Việc quan hệ không sử dụng biện pháp bảo vệ hoặc thất bại với biện pháp đang dùng (như bao cao su rách) khiến nhiều người lo lắng về nguy cơ mang thai ngoài ý muốn. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), khoảng 85% phụ nữ có thể mang thai nếu quan hệ tình dục không an toàn trong vòng một năm. May mắn thay, có những cách tránh thai sau khi quan hệ 24 giờ an toàn và hiệu quả, đặc biệt nếu được áp dụng trong vòng 24 giờ đầu sau quan hệ.
Một số cách tránh thai sau khi quan hệ 24 giờ
Khi cần tìm cách tránh thai sau khi quan hệ 24 giờ, có hai phương pháp chính được các chuyên gia y tế khuyến nghị: sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp và đặt vòng tránh thai (IUD) khẩn cấp. Dưới đây là chi tiết về từng phương pháp.
Uống thuốc tránh thai khẩn cấp
Thuốc tránh thai khẩn cấp là một phương pháp phổ biến, dễ tiếp cận và được nhiều phụ nữ lựa chọn để ngừa thai trong vòng 24 giờ sau quan hệ tình dục không bảo vệ. Hiệu quả của thuốc đạt mức tối đa khoảng 95% khi được sử dụng trong vòng 24 giờ đầu tiên, nhưng sẽ giảm dần theo thời gian, chỉ còn khoảng 85% sau 48 giờ và tiếp tục giảm sau 72 giờ. Thuốc thường được sử dụng dưới dạng một viên duy nhất chứa 1,5 mg levonorgestrel hoặc hai viên 0,75 mg uống cách nhau 12 giờ, tùy theo hướng dẫn của sản phẩm cụ thể.

Tuy nhiên, khi sử dụng, người dùng có thể gặp một số tác dụng phụ như buồn nôn, đau bụng, mệt mỏi hoặc rối loạn kinh nguyệt tạm thời. Điều quan trọng là không nên sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp như một biện pháp ngừa thai thường xuyên, vì việc lạm dụng có thể ảnh hưởng đến chu kỳ kinh nguyệt và không cung cấp sự bảo vệ đối với các bệnh lây truyền qua đường tình dục.
Đặt vòng tránh thai (IUD) khẩn cấp
Đặt vòng tránh thai (IUD) là một phương pháp tránh thai khẩn cấp hiệu quả cao, đồng thời thích hợp cho những phụ nữ mong muốn kết hợp ngừa thai khẩn cấp với biện pháp tránh thai lâu dài. Phương pháp này đạt hiệu quả hơn 99% nếu vòng được đặt trong vòng 5 ngày sau quan hệ tình dục không bảo vệ, tuy nhiên hiệu quả sẽ tối ưu hơn nếu thực hiện càng sớm càng tốt, đặc biệt trong khoảng 24 - 48 giờ đầu.
Vòng tránh thai thường được bác sĩ chuyên khoa đặt trực tiếp vào tử cung tại các cơ sở y tế uy tín. Sau khi đặt, IUD không chỉ giúp ngừa thai khẩn cấp mà còn tiếp tục phát huy tác dụng tránh thai kéo dài từ 5 đến 10 năm tùy loại. Tuy nhiên, phương pháp này thường phù hợp hơn với phụ nữ đã sinh con và không có tiền sử nhiễm trùng đường sinh dục. Việc đặt vòng cần được thực hiện bởi bác sĩ tại bệnh viện hoặc phòng khám được cấp phép để đảm bảo an toàn. Một số tác dụng phụ có thể gặp trong thời gian đầu bao gồm đau bụng nhẹ hoặc ra máu bất thường, thường tự cải thiện sau vài tuần.

Các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả của biện pháp tránh thai khẩn cấp
Hiệu quả của các cách tránh thai sau khi quan hệ 24 giờ phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Hiểu rõ những yếu tố này sẽ giúp bạn áp dụng phương pháp một cách hiệu quả nhất.
- Thời gian sử dụng sau quan hệ: Hiệu quả của thuốc tránh thai khẩn cấp cao nhất trong 24 giờ đầu, giảm dần sau 72 giờ. Với IUD, thời gian lý tưởng là trong 5 ngày, nhưng sớm hơn sẽ mang lại kết quả tốt hơn.
- Chỉ số BMI: Phụ nữ có chỉ số khối cơ thể (BMI) cao (trên 30) có thể giảm hiệu quả của thuốc tránh thai khẩn cấp chứa levonorgestrel. Trong trường hợp này, IUD hoặc thuốc chứa ulipristal acetate có thể là lựa chọn thay thế.
- Tình trạng sức khỏe sinh sản: Các bệnh lý như hội chứng buồng trứng đa nang, hoặc việc sử dụng một số loại thuốc (như thuốc chống động kinh) có thể làm giảm hiệu quả của thuốc tránh thai khẩn cấp.
Vì vậy, việc tư vấn bác sĩ trước khi sử dụng bất kỳ cách tránh thai sau khi quan hệ 24 giờ nào là rất quan trọng để đảm bảo hiệu quả và an toàn.

Những hiểu lầm thường gặp về tránh thai khẩn cấp
Có một số hiểu lầm phổ biến liên quan đến các cách tránh thai sau khi quan hệ 24 giờ. Dưới đây là những lầm tưởng cần được làm rõ.
Thuốc tránh thai khẩn cấp gây vô sinh?
Không có bằng chứng khoa học nào cho thấy thuốc tránh thai khẩn cấp gây vô sinh. Tuy nhiên, lạm dụng thuốc (sử dụng quá 2 - 3 lần trong một chu kỳ kinh nguyệt) có thể gây rối loạn kinh nguyệt tạm thời, nhưng không ảnh hưởng lâu dài đến khả năng sinh sản.
Uống nhiều thuốc tránh thai khẩn cấp sẽ hiệu quả hơn?
Uống nhiều hơn liều khuyến nghị (1 viên 1,5 mg hoặc 2 viên 0,75 mg cách nhau 12 giờ) không làm tăng hiệu quả mà còn tăng nguy cơ tác dụng phụ như buồn nôn, đau đầu, hoặc rối loạn kinh nguyệt. Luôn tuân thủ liều lượng theo hướng dẫn của nhà sản xuất.

Lời khuyên từ chuyên gia để ngừa thai hiệu quả hơn
Để tránh tình trạng phải tìm cách tránh thai sau khi quan hệ 24 giờ, bạn có thể áp dụng các biện pháp phòng ngừa hiệu quả hơn. Dưới đây là một số gợi ý từ chuyên gia:
- Chuẩn bị biện pháp tránh thai an toàn trước khi quan hệ: Sử dụng bao cao su, thuốc tránh thai hàng ngày, hoặc các biện pháp khác như que cấy tránh thai để giảm nguy cơ mang thai ngoài ý muốn.
- Tư vấn bác sĩ để chọn biện pháp phù hợp: Mỗi người có thể trạng và nhu cầu khác nhau, do đó hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để chọn biện pháp ngừa thai phù hợp, như viên uống tránh thai hàng ngày, vòng tránh thai, hoặc tiêm thuốc tránh thai.
- Cân nhắc biện pháp lâu dài: Nếu bạn thường xuyên quan hệ không bảo vệ, hãy xem xét các phương pháp tránh thai lâu dài như đặt vòng IUD hoặc que cấy tránh thai, vừa hiệu quả cao vừa tiện lợi.
Những biện pháp này không chỉ giúp bạn tránh lo lắng mà còn bảo vệ sức khỏe sinh sản và phòng ngừa các bệnh lây truyền qua đường tình dục.

Cách tránh thai sau khi quan hệ 24 giờ là hoàn toàn khả thi nếu áp dụng đúng phương pháp và tuân thủ hướng dẫn. Thuốc tránh thai khẩn cấp và vòng tránh thai (IUD) là hai lựa chọn hiệu quả, với tỷ lệ thành công cao nếu sử dụng trong thời gian vàng (24 - 72 giờ). Tuy nhiên, đây chỉ nên là giải pháp tạm thời và không thay thế các biện pháp ngừa thai lâu dài. Để bảo vệ sức khỏe sinh sản và tránh lo lắng không cần thiết, hãy chủ động sử dụng các biện pháp tránh thai an toàn như bao cao su, thuốc tránh thai hàng ngày, hoặc que cấy. Hãy tham khảo ý kiến bác sĩ và hành động nhanh chóng để đạt hiệu quả tốt nhất.