Mẹ bầu khó thở 3 tháng cuối do nguyên nhân gì? Làm sao khắc phục?

Giai đoạn cuối thai kỳ là thời điểm cơ thể mẹ bầu có nhiều thay đổi đáng kể cả về thể chất lẫn tâm lý. Việc hiểu rõ nguyên nhân mẹ bầu khó thở 3 tháng cuối và có hướng xử lý phù hợp là điều cần thiết để đảm bảo một thai kỳ an toàn.

Nguyên nhân mẹ bầu khó thở 3 tháng cuối thai kỳ

Trong giai đoạn cuối thai kỳ, cơ thể mẹ bầu có nhiều thay đổi mạnh mẽ để thích nghi với sự phát triển nhanh chóng của thai nhi. Một trong những biểu hiện phổ biến và khiến nhiều mẹ lo lắng là tình trạng khó thở. Dưới đây là một số nguyên nhân chính khiến mẹ bầu khó thở 3 tháng cuối thai kỳ:

Sự phát triển của thai nhi và thay đổi giải phẫu cơ thể

Trong ba tháng cuối, tử cung phát triển nhanh chóng để đáp ứng nhu cầu tăng trưởng của thai nhi. Sự mở rộng này gây chèn ép lên cơ hoành và các cơ quan trong ổ bụng. Khi cơ hoành bị đẩy lên, dung tích phổi giảm dẫn đến lượng không khí hít vào mỗi lần thở cũng ít đi. Điều này giải thích vì sao mẹ bầu khó thở 3 tháng cuối thai kỳ, đặc biệt khi nằm hoặc hoạt động nhiều.

Tăng cân và ảnh hưởng đến hệ hô hấp

Trong suốt thai kỳ, mẹ bầu có thể tăng từ 10 - 15kg. Trọng lượng cơ thể tăng khiến tim và phổi phải làm việc nhiều hơn để duy trì quá trình tuần hoàn và hô hấp. Hệ quả là mẹ dễ cảm thấy mệt mỏi và thở nông hơn bình thường.

Thay đổi nội tiết tố

Progesterone là hormone tăng mạnh trong thai kỳ và có ảnh hưởng trực tiếp đến nhịp thở. Hormone này kích thích hệ hô hấp hoạt động nhiều hơn khiến mẹ bầu có cảm giác thở nhanh hoặc không đủ không khí. Điều này cũng góp phần gây ra hiện tượng mẹ bầu khó thở 3 tháng cuối thai kỳ.

Thiếu máu và bệnh lý nền

Thiếu máu ở mẹ bầu là tình trạng khá phổ biến do nhu cầu sản xuất máu tăng cao. Khi lượng hồng cầu không đủ để vận chuyển oxy hiệu quả, cơ thể phải tăng nhịp thở để bù đắp. 

Ngoài ra, những mẹ bầu có tiền sử bệnh tim hoặc phổi như hen suyễn, bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính hay tim mạch cũng có nguy cơ cao bị khó thở nghiêm trọng hơn trong giai đoạn này.

Tâm lý và tư thế sinh hoạt

Tâm lý căng thẳng hoặc lo lắng cũng có thể ảnh hưởng đến nhịp thở. Những thay đổi cảm xúc do hormone gây ra có thể khiến mẹ bầu thở nhanh và cảm thấy ngột ngạt. 

Bên cạnh đó, việc ngồi hoặc nằm sai tư thế, vận động sai cách cũng có thể làm tăng áp lực lên cơ hoành và phổi khiến tình trạng khó thở trở nên nghiêm trọng hơn.

Cách giảm khó thở hiệu quả cho mẹ bầu 3 tháng cuối

Khó thở là một trong những triệu chứng thường gặp ở mẹ bầu trong 3 tháng cuối thai kỳ do tử cung mở rộng và áp lực ngày càng lớn lên cơ hoành. Tuy không phải lúc nào cũng đáng lo ngại nhưng mẹ bầu cần có biện pháp cải thiện phù hợp để đảm bảo thai kỳ diễn ra an toàn và khỏe mạnh.

Thay đổi tư thế nằm và ngồi

Điều chỉnh tư thế là một trong những cách đơn giản giúp giảm tình trạng mẹ bầu khó thở 3 tháng cuối. Khi ngồi, mẹ bầu nên giữ lưng thẳng và tránh gập người về phía trước để không tạo áp lực lên vùng ngực. Nên ưu tiên tư thế nằm nghiêng bên trái kết hợp chèn gối dưới đầu gối và lưng để giảm áp lực lên cơ hoành, từ đó hỗ trợ hô hấp hiệu quả hơn.

Thực hiện bài tập thở

Các bài tập thở sâu và đều đặn có thể giúp cải thiện chức năng phổi và giảm cảm giác khó thở. Mẹ bầu nên hít vào thật sâu bằng mũi cho không khí xuống vùng bụng giữ vài giây rồi từ từ thở ra bằng miệng. Tập luyện bài thở này từ 5 - 10 phút mỗi ngày giúp ổn định nhịp thở và giảm tình trạng mẹ bầu khó thở 3 tháng cuối.

Tránh căng thẳng

Mẹ bầu nên chủ động giải tỏa áp lực bằng cách tham gia các hoạt động thư giãn như yoga bầu, thiền hoặc nghe nhạc nhẹ. Một tinh thần thoải mái sẽ hỗ trợ quá trình hô hấp và giúp thai kỳ diễn ra suôn sẻ hơn. 

Kiểm soát tăng cân

Mẹ bầu nên duy trì chế độ ăn uống lành mạnh, ưu tiên thực phẩm giàu dinh dưỡng và vận động nhẹ nhàng như đi bộ, bơi lội để giữ cân nặng ở mức hợp lý. Tham khảo ý kiến bác sĩ dinh dưỡng để xây dựng thực đơn phù hợp cũng là cách phòng ngừa tình trạng mẹ bầu khó thở 3 tháng cuối.

Can thiệp y tế

Dù tình trạng khó thở ở mẹ bầu 3 tháng cuối thường không quá nghiêm trọng nhưng nếu xuất hiện các dấu hiệu cảnh báo sau mẹ bầu cần đến gặp bác sĩ chuyên khoa càng sớm càng tốt:

• Khó thở đột ngột hoặc dai dẳng không rõ nguyên nhân;
• Đau ngực hoặc cảm giác bị đè nặng ở ngực;
• Ho ra máu;
• Tim đập nhanh hoặc không đều;
• Phù chân hoặc mắt cá chân kèm theo khó thở.

Chăm sóc sức khỏe đúng cách giúp mẹ bầu hạn chế khó thở ở giai đoạn cuối thai kỳ

Bên cạnh các biện pháp điều chỉnh tư thế và tập thở để giảm khó thở, việc chăm sóc sức khỏe tổng thể cũng đóng vai trò quan trọng giúp mẹ bầu cảm thấy dễ chịu hơn trong tam cá nguyệt thứ ba.

• Mẹ bầu nên tránh tiếp xúc với khói thuốc lá và chủ động cai thuốc nếu đang hút. Hạn chế tiếp xúc với khói bụi mùi hóa chất và các yếu tố có thể gây dị ứng.
• Duy trì chế độ ăn uống lành mạnh, đủ dưỡng chất và nghỉ ngơi hợp lý.
• Tránh làm việc quá sức và chú ý di chuyển chậm rãi để giảm áp lực lên tim và phổi.
• Giữ không gian sống sạch sẽ, nếu có điều kiện nên trang bị máy lọc không khí để giảm thiểu bụi và nấm mốc.

Trong hầu hết các trường hợp, mẹ bầu khó thở ba tháng cuối là do thay đổi sinh lý và không quá nguy hiểm. Tuy nhiên, nếu mẹ bầu cảm thấy khó thở dữ dội kèm theo đau ngực, chóng mặt hoặc tim đập nhanh thì cần đến ngay cơ sở y tế để được thăm khám và xử lý kịp thời.

Ngoài ra, để bảo vệ sức khỏe thai kỳ toàn diện, mẹ bầu nên thăm khám định kỳ và tiêm phòng đầy đủ tại các trung tâm uy tín. Trung tâm tiêm chủng Long Châu là địa chỉ tin cậy đồng hành cùng mẹ từ trước khi mang thai đến khi sinh nở với các dịch vụ tiêm vắc xin an toàn giúp mẹ bầu và em bé được bảo vệ tối ưu trước nhiều nguy cơ bệnh lý.