Bệnh xơ gan sống được bao lâu? Hiểu đúng để chăm sóc tốt hơn

Khi đối mặt với chẩn đoán xơ gan, nhiều người cảm thấy lo lắng không chỉ vì bệnh lý phức tạp mà còn bởi những băn khoăn về thời gian sống còn lại. Vậy bệnh xơ gan sống được bao lâu, điều gì quyết định tiên lượng sống và người bệnh cần lưu ý gì trong quá trình điều trị? Những nội dung sau sẽ giúp bạn có cái nhìn rõ hơn để chủ động chăm sóc sức khỏe gan một cách hiệu quả.

Bệnh xơ gan sống được bao lâu?

Tuổi thọ của người mắc xơ gan không thể xác định bằng một con số chung cho tất cả, vì còn tùy thuộc vào nhiều yếu tố lâm sàng và cá nhân. Dưới đây là những yếu tố chính ảnh hưởng đến tiên lượng sống của người bệnh:

Giai đoạn tiến triển của bệnh

• Xơ gan còn bù (Compensated Cirrhosis): Ở giai đoạn này, mặc dù gan đã bị tổn thương, nhưng vẫn còn đủ khả năng đảm nhiệm các chức năng sống còn. Người bệnh thường không có triệu chứng rõ rệt hoặc chỉ biểu hiện nhẹ. Nếu được chăm sóc và theo dõi tốt, người bệnh có thể sống thêm 10–20 năm hoặc lâu hơn.
• Xơ gan mất bù (Decompensated Cirrhosis): Đây là giai đoạn mà gan không còn khả năng bù trừ cho tổn thương nữa. Các biến chứng nguy hiểm như cổ trướng, xuất huyết tiêu hóa, bệnh não gan có thể xuất hiện. Tuổi thọ trong giai đoạn này thường ngắn hơn, có thể chỉ còn từ 1 đến vài năm nếu không được điều trị và kiểm soát hiệu quả.

Mức độ nặng theo thang điểm Child-Pugh

Bác sĩ thường sử dụng thang điểm Child-Pugh để đánh giá mức độ nghiêm trọng của xơ gan. Thang điểm này dựa trên các yếu tố như nồng độ albumin, bilirubin, thời gian đông máu (INR), mức độ cổ trướng và tình trạng bệnh não gan.

• Child-Pugh A (nhẹ): Tiên lượng tốt, người bệnh có thể sống nhiều năm nếu được điều trị hợp lý.
• Child-Pugh B (trung bình): Nguy cơ biến chứng tăng cao, cần theo dõi sát và điều trị tích cực.
• Child-Pugh C (nặng): Tiên lượng xấu, nguy cơ tử vong cao, thường cần ghép gan hoặc các can thiệp y tế chuyên sâu.

Chiến lược điều trị và chăm sóc để kéo dài tuổi thọ ở người xơ gan

• Người mắc xơ gan do viêm gan virus (như viêm gan B hoặc viêm gan C) có thể kéo dài tuổi thọ nếu được điều trị bằng thuốc kháng virus kịp thời và tuân thủ phác đồ.
• Người xơ gan do rượu có tiên lượng xấu hơn nếu tiếp tục uống rượu. Việc bỏ rượu hoàn toàn là yếu tố then chốt để cải thiện thời gian sống.
• Với xơ gan do gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD), bệnh thường tiến triển chậm nhưng dễ bị bỏ sót vì ít triệu chứng, do đó cần được phát hiện và theo dõi định kỳ.

Việc phát hiện sớm, điều trị đúng nguyên nhân và thay đổi lối sống là những yếu tố quan trọng giúp kéo dài tuổi thọ và cải thiện chất lượng sống cho người bệnh xơ gan.

Xơ gan là gì và vì sao lại nguy hiểm?

Gan là một cơ quan thiết yếu, đảm nhiệm nhiều chức năng quan trọng như lọc chất độc, hỗ trợ tiêu hóa chất béo, sản xuất protein và tham gia vào quá trình đông máu. Tuy nhiên, khi gan bị tổn thương kéo dài – do nhiễm virus viêm gan, sử dụng rượu thường xuyên hoặc các rối loạn chuyển hóa – mô gan khỏe mạnh sẽ dần bị thay thế bằng mô xơ, dẫn đến tình trạng xơ gan. Nếu không được kiểm soát kịp thời, xơ gan có thể tiến triển thành các biến chứng nghiêm trọng, trong đó có nguy cơ phát triển thành ung thư gan, một bệnh lý đe dọa tính mạng.

Ở giai đoạn đầu, xơ gan có thể diễn ra âm thầm mà không gây triệu chứng rõ ràng. Nhưng khi bệnh tiến triển, gan dần mất khả năng thực hiện các chức năng sống còn, khiến người bệnh đối mặt với nhiều biến chứng nghiêm trọng như cổ trướng (tích tụ dịch trong ổ bụng), vàng da vàng mắt, rối loạn tâm thần do bệnh não gan, dễ bị nhiễm trùng hoặc xuất huyết nội tạng, và nguy cơ cao phát triển thành ung thư gan. Chính vì vậy, phát hiện và điều trị xơ gan từ sớm có thể tạo ra sự khác biệt rõ rệt về cả tuổi thọ lẫn chất lượng cuộc sống.

Cách kéo dài tuổi thọ cho người bệnh xơ gan

Mặc dù không thể chữa khỏi hoàn toàn xơ gan, nhưng vẫn có nhiều cách để làm chậm tiến triển và cải thiện tuổi thọ. Trên thực tế, bệnh xơ gan sống được bao lâu phụ thuộc rất nhiều vào việc người bệnh có tuân thủ điều trị và thay đổi lối sống hay không. Một số cách để làm chậm tiến triển và cải thiện tuổi thọ bao gồm:

• Điều trị đúng nguyên nhân gây bệnh: Nếu do viêm gan B hoặc C, cần dùng thuốc kháng virus theo chỉ định để kiểm soát virus và hạn chế tổn thương thêm. Trong trường hợp xơ gan do rượu, việc ngưng rượu hoàn toàn là điều kiện bắt buộc. Ngoài ra, nếu người bệnh mắc kèm béo phì, tiểu đường hay rối loạn mỡ máu, cần kiểm soát tốt các yếu tố này bằng thay đổi lối sống và điều trị phù hợp.
• Chủ động kiểm soát và phòng ngừa biến chứng: Người bệnh cần theo dõi định kỳ các chỉ số chức năng gan thông qua xét nghiệm chức năng gan và tầm soát sớm ung thư gan (qua siêu âm và xét nghiệm AFP). Việc dùng thuốc để giảm áp lực tĩnh mạch cửa, kiểm soát cổ trướng và nhận biết sớm dấu hiệu nhiễm trùng, xuất huyết cũng rất quan trọng.
• Duy trì lối sống lành mạnh: Chế độ ăn nên giàu dinh dưỡng, hạn chế muối và chất béo bão hòa. Tránh dùng thuốc không rõ nguồn gốc hoặc thực phẩm chức năng chưa được kiểm chứng. Hoạt động thể chất nhẹ nhàng như đi bộ, yoga cũng giúp cải thiện sức khỏe toàn diện.

Phòng bệnh: Nền tảng của một lá gan khỏe mạnh

Không phải ai cũng nhận ra rằng nhiều trường hợp xơ gan có thể phòng ngừa được từ rất sớm. Dưới đây là một số cách đơn giản nhưng hiệu quả để bảo vệ gan:

• Tiêm ngừa vắc xin phòng viêm gan B: Đây là một trong những biện pháp chủ động nhất, giúp ngăn chặn nguyên nhân chính gây xơ gan.
• Khám sức khỏe định kỳ: Đặc biệt là với người có nguy cơ như từng nhiễm virus viêm gan, tiền sử uống rượu nhiều, hoặc có người thân mắc bệnh gan.
• Giữ cân nặng hợp lý: Tránh béo phì và rối loạn chuyển hóa – những yếu tố ngày càng phổ biến trong đời sống hiện gan.

Ngoài ra, việc tiêm phòng viêm gan, đặc biệt là viêm gan B là một trong những biện pháp quan trọng để bảo vệ gan từ sớm. Bạn có thể đến các cơ sở tiêm chủng uy tín như Trung tâm tiêm chủng Long Châu để được tư vấn và tiêm phòng đầy đủ, góp phần giảm thiểu nguy cơ dẫn đến xơ gan và các biến chứng gan nghiêm trọng khác.

Mặc dù không ai mong muốn mắc xơ gan, nhưng nếu điều đó xảy ra, điều quan trọng là cần hiểu đúng về bệnh và chủ động xử lý kịp thời. Tuổi thọ của người bệnh không chỉ phụ thuộc vào mức độ tổn thương gan, mà còn chịu ảnh hưởng lớn từ cách chăm sóc, điều trị và phòng ngừa biến chứng trong sinh hoạt hằng ngày. Khi được theo dõi y tế đầy đủ và có kiến thức phù hợp, “bệnh xơ gan sống được bao lâu” sẽ không còn là câu hỏi đáng sợ.