Cách dạy con ương bướng của người Nhật

Việc nuôi dạy con cái, đặc biệt là những trẻ có tính cách ương bướng và khó bảo, luôn là một hành trình đòi hỏi nhiều nỗ lực và sự kiên nhẫn từ cha mẹ. Trong khi một bộ phận không nhỏ phụ huynh tại Việt Nam vẫn có xu hướng sử dụng hình phạt nhằm răn đe hành vi sai trái, thì phương pháp giáo dục trẻ em tại Nhật Bản lại nổi bật với sự nhẹ nhàng, kiên trì và đề cao tính tự giác đã cho thấy nhiều hiệu quả tích cực. Bài viết sau đây sẽ cùng bạn tìm hiểu về việc dạy con của người Nhật, từ đó cân nhắc vận dụng một cách linh hoạt và phù hợp trong môi trường gia đình Việt.

Vì sao nên học hỏi cách dạy con của người Nhật?

Triết lý giáo dục của người Nhật cần có sự kết hợp giữa kiên nhẫn và kỷ luật. Người Nhật tin rằng, mỗi đứa trẻ sẽ phát triển theo một cách khác nhau và “lộ trình” khác nhau. Nên sự kiên nhẫn của cha mẹ giúp trẻ không bị áp lực và phát triển thuận tự nhiên theo cách riêng của chính mình.

Hiện nay, luật pháp Nhật Bản đã cấm hoàn toàn việc sử dụng đòn roi đối với trẻ em. Tuy nhiên, việc thực hành vẫn còn khác nhau giữa các gia đình và vùng miền, và một số người lớn vẫn cho rằng trừng phạt thể xác là cần thiết trong một số trường hợp. Kỷ luật trong cách dạy con của người Nhật không mang tính ép buộc mà hướng đến sự tự giác và trách nhiệm. Trẻ em được dạy về quy tắc, trách nhiệm từ khi còn nhỏ nên trẻ hiểu và tự nguyện tuân thủ các quy tắc đó với tinh thần tự giác cao.

Người Nhật dạy con bướng bỉnh trở nên ngoan hơn bằng cách tiếp cận nhẹ nhàng và kiên nhẫn. Điều này xuất phát từ triết lý sống cho rằng sự giáo dục không nên chỉ dựa vào hình phạt nghiêm khắc, áp đặt mà cần dựa trên tình yêu thương, sự thấu hiểu và kiên nhẫn. Sự thấu hiểu và kiên nhẫn không chỉ giúp giáo dục trẻ hiệu quả mà còn tăng sự gắn kết gia đình.

Tìm hiểu cách dạy con ương bướng của người Nhật

Về cách dạy con ương bướng, người Nhật áp dụng những nguyên tắc sau:

Tiếp cận nhẹ nhàng và kiên nhẫn

Cách dạy những đứa trẻ ngang bướng của người chú trọng đến việc sử dụng cách tiếp cận nhẹ nhàng và kiên nhẫn hay nói theo cách của người Việt là “lạt mềm buộc chặt”. Họ tránh la mắng thái qua hay trừng phạt hà khắc mà sẽ giải thích nhẹ nhàng để trẻ nhận ra khuyết điểm của mình, khuyến khích trẻ sự suy nghĩ, đánh giá lại hành động, thái độ của mình để thay đổi nhận thức.

Khuyến khích trẻ tự thay đổi hành vi, thái độ

Cha mẹ Nhật Bản tin rằng một gia đình đầy sự ấm áp và yêu thương sẽ giúp trẻ cảm thấy an toàn, từ đó dễ dàng mở lòng và thay đổi hành vi. Họ luôn lắng nghe cảm xúc của trẻ, tôn trọng những suy nghĩ và cảm nhận của con, từ đó giúp trẻ cảm thấy được thấu hiểu và tự giác thay đổi. Khuyến khích trẻ tự điều chỉnh hành vi thông qua sự tự giác là một điểm mạnh trong giáo dục Nhật Bản.

Áp dụng kỷ luật mềm dẻo và linh hoạt

Trong giáo dục con cái ở Nhật, ngoài sự nhẹ nhàng và kiên nhẫn, một số cha mẹ vẫn áp dụng các hình thức kỷ luật, nhưng đang có xu hướng chuyển dần sang kỷ luật tích cực, nhấn mạnh đến sự nhất quán và giao tiếp không bạo lực. Họ thiết lập những nguyên tắc rõ ràng và nhất quán để trẻ hiểu rõ những gì họ mong đợi từ chúng. Tuy nhiên, họ cũng sẵn sàng lắng nghe con để điều chỉnh nguyên tắc tùy tình huống cụ thể hay tâm trạng, sức khỏe từng ngày của trẻ. Sự linh hoạt này rất cần thiết trong cách dạy con tuổi dậy thì.

Hoạt động cụ thể để dạy con ương bướng theo cách của người Nhật

Để giúp các bậc phụ huynh hình dung rõ hơn về phương pháp dạy con ương bướng theo kiểu người Nhật, dưới đây là những hoạt động cụ thể cha mẹ có thể tham khảo:

Lắng nghe và thấu hiểu con

Khi con chia sẻ, cha mẹ hãy lắng nghe một cách chân thành, không ngắt lời hay phán xét. Các bậc phụ huynh cũng nên dành thời gian mỗi ngày để trò chuyện với con, hỏi han về những điều con quan tâm, những khó khăn con gặp phải. Khi con mắc sai lầm, hãy cố gắng hiểu cảm xúc và suy nghĩ của con, để kiềm chế cảm xúc nóng giận.

Giải thích và hướng dẫn khi con mắc sai lầm

Cách dạy con ương bướng của người Nhật cho rằng khi con làm sai, cha mẹ hãy giải thích tại sao hành vi đó là không đúng và cho con biết về hậu quả của nó. Cha mẹ nên tránh dùng những từ ngữ khó hiểu hoặc mang tính chỉ trích. Thay vì chỉ nói "không" và chỉ trích, hãy gợi ý cho con những cách hành xử khác tích cực hơn, đồng thời cha mẹ cũng nên khuyến khích những hành vi tốt của con.

Sử dụng hình phạt một cách hợp lý

Khi các biện pháp khác không hiệu quả, cha mẹ mới nên dùng hình phạt. Hãy giải thích rõ lý do và mức độ hình phạt, tránh sử dụng bạo lực hoặc lời nói làm tổn thương con. Khi áp dụng hình phạt, cha mẹ hãy nhấn mạnh rằng bạn yêu thương con, nhưng không chấp nhận hành vi sai trái của con.

Làm gương cho con

Trẻ em học hỏi rất nhiều từ hành vi của cha mẹ, vì vậy cha mẹ cần sống đúng mực, tôn trọng người khác, biết cách nhận lỗi, dám sửa sai. Hãy thể hiện tình yêu thương và sự quan tâm đến con một cách chân thành qua các cử chỉ như: Ôm, hôn, khen ngợi…

Lợi ích khi áp dụng cách dạy con ương bướng của người Nhật

Áp dụng cách dạy con ương bướng của người Nhật, cha mẹ Việt sẽ cảm nhận được rõ ràng những lợi ích như:

• Thông qua việc quan sát cha mẹ, trẻ sẽ học hỏi và “sao chép” lại và lớn lên chúng cũng sẽ trở thành những người kiên nhẫn và có kỷ luật. Những phẩm chất này không chỉ giúp trẻ thành công trong học tập mà còn trong cuộc sống hàng ngày.
• Khi trẻ cảm nhận được sự tôn trọng và yêu thương, chúng dễ dàng hơn trong việc điều chỉnh hành vi và phát triển theo hướng tích cực. Việc giáo dục đạo đức và giá trị cuộc sống từ sớm cũng giúp trẻ có nhận thức rõ ràng về đúng sai, biết trân trọng và sống có trách nhiệm.
• Khi cha mẹ tập trung vào sự kiên nhẫn, nhẹ nhàng và lắng nghe cảm xúc của trẻ, mối quan hệ gia đình cũng gắn kết hơn.

Những lợi ích mà phương pháp giáo dục của người Nhật mang lại đã khiến nhiều phụ huynh trên khắp thế giới tò mò và muốn tìm hiểu. Có rất nhiều tài liệu và sách tham khảo về cách dạy con ương bướng của người Nhật, các bậc cha mẹ hoàn toàn có thể tìm hiểu, điều chỉnh và áp dụng linh hoạt cho phù hợp với tính cách của con và hoàn cảnh của gia đình.