Trong bối cảnh xã hội không ngừng phát triển, giáo dục giữ vai trò then chốt và được xem là ưu tiên hàng đầu tại hầu hết các quốc gia. Với bề dày truyền thống và triết lý giáo dục đặc trưng, Nhật Bản là một trong những quốc gia nổi bật về phương pháp nuôi dạy con cái. Bài viết này sẽ cùng bạn khám phá những nguyên tắc giáo dục trẻ em của người Nhật để rút ra những bài học có thể vận dụng trong thực tiễn gia đình.
Cách dạy con của người Nhật về tính kỷ luật
Đối với người Nhật, rèn tính kỷ luật là điều cần thiết và nên dạy cho các bé ngay từ khi còn nhỏ. Những đứa trẻ tại Nhật khi từ nhỏ đã được dạy cách xếp hàng khi đi qua đường, khi mua hàng, cách chờ đến lượt và đặc biệt là tự giác ăn uống đúng giờ. Tại Nhật Bản, luật pháp đã cấm mọi hình thức trừng phạt thể xác đối với trẻ em. Tuy nhiên, trong thực tế, một số cha mẹ vẫn sử dụng hình thức răn đe như quát mắng hoặc áp lực kiểm soát, dù xu hướng chung là giáo dục bằng sự kiên nhẫn và hướng đến tính tự giác.

Cách dạy con của người Nhật về tính tự giác
Đối với người Nhật, họ luôn quan tâm và rèn luyện tính tự giác cho con khi còn nhỏ. Nhiều gia đình tại Nhật Bản bắt đầu hướng dẫn trẻ phát triển tính tự lập từ giai đoạn mầm non, bao gồm việc tự ăn, sử dụng đũa, và rèn luyện thói quen sinh hoạt cá nhân, tuy nhiên mức độ áp dụng có thể thay đổi tùy hoàn cảnh gia đình và môi trường sống.
Người Nhật dạy con cách nghiên cứu và tìm tòi
Theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), giấc ngủ đầy đủ, hoạt động thể chất hợp lý và chế độ dinh dưỡng cân bằng có ảnh hưởng tích cực đến sự phát triển nhận thức, trí nhớ và hành vi ở trẻ nhỏ.
Cách dạy con của người Nhật về sự công bằng
Không chỉ ở trẻ nhỏ, ngay cả người lớn chúng ta đôi khi cũng chưa thực tập tốt về sự công bằng. Do đó, tại Nhật Bản đã đưa cách giáo dục về sự công bằng vào cách dạy con của họ. Tại Nhật Bản, giáo dục về sự công bằng, tôn trọng người khác và tinh thần tập thể là những giá trị được đề cao trong nhà trường và gia đình, tuy nhiên việc thực hành vẫn có thể khác nhau giữa các tầng lớp xã hội và vùng miền. Trẻ sẽ được dạy về những giá trị của cuộc sống, được dạy phải đối xử công bằng với tất cả mọi người và đặc biệt là tôn trọng người lớn tuổi.

Người Nhật luôn khuyến khích trẻ bộc lộ năng lực của bản thân
Đối với các bậc làm bố mẹ tại Nhật, họ luôn tạo ra nhiều cơ hội cho con học những môn học mà bé yêu thích. Sự trải nghiệm càng nhiều, sẽ giúp cho con có thể sáng suốt hơn trong việc lựa chọn những mảng mà con thật sự đam mê và yêu thích. Do đó, việc tham gia các buổi học ngoại khóa, buổi cắm trại với bạn bè do nhà trường tổ chức... sẽ giúp các con được rèn luyện sự tự tin và lòng dũng cảm, để từ đó bộc lộ được năng lực của bản thân.
Người Nhật không chỉ trích về lỗi lầm của trẻ
Cũng giống như việc dạy cho bé tính kỷ luật, bố mẹ Nhật sẽ không chỉ trích về những lỗi lầm của con. Các bố mẹ Nhật quan niệm rằng, ai trong chúng ta cũng sẽ có những lúc mắc sai lầm. Thay vì trách mắng hoặc chỉ trích gay gắt, việc hướng dẫn trẻ hiểu lỗi sai và cách khắc phục bằng phản hồi tích cực sẽ hiệu quả hơn trong việc điều chỉnh hành vi.
Thay vào đó, họ sẽ kiên nhẫn dạy dỗ, chỉ bảo cho con rằng hành động đó là sai trái, nhắc nhở cho bé những lần sau không được tái phạm. Điều quan trọng là dạy cho bé cách sửa những cái sai đó, những lỗi lầm đó.
Người Nhật luôn kiên nhẫn với trẻ
Đối với các bố mẹ Nhật, sai lầm lớn nhất của quý phụ huynh là nóng tính và khó chịu khi con cái không nghe lời. Việc bản thân bố mẹ luôn trong trạng thái khó chịu, mất kiên nhẫn, thiếu tính nhẫn nại sẽ khiến cho việc dạy con không mang lại hiệu quả. Và nguy hại hơn là bố mẹ sẽ khiến cho trẻ học theo những điều tiêu cực đó.
Bố mẹ Nhật chú trọng những truyện cổ tích
Cũng giống hầu hết các bố mẹ trên thế giới, người Nhật cũng thường sẽ giáo dục con mình thông qua những câu truyện cổ tích. Các bố mẹ Nhật cho rằng, truyện cổ tích có thể góp phần nuôi dưỡng trí tưởng tượng và giúp trẻ phân biệt điều đúng sai thông qua các nhân vật mẫu mực, nhưng cần kết hợp với hoạt động xã hội thực tế để phát triển toàn diện. Trong những câu truyện cổ tích luôn sẽ có những yếu tố thần thoại, những điều lạ kỳ và không tưởng.
Bố mẹ Nhật luôn làm gương cho con
Người Nhật luôn làm tấm gương phản chiếu để con mình noi theo họ. Vì thực tế, bố mẹ cũng đã từng lớn lên từ một đứa trẻ được nuôi dạy bằng tình yêu thương gia đình và trong sự tôn trọng, bình đẳng. Như vậy, chính những đứa con của họ sau này cũng sẽ là tấm gương cho thế hệ sau tiếp tục noi theo.

Trên đây là những cách dạy con của người Nhật mà bạn có thể tham khảo và áp dụng linh hoạt trong cuộc sống. Hy vọng bài viết mang đến cho bạn góc nhìn mới mẻ, từ đó lựa chọn phương pháp nuôi dạy phù hợp để đồng hành cùng con trên hành trình trưởng thành.