Gan nhiễm mỡ uống gì thì tốt? Những thông tin cần biết

Ngày nay, gan nhiễm mỡ trở thành bệnh lý phổ biến, liên quan nhiều đến lối sống ít vận động và chế độ ăn uống thiếu cân đối. Để cải thiện tình trạng này, ngoài việc giảm dầu mỡ, hạn chế rượu bia và đồ ngọt, việc bổ sung các loại thức uống có lợi cho gan cũng rất cần thiết. Vậy với người bị gan nhiễm mỡ uống gì để hỗ trợ thải độc và tăng cường sức khỏe?

Gan nhiễm mỡ uống gì thì tốt?

Gan nhiễm mỡ là một trong những bệnh lý gan thường gặp, có thể tiến triển âm thầm và gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm nếu không được kiểm soát tốt. Bên cạnh việc thay đổi lối sống và chế độ ăn uống, một số loại đồ uống tự nhiên đã được nghiên cứu và chứng minh có tác dụng hỗ trợ sức khỏe gan.

Cà phê

Một số nghiên cứu dịch tễ và tổng quan hệ thống cho thấy việc tiêu thụ cà phê thường xuyên có thể có lợi cho sức khỏe gan. Ở những người mắc gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD), cà phê đã được ghi nhận có liên quan đến việc giảm mức độ xơ hóa gan và men gan (ALT, AST), nhờ vào các hợp chất chống oxy hóa như cafestol và kahweol. Uống từ 2 - 3 tách cà phê mỗi ngày được xem là có thể mang lại hiệu ứng bảo vệ gan tiềm năng, nhưng cần lưu ý điều chỉnh liều lượng phù hợp với tình trạng sức khỏe cá nhân.

Tuy nhiên, không nên coi cà phê là biện pháp điều trị, và những người có bệnh lý tim mạch, lo âu hoặc rối loạn giấc ngủ nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi tăng tiêu thụ caffeine.

Trà xanh

Một thức uống khác cũng được nhắc đến nhiều là trà xanh. Uống trà xanh ở mức độ vừa phải có thể giúp giảm men gan ALT và AST, những chỉ số thường tăng cao khi gan bị tổn thương. Đặc biệt, trà xanh mang lại lợi ích nhất định cho những người bị gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD). Nên uống trà xanh ở mức vừa phải và tránh lạm dụng các sản phẩm chiết xuất.

Nước ép củ dền

Loại nước ép này chứa nhiều chất xơ, chất chống oxy hóa cùng các khoáng chất quan trọng, có khả năng hỗ trợ gan thải độc và giảm lượng mỡ dư thừa.

Các dưỡng chất như vitamin C, kali, sắt và folate trong củ dền còn giúp kích thích tế bào gan sản xuất mật, góp phần bảo vệ gan trong quá trình làm sạch cơ thể. Đặc biệt, hàm lượng nitrat tự nhiên dồi dào trong củ dền giúp tăng cường lưu lượng máu đến gan và não, nhờ đó cơ thể cảm thấy khỏe khoắn, tràn đầy năng lượng hơn.

Nước cam

Cam giàu vitamin C và kali, giúp tăng cường khả năng giải độc của gan và bảo vệ tế bào gan trước những tác nhân gây hại.

Ngoài ra, flavonoid trong cam có tác dụng chống oxy hóa mạnh mẽ, hỗ trợ làm giảm tình trạng tích tụ mỡ trong gan. Việc uống nước cam thường xuyên không chỉ tốt cho gan mà còn giúp tăng cường sức đề kháng, duy trì sự khỏe mạnh cho toàn cơ thể.

Nước ép bưởi

Nước ép bưởi cũng là một loại đồ uống có lợi cho gan. Bưởi chứa hai chất chống oxy hóa mạnh là naringin và naringenin, giúp giảm viêm và bảo vệ tế bào gan khỏi tổn thương. Một số nghiên cứu cho thấy naringin còn có thể giúp gan chống lại tình trạng nhiễm mỡ do rượu thông qua việc giảm stress oxy hóa.

Tuy nhiên, bưởi có thể tương tác với một số loại thuốc, do đó, người bệnh nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi đưa nước ép bưởi vào chế độ ăn uống thường xuyên.

Nước ép cà rốt

Cà rốt vốn là loại thực phẩm quen thuộc, dễ tìm mua và chứa nhiều dưỡng chất quý giá. Các hoạt chất như beta-carotene, vitamin C cùng nhiều chất chống oxy hóa khác trong cà rốt giúp tăng cường khả năng giải độc, giảm áp lực cho gan và hỗ trợ thanh lọc cơ thể.

Nước ép cần tây

Nước ép rau cần tây cũng là một gợi ý đáng cân nhắc. Cần tây chứa nhiều chất chống oxy hóa tự nhiên, giúp bảo vệ tế bào gan khỏi tổn thương do gốc tự do. Bên cạnh đó, loại rau này còn có khả năng hỗ trợ điều hòa enzym gan và kiểm soát lượng chất béo trong máu, từ đó góp phần giảm thiểu tình trạng gan nhiễm mỡ.

Nước ép từ quả mọng

Bên cạnh đó, các loại nước ép từ quả mọng như việt quất, mâm xôi, hay nam việt quất cũng rất có lợi. Chúng chứa nhiều polyphenol, một nhóm chất chống oxy hóa giúp bảo vệ gan. Các nghiên cứu trên động vật cho thấy việt quất có thể giảm tổn thương gan, làm chậm tiến triển xơ gan, giảm men gan, thậm chí giúp cải thiện chức năng gan khi già đi.

Nước chanh

Nước chanh là lựa chọn đơn giản nhưng mang lại nhiều lợi ích cho gan. Khi uống ấm vào buổi sáng, nước chanh có thể kích thích enzyme gan, cải thiện tiêu hóa và thúc đẩy quá trình giải độc tự nhiên của cơ thể. Nhờ giàu vitamin C cùng chất chống oxy hóa, chanh còn hỗ trợ phục hồi tế bào gan, đồng thời làm giảm tình trạng stress oxy hóa, một yếu tố thường gặp ở người gan nhiễm mỡ.

Giấm táo

Giấm táo là một loại thực phẩm lên men tự nhiên có chứa axit axetic, được cho là có thể hỗ trợ kiểm soát đường huyết và cải thiện chuyển hóa chất béo trong một số nghiên cứu nhỏ. Một số bằng chứng sơ bộ trên động vật và các nghiên cứu quan sát cho thấy giấm táo có thể góp phần giảm mỡ gan và hỗ trợ giảm cân khi kết hợp với chế độ ăn uống lành mạnh.

Tuy nhiên, hiệu quả của giấm táo trong điều trị gan nhiễm mỡ ở người vẫn chưa được xác lập rõ ràng trong các nghiên cứu lâm sàng có chất lượng cao. Giấm táo cần được pha loãng đúng cách (ví dụ: 1 thìa canh pha với 1 cốc nước) và không nên uống khi bụng đói hoặc không pha loãng, vì có thể gây kích ứng niêm mạc dạ dày và thực quản. Người có bệnh dạ dày, trào ngược axit hoặc đang dùng thuốc điều trị nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng thường xuyên.

Nước ép nho

Nước ép nho là một lựa chọn giàu dinh dưỡng cho người bị gan nhiễm mỡ nhờ chứa nhiều chất chống oxy hóa mạnh mẽ, đặc biệt là resveratrol. Hoạt chất này có tác dụng bảo vệ tế bào gan khỏi những chất gây hại, đồng thời hỗ trợ phân hủy mỡ thừa và giúp làm mát gan.

Tuy nhiên, người bệnh cần lưu ý rằng nho chứa hàm lượng đường khá cao. Vì vậy, loại nước ép này chỉ nên sử dụng với lượng vừa phải, kết hợp cùng chế độ ăn uống cân đối để đạt hiệu quả tốt mà không gây hại.

Nước ép lựu

Lựu chứa hàm lượng polyphenol dồi dào, có khả năng chống oxy hóa và hỗ trợ làm giảm cholesterol xấu trong máu. Nhờ vậy, nước ép lựu giúp hạn chế tình trạng mỡ tích tụ trong tế bào gan, đồng thời bảo vệ gan khỏi nguy cơ tổn thương lan rộng.

Ngoài ra, trong lựu còn có vitamin A, E, C, canxi và axit folic, những dưỡng chất cần thiết để tăng sức đề kháng cho gan và toàn cơ thể.

Trà Atiso

Atiso chứa nhiều chất chống oxy hóa như cynarin và silymarin, cùng với vitamin và khoáng chất, được cho là có thể hỗ trợ chức năng gan. Một số nghiên cứu cho thấy chiết xuất atiso có thể giúp cải thiện men gan và hỗ trợ chuyển hóa lipid trong cơ thể.

Tuy nhiên, tác dụng của trà atiso đối với gan nhiễm mỡ ở người vẫn cần được nghiên cứu thêm để khẳng định rõ ràng. Việc sử dụng trà atiso nên ở mức độ vừa phải, tránh lạm dụng, vì có thể gây đầy bụng, buồn nôn hoặc mất cân bằng điện giải nếu uống với liều lượng lớn trong thời gian dài.

Trà thảo mộc

Một số loại trà thảo mộc như trà bồ công anh và trà kế sữa (milk thistle) thường được nhắc đến với tiềm năng bảo vệ gan nhờ chứa các chất chống oxy hóa và chống viêm. Chiết xuất kế sữa (silymarin) đã được nghiên cứu trong một số thử nghiệm lâm sàng nhỏ cho thấy có thể hỗ trợ cải thiện chức năng gan, đặc biệt trong viêm gan do rượu và gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD).

Tuy nhiên, chứng cứ lâm sàng vẫn chưa đủ mạnh để khuyến nghị sử dụng thay thế điều trị chính thống. Trà thảo mộc nên được sử dụng với tần suất vừa phải (vài lần mỗi tuần) và cần thận trọng ở người đang dùng thuốc điều trị mạn tính, do có nguy cơ tương tác thuốc.

Sữa hạt

Trong sữa hạt có nhiều axit béo không bão hòa, vitamin và chất chống oxy hóa, những thành phần này không chỉ giúp cải thiện chức năng gan mà còn hỗ trợ giảm viêm, hạn chế stress oxy hóa. Các loại sữa hạt phổ biến như sữa hạnh nhân, sữa óc chó hay sữa đậu nành đều mang lại lợi ích nhất định trong việc duy trì sức khỏe gan và góp phần giảm thiểu sự tích tụ mỡ thừa.

Gan nhiễm mỡ nên kiêng loại thực phẩm nào?

Gan nhiễm mỡ cần kiêng:

• Nhóm thực phẩm giàu chất béo: Như đồ chiên rán, thức ăn nhanh, đồ ăn mang về hay các món ăn vặt đóng gói, khoai tây chiên thường chứa nhiều dầu mỡ không tốt, làm tăng gánh nặng cho gan.
• Thực phẩm giàu tinh bột tinh chế: Như bánh mì trắng, mì ống dễ làm tăng đường huyết, không tốt cho kiểm soát gan nhiễm mỡ; đồng thời cần hạn chế đường và các món ngọt như ngũ cốc ăn sáng, bánh kẹo để tránh tích tụ mỡ.
• Muối: Nếu dùng quá nhiều sẽ gây giữ nước, tăng áp lực lên gan và tim mạch, nên hạn chế ăn ngoài, chọn thực phẩm ít natri, tránh các loại thịt nguội, thịt xông khói đã ướp muối.
• Rượu: Là tác nhân gây hại lớn nhất cho gan, ngay cả một lượng nhỏ cũng có thể làm tổn thương và khiến bệnh tiến triển nhanh hơn; tốt nhất nên giảm tối đa hoặc loại bỏ hoàn toàn.

Ngoài thực phẩm, gan nhiễm mỡ cần chú ý điều gì?

Ngoài chế độ ăn uống, người mắc gan nhiễm mỡ cần đặc biệt chú ý đến vận động và kiểm soát cân nặng. Một lối sống ít vận động được chứng minh là có liên quan mật thiết đến gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD), đồng thời làm tăng nguy cơ mắc các bệnh khác như tim mạch, đái tháo đường tuýp 2 và béo phì. 

Mỗi người nên hướng tới ít nhất 150 phút tập thể dục cường độ vừa phải mỗi tuần, tức khoảng 30 phút mỗi ngày, 5 ngày trong tuần. Không nhất thiết phải đến phòng gym hay tham gia các môn thể thao phức tạp, những hoạt động đơn giản như đi bộ nhanh, leo cầu thang thay vì đi thang máy, đi bộ khi đi chợ hay dắt chó đi dạo đều mang lại lợi ích.

Bên cạnh vận động, giảm cân cũng là yếu tố then chốt trong kiểm soát bệnh. Nên giảm từ 3 - 5% trọng lượng cơ thể để giảm tích tụ mỡ trong gan. Nếu có thể đạt mức giảm 7 - 10%, tình trạng viêm, xơ hóa hay hình thành sẹo trong gan cũng sẽ được cải thiện đáng kể. Tuy nhiên, việc giảm cân cần được thực hiện từng bước, có lộ trình rõ ràng thay vì nhịn ăn cực đoan hay ăn kiêng khắt khe.

Bài viết đã giải đáp câu hỏi: “Gan nhiễm mỡ uống gì thì tốt?”. Người bị gan nhiễm mỡ có thể lựa chọn các loại thức uống tốt cho gan như nước lọc, trà xanh, nước chanh loãng, nước ép rau củ quả ít ngọt hoặc các loại trà thảo mộc giúp mát gan. Tuy nhiên, cần kết hợp với chế độ ăn uống hợp lý, hạn chế rượu bia, nước ngọt có gas và duy trì lối sống lành mạnh để đạt hiệu quả bền vững.