Bệnh gan có lây không và những điều cần biết để phòng ngừa hiệu quả

Bệnh gan bao gồm nhiều thể khác nhau, trong đó có những dạng có khả năng lây truyền và những dạng không lây. Việc thiếu hiểu biết về cơ chế lây lan của các loại viêm gan có thể gây hoang mang và ảnh hưởng đến sức khỏe cộng đồng. Hiểu rõ bệnh gan có lây không và các yếu tố nguy cơ sẽ giúp mỗi người chủ động phòng ngừa cũng như bảo vệ sức khỏe gan hiệu quả hơn.

Bệnh gan có lây không?

Bệnh gan là một thuật ngữ chung mô tả các tổn thương hoặc rối loạn chức năng gan do nhiều nguyên nhân khác nhau gây ra. Trong đó, nhiều người đặt câu hỏi bệnh gan có lây không khi tiếp xúc hoặc sống chung với người mắc bệnh. Trên thực tế, không phải tất cả các loại bệnh gan đều lây truyền, tuy nhiên một số dạng bệnh gan do virus có khả năng lây nhiễm và cần được nhận biết để phòng tránh đúng cách.

Viêm gan A lây qua đường tiêu hóa

Viêm gan A là một trong những dạng bệnh gan có khả năng lây lan, chủ yếu qua đường tiêu hóa. Virus viêm gan A thường được truyền từ người sang người thông qua thực phẩm, nước uống hoặc tiếp xúc với người nhiễm virus mà không rửa tay sạch sẽ sau khi đi vệ sinh. Các triệu chứng của bệnh bao gồm vàng da, buồn nôn, sốt nhẹ và đau bụng. Dù không gây tổn thương gan mãn tính như các loại viêm gan khác nhưng viêm gan A vẫn làm suy giảm sức khỏe người bệnh trong thời gian nhiễm bệnh.

Viêm gan B và C lây truyền qua đường máu và dịch cơ thể

Khác với viêm gan A, viêm gan B và C là hai loại bệnh gan có khả năng lây lan mạnh qua máu và các dịch tiết của cơ thể. Việc sử dụng chung kim tiêm, tiếp xúc với máu nhiễm bệnh, quan hệ tình dục không an toàn hoặc truyền từ mẹ sang con trong quá trình sinh đều là những con đường phổ biến khiến virus viêm gan B và C lây lan. Đây là những nguyên nhân chính gây ra các biến chứng nghiêm trọng như xơ gan và ung thư gan.

Trong trường hợp này, câu hỏi bệnh gan có lây không là hoàn toàn có cơ sở vì cả viêm gan B và C đều có thể truyền từ người sang người nếu không có các biện pháp bảo vệ. Việc phát hiện sớm và điều trị bằng thuốc kháng virus có thể kiểm soát sự tiến triển của bệnh. Ngoài ra, tiêm phòng viêm gan B là biện pháp phòng ngừa hữu hiệu đang được khuyến khích rộng rãi.

Các loại bệnh gan không có khả năng lây truyền

Không phải tất cả bệnh gan đều có khả năng lây nhiễm. Một số bệnh gan không do virus gây ra hoàn toàn không lây truyền từ người sang người mà chủ yếu liên quan đến yếu tố lối sống và di truyền.

Xơ gan và bệnh gan do rượu không phải là bệnh lây nhiễm

Một trong những nguyên nhân phổ biến nhất của xơ gan là việc tiêu thụ rượu trong thời gian dài. Rượu có khả năng gây hại trực tiếp cho tế bào gan, làm tăng nguy cơ viêm gan mạn tính và xơ hóa mô gan.

Tuy nhiên, bệnh gan do rượu không lây nhiễm qua tiếp xúc trực tiếp. Đây là hệ quả của lối sống không lành mạnh. Trong một số trường hợp, yếu tố di truyền cũng có thể khiến người thân trong gia đình dễ mắc các rối loạn gan nếu cùng duy trì chế độ ăn uống và sinh hoạt thiếu khoa học. 

Bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD) 

NAFLD hiện là một trong những loại bệnh gan phổ biến nhất trên toàn thế giới. Nguyên nhân chính liên quan đến béo phì, tiểu đường tuýp 2 và hội chứng chuyển hóa. Khi chất béo tích tụ trong gan vượt mức cho phép có thể gây viêm gan nhiễm mỡ và dẫn đến xơ gan nếu không được điều trị kịp thời.

Giống như bệnh gan do rượu, NAFLD không có tính lây truyền. Bệnh xuất phát từ sự kết hợp của yếu tố di truyền và thói quen sinh hoạt không lành mạnh như ít vận động, ăn nhiều đường và chất béo bão hòa.

Dù không lây, các bệnh gan như xơ gan và NAFLD hoàn toàn có thể phòng ngừa được bằng lối sống lành mạnh. Ngoài ra, khám sức khỏe định kỳ giúp phát hiện sớm các rối loạn gan để can thiệp kịp thời và hiệu quả.

Cách phòng ngừa bệnh gan lây lan

Bệnh gan là một trong những vấn đề sức khỏe phổ biến và ngày càng có xu hướng gia tăng. Hiểu bệnh gan có lây không và làm thế nào để bảo vệ gan một cách hiệu quả là rất quan trọng. Việc chủ động phòng ngừa hoàn toàn có thể giúp giảm thiểu nguy cơ lây nhiễm và bảo vệ gan lâu dài.

Tiêm phòng viêm gan

Tiêm vắc xin phòng bệnh gan là cách hiệu quả nhất để phòng tránh viêm gan A và B. Đặc biệt trẻ em và người trưởng thành trong nhóm có nguy cơ cao như nhân viên y tế, người sống trong khu vực có dịch hoặc người có hành vi nguy cơ nên được tiêm chủng đầy đủ để tránh lây lan virus trong cộng đồng.

Thiết bị bảo hộ và nguyên tắc an toàn sinh học

Đối với những người làm việc trong môi trường y tế hoặc thường xuyên tiếp xúc với máu, việc sử dụng đầy đủ thiết bị bảo hộ cá nhân như găng tay, khẩu trang, áo choàng bảo hộ là điều không thể thiếu. 

Duy trì lối sống lành mạnh để bảo vệ gan

Hạn chế sử dụng rượu bia, không dùng chất kích thích như ma túy hoặc thuốc lá là điều cần thiết. Song song đó là việc duy trì chế độ ăn uống khoa học, giàu chất xơ, vitamin và khoáng chất, đồng thời tập thể dục đều đặn để hỗ trợ chức năng gan hoạt động hiệu quả.

Thực hiện vệ sinh cá nhân và phòng tránh lây nhiễm

Viêm gan A có thể lây qua đường tiêu hóa do ăn uống mất vệ sinh còn viêm gan B và C chủ yếu lây qua đường máu hoặc quan hệ tình dục không an toàn. Vì vậy việc sử dụng riêng vật dụng cá nhân như bàn chải, dao cạo, kim tiêm và áp dụng biện pháp quan hệ an toàn là những bước cần thiết trong phòng ngừa.

Qua bài viết này, hy vọng bạn đã giải đáp được thắc mắc bệnh gan có lây không và chủ động xây dựng lối sống giúp gan khỏe mạnh hơn mỗi ngày. Nhận thức đúng về việc bệnh gan sẽ giúp bạn tránh tâm lý hoang mang, đồng thời nâng cao ý thức phòng bệnh cho bản thân và cộng đồng.

Trung tâm Tiêm chủng Long Châu là địa chỉ uy tín trong lĩnh vực tiêm phòng viêm gan tại Việt Nam. Với đội ngũ y bác sĩ chuyên môn cao, hệ thống trang thiết bị hiện đại cùng quy trình tiêm chủng an toàn, Long Châu cung cấp các loại vắc xin viêm gan A, vắc xin viêm gan B đảm bảo tiêu chuẩn cho cả trẻ em và người lớn. Ngoài ra, trung tâm còn tư vấn chuyên sâu về lịch tiêm và phương pháp phòng bệnh hiệu quả nhằm giúp khách hàng chủ động bảo vệ sức khỏe gan và giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh.