Cách phân biệt cơn gò sinh lý, cơn gò chuyển dạ và thai máy

Nhiều mẹ bầu lần đầu mang thai thường nhầm lẫn giữa các cơn gò tử cung và chuyển động của thai nhi. Trên thực tế, cơn gò sinh lý, cơn gò chuyển dạ và thai máy có đặc điểm rất khác nhau. Hiểu rõ sự khác biệt này không chỉ giúp mẹ theo dõi thai kỳ tốt hơn mà còn kịp thời nhận ra dấu hiệu báo sinh để chuẩn bị chu đáo cho quá trình chào đón bé yêu.

Cơn gò sinh lý, cơn gò chuyển dạ và thai máy là gì?

Cơn gò sinh lý, cơn gò chuyển dạ và thai máy là ba định nghĩa hoàn toàn khác nhau, và cũng là cơ sở quan trọng để kịp thời xử trí và bảo vệ sức khỏe cho cả mẹ và bé.

Cơn gò chuyển dạ 

Cơn gò chuyển dạ là những cơn co thắt tử cung xuất hiện khi thai nhi đã sẵn sàng chào đời. Các cơn gò này có vai trò tạo áp lực đẩy thai nhi và bánh nhau ra ngoài.

Có hai dạng cơn gò chuyển dạ:

• Chuyển dạ sinh non: Xảy ra trong khoảng tuần 22 - 37 của thai kỳ.
• Chuyển dạ đủ tháng: Xảy ra sau tuần 37 của thai kỳ.

Cơn gò sinh lý (cơn gò giả)

Cơn gò sinh lý, hay còn gọi là cơn gò Braxton Hicks, thường xuất hiện từ tam cá nguyệt thứ hai. Đây là những cơn co thắt nhẹ, không đều và không tiến triển thành chuyển dạ thực sự.

Một số biện pháp giúp giảm khó chịu do cơn gò sinh lý:

• Uống đủ nước;
• Nghỉ ngơi và thay đổi tư thế;
• Nằm nghiêng sang trái để tăng lưu lượng máu đến thai nhi.

Cơn gò sinh lý được xem là “bài tập chuẩn bị” của tử cung cho quá trình sinh nở, không gây nguy hiểm và được xếp vào dấu hiệu chuyển dạ giả.

Thai máy

Thai máy là những chuyển động của thai nhi mà mẹ bầu cảm nhận được, bao gồm các động tác tay, chân, xoay trở hoặc toàn thân cử động.

Thai phụ thường bắt đầu cảm nhận được thai máy từ tuần 18 - 20 của thai kỳ.

Tần suất và cường độ thai máy thay đổi theo từng giai đoạn phát triển.

Việc theo dõi thai máy có ý nghĩa quan trọng trong đánh giá tình trạng sức khỏe thai nhi.

Lưu ý: Nếu thấy số lần thai máy giảm rõ rệt hoặc thai ngừng cử động, sản phụ cần đến cơ sở y tế ngay lập tức, vì đây có thể là dấu hiệu cảnh báo tình trạng suy thai.

Theo Tổ chức Y tế thế giới WHO khuyến cáo rằng các bác sĩ khi khám thai nên hỏi cảm nhận thai máy của mẹ trong mỗi lần khám để đánh giá sự an toàn của thai kỳ.

Phân biệt cơn gò chuyển dạ, cơn gò sinh lý và thai máy

Trong thai kỳ, nhiều mẹ bầu thường băn khoăn không biết cảm giác bụng căng cứng, đau hay thai động là dấu hiệu bình thường hay báo hiệu chuyển dạ thật sự. Dưới đây là cách phân biệt cơn gò sinh lý, cơn gò chuyển dạ và thai máy.

Cơn gò sinh lý (Braxton Hicks)

Đây là những cơn gò “giả”, thường xuất hiện từ tam cá nguyệt thứ hai trở đi:

• Thời gian ngắn, chỉ 30 - 60 giây, mỗi ngày vài lần.
• Không gây đau rõ rệt, chỉ hơi khó chịu, tập trung ở bụng dưới.
• Có thể xuất hiện khi mẹ chạm vào bụng, thai nhi cử động, quan hệ tình dục hoặc bàng quang căng đầy.
• Không tăng dần theo thời gian, không gây thay đổi cổ tử cung.
• Thường biến mất khi mẹ nghỉ ngơi, uống nước hoặc thư giãn.

Điểm quan trọng: Cơn gò sinh lý chỉ mang tính chất luyện tập, không báo hiệu chuyển dạ thật sự.

Cơn gò chuyển dạ

Khác với cơn gò sinh lý, cơn gò chuyển dạ gây đau đớn thực sự và có tính chất đều đặn, tăng dần:

• Đau âm ỉ vùng bụng dưới hoặc lưng, sau đó lan ra toàn bụng, xuống đùi, hai bên sườn.
• Cảm giác căng tức, chèn ép vùng xương chậu.
• Cường độ đau mạnh, giống đau bụng kinh nhưng nghiêm trọng hơn, không thuyên giảm dù thay đổi tư thế.
• Cơn gò lặp lại đều đặn, kéo dài 60 - 90 giây, cách nhau 30 giây - 2 phút, tăng dần về tần suất và mức độ.
• Có thể kèm ra dịch nhầy hồng, vỡ ối.
• Thăm khám thấy cổ tử cung mở rộng dần (7 - 10cm), báo hiệu sắp sinh.

Điểm quan trọng: Cơn gò chuyển dạ thật mới là dấu hiệu cho thấy mẹ chuẩn bị sinh con.

Thai máy (cử động thai nhi)

Thai máy là hoạt động sinh lý bình thường, phản ánh tình trạng sức khỏe và sự phát triển của em bé:

• Xuất hiện sớm từ tuần thứ 8 nhưng mẹ thường cảm nhận rõ từ tuần 20 trở đi.
• Ban đầu cảm giác như “bọt sủi”, sau đó rõ rệt hơn: Đạp, xoay, duỗi, đá, thúc tay chân.
• Thường mạnh mẽ và dễ cảm nhận nhất khi mẹ nghỉ ngơi, yên tĩnh hoặc sau bữa ăn.
• Tần suất khoảng 3 - 4 giờ/lần theo nhịp sinh học của bé
• Có thể thấy chuyển động trên thành bụng, thậm chí sờ được tay, chân hoặc khuỷu tay bé.

Điểm quan trọng: Thai máy đều đặn là dấu hiệu thai khỏe mạnh; nếu thai máy giảm, bất thường hoặc sau 5 tháng không thấy thai máy, mẹ cần đi khám ngay.

Cách giúp mẹ bầu dễ chịu hơn khi xuất hiện cơn gò tử cung

Trong thai kỳ, cơn gò tử cung có thể khiến mẹ bầu lo lắng và khó chịu. Tuy nhiên, không phải cơn gò nào cũng nguy hiểm. Với những cơn gò sinh lý hoặc cơn gò nhẹ, mẹ có thể áp dụng một số cách sau để giảm bớt cảm giác khó chịu:

• Thư giãn với nước ấm: Tắm nước ấm hoặc uống một ly nước ấm có thể làm dịu cơn gò sinh lý.
• Điều chỉnh nhịp thở và tư thế: Khi thấy đau, mẹ có thể hít thở chậm, sâu hoặc thay đổi tư thế nằm, đứng để tìm cảm giác thoải mái hơn.
• Nghỉ ngơi và thư giãn: Ngủ ngắn trong ngày, ăn nhẹ, massage nhẹ nhàng hoặc nghe nhạc cũng giúp cơ thể dễ chịu hơn.
• Tránh kích thích tử cung: Không nên xoa bụng hoặc se đầu ti trong giai đoạn nhạy cảm vì có thể làm tăng nguy cơ sinh non.

Việc nhận biết và phân biệt rõ cơn gò sinh lý, cơn gò chuyển dạ và thai máy giúp mẹ bầu yên tâm hơn trong thai kỳ, đồng thời kịp thời đến cơ sở y tế khi có dấu hiệu chuyển dạ thực sự. Theo dõi sát những thay đổi của cơ thể và tham khảo ý kiến bác sĩ sẽ giúp mẹ có thai kỳ an toàn và hành trình vượt cạn thuận lợi.

Chủ động tiêm phòng giúp mẹ bầu tăng cường sức đề kháng, giảm nguy cơ biến chứng và tạo nền tảng cho một thai kỳ khỏe mạnh, an toàn hơn. Trung tâm Tiêm chủng Long Châu cung cấp vắc xin chính hãng, bảo quản chuẩn GSP, cùng đội ngũ y tế giàu kinh nghiệm, đảm bảo quy trình tiêm an toàn và dịch vụ tận tâm. Liên hệ tổng đài miễn phí 1800 6928 để được tư vấn và đặt lịch tiêm phù hợp.