Các loại nấm da đầu thường gặp và cách nhận biết sớm

Nấm da đầu không chỉ gây ngứa ngáy, khó chịu mà còn ảnh hưởng đến thẩm mỹ và sức khỏe mái tóc. Việc nhận biết sớm các loại nấm da đầu sẽ giúp bạn có hướng điều trị kịp thời, ngăn ngừa biến chứng và hạn chế nguy cơ lây lan. Bài viết sau sẽ giúp bạn tìm hiểu các loại nấm da đầu thường gặp, nguyên nhân và cách nhận biết.

Các loại nấm da đầu thường gặp

Nấm da đầu có nhiều dạng khác nhau, trong đó phổ biến nhất là:

Nấm da đầu do Trichophyton

Loại nấm này thường gây ra tình trạng bong vảy mỏng trên bề mặt da đầu. Một số sợi tóc có thể bị gãy sát chân tóc, khiến mái tóc trở nên thưa và yếu đi rõ rệt. Người bệnh thường cảm thấy ngứa dữ dội, khó chịu, thậm chí gãi nhiều có thể làm trầy xước viêm nhiễm da đầu. 

Ngoài ra, nấm Trichophyton còn có khả năng lây lan sang các vùng da khác trên cơ thể như bẹn, móng hoặc mông, làm tình trạng bệnh trở nên phức tạp hơn nếu không được điều trị kịp thời.

Nấm tóc trắng do Piedraia hortae và Trichosporon beigelii

Đây là một dạng nhiễm nấm hiếm gặp hơn, biểu hiện bằng những nốt nhỏ, tròn, màu trắng hoặc vàng nhạt, có kích thước tương tự hạt kê, bám dọc theo sợi tóc cách da đầu khoảng 2 – 3 cm. 

Các nốt này bám khá chắc nhưng có thể loại bỏ bằng tay, tương tự như trứng chấy. Nấm tóc trắng thường không gây ngứa nhiều, nhưng lại ảnh hưởng đến thẩm mỹ và vệ sinh da đầu, đồng thời dễ bị nhầm lẫn với các bệnh lý khác nên cần được chẩn đoán chính xác.

Nguyên nhân và triệu chứng của nấm da đầu

Nguyên nhân gây nấm da đầu

Độ ẩm cao và vệ sinh da đầu kém

Môi trường nóng ẩm, đặc biệt ở các nước nhiệt đới, tạo điều kiện thuận lợi cho nấm phát triển. Thói quen gội đầu không sạch, để tóc ẩm ướt trong thời gian dài hoặc gội xong không sấy khô hoàn toàn khiến da đầu luôn trong tình trạng ẩm thấp, đây là môi trường lý tưởng cho nấm sinh sôi. 

Ngoài ra, việc dùng chung lược, kẹp tóc, mũ hay các dụng cụ chăm sóc tóc với người khác cũng làm tăng nguy cơ lây nhiễm.

Nhiễm nấm từ môi trường xung quanh

Nấm da đầu có thể lây truyền gián tiếp qua các vật dụng thường ngày như gối, khăn tắm, mũ, chăn ga chưa được vệ sinh kỹ. Thậm chí, thú cưng cũng có thể mang nấm và truyền sang người khi tiếp xúc gần. 

Bên cạnh đó, việc đội mũ, khăn trùm đầu hoặc băng đô khi tóc còn ẩm trong thời gian dài càng làm tăng khả năng nhiễm nấm do môi trường kín và ẩm thấp.

Suy giảm hệ miễn dịch

Những người có hệ miễn dịch yếu, chẳng hạn bệnh nhân tiểu đường, người đang dùng thuốc ức chế miễn dịch hoặc những người thường xuyên căng thẳng, mệt mỏi, thường khó kiểm soát sự phát triển quá mức của nấm. Khi cơ thể không đủ khả năng tự bảo vệ, nấm dễ dàng xâm nhập và gây bệnh trên da đầu.

Triệu chứng của nhiễm nấm da đầu

Nhiễm nấm da đầu thường biểu hiện qua một số dấu hiệu đặc trưng:

• Gàu nhiều bất thường: Nấm kích thích tuyến bã nhờn hoạt động mạnh, làm tăng tiết dầu và hình thành nhiều gàu hơn so với bình thường.
• Ngứa dai dẳng: Cảm giác ngứa liên tục khiến người bệnh gãi nhiều, dễ gây trầy xước, chảy máu hoặc đóng vảy trên da đầu. Một số trường hợp còn xuất hiện các nốt mụn nhỏ.
• Rụng tóc: Khoảng 20 ngày sau khi nhiễm nấm, tóc có thể rụng nhiều, đặc biệt khi gội hoặc chải. Một số người xuất hiện các mảng hói nhỏ, hình tròn, với kích thước khác nhau.
• Lan xuống vùng mặt: Khi bệnh tiến triển, tổn thương do nấm có thể lan từ da đầu xuống mặt, khiến việc điều trị trở nên phức tạp hơn.

Điều trị nấm da đầu

Nấm da đầu là bệnh lý có thể điều trị được, nhưng cần kiên trì và áp dụng đúng phương pháp. Tùy mức độ bệnh, bác sĩ có thể chỉ định kết hợp thuốc uống, thuốc bôi, dầu gội đặc trị và hỗ trợ bằng thảo dược tự nhiên.

Thuốc điều trị

Trong những trường hợp nhiễm nấm lan rộng hoặc kéo dài, việc dùng thuốc kháng nấm đường uống kết hợp với thuốc bôi ngoài da thường mang lại hiệu quả cao hơn. Một số loại thuốc uống phổ biến gồm:

• Fluconazole: Tác dụng ức chế sự phát triển của nhiều chủng nấm, thường được chỉ định trong các ca nhiễm nấm nặng.
• Itraconazole: Có phổ kháng nấm rộng, giúp điều trị cả nấm da đầu và các nhiễm nấm ở da, móng.
• Griseofulvin: Thường dùng cho các ca nấm tóc ở trẻ em, giúp ngăn nấm xâm nhập vào tế bào sừng của da và tóc.

Song song với thuốc uống, thuốc bôi kháng nấm dạng kem hoặc dung dịch cũng được chỉ định để kiểm soát triệu chứng tại chỗ, giảm ngứa và bong vảy.

Bồ kết

Từ lâu, bồ kết đã được sử dụng trong dân gian để gội đầu, nhờ chứa saponin có tính kháng khuẩn và kháng nấm tự nhiên. Gội đầu bằng bồ kết hoặc các sản phẩm chiết xuất từ bồ kết giúp làm sạch da đầu, giảm gàu, hạn chế ngứa và hỗ trợ kiểm soát nấm. Tuy nhiên, biện pháp này thường phù hợp cho những trường hợp nhẹ hoặc mang tính hỗ trợ bên cạnh phác đồ điều trị y khoa.

Dầu gội kháng nấm

Đây là giải pháp được các bác sĩ da liễu khuyên dùng rộng rãi vì tiện lợi, an toàn và giúp kiểm soát bệnh hiệu quả:

• Nizoral (ketoconazole): Giúp giảm ngứa, bong vảy, điều trị nấm da đầu và còn hữu ích trong các bệnh lý liên quan như viêm da tiết bã, lang ben.
• Selsun 1.8% (selen sulfid): Hiệu quả trong điều trị gàu vừa đến nặng, ngăn ngừa nấm tái phát. Thường được chỉ định cho người có tình trạng ngứa, bong vảy da đầu nhiều hoặc viêm da tiết bã.
• Haicneal: Hỗ trợ loại bỏ gàu, giảm bong vảy, kiểm soát nấm da đầu và cải thiện triệu chứng ngứa. Ngoài ra, còn được ứng dụng trong một số bệnh lý da liễu khác như vảy nến.

Phòng ngừa nấm da đầu

Việc ngăn ngừa nấm da đầu hoàn toàn có thể thực hiện bằng những thói quen đơn giản:

• Giữ vệ sinh da đầu: Tránh gãi mạnh gây trầy xước, xả sạch tóc sau khi gội, hạn chế dùng dầu gội có chất tẩy rửa mạnh. Sau khi gội hoặc đi mưa, cần sấy khô tóc và không nên đội mũ quá chật.
• Không dùng chung đồ cá nhân: Hạn chế chia sẻ khăn, lược hoặc mũ để giảm nguy cơ lây nhiễm.
• Tránh tiếp xúc với thú nuôi nhiễm nấm: Nếu thú cưng có dấu hiệu nấm da, cần đưa đến bác sĩ thú y để điều trị kịp thời.
• Duy trì chế độ dinh dưỡng hợp lý: Ăn nhiều rau xanh, thực phẩm giàu vitamin C, uống đủ nước, đồng thời hạn chế rượu bia và căng thẳng để tăng sức đề kháng.

Nấm da đầu không chỉ gây ngứa ngáy, khó chịu mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến tóc và sức khỏe da đầu. Vì vậy, giữ vệ sinh tốt, chọn sản phẩm chăm sóc tóc phù hợp, điều trị sớm khi có dấu hiệu bất thường chính là cách bảo vệ mái tóc luôn sạch khỏe và tự tin mỗi ngày.

Hi vọng qua bài viết “Các loại nấm da đầu thường gặp và cách nhận biết sớm”, bạn đã có thêm thông tin hữu ích để bảo vệ sức khỏe da đầu. Để được tư vấn phòng ngừa toàn diện, hãy đến Trung Tâm Tiêm chủng Long Châu.