Bà bầu bị ho về đêm: Nguyên nhân, mức độ nguy hiểm và cách khắc phục an toàn

Trong thai kỳ, đặc biệt từ tam cá nguyệt thứ hai trở đi, sức đề kháng của mẹ bầu có xu hướng suy giảm, khiến cơ thể nhạy cảm hơn với các tác nhân bên ngoài như thời tiết, bụi mịn hay virus. Bà bầu bị ho về đêm không chỉ gây khó chịu mà còn có thể là dấu hiệu của các vấn đề tiềm ẩn cần được quan tâm. Việc hiểu đúng nguyên nhân và áp dụng các biện pháp khắc phục an toàn sẽ giúp mẹ bầu ngủ ngon hơn, đảm bảo sức khỏe cho cả mẹ và thai nhi.

Bà bầu bị ho về đêm có nguy hiểm không?

Để đánh giá mức độ nguy hiểm của tình trạng bà bầu bị ho về đêm, cần xem xét nguyên nhân và các triệu chứng đi kèm.

Mức độ nguy hiểm tùy theo nguyên nhân và biểu hiện đi kèm

Tùy vào nguyên nhân, mức độ nghiêm trọng của ho về đêm ở mẹ bầu có thể khác nhau.

• Không phải trường hợp bà bầu bị ho về đêm nào cũng đáng lo ngại. Nếu chỉ là ho khan do khô cổ họng, thời tiết lạnh hoặc môi trường khô, mức độ nguy hiểm thường thấp và có thể cải thiện bằng các biện pháp tại nhà.
• Tuy nhiên, nếu ho kèm theo các triệu chứng như sốt, tức ngực, khó thở, ho có đờm hoặc kéo dài trên 7 ngày, đây có thể là dấu hiệu của nhiễm khuẩn hô hấp, viêm phế quản hoặc các bệnh lý nghiêm trọng hơn. Những tình trạng này cần được bác sĩ theo dõi kịp thời.

Theo CDC (Hoa Kỳ), phụ nữ mang thai có nguy cơ cao bị biến chứng nghiêm trọng hơn khi mắc các bệnh lý đường hô hấp nếu không được điều trị và chăm sóc phù hợp. Vì vậy, mẹ bầu không nên chủ quan khi gặp các triệu chứng bất thường.

Tác động gián tiếp đến thai nhi

Tình trạng ho kéo dài về đêm ở phụ nữ mang thai có thể gây ra các tác động gián tiếp đến thai nhi, bao gồm:

• Mất ngủ kéo dài: Mẹ bầu mệt mỏi, stress, ăn uống kém, dẫn đến thiếu hụt dinh dưỡng cần thiết cho sự phát triển của thai nhi.
• Ho dữ dội liên tục: Tăng áp lực ổ bụng, có thể gây co bóp tử cung nhẹ ở một số mẹ bầu nhạy cảm, đặc biệt ở giai đoạn cuối thai kỳ.

Do đó, việc kiểm soát và khắc phục sớm tình trạng ho về đêm là vô cùng quan trọng để bảo vệ sức khỏe của cả mẹ và bé.

Nguyên nhân thường gặp khiến bà bầu bị ho về đêm

Việc xác định nguyên nhân gây bà bầu bị ho về đêm là bước quan trọng để áp dụng biện pháp khắc phục phù hợp.

Thay đổi nội tiết và hệ miễn dịch khi mang thai

Trong thai kỳ, hệ miễn dịch của mẹ bầu yếu đi để bảo vệ thai nhi, nhưng điều này cũng làm tăng nguy cơ bị viêm họng, cảm lạnh hoặc nhiễm virus. Sự thay đổi nội tiết tố cũng khiến niêm mạc đường hô hấp nhạy cảm hơn, dễ bị kích ứng.

Trào ngược dạ dày – nguyên nhân phổ biến nhất

Khi thai nhi lớn dần, tử cung mở rộng gây áp lực lên dạ dày, đẩy axit trào ngược vào thực quản. Axit này kích ứng vùng họng, gây ho, đặc biệt khi mẹ bầu nằm ngủ vào ban đêm. Đây là một trong những nguyên nhân hàng đầu khiến bà bầu bị ho về đêm.

Môi trường sống thiếu ẩm hoặc có chất kích ứng

Không khí quá khô (thường do sử dụng điều hòa liên tục), bụi mịn, phấn hoa, lông thú cưng hoặc mùi hóa chất (như sơn, nước hoa) có thể làm khô niêm mạc họng, dẫn đến ho về đêm. Môi trường ngủ không đảm bảo là yếu tố dễ bị bỏ qua nhưng ảnh hưởng lớn đến mẹ bầu.

Viêm mũi dị ứng hoặc cảm lạnh, cảm cúm

Dịch mũi chảy ngược xuống họng khi nằm ngủ (hay còn gọi là “chảy dịch sau mũi”) là nguyên nhân phổ biến gây ho kích ứng, đặc biệt vào ban đêm khi mẹ bầu nằm ngang trong thời gian dài. Viêm mũi dị ứng, cảm lạnh hoặc cảm cúm càng làm tình trạng này trầm trọng hơn.

Cách khắc phục tình trạng bà bầu bị ho về đêm an toàn, không dùng thuốc

Để giảm thiểu tình trạng ho về đêm mà không cần dùng thuốc, mẹ bầu có thể áp dụng các biện pháp an toàn sau:

Điều chỉnh tư thế ngủ

Tư thế ngủ đúng giúp giảm kích ứng và cải thiện chất lượng giấc ngủ.

• Kê cao gối khi ngủ: Giúp hạn chế trào ngược axit dạ dày, giảm kích ứng vùng họng và giúp mẹ bầu dễ thở hơn.
• Nằm nghiêng sang trái: Tư thế này không chỉ cải thiện lưu thông máu mà còn giảm áp lực lên dạ dày, hạn chế trào ngược.

Dùng phương pháp tự nhiên giúp làm dịu họng

Các phương pháp tự nhiên là lựa chọn an toàn để làm dịu cổ họng cho mẹ bầu. Tuy nhiên cần tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi dùng. Một số mẹo dân gian an toàn cho mẹ bầu:

• Uống nước ấm pha mật ong và chanh: Một ly nước ấm pha 1 thìa mật ong và vài giọt chanh trước khi ngủ giúp làm dịu cổ họng, giảm kích ứng.
• Súc miệng nước muối ấm: Mỗi tối súc miệng với nước muối loãng (1/2 thìa muối trong 200ml nước ấm) giúp giảm viêm họng và tiêu diệt vi khuẩn.
• Xông hơi với tinh dầu tự nhiên: Sử dụng tinh dầu khuynh diệp hoặc bạc hà để xông hơi nhẹ, giúp thông mũi và giảm ho do dị ứng.

Lưu ý: Dù là nguyên liệu tự nhiên, mẹ bầu nên thử với lượng nhỏ trước để đảm bảo không bị kích ứng hoặc dị ứng.

Cải thiện môi trường ngủ

Môi trường ngủ sạch sẽ và đủ độ ẩm giúp giảm kích ứng đường hô hấp.

• Dùng máy tạo độ ẩm: Giữ độ ẩm trong phòng ngủ ở mức 40-60% nếu thời tiết hanh khô, giúp niêm mạc họng không bị khô.
• Vệ sinh không gian sống: Thường xuyên lau dọn, hút bụi, giặt rèm cửa và chăn ga để loại bỏ bụi mịn, lông thú hoặc phấn hoa.
• Tránh mùi hương mạnh: Không sử dụng nước hoa phòng hoặc tinh dầu tổng hợp có hương liệu hóa học mạnh, vì chúng có thể kích thích đường hô hấp.

Bà bầu bị ho về đêm nên và không nên làm gì?

Để kiểm soát tình trạng ho về đêm, mẹ bầu cần lưu ý những việc nên và không nên làm sau đây:

Những việc mẹ bầu nên làm

Những thói quen sau giúp cải thiện sức khỏe và giảm ho về đêm:

• Uống nhiều nước trong ngày: Giữ cổ họng luôn ẩm, giảm kích ứng và hỗ trợ đào thải chất nhầy.
• Ăn uống đủ chất: Bổ sung rau xanh, trái cây giàu vitamin C (cam, kiwi) để tăng cường sức đề kháng.
• Nghỉ ngơi đầy đủ: Giữ tinh thần thoải mái, ngủ đủ giấc để cơ thể phục hồi tốt hơn.

Những việc mẹ bầu không nên làm

Một số thói quen cần tránh để không làm nặng thêm tình trạng ho:

• Tự ý dùng thuốc trị ho: Các loại thuốc không kê đơn có thể gây hại cho thai nhi, đặc biệt trong tam cá nguyệt thứ nhất.
• Ăn khuya hoặc ăn quá no: Tăng nguy cơ trào ngược dạ dày, làm nặng thêm tình trạng ho về đêm.
• Dùng thuốc dân gian chưa kiểm chứng: Ví dụ, tỏi ngâm rượu hoặc gừng ngâm mật ong liều cao có thể gây kích ứng hoặc không an toàn cho mẹ bầu.

Khi nào bà bầu bị ho về đêm cần đi khám?

Mẹ bầu cần đi khám ngay nếu gặp các triệu chứng nghiêm trọng sau:

Triệu chứng nghiêm trọng

• Ho kèm sốt cao (>38.5°C) kéo dài.
• Khó thở, đau tức ngực hoặc ho ra máu.
• Mệt mỏi nhiều ngày không rõ nguyên nhân.

Ho kéo dài trên 1 tuần không giảm

Khi ho không cải thiện dù đã áp dụng các biện pháp tại nhà, cần đi khám để được chẩn đoán chính xác.

Theo Bộ Y tế Việt Nam, mẹ bầu nên kết hợp khám thai định kỳ với khám chuyên khoa hô hấp khi có biểu hiện bất thường để phát hiện sớm các bệnh lý tiềm ẩn.

Biện pháp phòng ngừa ho về đêm cho mẹ bầu

Để giảm nguy cơ bà bầu bị ho về đêm, mẹ bầu nên:

• Tiêm phòng cúm và ho gà: Thực hiện theo lịch tiêm phòng trước hoặc trong thai kỳ để tăng cường khả năng miễn dịch.
• Tránh tiếp xúc với người bệnh: Hạn chế tiếp xúc với người bị cảm lạnh, ho hoặc sốt để giảm nguy cơ lây nhiễm.
• Giữ ấm cơ thể: Đặc biệt là vùng cổ và ngực khi thời tiết lạnh hoặc ra ngoài vào ban đêm.
• Tránh xa môi trường không khí ô nhiễm và khói thuốc lá: Hạn chế tiếp xúc không khí ô nhiễm nhất có thể. Không hút thuốc và tránh tiếp xúc với khói thuốc lá thụ động, vì chúng gây kích ứng đường hô hấp.
• Ăn uống đúng giờ: Tránh ăn quá no hoặc ăn khuya để hạn chế trào ngược dạ dày.

Tình trạng bà bầu bị ho về đêm thường không quá nguy hiểm nếu được phát hiện sớm và xử lý đúng cách. Tuy nhiên, mẹ bầu cần theo dõi sát sao các triệu chứng, tránh tự ý dùng thuốc và duy trì lối sống lành mạnh để phòng ngừa hiệu quả. Khi có dấu hiệu bất thường như ho kéo dài, sốt cao hoặc khó thở, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa ngay lập tức. Bằng cách chăm sóc sức khỏe đúng cách, mẹ bầu sẽ có một thai kỳ khỏe mạnh, đảm bảo an toàn cho cả mẹ và bé.