Nội soi bàng quang: Phương pháp chẩn đoán các bệnh lý liên quan đến bàng quang

Nội soi bàng quang là một kỹ thuật y khoa quan trọng giúp bác sĩ quan sát bên trong bàng quang để phát hiện các bất thường và chẩn đoán các bệnh lý liên quan đến hệ tiết niệu. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về khi nào nên thực hiện nội soi bàng quang, quy trình thực hiện và những điều cần lưu ý khi chuẩn bị cho thủ thuật này.

Nội soi bàng quang là gì?

Nội soi bàng quang là một thủ thuật y khoa không xâm lấn giúp bác sĩ quan sát trực tiếp bên trong bàng quang và niệu đạo để chẩn đoán và điều trị các bệnh lý liên quan đến hệ tiết niệu. Thủ thuật này sử dụng một thiết bị gọi là ống nội soi, có đầu gắn camera nhỏ và hệ thống ánh sáng, để đưa qua niệu đạo vào trong bàng quang. 

Các bước thực hiện thủ thuật này thường rất nhẹ nhàng và ít đau đớn, trong một số trường hợp có thể chỉ cần gây tê tại chỗ, nhưng đối với những trường hợp đặc biệt, bác sĩ cũng có thể sử dụng gây mê nhẹ để bệnh nhân cảm thấy thoải mái hơn trong suốt quá trình.

Ống nội soi bàng quang thường được chế tạo từ vật liệu mềm dẻo, dễ dàng luồn vào qua niệu đạo mà không gây tổn thương cho các mô xung quanh. Ống này được kết nối với một máy tính có màn hình lớn, giúp bác sĩ nhìn thấy hình ảnh bên trong bàng quang một cách chi tiết. Thông qua việc quan sát này, bác sĩ có thể phát hiện các vấn đề như:

• Viêm bàng quang: Các dấu hiệu như niêm mạc bàng quang đỏ hoặc sưng có thể cho thấy tình trạng viêm nhiễm, thường do nhiễm trùng đường tiểu.
• Sỏi bàng quang: Nội soi giúp bác sĩ nhìn thấy các viên sỏi nhỏ hoặc lớn trong bàng quang, từ đó quyết định phương pháp điều trị thích hợp.
• Khối u bàng quang: Khối u hoặc polyp có thể được phát hiện sớm qua nội soi và nếu cần, bác sĩ có thể lấy mẫu mô để xét nghiệm sinh thiết.
• Tổn thương niêm mạc hoặc bất thường khác: Các tổn thương niêm mạc bàng quang hoặc tình trạng bất thường như u xơ, tổn thương do chấn thương cũng có thể được phát hiện.

Khi nào cần thực hiện nội soi bàng quang?

Nội soi bàng quang được chỉ định trong nhiều trường hợp khác nhau để giúp bác sĩ chẩn đoán chính xác các vấn đề về bàng quang và hệ tiết niệu:

• Hội chứng rối loạn đường tiểu dưới: Các triệu chứng như nhiễm trùng đường tiểu tái phát, rối loạn tiểu tiện (tiểu khó, tiểu rắt, tiểu đau), bàng quang tăng hoạt, bàng quang thần kinh hoặc viêm bàng quang kẽ có thể được phát hiện và điều trị hiệu quả qua nội soi bàng quang.
• Tiểu máu: Khi bệnh nhân bị tiểu ra máu (tiểu máu đại thể hoặc tiểu máu vi thể), việc thực hiện nội soi giúp xác định nguyên nhân gây ra tình trạng này như sỏi, khối u, hoặc bệnh lý viêm nhiễm.
• Khối u bàng quang hoặc niệu đạo: Nội soi bàng quang giúp kiểm tra các khối u ác tính hoặc lành tính trong bàng quang, niệu đạo, giúp xác định mức độ xâm lấn và tình trạng bệnh. Nếu có nghi ngờ, bác sĩ có thể lấy mẫu mô sinh thiết để làm xét nghiệm.
• Hỗ trợ chụp niệu quản bể thận ngược dòng: Bác sĩ có thể bơm thuốc cản quang vào niệu quản để chụp phim X-quang, giúp xác định các vấn đề ở bể thận hoặc niệu quản.
• Lấy mẫu nước tiểu niệu quản phục vụ xét nghiệm: Được thực hiện khi bác sĩ cần kiểm tra nhiễm trùng hoặc khối u liên quan đến niệu quản và thận.
• Các chỉ định khác: Nội soi bàng quang còn được chỉ định cho các trường hợp như chấn thương bàng quang, bất thường tế bào nước tiểu, xuất tinh ra máu, vô tinh do tắc nghẽn, nghi ngờ lao tiết niệu - sinh dục, trào ngược bàng quang niệu quản và các vấn đề về cấu trúc đường tiểu dưới như túi thừa bàng quang, túi thừa niệu đạo, hẹp niệu đạo, sỏi bàng quang.

Nội soi bàng quang không được thực hiện trong các trường hợp bệnh nhân bị viêm niệu đạo cấp tính, viêm tuyến tiền liệt cấp, viêm tinh hoàn hoặc viêm mào tinh hoàn cấp tính, sốt do nhiễm trùng đường tiết niệu hoặc rối loạn đông máu.

Quy trình thực hiện nội soi bàng quang

Quy trình nội soi bàng quang khá đơn giản và thường được thực hiện tại các cơ sở y tế uy tín. Trước khi thực hiện, bác sĩ sẽ giải thích về thủ thuật và yêu cầu bệnh nhân cung cấp thông tin về các triệu chứng, tiền sử bệnh lý. Thủ thuật này thường được thực hiện dưới gây tê tại chỗ hoặc gây mê nhẹ, giúp bệnh nhân không cảm thấy đau đớn trong suốt quá trình nội soi.

Các bước thực hiện nội soi bàng quang gồm:

• Chuẩn bị: Trước khi thực hiện nội soi bàng quang, bệnh nhân cần tuân thủ một số yêu cầu của bác sĩ như nhịn ăn và uống vào đêm trước thủ thuật. Đặc biệt, nếu bệnh nhân đang sử dụng thuốc chống đông máu, cần thông báo cho bác sĩ để có hướng xử lý thích hợp. Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể kê đơn thuốc kháng sinh trước khi thực hiện nội soi.
• Tiến hành thủ thuật: Bệnh nhân sẽ được thay đồ bệnh viện và nằm ngửa trên giường phẳng. Vùng niệu đạo và khu vực da xung quanh sẽ được vệ sinh sạch sẽ trước khi bôi gel tê để giúp ống nội soi dễ dàng đi vào niệu đạo. Sau đó, bác sĩ sẽ nhẹ nhàng đưa ống nội soi vào niệu đạo và bàng quang. Nước vô trùng sẽ được đưa qua kênh phụ của ống nội soi để làm đầy bàng quang, giúp bác sĩ dễ dàng quan sát niêm mạc bàng quang.
• Thu thập mẫu: Nếu phát hiện các tổn thương nghi ngờ như u, bác sĩ có thể lấy mẫu sinh thiết để xét nghiệm thêm.
• Hoàn tất thủ thuật: Sau khi thủ thuật hoàn tất, bệnh nhân có thể về nhà ngay trong ngày. Thời gian hồi phục phụ thuộc vào loại thuốc tê sử dụng nhưng thường không quá 4 giờ. Bệnh nhân cần nghỉ ngơi, uống nhiều nước và tránh các hoạt động nặng trong vài ngày đầu sau khi thực hiện nội soi.

Sau khi thủ thuật, bệnh nhân có thể cảm thấy một chút khó chịu hoặc tiểu rắt trong vài ngày đầu. Đây là hiện tượng bình thường và sẽ dần biến mất. Nếu có các triệu chứng như sốt, đau dữ dội hoặc tiểu ra máu sau khi thực hiện thủ thuật, hãy liên hệ bác sĩ ngay lập tức.

Lợi ích và nguy cơ của nội soi bàng quang

Lợi ích

Nội soi bàng quang mang lại nhiều lợi ích trong việc chẩn đoán và điều trị, cụ thể:

• Chẩn đoán chính xác: Nội soi bàng quang giúp bác sĩ xác định rõ ràng nguyên nhân của các triệu chứng tiểu tiện bất thường.
• Phát hiện sớm các bệnh lý nghiêm trọng: Thủ thuật này có thể phát hiện sớm các khối u hoặc bệnh lý khác trong bàng quang, giúp điều trị kịp thời.
• Tiết kiệm thời gian: Nội soi bàng quang là phương pháp nhanh chóng, không cần phải phẫu thuật lớn, giúp bệnh nhân phục hồi nhanh chóng.

Nguy cơ

Tuy nhiên, cũng như bất kỳ thủ thuật y tế nào, nội soi bàng quang cũng có thể gặp phải một số rủi ro nhất định, bao gồm:

• Nhiễm trùng: Mặc dù tỷ lệ nhiễm trùng sau khi nội soi bàng quang là rất thấp, nhưng vẫn có thể xảy ra trong một số trường hợp.
• Chảy máu: Có thể chảy máu nhẹ sau thủ thuật, nhưng tình trạng này thường tự dừng lại sau vài giờ.
• Tổn thương niệu đạo: Trong quá trình thực hiện, có thể xảy ra tổn thương nhỏ ở niệu đạo hoặc bàng quang, nhưng cũng rất hiếm khi gặp phải.

Nội soi bàng quang là một thủ thuật quan trọng giúp bác sĩ chẩn đoán và điều trị các bệnh lý liên quan đến bàng quang. Nếu bạn gặp phải các triệu chứng như tiểu rắt, tiểu ra máu hoặc đau khi đi tiểu, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để xem liệu có cần thực hiện thủ thuật này hay không. Hy vọng bài viết này của Trung tâm Tiêm chủng Long Châu đã cung cấp thông tin hữu ích về nội soi bàng quang và giúp bạn hiểu rõ hơn về phương pháp này.