng để tiếp tục phân tích các giai đoạn chi tiết tiếp theo.

Quá trình thụ thai diễn ra như thế nào?

Việc thụ thai không xảy ra tức thì mà trải qua một chuỗi các bước sinh học phức tạp và liên tiếp. Mỗi giai đoạn đều đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành thai kỳ thành công. Dưới đây là các giai đoạn chính trong quá trình thụ thai:

Giai đoạn 1: Rụng trứng

Trước khi quá trình thụ thai có thể bắt đầu, cơ thể người phụ nữ phải trải qua giai đoạn rụng trứng. Vào khoảng giữa chu kỳ kinh nguyệt (ví dụ nếu chu kỳ 28 ngày thì vào ngày thứ 14), buồng trứng sẽ phóng thích một trứng trưởng thành vào ống dẫn trứng. Đây chính là thời điểm mà nếu có tinh trùng trong vùng sinh dục, khả năng thụ tinh sẽ rất cao. Tuy nhiên, trứng chỉ tồn tại và có khả năng được thụ tinh trong khoảng 12 - 24 giờ sau khi rụng, vì vậy nếu tinh trùng không kịp tiếp cận trong khoảng thời gian này thì cơ hội để quá trình thụ thai diễn ra sẽ mất.

Giai đoạn 2: Thụ tinh

Khi trứng đã rụng, bước then chốt tiếp theo trong quá trình thụ thai là sự kết hợp giữa tinh trùng và trứng.
Nếu quan hệ tình dục không tránh thai vào thời điểm gần rụng trứng, tinh trùng có thể sống trong tử cung, cổ tử cung và vòi trứng từ 3 đến 5 ngày để chờ trứng. Trong hành trình này, tinh trùng phải vượt qua nhiều chướng ngại vật như chất nhầy cổ tử cung, đường ống dẫn trứng, sự lựa chọn sinh lý. Khi một tinh trùng khỏe mạnh nhất xâm nhập vào trứng, quá trình “phá vỏ trứng” để bước vào và kết hợp vật liệu di truyền bắt đầu. Khi thành công, hợp tử hình thành, đánh dấu bước đầu của quá trình thụ thai.

Giai đoạn 3: Di chuyển đến tử cung

Sau khi hợp tử được hình thành, quá trình thụ thai tiếp theo là việc hợp tử di chuyển vào buồng tử cung để chuẩn bị làm tổ.

Trong khoảng 3 - 5 ngày tiếp theo, hợp tử sẽ tiếp tục phân chia thành nhiều tế bào trong khi di chuyển từ vòi trứng đến tử cung. Trong giai đoạn này, hợp tử rất nhỏ và chuyển động một cách thầm lặng, không để lại biểu hiện bên ngoài rõ rệt cho người mẹ. Khi đến buồng tử cung, hợp tử tiếp tục chia và phát triển để chuẩn bị cho việc làm tổ.

Giai đoạn 4: Cấy ghép vào tử cung (làm tổ)

Giai đoạn làm tổ chính là bước quyết định để quá trình thụ thai thành công hay thất bại. Từ ngày thứ 6 đến ngày thứ 10 sau rụng trứng, hợp tử (nay ở dạng phôi nang/phôi) sẽ bám vào lớp niêm mạc tử cung để làm tổ. Khi làm tổ thành công, cơ thể bắt đầu sản sinh hormone hCG, đây là dấu hiệu mang thai có thể phát hiện được bằng que thử hoặc xét nghiệm. Tuy nhiên, không phải làm tổ là đảm bảo mang thai, trong một số trường hợp, hợp tử làm tổ nhưng sau đó bị đào thải do bất thường nhiễm sắc thể hay yếu tố nội môi.

Như vậy, quá trình thụ thai không đơn giản chỉ là thụ tinh mà bao gồm cả di chuyển và làm tổ mà tất cả phải diễn ra thuận lợi để thai kỳ bắt đầu.

Quá trình thụ thai trong bao lâu?

Thời gian hoàn thành quá trình thụ thai có thể khác nhau ở mỗi người, thường kéo dài từ vài ngày đến hơn một tuần. Việc hiểu rõ mốc thời gian của từng giai đoạn sẽ giúp bạn nắm bắt được quá trình thụ thai diễn ra chính xác và hiệu quả hơn. 

Theo các chuyên gia y tế, quá trình thụ thai từ lúc tinh trùng gặp trứng cho đến khi hợp tử làm tổ thường diễn ra trong khoảng 6 đến 12 ngày. Thời gian này bao gồm các bước chính sau đây:

• Rụng trứng: Xảy ra vào khoảng ngày thứ 14 trong chu kỳ kinh nguyệt 28 ngày. Đây là thời điểm buồng trứng giải phóng một quả trứng trưởng thành vào ống dẫn trứng. Trứng chỉ có thể sống và chờ thụ tinh trong vòng 12 - 24 giờ.
• Thụ tinh: Diễn ra trong vòng 24 giờ sau khi trứng rụng nếu có tinh trùng tiếp cận và xâm nhập vào trứng. Tinh trùng có thể sống trong tử cung từ 3 - 5 ngày, chờ đợi gặp trứng để thụ tinh.
• Di chuyển đến tử cung: Sau khi thụ tinh, hợp tử bắt đầu phân chia thành nhiều tế bào và di chuyển về phía tử cung trong vòng 3 - 5 ngày. Quá trình này xảy ra âm thầm, không gây ra dấu hiệu nhận biết rõ ràng.
• Cấy ghép vào tử cung (làm tổ): Từ ngày thứ 6 đến ngày thứ 10 sau rụng trứng, hợp tử bám vào lớp niêm mạc tử cung để làm tổ. Khi làm tổ thành công, cơ thể bắt đầu sản xuất hormone hCG, dấu hiệu đầu tiên của thai kỳ.
• Dấu hiệu mang thai rõ rệt: Khoảng từ 10 đến 14 ngày sau rụng trứng, hormone hCG đủ cao để có thể phát hiện bằng que thử thai, báo hiệu quá trình thụ thai đã thành công.

Như vậy, nếu bạn thử thai quá sớm (ví dụ trước 7 ngày sau quan hệ) rất có thể kết quả không chính xác dù quá trình thụ thai đã diễn ra. Vì vậy thời điểm thử thai lý tưởng thường là từ ngày 10 trở đi.

Hiểu rõ quá trình thụ thai là bước nền tảng để các cặp đôi chủ động trong kế hoạch mang thai, đặc biệt với những ai đang mong con hoặc điều trị hiếm muộn. Từ việc canh đúng thời điểm rụng trứng, theo dõi dấu hiệu thụ tinh đến khi hợp tử làm tổ thành công, tất cả đều có vai trò quan trọng trong việc tăng khả năng thụ thai tự nhiên. Nếu sau nhiều chu kỳ mà vẫn chưa có kết quả, hãy chủ động tìm đến chuyên gia sản khoa để được tư vấn, kiểm tra và hỗ trợ kịp thời cho hành trình sinh con thuận lợi hơn.