Nguyên nhân nổi cục ở mu bàn chân và cách chữa trị hiệu quả

Nhiều người khi phát hiện khối u nhỏ ở mu bàn chân thường chủ quan, nghĩ chỉ là mụn, chai chân hay chấn thương nhẹ. Nhưng nếu khối nổi cục kéo dài, sưng to, đau nhức hoặc lan rộng thì có thể là dấu hiệu của bệnh lý nghiêm trọng hơn như gout, viêm bao hoạt dịch, u mềm,… Việc hiểu rõ nguyên nhân và cách điều trị khi mu bàn chân nổi cục là rất quan trọng để xử lý đúng lúc, bảo vệ sức khỏe vận động.

Nổi cục ở mu bàn chân là gì?

Nổi cục tại mu bàn chân là hiện tượng xuất hiện một khối u hoặc sưng bất thường trên bề mặt mu bàn chân, có thể mềm hoặc cứng, đau hoặc không đau. Các khối này có thể liên quan đến da, mô mềm, gân, bao hoạt dịch hoặc khớp, và được chia thành hai loại chính: Lành tính (như u mềm, nang hạch, viêm bao hoạt dịch) hoặc bệnh lý nghiêm trọng hơn (như gout, viêm khớp dạng thấp, u tế bào khổng lồ).

Nguyên nhân nổi cục tại mu bàn chân

Hiểu rõ nguyên nhân xuất hiện cục u ở mu bàn chân giúp bạn nhận diện tình trạng của mình và lựa chọn cách xử lý phù hợp. Dưới đây là các nguyên nhân phổ biến:

Gout và hạt tophi

Gout là tình trạng tích tụ tinh thể urat do nồng độ axit uric trong máu cao, dẫn đến hình thành các khối cứng (hạt tophi) quanh khớp, bao gồm mu bàn chân. Gout thường gây sưng đỏ, đau đột ngột, đặc biệt vào ban đêm, và các khối tophi có thể xuất hiện sau thời gian dài không kiểm soát axit uric.

Viêm bao hoạt dịch và nang bao hoạt dịch

Viêm bao hoạt dịch xảy ra khi bao hoạt dịch tiết quá nhiều dịch, tạo thành khối sưng mềm, đôi khi đau nếu chèn ép gân hoặc dây thần kinh. Nguyên nhân có thể do chấn thương, vận động lặp lại hoặc áp lực liên tục lên mu bàn chân.

U mềm lành tính, nang hạch và viêm mô mềm

Một số khối u hoặc tình trạng viêm nhiễm ở mô mềm có thể là nguyên nhân gây nổi cục ở trên mu bàn chân:

• U mềm (lipoma): Là khối mỡ lành tính, mềm, không đau và phát triển chậm.
• Nang hạch: Có thể chứa dịch hoặc mủ, thường do viêm nhiễm hoặc tổn thương mô mềm.
• Viêm mô mềm hoặc áp xe: Nếu do nhiễm trùng, khối sưng có thể kèm đỏ, nóng và đau.

Các nguyên nhân khác

Ngoài các khối u và viêm nhiễm, còn có nhiều yếu tố khác khiến mu bàn chân xuất hiện cục bất thường:

• Gai xương: Xương phát triển bất thường hoặc căng kéo mô mềm có thể gây nổi cục tại mu bàn chân.
• Sừng da: Lớp sừng dày bất thường trên da mu bàn chân, tạo thành cục mềm hoặc cứng.
• Viêm khớp dạng thấp: Các nốt thấp khớp (khối cứng dưới da) xuất hiện ở vùng khớp bị viêm, thường kèm đau và cứng khớp.

Các phương pháp điều trị và phòng ngừa để tránh tái phát 

Để điều trị triệt để và ngăn ngừa tái phát, cần kết hợp các phương pháp y tế chuyên sâu và thay đổi lối sống.

Điều trị y tế chuyên sâu

Khi khối u hoặc cục bất thường ở mu bàn chân gây đau, sưng kéo dài hay ảnh hưởng đến vận động, người bệnh cần thăm khám và điều trị y khoa để được chẩn đoán chính xác và xử trí kịp thời:

• Khám và chẩn đoán: Khám lâm sàng kết hợp siêu âm, X-quang hoặc MRI giúp xác định cấu trúc và bản chất của khối cục u ở mu bàn chân.
• Điều trị gout: Sử dụng thuốc hạ axit uric (như allopurinol) và thuốc chống viêm cấp tính (colchicine) theo phác đồ bác sĩ.
• Viêm bao hoạt dịch: Tiêm corticosteroid hoặc chọc hút dịch nếu khối sưng lớn.
• Phẫu thuật: Cắt bỏ u mềm, gai xương hoặc khối u lành tính nếu gây đau, cản trở vận động hoặc nghi ngờ ác tính.

Các phương pháp hỗ trợ điều trị tại nhà

Để giảm triệu chứng nổi cục tại mu bàn chân một cách nhanh chóng và an toàn, bạn có thể áp dụng các biện pháp sau:

• Nghỉ ngơi và giảm áp lực: Hạn chế mang giày chật, tránh đứng hoặc đi bộ quá nhiều khi mu bàn chân sưng đau.
• Chườm lạnh: Chườm đá (bọc trong khăn) 10 - 20 phút, 2 - 3 lần mỗi ngày để giảm sưng và đau.
• Sử dụng nẹp hoặc bó nhẹ: Nếu khối nổi do viêm bao hoạt dịch hoặc nang hạch nhỏ, nẹp hoặc bó nhẹ có thể giúp giảm áp lực lên vùng tổn thương.
• Thuốc giảm đau, chống viêm: Sử dụng thuốc NSAIDs (như ibuprofen) theo chỉ định bác sĩ nếu cảm giác đau rõ rệt.
• Uống đủ nước và kiểm soát cân nặng: Duy trì cân nặng hợp lý và uống đủ nước (2 - 2,5 lít/ngày) giúp giảm nguy cơ rối loạn chuyển hóa như gout.

Phòng ngừa hiệu quả

Để tránh tái phát nổi cục u ở mu bàn chân, bạn nên:

• Giữ vệ sinh chân: Rửa chân sạch sẽ, lau khô, tránh để vi khuẩn xâm nhập gây viêm hoặc áp xe.
• Mang giày phù hợp: Chọn giày thoải mái, không bó chặt để giảm áp lực lên mu bàn chân.
• Kiểm soát cân nặng: Duy trì cân nặng hợp lý để giảm áp lực lên chân và hạn chế nguy cơ mắc bệnh về khớp.
• Quản lý bệnh lý nền: Kiểm soát gout, tiểu đường hoặc viêm khớp dạng thấp bằng cách khám định kỳ và tuân thủ điều trị.
• Tập luyện nhẹ nhàng: Các bài tập giãn cơ hoặc tăng cường sức mạnh quanh bàn chân giúp giảm căng thẳng lên gân và khớp.

Khi nào cần điều trị y tế?

Bạn nên tìm đến bác sĩ nếu gặp các dấu hiệu sau:

• Khối nổi cục tại mu bàn chân kèm đỏ, nóng, đau dữ dội, có mủ hoặc chảy dịch.
• Khối u to nhanh, gây cản trở vận động hoặc đau khi mang giày.
• Triệu chứng kéo dài hơn vài tuần mà không cải thiện.
• Xuất hiện các dấu hiệu toàn thân như sốt, mệt mỏi hoặc suy giảm khả năng hoạt động.

Nổi cục ở mu bàn chân là triệu chứng phổ biến với nhiều nguyên nhân, từ lành tính như u mềm, nang hạch đến bệnh lý nghiêm trọng như gout hoặc viêm khớp. Các cách chữa tại nhà như chườm lạnh, nghỉ ngơi, dùng thuốc giảm đau hoặc thay đổi lối sống có thể giúp giảm triệu chứng nhanh chóng. Tuy nhiên, nếu khối u kèm đau, sưng, đỏ hoặc kéo dài, bạn nên đi khám để được chẩn đoán chính xác và điều trị y tế phù hợp. Kiên trì phòng ngừa bằng vệ sinh chân, mang giày thoải mái và kiểm soát bệnh lý nền sẽ giúp bảo vệ sức khỏe vận động lâu dài.

Bảo vệ sức khỏe cho bản thân và những người thân yêu bằng cách tiêm chủng tại Long Châu. Trung tâm Tiêm chủng Long Châu mang đến quy trình tiêm an toàn, theo dõi chặt chẽ và tư vấn tận tâm từ đội ngũ y tế. Hãy chủ động phòng bệnh để tương lai luôn vững vàng.