Mũi 5 trong 1 tiêm chủng mở rộng: Đối tượng và lưu ý khi tiêm

Những năm đầu đời, trẻ nhỏ có hệ miễn dịch chưa hoàn thiện, dễ mắc phải các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm. Vì vậy, tiêm chủng là biện pháp bảo vệ sức khỏe không thể thiếu. Trong số các loại vắc xin quan trọng, vắc xin 5 trong 1 thuộc chương trình Tiêm chủng mở rộng giúp phòng ngừa năm bệnh thường gặp và có thể gây biến chứng nghiêm trọng. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ về đối tượng cần tiêm mũi 5 trong 1 tiêm chủng mở rộng và những lưu ý quan trọng để đảm bảo an toàn trong quá trình tiêm chủng.

Chương trình Tiêm chủng Mở rộng: Lá chắn bảo vệ sức khỏe cộng đồng

Chương trình Tiêm chủng Mở rộng (TCMR) là một trong những nỗ lực y tế quan trọng được triển khai tại Việt Nam từ năm 1981, với mục tiêu cung cấp vắc xin miễn phí cho trẻ em và các nhóm dân cư có nguy cơ cao. Đây là chương trình do Bộ Y tế chủ trì, được thực hiện với sự hỗ trợ từ Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và Quỹ Nhi đồng Liên Hợp Quốc (UNICEF). Nhờ đó, trẻ em trên khắp cả nước có cơ hội được bảo vệ khỏi nhiều bệnh truyền nhiễm nguy hiểm.

Trước khi TCMR ra đời, nhiều bệnh dịch như bạch hầu, ho gà, uốn ván, sởi và viêm gan B từng gây ra tỷ lệ tử vong cao ở trẻ nhỏ. Tuy nhiên, nhờ vào việc triển khai rộng rãi vắc xin phòng bệnh, số ca mắc và tử vong do các bệnh này đã giảm đáng kể. Đặc biệt, một số bệnh từng phổ biến trước đây nay đã được kiểm soát hiệu quả, giúp cải thiện đáng kể sức khỏe trẻ em và giảm gánh nặng cho hệ thống y tế.

Một trong những lợi ích lớn nhất của chương trình là tạo ra miễn dịch cộng đồng. Khi tỷ lệ tiêm chủng đạt mức cao, mầm bệnh có ít cơ hội lây lan, từ đó giảm thiểu nguy cơ bùng phát dịch trên diện rộng. Đây chính là yếu tố quan trọng giúp tăng cường sức khỏe cộng đồng và nâng cao tuổi thọ trung bình của người dân.

Hiện nay, chương trình Tiêm chủng Mở rộng tại Việt Nam triển khai khoảng 10 loại vắc xin thiết yếu, giúp phòng ngừa nhiều bệnh nguy hiểm. Không chỉ giới hạn trong các thành phố lớn, chương trình còn được thực hiện tại các vùng sâu, vùng xa, khu vực miền núi và biên giới nhằm đảm bảo mọi trẻ em đều có quyền tiếp cận vắc xin, bất kể điều kiện kinh tế hay địa lý.

TCMR không chỉ là một giải pháp y tế dự phòng mà còn là một thành tựu quan trọng của ngành y tế Việt Nam. Việc tuân thủ lịch tiêm chủng không chỉ giúp bảo vệ sức khỏe cá nhân mà còn góp phần xây dựng một cộng đồng vững mạnh, giảm nguy cơ lây lan dịch bệnh. Mỗi bậc phụ huynh khi đưa con đi tiêm phòng đúng lịch không chỉ đang bảo vệ con mình mà còn đang chung tay bảo vệ sức khỏe toàn xã hội.

Người lớn có cần tiêm mũi 5 trong 1 không?

Mũi 5 trong 1 tiêm chủng mở rộng được thiết kế chủ yếu dành cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ để phòng ngừa 5 bệnh nguy hiểm là bạch hầu, ho gà, uốn ván, viêm gan B và viêm phổi/viêm màng não do Hib. Phác đồ tiêm bao gồm 3 mũi cơ bản khi trẻ được 2, 3, 4 tháng tuổi và một mũi nhắc lại khi trẻ từ 12 – 18 tháng tuổi để đảm bảo miễn dịch bền vững.

Đối với người lớn, vắc xin 5 trong 1 không nằm trong danh mục tiêm chủng khuyến nghị, vì hệ miễn dịch trưởng thành phản ứng khác so với trẻ nhỏ. Tuy nhiên, nếu chưa từng tiêm đầy đủ các vắc xin thành phần trong 5 trong 1, người lớn vẫn có thể được tiêm các loại vắc xin tương ứng để bảo vệ sức khỏe. Ví dụ:

• Vắc xin Td hoặc Tdap (phòng bạch hầu, uốn ván, ho gà) được khuyến cáo tiêm nhắc lại mỗi 10 năm một lần ở người lớn. Đặc biệt, theo CDC, phụ nữ mang thai nên tiêm Tdap trong mỗi lần mang thai, bất kể lần tiêm trước đó, để bảo vệ trẻ sơ sinh khỏi ho gà.

• Vắc xin viêm gan B dành cho những người chưa có miễn dịch với viêm gan B, đặc biệt là nhân viên y tế hoặc những người có nguy cơ cao.

• Vắc xin Hib thường không bắt buộc ở người lớn nhưng có thể được tiêm trong một số trường hợp có nguy cơ cao, như bệnh nhân suy giảm miễn dịch hoặc cắt lách.

Do đó, nếu người lớn muốn tiêm phòng các bệnh tương ứng, họ nên tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn về loại vắc xin phù hợp và lịch tiêm cụ thể.

Khi tiêm mũi 5 trong 1 thuộc chương trình tiêm chủng mở rộng cần lưu ý điều gì?

Các loại vắc xin được sử dụng trong lịch tiêm chủng mở rộng, như mũi 5 trong 1 tiêm chủng mở rộng, cho trẻ đều rất an toàn. Để đảm bảo vắc xin phát huy tác dụng tốt nhất và bảo vệ sức khỏe của trẻ khi đi tiêm, bố mẹ cần lưu ý một số vấn đề sau:

Phụ huynh nên chủ động thông báo cho bác sĩ về tình trạng sức khỏe của trẻ, bao gồm chiều cao, cân nặng, liệu trẻ có sinh đủ tháng hay thiếu tháng, có mắc bệnh bẩm sinh hay đang điều trị bệnh nào không, có đang ốm hay sốt, và có tiền sử dị ứng với các thành phần của vắc xin trước đây hay không. Những thông tin này sẽ giúp bác sĩ thực hiện khám sàng lọc trước khi tiêm chủng.

Sau khi tiêm vắc xin, trẻ cần được theo dõi ít nhất 30 phút tại cơ sở tiêm chủng để phát hiện sớm các phản ứng phản vệ. Sau đó, phụ huynh cần tiếp tục theo dõi trẻ trong vòng 48 giờ để phát hiện các dấu hiệu bất thường. Trong thời gian này, trẻ có thể gặp một số phản ứng thông thường như sốt, sưng tấy hoặc đau tại vết tiêm, quấy khóc, biếng ăn, hoặc bỏ bú. Những phản ứng này thường là bình thường và sẽ thuyên giảm sau vài ngày mà không cần can thiệp điều trị. Thay vào đó, bố mẹ nên đảm bảo trẻ uống đủ nước và có chế độ dinh dưỡng hợp lý để hỗ trợ hệ miễn dịch, bao gồm thực phẩm giàu vitamin A, C, D, E, B2, B6, B12, folic acid và các khoáng chất như sắt, kẽm.

Nếu trẻ xuất hiện các dấu hiệu bất thường kéo dài như sốt cao, quấy khóc liên tục, co giật, bỏ bú, khó thở, hoặc toàn thân tím tái, bố mẹ cần nhanh chóng đưa trẻ đến cơ sở y tế để được cấp cứu kịp thời.

Mũi 5 trong 1 tiêm chủng mở rộng mang lại lợi ích lớn trong việc bảo vệ trẻ nhỏ khỏi nhiều bệnh truyền nhiễm nguy hiểm. Tuy nhiên, để đạt hiệu quả tối ưu và hạn chế rủi ro, cha mẹ cần nắm rõ đối tượng tiêm phù hợp cũng như các lưu ý quan trọng trước, trong và sau tiêm. Việc chủ động tìm hiểu thông tin và tuân thủ hướng dẫn của cán bộ y tế sẽ giúp đảm bảo an toàn cho trẻ và góp phần xây dựng một cộng đồng khỏe mạnh.

Tiêm phòng là biện pháp quan trọng giúp bảo vệ sức khỏe của bạn và gia đình trước các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm. Tại Trung tâm Tiêm chủng Long Châu, chúng tôi cung cấp dịch vụ tiêm chủng an toàn, chất lượng cao với đầy đủ các loại vắc xin dành cho cả trẻ em và người lớn. Với đội ngũ y bác sĩ giàu kinh nghiệm, vắc xin nhập khẩu chính hãng và quy trình bảo quản nghiêm ngặt, Tiêm chủng Long Châu cam kết mang đến trải nghiệm tiêm chủng an toàn và hiệu quả nhất. Hãy chủ động bảo vệ sức khỏe ngay hôm nay bằng cách đăng ký lịch tiêm tại Trung tâm Tiêm chủng Long Châu qua hotline 1800 6928.

Xem thêm:

• Tiêm vắc xin 5 trong 1 trẻ bị sốt có sao không? Cách xử trí khi trẻ bị sốt tại nhà

• Trẻ bị sốt phát ban sau khi tiêm vắc xin 5 trong 1 có nguy hiểm không?