Sau khi bị chấn thương, phẫu thuật hoặc bỏng, cơ thể có thể tạo ra sẹo phì đại, một dạng sẹo thường khiến da mất thẩm mỹ và gây thiếu tự tin. Tin vui là hiện nay có nhiều phương pháp hỗ trợ làm xẹp sẹo phì đại, từ tự nhiên tại nhà đến can thiệp y khoa. Việc hiểu rõ đặc điểm và cách điều trị sẽ giúp lựa chọn phương pháp phù hợp.
Có cách làm xẹp sẹo phì đại không?
Có cách làm xẹp sẹo phì đại không? Thực tế, có nhiều phương pháp được áp dụng để giúp làm phẳng sẹo, giảm cảm giác khó chịu và cải thiện thẩm mỹ cho làn da. Mục tiêu chung của các biện pháp này là hạn chế sự phát triển quá mức của mô sợi, đồng thời mang lại bề mặt da mịn màng và đều màu hơn.
Điều trị tại chỗ
Một trong những phương pháp phổ biến là điều trị tại chỗ. Gel silicon, kem corticosteroid hoặc các loại thuốc mỡ trị sẹo không kê đơn được chứng minh có thể làm giảm sự hình thành sẹo và dần dần giúp bề mặt sẹo phẳng hơn.

Liệu pháp lạnh
Đối với những sẹo nhỏ và cứng đầu, liệu pháp làm lạnh bằng nitơ lỏng là một lựa chọn hiệu quả. Cơ chế của phương pháp này là phá hủy phần collagen dư thừa trong sẹo, giúp sẹo xẹp xuống theo thời gian, mặc dù đôi khi có thể gây đổi màu da tạm thời.
Liệu pháp áp lực
Liệu pháp áp lực cũng là một lựa chọn đáng chú ý. Bằng cách tạo áp lực liên tục và có kiểm soát lên bề mặt sẹo, phương pháp này giúp hạn chế sự phát triển của mô xơ, từ đó làm sẹo mỏng và phẳng dần. Khi kết hợp với các liệu pháp khác, hiệu quả điều trị thường rõ rệt hơn.
Tiêm steroid
Trong nhiều trường hợp, tiêm steroid vẫn là phương pháp được lựa chọn nhờ hiệu quả trong việc làm giảm kích thước và độ nổi của sẹo phì đại. Tuy nhiên, thường cần lặp lại nhiều lần để đạt kết quả tối ưu. Bên cạnh đó, một số nghiên cứu còn ghi nhận hiệu quả của các biện pháp mới như tiêm bleomycin, sử dụng retinoid tại chỗ hay liệu pháp vi kim để cải thiện màu sắc và cấu trúc sẹo.
Massage tại chỗ
Các biện pháp cơ học như massage và mặc quần áo nén cũng được sử dụng rộng rãi. Massage nhẹ nhàng giúp phá vỡ phần mô xơ cứng, trong khi áp lực từ quần áo bó sát lại ngăn ngừa sẹo phát triển thêm. Những phương pháp này đặc biệt hữu ích khi sẹo xuất hiện ở vùng rộng như ngực hoặc lưng.

Phẫu thuật
Với những sẹo lớn hoặc không đáp ứng điều trị, phẫu thuật cắt bỏ sẹo có thể được cân nhắc. Trong thủ thuật này, mô sẹo sẽ được loại bỏ và vết thương được khâu lại cẩn thận, đôi khi kết hợp với ghép da từ vùng khác để hạn chế sẹo mới.
Tuy nhiên, nguy cơ tái phát vẫn tồn tại, do đó phẫu thuật thường đi kèm với các biện pháp hỗ trợ khác như laser hoặc áp lực.
Sẹo phì đại bao lâu thì khỏi?
Sẹo phì đại thường không biến mất trong thời gian ngắn mà có thể cần hơn một năm để phẳng và lành hẳn. Phần lớn các trường hợp sẹo phì đại không bắt buộc phải điều trị, trừ khi người bệnh cảm thấy ảnh hưởng đến thẩm mỹ, gây khó chịu hoặc hạn chế vận động.
Đặc biệt, nếu sẹo hình thành ở các vị trí gần khớp, việc điều trị có thể cần thiết để giúp phục hồi cử động tự nhiên. Dù không nguy hiểm, sẹo phì đại đôi khi có thể gây đau hoặc ngứa và thường khiến người bệnh lo lắng về mặt ngoại hình. Tuy vậy, tình trạng này thường cải thiện dần theo thời gian, đa số mờ đi trong khoảng 1 – 2 năm sau chấn thương.
Quá trình hình thành và biến đổi của sẹo phì đại diễn ra qua nhiều giai đoạn khác nhau:
- Giai đoạn viêm: Sẹo bắt đầu hình thành ngay khi da bị tổn thương, cơ thể lập tức tạo cục máu đông và huy động các tế bào viêm đến khu vực này để khởi động quá trình chữa lành.
- Giai đoạn tăng sinh: Khi collagen mới được sản xuất để lấp đầy vùng tổn thương, khiến mô sẹo trở nên dày hơn, thường có màu đỏ, hơi lồi lên so với da lành.
- Giai đoạn trưởng thành: Mô sẹo dần ổn định, trở nên phẳng hơn và màu sắc cũng nhạt đi theo thời gian. Giai đoạn này có thể kéo dài nhiều tháng, thậm chí vài năm.

Điều quan trọng là không phải ai cũng trải qua các giai đoạn này theo cùng một cách. Tùy thuộc vào loại da, cơ địa (như cơ địa dị ứng,...) và cả những phương pháp chăm sóc hay can thiệp điều trị, quá trình lành sẹo có thể diễn ra nhanh hơn hoặc chậm hơn. Chính vì vậy, sự kiên nhẫn và theo dõi lâu dài là cần thiết trong việc xử lý sẹo phì đại.
Phương pháp giảm nguy cơ hình thành sẹo phì đại
Để giảm nguy cơ hình thành sẹo phì đại, điều quan trọng là chăm sóc vết thương đúng cách ngay từ đầu. Sẹo thường xuất hiện ở giai đoạn cuối của quá trình lành thương, và hình dạng của chúng phụ thuộc nhiều vào cách vết thương được xử lý và bảo vệ trong suốt thời gian hồi phục. Nếu được chăm sóc tốt, vết thương không chỉ mau lành hơn mà còn hạn chế nguy cơ để lại sẹo dày, lồi và mất thẩm mỹ.
Trước hết, việc làm sạch vết thương đúng cách là yếu tố then chốt. Cần loại bỏ bụi bẩn, vi khuẩn và các dị vật ở vùng tổn thương, có thể sử dụng dung dịch hoặc bình xịt chuyên dụng để rửa sạch nhanh chóng và an toàn. Sau khi làm sạch, vết thương nên được bảo vệ bằng băng cá nhân hoặc gạc vô trùng. Lớp băng này giúp che chắn vết thương khỏi sự xâm nhập của vi khuẩn, đồng thời giảm nguy cơ tổn thương thêm do cọ xát hay va chạm trong sinh hoạt hằng ngày.
Một nguyên tắc khác là duy trì độ ẩm hợp lý cho vết thương. Nhiều nghiên cứu cho thấy môi trường ẩm giúp mô mới phát triển thuận lợi hơn, từ đó rút ngắn thời gian lành thương và hạn chế hình thành sẹo phì đại. Việc thoa thuốc mỡ hoặc các sản phẩm dưỡng ẩm y khoa sẽ tạo điều kiện để da phục hồi tối ưu, đồng thời giảm tình trạng sẹo dày, lồi về sau.
Ngoài ra, có một số lưu ý quan trọng khác để ngăn ngừa sẹo xấu. Vết thương và sẹo mới hình thành cần được bảo vệ khỏi ánh nắng trực tiếp, vì tia UV có thể làm sẹo đậm màu và khó mờ đi theo thời gian. Nhiệt độ quá cao cũng nên tránh vì dễ gây kích ứng hoặc phá vỡ mô mới. Trong giai đoạn hồi phục, nên hạn chế các hoạt động thể lực quá mạnh có thể tạo áp lực hoặc kéo căng vùng da đang lành, khiến sẹo dày và cứng hơn.
Việc tháo chỉ khâu cũng cần tuân theo hướng dẫn y tế, bởi nếu tháo quá sớm, vết thương dễ tách mép và để lại sẹo xấu, còn nếu để quá lâu có thể làm tăng nguy cơ viêm hoặc kích ứng.

Bài viết đã giải đáp thắc mắc: “Có cách làm xẹp sẹo phì đại không?” và cung cấp những thông tin liên quan. Như vậy, sẹo phì đại hoàn toàn có thể cải thiện bằng nhiều cách khác nhau. Tuy nhiên, hiệu quả điều trị phụ thuộc vào mức độ sẹo, cơ địa từng người và thời gian can thiệp. Việc thăm khám bác sĩ da liễu sớm sẽ giúp bạn lựa chọn giải pháp an toàn và mang lại kết quả tốt nhất.