Các dấu hiệu u nang buồng trứng lành tính: Nhận biết sớm, xử trí kịp thời!

Hiện nay, số lượng phụ nữ mắc u nang buồng trứng đang có xu hướng gia tăng, đặc biệt là các trường hợp u nang lành tính. Tuy không đe dọa trực tiếp đến tính mạng, nhưng những triệu chứng do khối u gây ra vẫn có thể ảnh hưởng đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống của người bệnh. Để nhận biết sớm và có hướng xử lý phù hợp, bạn hãy cùng Trung tâm Tiêm chủng Long Châu tìm hiểu các dấu hiệu u nang buồng trứng lành tính qua bài viết dưới đây.

Tìm hiểu chung về u nang buồng trứng lành tính

Về cơ bản, u nang buồng trứng là túi chứa dịch xuất hiện bên trong hoặc trên bề mặt của buồng trứng. Đây là một trong những bệnh lý phụ khoa thường gặp và có thể phát sinh ở bất kỳ giai đoạn nào trong cuộc đời người phụ nữ, từ thời niên thiếu trước tuổi dậy thì cho đến khi bước vào tuổi xế chiều.

Phần lớn các trường hợp u nang buồng trứng đều thuộc dạng lành tính, chủ yếu do nang trứng không tiêu biến sau quá trình rụng trứng. Trong nhiều tình huống, u nang không gây ra biểu hiện rõ ràng nào và chỉ được phát hiện tình cờ qua siêu âm hoặc khám định kỳ. Sau vài kỳ kinh nguyệt, những u nang buồng trứng lành tính này thường tự biến mất mà không cần can thiệp điều trị.

Dù vậy, một số dấu hiệu nghiêm trọng vẫn có thể xảy ra, đặc biệt nếu xuất hiện biến chứng như u nang bị vỡ. Do đó, để đảm bảo sức khỏe sinh sản và phát hiện sớm các bất thường, phụ nữ nên chủ động kiểm tra phụ khoa định kỳ và lưu ý những dấu hiệu u nang buồng trứng lành tính có thể tiềm ẩn nguy cơ nghiêm trọng.

Dấu hiệu u nang buồng trứng lành tính

Phần lớn các trường hợp mắc u nang buồng trứng lành tính thường không có triệu chứng cụ thể. Tuy nhiên, vẫn có thể xuất hiện một số dấu hiệu u nang buồng trứng lành tính dưới đây:

Đau vùng chậu, đùi và lưng dưới

Người mắc có thể cảm thấy đau ở khu vực hạ vị, lan đến vùng thắt lưng hoặc cả hai bên đùi. Khi khối u phát triển to dần, nó có thể chèn ép các dây thần kinh nằm phía sau khung chậu, dẫn đến cảm giác nhức mỏi hoặc đau tức. Tuy nhiên, cơn đau không xảy ra thường xuyên mà chỉ thoáng qua, đôi khi khiến người bệnh chủ quan và không chú ý đến nguyên nhân thực sự gây đau.

Cảm giác đau tức ở vùng hông

Khi u buồng trứng phát triển lớn, người bệnh có thể cảm thấy khó chịu rõ rệt ở bên hông bụng, với biểu hiện như căng tức, phình to bất thường, hoặc có thể cảm nhận được một khối rắn khi chạm vào vùng bụng. Ngoài ra, triệu chứng như đầy hơi, buồn nôn hoặc nôn cũng có thể xảy ra ở người có u nang lành tính, song những dấu hiệu này đôi khi cũng có thể là biểu hiện của khối u ác tính đang ảnh hưởng đến cơ quan lân cận. Bên cạnh đó, buồn nôn và nôn cũng dễ bị nhầm với các vấn đề tiêu hóa thông thường.

Đau trong lúc quan hệ tình dục

Nếu phụ nữ gặp phải cảm giác đau khi giao hợp, đặc biệt là đau một bên, có thể nguyên nhân bắt nguồn từ sự tồn tại của khối u nang buồng trứng. Khi u phát triển đến kích thước lớn, nó có thể tạo áp lực lên các cơ quan lân cận, khiến việc quan hệ trở nên khó chịu, thậm chí gây cảm giác rát hoặc đau nhói. Trong một số trường hợp, khối u còn nằm sát cổ tử cung, làm cản trở hoạt động sinh lý của cơ quan sinh sản.

Tiểu tiện bất thường

Người bị u nang buồng trứng có thể xuất hiện các triệu chứng liên quan đến đường tiết niệu như tiểu nhiều lần, tiểu rắt, hoặc cảm giác đau rát khi đi tiểu. Nguyên nhân chính là do khối u phát triển lớn gây sức ép lên bàng quang, từ đó ảnh hưởng đến chức năng bài tiết.

Kinh nguyệt không đều

Buồng trứng đóng vai trò quan trọng trong việc sản xuất hormone sinh dục nữ. Vì thế, khi chức năng buồng trứng bị ảnh hưởng do có u, cơ thể có thể mất cân bằng nội tiết, dẫn đến tình trạng rối loạn chu kỳ kinh nguyệt như rong kinh, trễ kinh hoặc vô kinh.

Tăng cân không rõ nguyên nhân

Thông thường, khi mắc bệnh, cơ thể người bệnh có xu hướng giảm cân. Tuy nhiên, ở những phụ nữ có u nang buồng trứng lành tính, lại có khả năng xảy ra tình trạng tăng cân nhanh và bất thường mà không rõ lý do cụ thể. Nguyên nhân có thể do thay đổi chuyển hóa hoặc do trọng lượng từ khối u gây ra.

Các biến chứng của u buồng trứng lành tính

U buồng trứng lành tính thường tồn tại dưới dạng các u nang chức năng, có thể hình thành và tự tiêu sau một khoảng thời gian nhất định. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, người bệnh có thể xuất hiện u nang buồng trứng thực thể, loại này có khả năng tăng kích thước và gây ra nhiều ảnh hưởng nghiêm trọng đối với sức khỏe nếu không được theo dõi và xử lý kịp thời. Dưới đây là một số biến chứng phổ biến mà người mắc u buồng trứng lành tính có thể gặp phải:

Xoắn u nang

Những khối u có kích thước nhỏ, cuống dài và không bám dính với các cấu trúc xung quanh là đối tượng dễ xảy ra tình trạng xoắn. Khi u bị xoắn, người bệnh sẽ cảm thấy đau bụng dữ dội, cơn đau thường dai dẳng, có thể kèm theo buồn nôn, nôn ói và chóng mặt. Nếu khối u tiếp tục phát triển, bệnh nhân có thể bị đau lan xuống vùng hạ vị, hai bên hố chậu, bụng căng tức và có biểu hiện phản ứng tại thành bụng.

Vỡ nang

Khi lượng dịch bên trong u nang tăng nhanh làm áp suất trong nang vượt quá mức chịu đựng, nang có thể bị vỡ. Biến chứng này thường khởi phát đột ngột với cơn đau dữ dội khiến người bệnh choáng váng, mệt lả. Cơn đau kéo dài và không thuyên giảm, thậm chí có thể kèm theo xuất huyết trong ổ bụng. Vỡ u nang còn làm tăng nguy cơ nhiễm trùng lan rộng ra các cơ quan lân cận, trong một số trường hợp nghiêm trọng có thể đe dọa đến tính mạng nếu không được cấp cứu kịp thời.

Chèn ép các cơ quan xung quanh

Biến chứng này thường xảy ra khi khối u đã phát triển đến kích thước lớn và bắt đầu gây áp lực lên các tạng lân cận, ảnh hưởng đến hoạt động của chúng. U có thể ép lên bàng quang gây tiểu nhiều lần, tiểu rắt; đè lên niệu quản gây ứ nước ở bể thận; ép trực tràng gây khó đi tiêu, táo bón; hoặc chèn ép tĩnh mạch chủ dưới gây phù hai chi dưới, hình thành tuần hoàn bàng hệ, cổ trướng,...

Nguy cơ ác tính hóa

Mặc dù hiếm gặp, một số khối u buồng trứng lành tính vẫn có khả năng chuyển dạng thành u ác tính nếu không được theo dõi và điều trị đúng cách.

Các phương pháp chẩn đoán u nang buồng trứng lành tính

Thông thường, việc phát hiện u nang buồng trứng lành tính được thực hiện thông qua đánh giá triệu chứng lâm sàng kết hợp với siêu âm vùng chậu. Tuy nhiên, tùy vào kích thước và đặc điểm của khối u, bác sĩ có thể chỉ định thêm các xét nghiệm bổ sung nhằm thu thập thông tin chính xác hơn. Dựa trên kết quả thu được, bác sĩ sẽ cân nhắc xem có cần thiết can thiệp điều trị hay chỉ theo dõi định kỳ.

Một số phương pháp chẩn đoán thường được áp dụng bao gồm:

• Thử thai: Việc kiểm tra thai kỳ có thể góp phần nhận biết sự hiện diện của u buồng trứng, do một số loại u có thể ảnh hưởng đến nồng độ hormone.
• Siêu âm vùng chậu: Siêu âm đầu dò qua đường âm đạo giúp cung cấp hình ảnh chi tiết về vị trí, kích thước và cấu trúc của khối u, đồng thời có độ chính xác cao hơn so với các phương pháp khác.
• Nội soi ổ bụng: Đây là kỹ thuật tạo hình ảnh trực tiếp của buồng trứng, hỗ trợ phát hiện u nang một cách rõ ràng. Nếu cần thiết, bác sĩ có thể tiến hành phẫu thuật nội soi để loại bỏ khối u ngay trong quá trình chẩn đoán.
• Xét nghiệm máu CA 125: Việc đo nồng độ chất chỉ điểm ung thư CA 125 trong máu giúp đánh giá khả năng khối u có thể là ác tính. Xét nghiệm này đặc biệt hữu ích khi có nghi ngờ về nguy cơ tiến triển thành ung thư buồng trứng.

Một số u nang buồng trứng lành tính có thể tự biến mất sau vài chu kỳ rụng trứng. Tuy nhiên, cũng có những trường hợp khối u bị vỡ, dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng. Do đó, khi nhận thấy dấu hiệu u nang buồng trứng lành tính, bạn nên đi khám sớm để được kiểm tra và can thiệp điều trị kịp thời, tránh nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe.