Mẹ bầu chóng mặt 3 tháng cuối: Nguyên nhân và cách xử trí an toàn

Ở giai đoạn 3 tháng cuối thai kỳ, cơ thể mẹ bầu có nhiều thay đổi rõ rệt, khiến tình trạng chóng mặt, choáng váng dễ xuất hiện và ảnh hưởng đến sinh hoạt hằng ngày. Nếu không hiểu rõ nguyên nhân và cách xử trí phù hợp, mẹ bầu có thể đối mặt với nguy cơ mệt mỏi kéo dài hoặc té ngã. Bài viết dưới đây sẽ giúp mẹ bầu nhận diện các nguyên nhân thường gặp và hướng dẫn cách xử trí an toàn, hiệu quả để bảo vệ sức khỏe cho cả mẹ và thai nhi.

Mẹ bầu chóng mặt 3 tháng cuối: Vì sao dễ xảy ra?

Trong tam cá nguyệt thứ ba, tình trạng chóng mặt ở mẹ bầu cần được đặc biệt lưu ý vì nguy cơ mất thăng bằng, té ngã có thể ảnh hưởng đến cả mẹ và thai nhi. Có nhiều nguyên nhân khác nhau dẫn đến hiện tượng này, trong đó phổ biến nhất gồm:

Thay đổi nội tiết và ảnh hưởng đến hệ tim mạch

Khi mang thai, nồng độ hormone tăng cao khiến mạch máu giãn rộng hơn, làm giảm tốc độ hồi lưu máu về tim và gây biến động huyết áp. Điều này có thể khiến lượng máu lên não không đủ trong thời gian ngắn, dẫn đến cảm giác choáng váng. 

Bên cạnh đó, thai nhi lớn dần cũng tạo áp lực lên hệ mạch máu, khiến tuần hoàn chậm hơn. Đây là hiện tượng sinh lý thường gặp, tuy không cần can thiệp điều trị nhưng mẹ bầu nên cẩn thận khi di chuyển, đặc biệt ở giai đoạn bụng đã lớn.

Thiếu máu khi mang thai

Thiếu máu là nguyên nhân thường gặp khiến mẹ bầu bị chóng mặt do khả năng vận chuyển oxy lên não suy giảm. Phần lớn trường hợp liên quan đến thiếu sắt, nhưng cũng có thể do thiếu vitamin B12 hoặc các bệnh lý tiềm ẩn khác. Vì vậy, mẹ bầu cần bổ sung sắt, vitamin theo hướng dẫn và thực hiện xét nghiệm máu khi cần thiết để xác định nguyên nhân chính xác.

Ăn uống không đầy đủ hoặc thiếu nước

Việc bỏ bữa hoặc ăn không đủ chất có thể khiến đường huyết giảm, gây cảm giác hoa mắt, choáng váng ở bất kỳ giai đoạn nào của thai kỳ. Đồng thời, cơ thể thiếu nước cũng làm tăng nguy cơ chóng mặt. Mẹ bầu nên uống đủ nước mỗi ngày và chia nhỏ các bữa ăn để duy trì năng lượng ổn định, đồng thời chuẩn bị sẵn đồ ăn nhẹ khi ra ngoài.

Thay đổi tư thế quá nhanh

Sau khi ngồi hoặc nằm lâu, máu thường dồn xuống chi dưới. Nếu mẹ bầu đứng dậy hoặc vận động đột ngột, máu chưa kịp lưu thông trở lại tim và não, dễ gây chóng mặt. Do đó, việc thay đổi tư thế nên thực hiện chậm rãi và có điểm tựa để giúp cơ thể thích nghi tốt hơn.

Nghén nặng kéo dài

Một số ít mẹ bầu vẫn bị nôn nghén nghiêm trọng ở giai đoạn sau của thai kỳ. Tình trạng này khiến cơ thể khó hấp thu dưỡng chất, dễ mất nước và tụt huyết áp, dẫn đến mệt mỏi, choáng váng, thậm chí ngất xỉu. 

Trường hợp nhẹ có thể theo dõi tại nhà, nhưng nếu nghén nặng, mẹ bầu cần nhập viện để được bù nước và dinh dưỡng kịp thời, đồng thời loại trừ các bệnh lý khác như rối loạn tiêu hóa hoặc gan mật thai kỳ.

Thói quen nằm ngửa khi thai đã lớn

Từ tam cá nguyệt thứ hai trở đi, nằm ngửa có thể khiến tử cung chèn ép tĩnh mạch chủ, làm giảm lượng máu trở về tim. Điều này dễ gây buồn nôn, chóng mặt hoặc ngất nếu kéo dài. Tư thế nằm nghiêng, đặc biệt là nghiêng trái, kết hợp kê gối hỗ trợ sẽ giúp cải thiện tuần hoàn và mang lại cảm giác dễ chịu hơn.

Vận động quá sức

Tập luyện thể chất quá nặng hoặc hoạt động vượt quá khả năng ở 3 tháng cuối thai kỳ có thể làm cơ thể thiếu oxy tạm thời, dẫn đến chóng mặt và mệt mỏi. Dù vận động là cần thiết, mẹ bầu nên lựa chọn các bài tập nhẹ nhàng, phù hợp và dừng lại ngay khi có dấu hiệu không khỏe.

Mẹ bầu bị chóng mặt 3 tháng cuối có đáng lo không?

Chóng mặt khi mang thai là tình trạng khá thường gặp, tuy nhiên mẹ bầu không nên xem nhẹ, đặc biệt nếu triệu chứng xuất hiện nhiều lần hoặc kéo dài. Khi đó, việc thăm khám bác sĩ là cần thiết để xác định nguyên nhân và có hướng xử trí phù hợp. Mối nguy lớn nhất của tình trạng chóng mặt trong 3 tháng cuối thai kỳ là nguy cơ mất thăng bằng, té ngã, từ đó ảnh hưởng trực tiếp đến sự an toàn của thai nhi.

Ngay khi cảm thấy hoa mắt, choáng váng, mẹ bầu nên nhanh chóng ngồi xuống hoặc nằm nghỉ để hạn chế nguy cơ té ngã. Trong một số trường hợp, chóng mặt bắt nguồn từ các vấn đề sức khỏe như mất nước, hạ huyết áp hoặc rối loạn chuyển hóa, nếu không được xử lý kịp thời có thể dẫn đến những biến chứng nghiêm trọng hơn. 

Vì vậy, theo dõi sát tình trạng sức khỏe và chủ động đi khám khi có dấu hiệu bất thường là điều rất quan trọng đối với mẹ bầu ở giai đoạn cuối thai kỳ.

Cách xử trí khi bị chóng mặt 3 tháng cuối thai kỳ

Khi xuất hiện cảm giác chóng mặt trong giai đoạn cuối thai kỳ, mẹ bầu nên:

• Ưu tiên đảm bảo an toàn cho bản thân: Mẹ cần tìm không gian thoáng khí, nhờ người xung quanh hỗ trợ mở cửa sổ hoặc cửa ra vào để dễ thở hơn. 

• Ngồi xuống hoặc nằm nghỉ ngay: Để tránh nguy cơ mất thăng bằng và té ngã. Khi nghỉ ngơi, mẹ bầu nên nằm nghiêng về bên trái và có thể kê thêm một chiếc gối nhỏ dưới hông để giúp máu lưu thông tốt hơn và tạo cảm giác thoải mái. 

• Thay đổi tư thế chậm rãi: Sau khi cảm giác choáng váng qua đi, hãy đứng dậy thật chậm và tránh thay đổi tư thế đột ngột.

• Uống đủ nước và bổ sung các bữa ăn nhẹ: Điều này rất quan trọng nhằm duy trì năng lượng và phòng ngừa hạ đường huyết, đây là một trong những nguyên nhân thường gây hoa mắt, chóng mặt ở mẹ bầu.

Mẹo giúp phòng tránh chóng mặt khi mang thai

Để giảm nguy cơ chóng mặt trong suốt thai kỳ, mẹ bầu nên chú ý điều chỉnh thói quen sinh hoạt hằng ngày:

• Hạn chế thay đổi tư thế quá nhanh: Khi rời khỏi giường, mẹ nên ngồi dậy từ từ, đứng yên vài phút rồi mới bắt đầu di chuyển để cơ thể kịp thích nghi.

• Tư thế nằm: Từ tam cá nguyệt thứ hai, tư thế nằm nghiêng sẽ giúp hạn chế sự chèn ép mạch máu so với nằm ngửa. 

• Không nên đứng một chỗ quá lâu: Trong trường hợp cần đứng chờ, hãy nhẹ nhàng cử động chân hoặc thay đổi vị trí để hỗ trợ tuần hoàn máu tốt hơn. 

• Trang phục thoải mái: Mẹ nên ưu tiên các loại quần áo rộng rãi, thoải mái nhằm tránh gây chèn ép mạch máu.

• Uống đủ nước mỗi ngày: Điều này rất quan trọng, đặc biệt khi trời nóng hoặc khi vận động. 

• Chia nhỏ các bữa ăn trong ngày: Việc này giúp duy trì đường huyết ổn định, tránh tình trạng đói dẫn đến hoa mắt, choáng váng.

• Không gian phù hợp: Mẹ nên ưu tiên sinh hoạt trong không gian mát mẻ, thông thoáng.

• Tránh tắm nước quá nóng: Điều này giúp hạn chế nguy cơ chóng mặt.

Hi vọng qua bài viết, gia đình đã nắm được nguyên nhân và cách xử trí an toàn khi mẹ bầu chóng mặt 3 tháng cuối thai kỳ. Để được tư vấn chăm sóc sức khỏe và tiêm ngừa phù hợp cho mẹ và bé, mẹ bầu có thể đến Trung tâm Tiêm chủng Long Châu để được hỗ trợ chuyên nghiệp và tận tâm.