Chỉ số eGFR: Thước đo quan trọng giúp theo dõi sức khỏe thận

Sức khỏe thận có thể suy giảm âm thầm mà bạn không nhận ra. Theo dõi chỉ số eGFR giúp phát hiện sớm nguy cơ tổn thương thận, từ đó điều chỉnh lối sống và phòng ngừa biến chứng. Hiểu rõ chỉ số eGFR là gì sẽ giúp bạn chủ động bảo vệ chức năng thận và duy trì cơ thể khỏe mạnh hơn mỗi ngày.

Chỉ số eGFR là gì và vì sao lại quan trọng?

Bạn có bao giờ nghe bác sĩ nhắc đến “chỉ số eGFR” khi nhận kết quả xét nghiệm máu? Đây là viết tắt của estimated Glomerular Filtration Rate - tốc độ lọc cầu thận ước tính. Chỉ số này thể hiện mức độ hoạt động của thận, cụ thể là lượng máu được lọc qua cầu thận trong mỗi phút trên một diện tích cơ thể tiêu chuẩn (1,73 m²).

Theo hướng dẫn quốc tế do KDIGO và các chuyên gia thận học đề xuất, eGFR là một trong những xét nghiệm quan trọng để sàng lọc và đánh giá tình trạng thận mạn tính. Kết quả này thường được ước tính dựa vào nồng độ creatinin trong máu, tuổi, giới tính và thể trạng cơ thể.

Một chỉ số eGFR bình thường cho thấy thận đang hoạt động tốt, trong khi chỉ số giảm có thể là tín hiệu cảnh báo sớm về các tổn thương thận tiềm ẩn. Phát hiện sớm giúp kiểm soát và làm chậm tiến triển bệnh, hạn chế biến chứng ảnh hưởng đến tim mạch, huyết áp và sức khỏe tổng thể.

*Hiểu đúng chỉ số eGFR để bảo vệ chức năng thận hiệu quả hơn*

Cách đọc chỉ số eGFR và khi nào cần lưu ý

Khi nhận kết quả xét nghiệm, nhiều người thường bối rối trước con số eGFR. Dưới đây là cách hiểu cơ bản giúp bạn nắm rõ tình trạng của mình:

Mức eGFR (mL/phút/1,73 m²)	Đánh giá chức năng thận
≥ 90	Bình thường hoặc khỏe mạnh
60 - 89	Giảm nhẹ chức năng thận
45 - 59	Giảm nhẹ - trung bình
30 - 44	Giảm trung bình - nặng
15 - 29	Giảm nặng
< 15	Suy thận giai đoạn cuối

Theo khuyến nghị từ KDIGO 2024, người có eGFR < 60 mL/phút/1,73 m² kéo dài trên 3 tháng được xem là có dấu hiệu của bệnh thận mạn.

Ngoài ra, chỉ số này còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố như:

Tuổi: eGFR tự nhiên giảm dần theo tuổi.
Giới tính và thể trạng: Nam giới thường có eGFR cao hơn do khối cơ lớn hơn.
Mức creatinin: Nồng độ creatinin cao có thể khiến eGFR giảm.
Thuốc hoặc chế độ ăn: Một số thuốc chống viêm, kháng sinh, hoặc thực phẩm giàu protein có thể làm sai lệch tạm thời kết quả.

*Hiểu rõ ý nghĩa từng mức eGFR để nhận biết dấu hiệu bất thường của thận*

Nếu chỉ số eGFR của bạn thấp hơn bình thường, đừng vội lo lắng. Hãy kiểm tra lại theo hướng dẫn của bác sĩ, kết hợp đánh giá cùng albumin niệu hoặc các xét nghiệm khác để xác định chính xác nguyên nhân.

Nguyên nhân khiến chỉ số eGFR giảm và ai nên kiểm tra thường xuyên

Giảm eGFR có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau. Một số yếu tố phổ biến gồm:

Bệnh tiểu đường: Đường huyết cao kéo dài làm tổn thương vi mạch cầu thận.
Tăng huyết áp: Áp lực máu cao gây tổn thương mạch máu thận.
Tuổi tác: Sau 40 tuổi, eGFR giảm khoảng 1 mL/phút mỗi năm.
Viêm cầu thận hoặc sỏi thận: Làm giảm khả năng lọc của thận.
Sử dụng thuốc độc thận: Nhóm NSAID, thuốc kháng sinh hoặc thuốc cản quang.
Mất nước hoặc suy tim: Làm giảm lượng máu đến thận tạm thời.

Chỉ số eGFR giảm không chỉ là con số – mà là tín hiệu cảnh báo sớm của thận — *Chỉ số eGFR giảm không chỉ là con số mà là tín hiệu cảnh báo sớm của thận*

Ai cần xét nghiệm eGFR định kỳ?

Những người sau đây được khuyến khích kiểm tra eGFR thường xuyên:

Người mắc tiểu đường hoặc tăng huyết áp.
Người trên 60 tuổi.
Người có tiền sử gia đình mắc bệnh thận.
Người dùng thuốc lâu dài ảnh hưởng đến thận.

Kiểm tra eGFR định kỳ giúp phát hiện sớm bất thường, tránh để bệnh tiến triển sang giai đoạn nặng.

Nếu bạn thuộc nhóm nguy cơ trên, hãy chủ động xét nghiệm định kỳ tại cơ sở y tế uy tín để theo dõi sức khỏe thận.

Cách cải thiện và duy trì chỉ số eGFR khỏe mạnh

Một khi hiểu rõ ý nghĩa của chỉ số eGFR, bạn có thể áp dụng những thay đổi nhỏ nhưng hiệu quả để bảo vệ thận mỗi ngày:

Duy trì lối sống và chế độ ăn lành mạnh

Cách chăm sóc đơn giản nhưng mang lại hiệu quả rõ rệt:

Ăn ít muối, giảm đạm động vật, tăng rau xanh và trái cây.
Uống đủ nước theo nhu cầu cơ thể (thường 1,5 - 2 lít/ngày, trừ khi bác sĩ khuyến nghị khác).
Tránh rượu, thuốc lá, và chất kích thích.
Duy trì vận động nhẹ nhàng ít nhất 30 phút mỗi ngày.

Kiểm soát bệnh nền và thuốc sử dụng

Người có bệnh mạn tính cần theo dõi sát:

Kiểm tra đường huyết, huyết áp thường xuyên.
Trao đổi với bác sĩ trước khi dùng thuốc giảm đau, kháng sinh hoặc thực phẩm chức năng kéo dài.
Không tự ý ngưng thuốc hoặc thay thế bằng sản phẩm không rõ nguồn gốc.

Theo dõi định kỳ và tầm soát chức năng thận

Làm xét nghiệm máu đo creatinin và eGFR mỗi 6 - 12 tháng.
Kết hợp kiểm tra nước tiểu để phát hiện sớm albumin niệu.
Nếu eGFR < 60 mL/phút/1,73 m², nên tái khám đúng hẹn để xác định xu hướng giảm.

*Duy trì chỉ số eGFR ổn định là chìa khóa bảo vệ sức khỏe thận bền vững*

Chủ động đặt lịch kiểm tra sức khỏe thận sớm tại trung tâm y tế hoặc phòng khám gần bạn. Sức khỏe thận tốt sẽ giúp tim mạch và toàn cơ thể hoạt động hiệu quả hơn.

Chỉ số eGFR là “tấm gương” phản chiếu tình trạng hoạt động của thận, giúp phát hiện sớm nguy cơ tổn thương. Duy trì eGFR ổn định đồng nghĩa với việc bảo vệ sức khỏe tổng thể.
Đừng chờ đến khi cơ thể mệt mỏi mới nghĩ đến thận. Hãy kiểm tra định kỳ, giữ lối sống lành mạnh và tiêm ngừa đầy đủ để phòng biến chứng nguy hiểm.