Có những đường lây nhiễm vi khuẩn Hp nào? Cách phòng ngừa nhiễm Hp

Nhiễm vi khuẩn Hp là tình trạng phổ biến ở cả người lớn và trẻ em, nhưng nhiều người vẫn chưa hiểu rõ về cách lây lan và phòng ngừa loại vi khuẩn này. Chính vì vậy, nhận biết các con đường lây nhiễm vi khuẩn Hp và thực hiện các biện pháp phòng ngừa đúng cách là chìa khóa để giảm thiểu nguy cơ mắc các bệnh lý dạ dày nguy hiểm. Hãy cùng Tiêm chủng Long Châu tìm hiểu chủ đề này qua bài viết dưới đây.

Có những đường lây nhiễm vi khuẩn Hp nào?

Vi khuẩn Hp (Helicobacter pylori) thường lây từ người sang người, chủ yếu qua đường miệng. Sự lây nhiễm vi khuẩn Hp có thể xảy ra khi tiếp xúc với nước bọt, chẳng hạn như dùng chung đồ ăn, bát đũa hoặc hôn.

Đường lây phổ biến nhất là tiếp xúc gần với người bệnh. Điều này bao gồm việc dùng chung đồ dùng ăn uống, tiếp xúc trực tiếp với chất nôn hoặc lây truyền gián tiếp qua tay nếu không rửa sạch sau khi đi vệ sinh. Bên cạnh dó, vi khuẩn có thể tồn tại trong thực phẩm và nguồn nước bị ô nhiễm, đặc biệt ở những khu vực vệ sinh kém và dễ dàng xâm nhập vào cơ thể nếu thực phẩm không được rửa sạch hoặc chế biến an toàn.

Ngoài ra, vi khuẩn còn có thể xâm nhập vào cơ thể thông qua thực phẩm hoặc nước uống bị nhiễm phân. Hầu hết các trường hợp nhiễm H. pylori bắt đầu từ khi còn nhỏ và các thành viên trong gia đình như cha mẹ hoặc anh chị em ruột thường là nguồn lây chính.

Khi xâm nhập qua đường miệng, H. pylori di chuyển xuống hệ tiêu hóa và bám vào niêm mạc dạ dày hoặc phần đầu ruột non. Nhờ hình dạng xoắn và có roi, vi khuẩn dễ dàng di chuyển và thâm nhập vào lớp niêm mạc, gây viêm. 

Điểm đặc biệt của H. pylori là khả năng sống sót trong môi trường axit khắc nghiệt của dạ dày. Chúng sản xuất enzyme urease, chất này phản ứng với urê để tạo ra amoniac. Amoniac vừa giúp trung hòa axit, vừa gây độc cho tế bào niêm mạc, từ đó góp phần làm đau dạ dày. Tùy vị trí cư trú, vi khuẩn có thể kích thích dạ dày tiết quá nhiều axit, gây viêm loét dạ dày.

Những yếu tố nào làm tăng nguy cơ lây nhiễm vi khuẩn Hp?

Sống trong môi trường đông đúc, chật hẹp hoặc ở những nơi không có nguồn nước sạch ổn định là một trong những yếu tố làm gia tăng đáng kể nguy cơ lây nhiễm vi khuẩn Hp. Khi điều kiện vệ sinh tại gia đình hoặc cộng đồng không được đảm bảo, vi khuẩn có cơ hội tồn tại và lây lan dễ dàng hơn, khiến nguy cơ mắc bệnh trở nên cao hơn.

Tình trạng này thường phổ biến ở các quốc gia đang phát triển, nơi hệ thống cung cấp nước sạch chưa được xây dựng đầy đủ hoặc chưa đạt tiêu chuẩn an toàn. Đây là lý do tại sao H. pylori vẫn được xem là mối đe dọa sức khỏe nghiêm trọng tại những khu vực này, trong khi ở các nước có hệ thống cấp nước hiện đại, tỷ lệ nhiễm bệnh thường thấp hơn đáng kể.

Ngoài yếu tố môi trường, việc sống chung với người đã nhiễm H. pylori cũng làm tăng nguy cơ lây nhiễm. Vi khuẩn có thể truyền từ người sang người qua tiếp xúc gần, đặc biệt khi dùng chung đồ ăn, nước uống hoặc vật dụng sinh hoạt. Ngay cả khi người bệnh đã trải qua điều trị bằng thuốc kháng sinh, khả năng lây lan vẫn tồn tại cho đến khi xét nghiệm khẳng định vi khuẩn đã được loại bỏ hoàn toàn.

Tóm lại, điều kiện sống đông đúc, thiếu nước sạch và vệ sinh kém là những yếu tố nguy cơ hàng đầu khiến H. pylori dễ lây lan. Dù thực phẩm và nguồn nước bị ô nhiễm có thể góp phần truyền bệnh, nhưng các nhà khoa học cho rằng con đường lây truyền trực tiếp từ người sang người mới là nguyên nhân phổ biến nhất.

Cách phòng ngừa lây nhiễm Hp

Không phải lúc nào cũng xác định rõ cách vi khuẩn H. pylori lây truyền từ người này sang người khác. Tuy nhiên, thực hành vệ sinh cá nhân tốt là một biện pháp quan trọng giúp giảm nguy cơ nhiễm trùng. Trong đó, việc rửa tay kỹ lưỡng trong ít nhất 20 giây với xà phòng và nước thường xuyên, đặc biệt sau khi đi vệ sinh và trước khi ăn hoặc nấu nướng, đóng vai trò then chốt.

Bên cạnh đó, việc đảm bảo thực phẩm luôn sạch sẽ, được chế biến trong điều kiện hợp vệ sinh và nấu chín kỹ đóng vai trò vô cùng quan trọng trong phòng ngừa lây nhiễm vi khuẩn H. pylori. Những thói quen tưởng chừng đơn giản như bảo quản thực phẩm đúng cách hay sử dụng dụng cụ nấu ăn sạch sẽ đều góp phần giảm đáng kể nguy cơ nhiễm khuẩn.

Nguồn nước uống cũng cần được đặc biệt chú ý, bởi đây là yếu tố dễ bị bỏ qua nhưng lại tiềm ẩn khả năng lây truyền cao. Việc sử dụng nước đã được lọc, đun sôi hoặc các nguồn nước an toàn được kiểm định sẽ giúp giảm thiểu nguy cơ này. 

Các biện pháp này càng trở nên quan trọng nếu bạn đang sống ở những khu vực có điều kiện vệ sinh công cộng kém, nguồn nước uống và thực phẩm sạch còn hạn chế. Trong môi trường như vậy, nguy cơ nhiễm H. pylori thường cao hơn.

Trong trường hợp đang sống chung với người đang bị nhiễm H. pylori, hãy hỗ trợ người bệnh tuân thủ đầy đủ phác đồ điều trị do bác sĩ chỉ định. Người bệnh vẫn có khả năng lây nhiễm cho đến khi hoàn thành liệu trình kháng sinh và được xác nhận âm tính qua xét nghiệm Hp.

Bài viết trên đã thông tin đến bạn đọc những con đường lây nhiễm vi khuẩn Hp. Vi khuẩn Hp có thể lây truyền qua nhiều con đường khác nhau trong đời sống hàng ngày, đặc biệt là trong môi trường sinh hoạt chung hoặc thói quen ăn uống thiếu vệ sinh. Do đó, để phòng tránh nhiễm Hp hiệu quả, mỗi người cần nâng cao ý thức giữ gìn vệ sinh cá nhân, ăn chín uống sôi, hạn chế dùng chung đồ ăn và thăm khám sức khỏe định kỳ để phát hiện và điều trị kịp thời nếu cần thiết.