Bệnh tuyến giáp có lây không? Cách chăm sóc sức khỏe đúng cách

Tuyến giáp là một cơ quan nhỏ nhưng đóng vai trò quan trọng trong việc điều hòa trao đổi chất và nhiều chức năng khác trong cơ thể. Các bệnh lý liên quan đến tuyến giáp như cường giáp, suy giáp, viêm tuyến giáp hay bướu giáp đang ngày càng phổ biến tại Việt Nam. Tuy nhiên, không ít người nhầm lẫn bệnh tuyến giáp với các bệnh truyền nhiễm, dẫn đến lo lắng không đáng có. Việc hiểu đúng bản chất của bệnh tuyến giáp không chỉ giúp bạn an tâm mà còn hỗ trợ chăm sóc sức khỏe hiệu quả hơn.

Bệnh tuyến giáp có lây không?

Câu trả lời ngắn gọn và rõ ràng là: Không. Các bệnh lý liên quan đến tuyến giáp không phải là bệnh truyền nhiễm, do đó không thể lây từ người này sang người khác qua tiếp xúc, đường hô hấp, hoặc bất kỳ hình thức nào khác.

Để dễ hiểu hơn, chúng ta có thể so sánh với các bệnh truyền nhiễm như cúm, lao hay COVID-19. Những bệnh này lây lan qua vi khuẩn hoặc virus, thông qua các con đường như giọt bắn, tiếp xúc bề mặt, hoặc lây qua không khí. Trong khi đó, bệnh tuyến giáp là các rối loạn nội tiết, liên quan đến sự hoạt động bất thường của tuyến giáp hoặc hệ miễn dịch của cơ thể. Theo các chuyên gia, các bệnh lý tuyến giáp như cường giáp, suy giáp hay bướu giáp xuất phát từ những nguyên nhân nội tại trong cơ thể hoặc yếu tố môi trường, không phải do tác nhân lây nhiễm. Vì vậy, bạn hoàn toàn có thể yên tâm khi tiếp xúc hoặc chăm sóc người mắc bệnh tuyến giáp mà không cần lo lắng về nguy cơ lây nhiễm.

Nguyên nhân gây bệnh tuyến giáp

Các bệnh tuyến giáp thường xuất phát từ những yếu tố sau:

• Thiếu hoặc thừa i-ốt trong khẩu phần ăn: I-ốt là nguyên tố quan trọng giúp tuyến giáp sản xuất hormone. Thiếu i-ốt có thể dẫn đến suy giáp hoặc bướu giáp, trong khi thừa i-ốt có thể gây cường giáp.
• Rối loạn miễn dịch: Các bệnh như Basedow hoặc Hashimoto xảy ra khi hệ miễn dịch tấn công nhầm vào tuyến giáp, gây rối loạn chức năng.
• Di truyền và yếu tố gia đình: Một số bệnh lý tuyến giáp có xu hướng di truyền, nghĩa là nguy cơ mắc bệnh cao hơn nếu trong gia đình có người từng mắc.
• Môi trường và lối sống: Căng thẳng kéo dài, ô nhiễm môi trường, hút thuốc lá hoặc tiếp xúc với hóa chất độc hại cũng có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tuyến giáp.

Những nguyên nhân này đều mang tính nội sinh (từ bên trong cơ thể) hoặc liên quan đến môi trường, hoàn toàn không phải do vi khuẩn, virus hay các tác nhân lây nhiễm. 

Bệnh tuyến giáp có di truyền không?

Một câu hỏi thường bị nhầm lẫn với “bệnh về tuyến giáp có lây không?” là liệu bệnh này có di truyền không? Cần làm rõ rằng lây nhiễm và di truyền là hai khái niệm hoàn toàn khác nhau. Lây nhiễm là sự truyền bệnh từ người này sang người khác qua các tác nhân như virus, vi khuẩn. Trong khi đó, di truyền liên quan đến việc truyền các yếu tố nguy cơ qua gene từ cha mẹ sang con cái.

Theo Hiệp hội Tuyến giáp Hoa Kỳ (American Thyroid Association), một số bệnh lý tuyến giáp như Basedow, Hashimoto hay ung thư tuyến giáp có yếu tố di truyền. Nếu cha mẹ hoặc anh chị em trong gia đình từng mắc bệnh tuyến giáp, bạn có nguy cơ cao hơn so với người khác. Tuy nhiên, di truyền không đồng nghĩa với việc chắc chắn mắc bệnh. Nó chỉ là một yếu tố nguy cơ, và việc mắc bệnh còn phụ thuộc vào các yếu tố khác như môi trường, lối sống và dinh dưỡng.

Bệnh tuyến giáp có ảnh hưởng đến người xung quanh không?

Bệnh tuyến giáp vẫn có thể ảnh hưởng gián tiếp đến những người xung quanh. Ảnh hưởng này không phải do lây nhiễm, mà liên quan đến các khía cạnh tâm lý, chăm sóc và hỗ trợ.

• Hỗ trợ chăm sóc và dinh dưỡng: Người mắc bệnh tuyến giáp có thể cần chế độ ăn uống đặc biệt, ví dụ như bổ sung i-ốt hoặc tránh thực phẩm gây ảnh hưởng đến hormone tuyến giáp. Gia đình cần hỗ trợ để đảm bảo người bệnh tuân thủ chế độ ăn uống và điều trị.
• Tránh kỳ thị và lo lắng không cần thiết: Một số người có thể lo sợ bệnh tuyến giáp có thể lây và giữ khoảng cách với người bệnh. Điều này có thể gây áp lực tâm lý, làm tình trạng bệnh nặng hơn. Gia đình cần hiểu rõ rằng bệnh không lây để tạo môi trường sống tích cực.
• Tạo môi trường tâm lý tích cực: Stress là một yếu tố làm trầm trọng thêm các bệnh lý tuyến giáp. Sự đồng hành, động viên từ gia đình sẽ giúp người bệnh ổn định sức khỏe tốt hơn.

Cách phòng ngừa và chăm sóc sức khỏe tuyến giáp

Những biện pháp phòng ngừa sau đây không chỉ giúp phòng ngừa bệnh tuyến giáp mà còn cải thiện sức khỏe tổng thể, giảm nguy cơ mắc các bệnh mãn tính khác.

• Dinh dưỡng hợp lý: Đảm bảo cung cấp đủ i-ốt thông qua thực phẩm như cá biển, tảo biển, muối i-ốt. Tuy nhiên, tránh tiêu thụ quá nhiều i-ốt vì có thể gây rối loạn chức năng tuyến giáp.
• Khám sức khỏe định kỳ: Phát hiện sớm bất thường ở tuyến giáp thông qua siêu âm, xét nghiệm máu hoặc kiểm tra hormone sẽ giúp chăm sóc và theo dõi sức khỏe tuyến giáp hiệu quả hơn.
• Lối sống lành mạnh: Giảm căng thẳng bằng cách tập yoga, thiền, ngủ đủ giấc và tránh hút thuốc lá. Tiếp xúc với môi trường ô nhiễm cũng cần được hạn chế.
• Theo dõi di truyền: Nếu gia đình có tiền sử bệnh tuyến giáp, bạn nên kiểm tra sức khỏe định kỳ, đặc biệt là xét nghiệm tuyến giáp và siêu âm.

Bệnh tuyến giáp có lây không? Câu trả lời là không. Các bệnh lý tuyến giáp là rối loạn nội tiết, liên quan đến dinh dưỡng, di truyền, hệ miễn dịch và lối sống, không phải do vi khuẩn hay virus gây ra. Điều quan trọng là người bệnh cần được phát hiện sớm, điều trị đúng cách và nhận được sự hỗ trợ từ gia đình. Hiểu đúng về bản chất của bệnh không chỉ giúp bạn bảo vệ sức khỏe mà còn giảm bớt lo lắng, tạo môi trường sống tích cực cho cả gia đình và cộng đồng.

Để bảo vệ sức khỏe toàn diện cho bạn và gia đình, Trung tâm Tiêm chủng Long Châu cung cấp các gói tiêm chủng chất lượng cao, giúp tăng cường hệ miễn dịch và phòng ngừa nhiều bệnh lý nguy hiểm. Với đội ngũ chuyên gia giàu kinh nghiệm và cơ sở vật chất hiện đại, Long Châu cam kết mang đến dịch vụ an toàn, tiện lợi và đáng tin cậy. Hãy liên hệ ngay để được tư vấn và đăng ký gói tiêm chủng phù hợp.