Để trẻ 1 tuổi tăng cân đều đặn và phát triển khỏe mạnh, cha mẹ nên linh hoạt thay đổi cách chế biến món ăn trong thực đơn ăn dặm, đặc biệt khi áp dụng phương pháp ăn dặm kiểu Nhật cho trẻ từ 12 đến 18 tháng tuổi. Việc đa dạng hóa món ăn, điều chỉnh kết cấu phù hợp với khả năng nhai, nuốt, cùng với việc trình bày món ăn hấp dẫn có thể giúp trẻ ăn ngon miệng hơn và hạn chế tình trạng biếng ăn. Vậy ăn dặm kiểu Nhật là gì và làm thế nào để xây dựng thực đơn ăn dặm kiểu Nhật hiệu quả, khoa học và dễ áp dụng cho trẻ 1 tuổi?
Bé 1 tuổi ăn dặm kiểu Nhật được không?
Trên thực tế, trẻ sơ sinh có thể bắt đầu ăn thức ăn dặm từ khi 5 - 6 tháng tuổi. Trẻ sơ sinh giao tiếp điều này với mẹ thông qua các biểu hiện như nhìn chằm chằm, chảy nước miếng khi thấy người lớn ăn, cử động miệng. Thông thường, trẻ sẽ mở miệng khi mẹ đưa thức ăn tới miệng.
Trẻ 1 tuổi khác nhiều so với trẻ 5 - 6 tháng vì bé đã cứng cáp hơn, bắt đầu bò khắp nơi và làm quen với ăn dặm trước đó. Vào giai đoạn này, một số răng sữa trong hàm của trẻ đã mọc. Những chiếc răng này cho phép bé thực hiện các cử động cắn xé, nhai cơ bản. Vì vậy, mẹ có thể mở rộng thực đơn của bé với các món ăn thô hơn.
Thay vì cháo xay nhuyễn như trẻ 5 - 6 tháng tuổi, trẻ 1 tuổi có thể ăn thịt gà, thịt bò xay, trái cây tươi cắt mỏng và một số loại rau. Vì vậy, áp dụng thực đơn ăn dặm kiểu Nhật cho trẻ 1 tuổi có thể phù hợp, nếu thực đơn được điều chỉnh theo khả năng nhai nuốt và nhu cầu dinh dưỡng của từng trẻ.
Những điều tập trẻ ăn dặm sai cách mẹ cần tránh
Trong quá trình cho bé ăn dặm, nhiều mẹ thường mắc phải một số sai lầm tưởng chừng nhỏ nhưng lại ảnh hưởng đến thói quen ăn uống và sự phát triển của con. Dưới đây là những điều tập trẻ ăn dặm sai cách mẹ cần tránh.
Sử dụng chén, dĩa, muỗng không phù hợp
Đồ dùng ăn uống thông thường sẽ quá to, quá nặng đối với bé nên trẻ không còn hứng thú sử dụng và ăn uống. Mẹ nên chuẩn bị bộ đồ ăn dành riêng cho bé từ 12 - 18 tháng tuổi để ăn dặm kiểu Nhật.

Quá khắt khe khi dạy bé dùng thìa
Vì bé đã ăn dặm khá lâu nên việc tập dùng thìa cần có thời gian để làm quen. So với cách ăn dặm truyền thống, bé đã lớn hơn rất nhiều. Việc bé cầm thìa không đúng cũng là điều bình thường. Việc thúc ép trẻ, chỉnh đốn quá khắt khe sẽ gây ra phản ứng ngược lại. Các bà mẹ bỉm sữa hãy kiên nhẫn đặt muỗng trước mặt trẻ để kích thích sự tò mò và hứng thú của trẻ khi tự mình sử dụng.
Lịch ăn dặm kiểu Nhật cho bé 1 tuổi
Vai trò của ăn dặm kiểu Nhật là nguồn cung cấp năng lượng và dinh dưỡng chính cho bé từ 12 - 18 tháng tuổi. Bé dần dần bú sữa mẹ ít hơn và cai sữa tự động. Với dạ dày nhỏ và chức năng nhai còn hạn chế, việc hấp thụ thức ăn vẫn chưa được hoàn thiện. Năng lượng và chất dinh dưỡng từ 3 bữa ăn dặm kiểu Nhật cho bé từ 12 tháng đến 1,5 tuổi là không đủ.
Vì vậy, vai trò của bữa phụ quan trọng hơn bao giờ hết, để bổ sung năng lượng và nước cho bé kịp thời. Bữa phụ được thêm vào chế độ ăn dặm kiểu Nhật dành cho bé từ 12 tháng là bắt buộc. Thông thường nghĩ đến ăn bữa phụ mẹ sẽ chuẩn bị trái cây hoặc bánh ngọt. Nhưng thực tế, mẹ nên quan sát lượng thức ăn bé ăn vào 2 bữa chính sáng và trưa để quyết định bữa ăn nhẹ. Nếu bé ăn ít hơn trong bữa chính thì mẹ nên chuẩn thức ăn nhiều hơn vào bữa phụ. Nhớ trang trí thật đẹp để kích thích bé ăn ngon miệng.
Trẻ từ 1 đến 2 tuổi nên được bổ sung 1 - 2 bữa ăn nhẹ mỗi ngày, tùy theo nhu cầu dinh dưỡng và mức độ hoạt động của trẻ. Thời gian có thể linh hoạt theo sinh hoạt gia đình. Thời điểm này bú sữa mẹ cũng được coi là bữa ăn nhẹ của trẻ, sau mỗi bữa ăn chính mẹ có thể cho trẻ bú thêm sữa mẹ nếu trẻ muốn. Sau khi 2 tuổi trẻ cai sữa, mẹ cho trẻ ăn bữa phụ tùy theo nhu cầu. Cố gắng tuân thủ một giờ ăn cố định cho mỗi giai đoạn ăn dặm.
Thực đơn ăn dặm phụ kiểu Nhật cho bé từ 1 tuổi có thể bao gồm cơm nắm, bánh mì mềm ít muối, trái cây, rau củ hấp, và một số món nhẹ nhàng khác. Cần hạn chế bánh quy hoặc thực phẩm chế biến sẵn có nhiều đường hoặc muối. Kết hợp nhiều rau củ, trái cây, sữa. Hãy nhớ rằng đồ ăn dặm cho bé nên hạn chế đường và các sản phẩm chứa đường bổ sung. Sữa bò có thể được sử dụng sau 12 tháng tuổi nếu bé không có chống chỉ định, nhưng không nên dùng thay thế hoàn toàn sữa mẹ hoặc sữa công thức.

Thực đơn ăn dặm cho bé 1 tuổi kiểu Nhật
Công thức nấu thực đơn ăn dặm kiểu Nhật điển hình cho bé 12 tháng tuổi như sau: Trọn bộ 3 món: Cơm, canh/súp và thức ăn phụ.
- Món chính: Cơm mềm, cháo, ngũ cốc, bột ăn dặm kết cấu đặc.
- Món phụ: Các loại thịt heo, thịt bò, cá, tôm, cua,... kết hợp với rau củ quả hấp hoặc luộc.
- Món canh: Chuẩn bị 3 loại rau củ và hầm lấy nước dùng. Hoặc nấu canh các loại rau xanh.
So với các giai đoạn trước, lịch ăn dặm kiểu Nhật cho bé khi tròn 1 tuổi được tăng thêm 1 bữa chính và 1 bữa phụ. Thực đơn cũng đa dạng hơn, gợi ý thực đơn 1 tuần cho trẻ 1 tuổi.
Thứ 2:
- Sáng: Bánh mì nướng chuối, trứng chiên cải thảo, súp rau.
- Trưa: Cơm, salad bắp cải, cà rốt, thịt lợn xào rau.
- Tối: Canh súp lơ cá mồi, chả thịt heo viên.
Thứ 3:
- Sáng: Bánh mì nướng, hoa quả, sữa bò.
- Trưa: Cơm nắm, bí đỏ thịt heo áp chảo.
- Tối: Cơm, súp cà rốt, salad cá ngừ.
Thứ 4:
- Sáng: Bánh mì trứng, salad cá ngừ.
- Trưa: Cơm, đậu phụ phomai, súp rau.
- Tối: Cơm, hamburger, súp rau.
Thứ 5:
- Sáng: Mỳ ý cá ngừ sữa, bí đỏ nướng phomai.
- Trưa: Bánh mì trứng, khoai lang trộn.
- Tối: Cơm, thịt heo xào rau, súp rau.
Thứ 6:
- Sáng: Bánh mì trứng, sữa bò, hoa quả.
- Trưa: Cơm, canh miso, cà chua cắt lát.
- Tối: Cơm, thịt heo nấm nướng, canh miso.
Thứ 7:
- Sáng: Bánh mì nướng mềm, trứng hấp, cà chua luộc/cắt nhỏ.
- Trưa: Cơm, miến xào, súp rau.
- Tối: Mì sốt cà chua, cá hồi, súp rau.
Chủ nhật:
- Sáng: Bánh mì nướng Pháp, sữa bò, hoa quả.
- Trưa: Cơm, chả heo viên, súp rau.
- Tối: Cơm, hamburger, súp rau.

Dạy cho con ăn dặm là một quá trình lâu dài. Mẹ hãy lưu ý những điều quan trọng để có thể cho trẻ trải nghiệm thực đơn ăn dặm cho bé 1 tuổi kiểu Nhật đầy đủ nhất. Với thực đơn ăn dặm kiểu Nhật cho bé 1 tuổi được giới thiệu trên đây, hy vọng đã mang đến cho các mẹ thêm nhiều ý tưởng trong việc lên thực đơn cho bé yêu của mình.