Nội soi phế quản lao phổi: Những thông tin quan trọng cần biết

Khi ho kéo dài, khạc đờm, thậm chí ho ra máu, nhiều người lo lắng đến khả năng mắc lao phổi. Trong hành trình tìm ra nguyên nhân thật sự nội soi phế quản lao phổi là một “chìa khóa” quan trọng. Không chỉ giúp quan sát tổn thương sâu bên trong đường thở, thủ thuật này còn hỗ trợ lấy mẫu bệnh phẩm chính xác để chẩn đoán. 

Nội soi phế quản là gì?

Nội soi phế quản là một kỹ thuật hiện đại cho phép quan sát trực tiếp bên trong hệ thống đường thở nhờ vào một thiết bị chuyên dụng có dạng ống nhỏ, linh hoạt, được gọi là ống nội soi. Thiết bị này được đưa vào cơ thể qua đường mũi, miệng hoặc qua lỗ mở khí quản, với một đầu tích hợp camera và đèn chiếu sáng để ghi nhận hình ảnh chi tiết, trong khi đầu còn lại được thiết kế để bác sĩ điều khiển các thao tác.

Phương pháp này đang ngày càng trở nên phổ biến trong chẩn đoán các bệnh lý hô hấp, đặc biệt là trong trường hợp nội soi phế quản lao phổi, giúp phát hiện các tổn thương, lấy mẫu mô, hoặc loại trừ các nguyên nhân gây bệnh khác. Nhờ có kỹ thuật gây tê hoặc gây mê hỗ trợ, bệnh nhân thường chỉ cảm thấy khó chịu nhẹ hoặc gần như không đau trong suốt quá trình thực hiện.

Hiện nay, có hai hình thức nội soi phế quản được áp dụng trong lâm sàng, tùy theo mục đích chẩn đoán hay can thiệp:

• Nội soi ống cứng: Đây là phương pháp sử dụng ống nội soi có cấu trúc cứng, thường dùng trong các thủ thuật can thiệp sâu như lấy dị vật, cầm máu, hoặc hỗ trợ phẫu thuật trong lòng khí - phế quản. Thiết bị này giúp bác sĩ kiểm soát tốt các công cụ hỗ trợ như dao cắt, dao điện, nhưng do đặc tính cứng và kích thước lớn, thủ thuật này yêu cầu gây mê và có thể gây khó chịu hơn cho người bệnh.
• Nội soi ống mềm: Khác với nội soi ống cứng, loại ống mềm có đường kính nhỏ hơn và khả năng uốn lượn linh hoạt, giúp bác sĩ dễ dàng tiếp cận các vị trí sâu trong cây phế quản. Phương pháp này thường được lựa chọn trong chẩn đoán các bệnh lý hô hấp mạn tính hoặc nghi ngờ lao phổi. Trong các trường hợp nội soi phế quản lao phổi, nội soi ống mềm không chỉ giúp quan sát rõ tổn thương mà còn cho phép lấy dịch rửa phế quản hoặc mẫu mô để làm xét nghiệm vi sinh và mô học. Thời gian thực hiện ngắn, khoảng dưới 15 phút và bệnh nhân thường tỉnh táo ngay sau thủ thuật.

Nội soi phế quản lao phổi - vai trò trong chẩn đoán chính xác

Lao phổi là một trong những bệnh lý truyền nhiễm nghiêm trọng, do vi khuẩn lao Mycobacterium tuberculosis gây ra. Đây là dạng phổ biến nhất của bệnh lao, do trực khuẩn lao có xu hướng tấn công vào nhu mô phổi. Mặc dù đã có nhiều tiến bộ trong việc kiểm soát bệnh nhờ chương trình tiêm chủng và phát hiện sớm, Việt Nam vẫn nằm trong nhóm 20 quốc gia có gánh nặng lao cao nhất toàn cầu. Một trong những thách thức hiện nay là sự xuất hiện ngày càng nhiều các chủng vi khuẩn lao kháng thuốc, khiến việc điều trị trở nên khó khăn và kéo dài.

Trong quá trình chẩn đoán, phương pháp soi và nuôi cấy đờm truyền thống tuy đơn giản nhưng độ nhạy không cao, đặc biệt ở các trường hợp lao phổi kín, không ho ra đờm hoặc bệnh ở giai đoạn sớm. Lúc này, nội soi phế quản lao phổi trở thành một công cụ hỗ trợ đắc lực. Bằng cách đưa ống nội soi vào đường thở, bác sĩ có thể quan sát trực tiếp các tổn thương nghi ngờ, đồng thời lấy mẫu mô, dịch rửa phế quản hoặc sinh thiết từ vị trí bất thường.

Các mẫu bệnh phẩm này sau đó sẽ được phân tích mô học và tế bào học nhằm phát hiện các đặc điểm đặc trưng của nhiễm lao, chẳng hạn như sự xuất hiện của các nang lao – tổn thương viêm đặc hiệu chứa các đại thực bào biến dạng. Kết quả phân tích giúp xác nhận chẩn đoán một cách rõ ràng hơn, từ đó hỗ trợ lựa chọn phác đồ điều trị phù hợp và sớm kiểm soát bệnh.

Nội soi phế quản lao phổi có nguy hiểm không?

Nội soi phế quản là thủ thuật thường được đánh giá là an toàn, nhờ vào quy trình thực hiện bài bản và sự hỗ trợ từ các thiết bị nội soi hiện đại, độ chính xác cao. Thời gian tiến hành tương đối ngắn và ít xâm lấn, do đó đa số người bệnh đều có thể hồi phục nhanh chóng sau khi thực hiện. Tuy nhiên, giống như bất kỳ kỹ thuật y học nào, nội soi phế quản cũng tiềm ẩn một số nguy cơ nhất định nếu không được thực hiện đúng quy trình hoặc khi bệnh nhân có các yếu tố nguy cơ đặc biệt.

Các biến chứng có thể gặp phải gồm:

• Tổn thương đường thở: Đặc biệt nếu sử dụng ống nội soi cứng hoặc thao tác không đúng kỹ thuật, có thể làm trầy xước niêm mạc khí - phế quản.
• Khó thở cấp do hẹp lòng khí quản: Những bệnh nhân có khối u, phù nề, hoặc hẹp đường thở sẵn có dễ gặp tình trạng khó thở trong quá trình nội soi.
• Rối loạn hô hấp - tuần hoàn: Có thể xảy ra ở người cao tuổi, người có bệnh tim - phổi mạn tính hoặc phản ứng với thuốc an thần, gây tê.
• Phản ứng dị ứng: Với thuốc gây tê, gây mê hoặc thuốc giãn phế quản sử dụng hỗ trợ.
• Biến chứng nhiễm trùng: Gồm viêm phế quản hoặc viêm phổi sau nội soi, tuy hiếm gặp nhưng vẫn cần theo dõi sát sau thủ thuật.
• Tràn khí màng phổi, co thắt khí quản - thanh quản: Biến chứng ít gặp nhưng có thể xảy ra khi sinh thiết hoặc thao tác sâu vào vùng tổn thương.
• Khó chịu sau thủ thuật: Bao gồm đau họng, khản tiếng hoặc ho nhẹ trong vài giờ đầu.

Bên cạnh đó, một số yếu tố kỹ thuật như khó ngửa cổ, cấu trúc giải phẫu bất thường, hay mẫu bệnh phẩm thu được không đủ số lượng trong quá trình sinh thiết cũng có thể ảnh hưởng đến hiệu quả chẩn đoán và yêu cầu phải thực hiện lại thủ thuật.

Nội soi phế quản lao phổi là một công cụ chẩn đoán hiện đại, đóng vai trò thiết yếu trong việc phát hiện sớm và xác định chính xác bệnh lao phổi, đặc biệt trong các trường hợp khó chẩn đoán bằng phương pháp thông thường. Với sự hỗ trợ từ thiết bị nội soi tiên tiến và quy trình thực hiện an toàn, phương pháp này không chỉ giúp nâng cao hiệu quả chẩn đoán mà còn góp phần tối ưu hóa việc lựa chọn phác đồ điều trị phù hợp. 

Tiêm vắc xin phòng lao, đặc biệt là vắc xin BCG, là biện pháp hiệu quả giúp ngăn ngừa lao phổi - một bệnh truyền nhiễm nguy hiểm có thể gây tổn thương nặng nề cho hệ hô hấp. Việc tiêm phòng từ sớm, nhất là ở trẻ nhỏ, giúp cơ thể tạo miễn dịch và giảm nguy cơ mắc bệnh. Trung tâm Tiêm chủng Long Châu cung cấp vắc xin BCG chính hãng, tiêm an toàn, nhanh chóng với đội ngũ y tế chuyên nghiệp. Gọi ngay tổng đài miễn phí 1800 6928 để được tư vấn và đặt lịch tiêm kịp thời.