Bước vào thai nhi 28 tuần, mẹ bầu không chỉ cảm nhận rõ rệt sự lớn lên từng ngày của bé mà còn đối mặt với những thay đổi về sức khỏe và tâm lý. Việc nắm bắt sự phát triển của thai nhi 28 tuần và các biến đổi trong cơ thể mẹ là yếu tố then chốt để đảm bảo thai kỳ khỏe mạnh. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về sự phát triển của bé, những thay đổi ở mẹ bầu, cùng các lời khuyên hữu ích về dinh dưỡng, vận động và khám thai, giúp mẹ tự tin bước vào giai đoạn cuối của hành trình mang thai.
Sự phát triển của thai nhi 28 tuần
Tuần thai thứ 28 đánh dấu bước chuyển quan trọng vào tam cá nguyệt thứ ba - giai đoạn mà thai nhi phát triển nhanh chóng cả về kích thước lẫn chức năng cơ quan.
Cân nặng và chiều dài của thai nhi
Ở thai nhi 28 tuần, bé có cân nặng trung bình khoảng 1,005 kg và chiều dài khoảng 37,6 cm (tương đương một quả cà tím lớn), theo tiêu chuẩn của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO). Tuy nhiên, con số này có thể dao động tùy thuộc vào:
- Di truyền: Bé có thể lớn hơn hoặc nhỏ hơn tùy thuộc vào đặc điểm di truyền từ bố mẹ.
- Dinh dưỡng của mẹ: Chế độ ăn đầy đủ dưỡng chất hỗ trợ sự phát triển tối ưu của bé.
- Tình trạng thai kỳ: Các yếu tố như đa thai hoặc tiểu đường thai kỳ có thể ảnh hưởng đến kích thước bé.
Ở giai đoạn này, lớp mỡ dưới da bắt đầu tích lũy, giúp thai nhi trông đầy đặn hơn và sẵn sàng điều hòa nhiệt độ cơ thể sau sinh.

Sự phát triển của các cơ quan và chức năng
Thai nhi 28 tuần đạt những cột mốc quan trọng trong sự phát triển các cơ quan:
- Não bộ: Theo Journal of Perinatology, não bé phát triển nhanh chóng, với các nếp gấp và rãnh mở rộng, tăng diện tích bề mặt não để hỗ trợ chức năng thần kinh phức tạp.
- Phổi: Phổi thực hiện các chuyển động thở nhịp nhàng, hít nước ối để “tập luyện” cho việc hô hấp sau sinh. Chất surfactant được sản xuất nhiều hơn, giảm nguy cơ suy hô hấp nếu bé sinh non.
- Giác quan: Bé có thể mở mắt, cảm nhận ánh sáng và bóng tối, đồng thời có phản xạ nháy mắt. Thính giác cũng nhạy hơn, với khả năng phản ứng với giọng nói của mẹ hoặc âm nhạc.
- Hệ thần kinh: Hệ thần kinh thực vật dần hoàn thiện, điều hòa các chức năng như thân nhiệt, nhịp thở và nhịp tim.
Thai máy ở tuần này trở nên mạnh mẽ và đều đặn, với khoảng 10 cử động trong 2 giờ, là dấu hiệu cho thấy thai nhi 28 tuần khỏe mạnh.
Những thay đổi trong cơ thể mẹ khi thai nhi 28 tuần tuổi
Bước sang tuần thai thứ 28, cơ thể mẹ bầu trải qua nhiều thay đổi rõ rệt cả về vóc dáng lẫn triệu chứng sinh lý, phản ánh sự phát triển mạnh mẽ của thai nhi và sự thích nghi ngày càng lớn của cơ thể mẹ với thai kỳ.
Tăng cân và thay đổi vóc dáng
Khi thai nhi 28 tuần phát triển, mẹ bầu thường tăng từ 8 đến 9 kg so với trước khi mang thai, theo hướng dẫn của Bộ Y tế Việt Nam. Tử cung mở rộng khiến bụng lớn hơn, gây áp lực lên các cơ quan nội tạng và ảnh hưởng đến:
- Hô hấp: Mẹ dễ cảm thấy khó thở do tử cung chèn ép cơ hoành.
- Sinh hoạt hàng ngày: Đi lại, cúi người hoặc đứng lâu có thể trở nên khó khăn hơn.
- Tư thế cơ thể: Trọng tâm cơ thể thay đổi, gây áp lực lên cột sống và khớp chậu.

Các triệu chứng thường gặp
Mẹ bầu ở thai nhi 28 tuần thường gặp các triệu chứng sau:
- Đau lưng và chuột rút: Tử cung giãn rộng và trọng lượng thai nhi tăng làm cơ lưng bị kéo căng, gây đau. Chuột rút chân thường xảy ra vào ban đêm do thiếu canxi hoặc áp lực lên dây thần kinh.
- Táo bón và trào ngược axit: Hormone progesterone làm chậm quá trình tiêu hóa, trong khi tử cung chèn ép dạ dày, dẫn đến táo bón và ợ nóng.
- Phù nề: Tay, chân hoặc mắt cá có thể sưng nhẹ do tăng lưu lượng máu và chèn ép mạch máu.
- Rạn da và ngứa: Da bụng căng ra nhanh chóng, gây ngứa và xuất hiện các vết rạn, đặc biệt ở bụng, hông và đùi.
Theo Hiệp hội Thai kỳ Hoa Kỳ (American Pregnancy Association), các triệu chứng này là bình thường, nhưng mẹ bầu cần theo dõi để phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường, như phù nề nghiêm trọng hoặc đau dữ dội.
Lời khuyên dành cho mẹ bầu 28 tuần
Mẹ bầu cần đặc biệt chú ý đến chế độ dinh dưỡng, vận động hợp lý và lịch khám thai định kỳ để đảm bảo sự phát triển toàn diện của thai nhi và duy trì sức khỏe ổn định cho bản thân trong giai đoạn thai nhi 28 tuần:
Chế độ dinh dưỡng
Một chế độ ăn uống cân bằng là yếu tố then chốt để hỗ trợ sự phát triển của thai nhi, mẹ bầu cần tăng cường bổ sung các loại thực phẩm như:
- Protein: Thịt nạc, cá, trứng, đậu hỗ trợ phát triển cơ bắp và mô của bé.
- Sắt: Rau xanh, thịt đỏ, đậu giúp ngăn ngừa thiếu máu và hỗ trợ phát triển não bộ.
- Canxi và vitamin D: Sữa, phô mai, cá hồi cung cấp chất cần thiết cho xương và răng của thai nhi.
- Omega-3 và DHA: Cá béo, hạt óc chó, trứng hỗ trợ phát triển thần kinh và thị giác.
- Chất xơ: Rau củ, trái cây, ngũ cốc nguyên cám giúp giảm táo bón.
Mẹ bầu nên uống đủ 2 - 2,5 lít nước mỗi ngày và chia nhỏ bữa ăn để tránh đầy bụng. Hạn chế thực phẩm chế biến sẵn, ăn mặn hoặc chứa nhiều đường để giảm nguy cơ tăng cân quá mức hoặc tiểu đường thai kỳ.

Vận động hợp lý
Vận động nhẹ nhàng cũng giúp cải thiện tuần hoàn máu, giảm đau mỏi và hỗ trợ quá trình sinh nở:
- Đi bộ: 15 - 30 phút mỗi ngày giúp tăng cường sức khỏe tim mạch và giảm căng thẳng.
- Yoga bầu: Các bài tập giãn cơ và hít thở giúp giảm đau lưng và cải thiện giấc ngủ.
- Bơi lội: Hỗ trợ cơ thể mẹ bầu, giảm áp lực lên khớp và cột sống.
Mẹ bầu nên tránh mang vác nặng, gập người hoặc nằm ngửa quá lâu, vì có thể gây chèn ép tĩnh mạch chủ dưới, dẫn đến chóng mặt hoặc giảm lưu lượng máu đến thai nhi.
Khám thai định kỳ
Ở thai nhi 28 tuần, mẹ bầu cần tái khám đúng lịch, thường mỗi 2 - 4 tuần, để theo dõi sức khỏe của mẹ và bé. Các kiểm tra quan trọng bao gồm:
- Siêu âm: Đánh giá sự phát triển của thai nhi, lượng nước ối, vị trí nhau thai và ngôi thai.
- Xét nghiệm máu và nước tiểu: Kiểm tra mức hemoglobin, đường huyết và chức năng thận để phát hiện sớm thiếu máu hoặc tiểu đường thai kỳ.
- Đo huyết áp: Phát hiện nguy cơ tiền sản giật, một biến chứng nguy hiểm ở tam cá nguyệt thứ ba.
- Theo dõi thai máy: Mẹ nên đếm số lần thai máy hàng ngày, đảm bảo có ít nhất 10 cử động trong 2 giờ.
Nếu mẹ bầu nhận thấy thai máy giảm bất thường, ra máu âm đạo, đau bụng dữ dội, hoặc phù nề nghiêm trọng kèm đau đầu, cần đến cơ sở y tế ngay để được kiểm tra bằng siêu âm Doppler hoặc monitor tim thai.

Thai nhi 28 tuần mở đầu tam cá nguyệt thứ ba, đánh dấu giai đoạn quan trọng trong sự phát triển của bé và những thay đổi đáng kể trong cơ thể mẹ bầu. Từ sự hoàn thiện của não bộ, phổi, giác quan đến các triệu chứng như đau lưng, phù nề, mẹ bầu cần hiểu rõ những biến đổi này để chăm sóc sức khỏe hiệu quả. Một chế độ dinh dưỡng cân bằng, vận động hợp lý, khám thai định kỳ và chuẩn bị tâm lý là chìa khóa để đảm bảo thai nhi 28 tuần phát triển khỏe mạnh. Mẹ bầu hãy lắng nghe cơ thể, theo dõi thai máy và liên hệ bác sĩ ngay khi có dấu hiệu bất thường, sẵn sàng chào đón bé yêu trong những tuần sắp tới.
Tiêm vắc xin khi mang thai là bước quan trọng giúp mẹ phòng ngừa các bệnh lý nguy hiểm và truyền miễn dịch tự nhiên cho thai nhi, tạo nền tảng bảo vệ sức khỏe vững chắc cho bé ngay từ khi chào đời. Trung tâm Tiêm chủng Long Châu mang đến dịch vụ tiêm chủng an toàn, chuyên biệt cho mẹ bầu với danh mục vắc xin phong phú, chất lượng cao và được bảo quản đúng chuẩn. Với đội ngũ y bác sĩ dày dạn kinh nghiệm, quy trình một chiều hiện đại và không gian thân thiện, Long Châu cam kết mang lại trải nghiệm thoải mái và an tâm tuyệt đối cho khách hàng. Để được tư vấn chi tiết và đặt lịch tiêm dễ dàng, quý khách vui lòng liên hệ Trung tâm Tiêm chủng Long Châu qua hotline miễn phí 1800 6928.