Cách phòng bệnh viêm màng não tốt nhất? Lưu ý gì khi chăm bệnh?

Viêm màng não là một căn bệnh nguy hiểm có thể đe dọa đến tính mạng nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Nhưng đừng lo, vì việc phòng bệnh luôn dễ hơn chữa bệnh. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu chi tiết về cách phòng bệnh viêm màng não hiệu quả nhất, cũng như những lưu ý quan trọng khi chăm sóc người bệnh nhé!

Bệnh viêm màng não nguy hiểm ra sao?

Viêm màng não là tình trạng viêm nhiễm ở lớp màng bao quanh não và tủy sống, có thể do vi khuẩn, virus, nấm hoặc ký sinh trùng gây ra. Dù nguyên nhân là gì thì viêm màng não vẫn luôn được xếp vào nhóm bệnh lý nguy hiểm vì nó ảnh hưởng trực tiếp đến hệ thần kinh trung ương.

Triệu chứng của bệnh có thể xuất hiện đột ngột với sốt cao, đau đầu dữ dội, cứng cổ, buồn nôn, nôn mửa và đôi khi co giật. Nếu không điều trị kịp thời, bệnh có thể gây ra biến chứng nghiêm trọng như mất trí nhớ, điếc, tổn thương não, thậm chí tử vong.

Đặc biệt, trẻ sơ sinh và người lớn tuổi là những đối tượng dễ mắc bệnh và dễ gặp biến chứng nhất. Chính vì thế, việc phòng ngừa viêm màng não ngay từ đầu là vô cùng quan trọng, không chỉ bảo vệ sức khỏe bản thân mà còn giúp giảm gánh nặng cho gia đình và xã hội.

Cách phòng bệnh viêm màng não tốt nhất?

Phòng bệnh viêm màng não không quá phức tạp đâu, bạn chỉ cần chú ý thực hiện một số biện pháp sau đây một cách đều đặn và nghiêm túc:

Tiêm vắc xin

Đây là phương pháp phòng ngừa hiệu quả nhất mà bạn không nên bỏ qua. Hiện nay đã có nhiều loại vắc xin giúp phòng chống các tác nhân gây viêm màng não từ bé. Để chủ động phòng tránh bệnh lý do vi khuẩn não mô cầu – một tác nhân nguy hiểm gây viêm màng não, bạn có thể lựa chọn tiêm một trong các loại vắc xin sau đây:

• MENACTRA;

• VA - MENGOC BC;

• BEXSERO;

Tuy nhiên, não mô cầu không phải là nguyên nhân duy nhất dẫn đến viêm màng não. Một số loại vi khuẩn khác, đặc biệt là vi khuẩn Hib (Haemophilus influenzae type b), cũng có thể gây ra tình trạng này. Để phòng ngừa, bạn nên cân nhắc tiêm các loại vắc xin như:

• Infanrix Hexa (vắc xin 6 trong 1);

• Hexaxim (vắc xin 6 trong 1);

• Quimi - Hib.

Trước khi tiêm bất kỳ loại vắc xin nào, bạn cần được bác sĩ tư vấn cụ thể và trải qua bước khám sàng lọc kỹ càng nhằm xác định tình trạng sức khỏe hiện tại và mức độ phù hợp với từng loại vắc xin. Ngoài ra, vi khuẩn phế cầu cũng là một trong những nguyên nhân phổ biến gây viêm màng não, đặc biệt ở trẻ nhỏ và người cao tuổi. Bạn có thể tham khảo hai các vắc xin phế cầu được khuyến nghị phổ biến hiện nay:

• Synflorix: Phòng 10 chủng (trẻ từ 6 tuần đến dưới 6 tuổi).

• Prevenar 13: Phòng 13 chủng, sử dụng cho trẻ 6 tuần tuổi trở lên và người lớn.

• Pneumovax 23: Phòng 23 chủng, dành cho trẻ em từ 2 tuổi trở lên, thanh thiếu niên và người lớn, đặc biệt cho nhóm có bệnh nền.

• Vaxneuvance (PCV15): Phòng 15 chủng, dùng được từ trẻ 6 tuần tuổi và cả người lớn.

• Prevenar 20 (PCV20): Vắc xin thế hệ mới bảo vệ 20 chủng phế cầu, trong đó có thêm các chủng độc lực cao (8, 10A, 11A, 12F…), chỉ tiêm 1 liều duy nhất cho người từ 18 tuổi trở lên, phù hợp với người lớn tuổi hoặc người có bệnh mãn tính.

Việc tiêm đúng loại và đúng phác đồ sẽ giúp xây dựng hàng rào miễn dịch vững chắc trước viêm màng não do phế cầu.

Việc tiêm chủng đầy đủ theo đúng lịch không chỉ giúp trẻ nhỏ mà cả người lớn giảm nguy cơ mắc bệnh rõ rệt. Đây chính là cách phòng bệnh viêm màng não hữu hiệu. Nếu bạn có con nhỏ, đừng quên theo dõi lịch tiêm chủng và đưa bé đi tiêm đúng hẹn. Với người lớn, có thể tiêm nhắc lại theo khuyến cáo của bác sĩ.

Giữ vệ sinh đường hô hấp

Vi khuẩn và virus gây viêm màng não thường lây lan qua đường hô hấp, vì vậy việc giữ gìn vệ sinh cá nhân, đặc biệt là vệ sinh đường thở, cực kỳ quan trọng. Một số việc đơn giản bạn có thể làm hàng ngày:

• Đeo khẩu trang khi đến nơi đông người.

• Che miệng khi ho hoặc hắt hơi.

• Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng hoặc dung dịch sát khuẩn.

• Hạn chế tiếp xúc gần với người đang có triệu chứng nhiễm trùng hô hấp.

Những việc tưởng chừng nhỏ nhặt này lại có tác dụng rất lớn trong việc ngăn chặn vi khuẩn, virus lây lan và xâm nhập vào cơ thể.

Tăng cường hệ miễn dịch

Hệ miễn dịch khỏe mạnh sẽ là “lá chắn” tự nhiên giúp cơ thể bạn chống lại các tác nhân gây bệnh, bao gồm cả viêm màng não. Để nâng cao sức đề kháng, bạn nên:

• Ăn uống đủ chất, nhiều rau xanh, trái cây.

• Ngủ đủ giấc, hạn chế thức khuya.

• Uống đủ nước mỗi ngày.

• Tập thể dục đều đặn, ít nhất 30 phút mỗi ngày.

• Tránh stress kéo dài, biết cách thư giãn, nghỉ ngơi hợp lý.

Khám sức khỏe định kỳ

Cách phòng bệnh viêm màng não từ việc khám sức khỏe định kỳ. Nhiều người có tâm lý chủ quan, chỉ đi khám khi đã xuất hiện triệu chứng rõ ràng. Nhưng viêm màng não có thể tiến triển rất nhanh, vì vậy việc khám sức khỏe định kỳ là cách giúp bạn phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường.

Đối với trẻ em, phụ nữ mang thai, người cao tuổi hoặc người có hệ miễn dịch yếu, nên kiểm tra sức khỏe 6 tháng một lần. Với người bình thường, có thể kiểm tra tổng quát mỗi năm 1 lần. Đừng tiếc thời gian vì sức khỏe luôn là tài sản quý giá nhất mà chúng ta có.

Lưu ý gì khi chăm sóc bệnh nhân viêm màng não?

Nếu bạn đang chăm sóc người thân mắc viêm màng não, dưới đây là những điều cần đặc biệt chú ý để giúp bệnh nhân phục hồi tốt hơn và hạn chế lây lan:

• Cách ly bệnh nhân: Trong trường hợp bệnh do vi khuẩn, nên cách ly để tránh lây sang người khác. Đặc biệt trong 24-48 giờ đầu khi mới khởi phát bệnh.

• Tuân thủ phác đồ điều trị: Cho bệnh nhân dùng thuốc đúng liều, đúng giờ theo hướng dẫn của bác sĩ. Không tự ý ngừng thuốc hay thay đổi liều lượng.

• Theo dõi triệu chứng: Ghi nhận các biểu hiện như sốt, co giật, thay đổi ý thức… để kịp thời báo bác sĩ xử lý nếu có dấu hiệu trở nặng.

• Chế độ ăn uống, nghỉ ngơi: Đảm bảo bệnh nhân được ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng và nghỉ ngơi trong môi trường yên tĩnh, sạch sẽ.

• Vệ sinh cá nhân và môi trường sống: Vệ sinh thường xuyên chăn gối, vật dụng cá nhân của bệnh nhân. Người chăm sóc nên đeo khẩu trang và rửa tay sau khi tiếp xúc gần.

Viêm màng não là một căn bệnh nguy hiểm, có thể để lại những biến chứng nặng nề và kéo dài, gây ảnh hưởng lớn đến cuộc sống của người mắc bệnh dù đã được điều trị thành công. Do vậy, việc chủ động phòng ngừa bằng cách tiêm phòng vắc xin là rất quan trọng. Trung tâm Tiêm chủng Long Châu hiện cung cấp các loại vắc xin phòng viêm màng não uy tín và hiệu quả.

Ngoài ra, Trung tâm Tiêm chủng Long Châu sẽ sớm cập nhật vắc xin phế cầu 15 (PCV15 – Vaxneuvance) vào chương trình tiêm chủng, mang đến giải pháp bảo vệ sức khỏe toàn diện với lịch tiêm thuận tiện và hiệu quả miễn dịch kéo dài.

Vắc xin này bảo vệ chống lại 15 tuýp phế cầu phổ biến, bao gồm 22F và 33F – các chủng có liên quan đến nguy cơ tử vong cao. Sự có mặt của PCV15 sẽ góp phần quan trọng vào việc nâng cao sức khỏe cộng đồng, đặc biệt trong bối cảnh phế cầu khuẩn ngày càng kháng thuốc.

Với đội ngũ bác sĩ lành nghề, nhân viên tư vấn sẵn sàng giải đáp mọi thắc mắc của bạn về chi phí và lộ trình tiêm chủng. Truy cập website Trung tâm Tiêm chủng Long Châu để liên hệ ngay hôm nay.

Hy vọng bài viết đã giúp bạn hiểu rõ hơn về cách phòng bệnh viêm màng não và những điều cần làm để bảo vệ sức khỏe cho bản thân và người thân yêu. Đừng đợi đến khi bệnh xảy ra rồi mới lo lắng, hãy chủ động phòng bệnh từ hôm nay nhé! Nếu bạn thấy bài viết hữu ích, đừng ngần ngại chia sẻ để mọi người cùng biết cách bảo vệ chính mình khỏi căn bệnh nguy hiểm này nhé!

Xem thêm:

Viêm màng não có lây không​? Viêm màng não lây qua đường nào?

Viêm màng não do phế cầu: Nguyên nhân, triệu chứng và phương pháp phòng ngừa