5 mẹo trị ọc sữa cho trẻ sơ sinh hiệu quả ngay tại nhà

Làm cha mẹ, ai cũng từng hoảng hốt khi thấy con bị ọc sữa, nhất là trong khi ngủ hoặc sau khi bú. Đây là hiện tượng phổ biến ở trẻ sơ sinh do van dạ dày chưa đóng kín, nhưng nếu không được xử trí đúng cách, có thể dẫn đến tình trạng nôn trớ kéo dài hoặc ảnh hưởng đến đường hô hấp. Vậy có những mẹo trị ọc sữa cho trẻ sơ sinh nào an toàn, hiệu quả ngay tại nhà?

5 mẹo trị ọc sữa cho trẻ sơ sinh

Ọc sữa là hiện tượng khá phổ biến ở trẻ sơ sinh, nhưng nếu diễn ra thường xuyên có thể khiến cha mẹ lo lắng. Dưới đây là 5 mẹo trị ọc sữa cho trẻ sơ sinh mà cha mẹ có thể áp dụng tại nhà:

Điều chỉnh tư thế cho bé bú

Trước tiên, tư thế cho bé bú đóng vai trò rất quan trọng. Khi cho bé bú, mẹ nên bế bé ở tư thế thẳng đứng sao cho đầu cao hơn phần thân. Sau khi bú xong, hãy tiếp tục giữ bé ở tư thế thẳng trong khoảng 20 – 30 phút để giúp dạ dày ổn định, tránh tạo áp lực khiến sữa bị trào ngược.

Cho bé ợ hơi

Một nguyên nhân khác gây ọc sữa là do bé nuốt phải không khí trong khi bú. Để hạn chế tình trạng này, bạn nên cho bé ợ hơi nhiều hơn, lý tưởng nhất là trong mỗi lần bé tạm dừng bú. Đừng lo nếu bé không ợ hơi ngay lập tức, mẹ có thể thử lại sau. Việc giúp bé ợ hơi đều đặn sẽ hạn chế việc tích tụ khí trong dạ dày, vốn là nguyên nhân khiến bé dễ bị trớ sữa hoặc ợ kèm theo sữa.

Điều chỉnh chế độ ăn của mẹ

Chế độ ăn của mẹ cũng có thể ảnh hưởng đến trẻ sơ sinh, đặc biệt nếu mẹ đang nuôi con bằng sữa mẹ. Một số loại thực phẩm như sữa bò, đậu nành hoặc các món ăn gây đầy hơi có thể khiến bé khó chịu hơn. Nếu nghi ngờ, mẹ nên tham khảo ý kiến bác sĩ để điều chỉnh thực đơn phù hợp.

Chia nhỏ lượng sữa

Ngoài ra, hãy cân nhắc chia nhỏ lượng sữa trong mỗi cữ bú. Cho bé ăn ít hơn nhưng thường xuyên hơn sẽ giúp dạ dày của bé không bị quá tải, đồng thời giảm nguy cơ trào ngược. Nếu bé bú bình, hãy kiểm tra núm ti xem có phù hợp với độ tuổi không. Núm ti quá lớn khiến bé nuốt sữa nhanh quá mức, còn núm quá nhỏ lại khiến bé nuốt nhiều không khí, cả hai đều dễ dẫn đến tình trạng ọc sữa.

Chăm sóc bé sau khi bú

Hãy giảm thời gian cho bé ngậm núm vú giả, nhất là khi bụng bé còn no. Ngoài ra, không nên cho bé vận động mạnh hay nằm sấp ngay sau khi bú. Hãy để bé được nghỉ ngơi nhẹ nhàng, như nằm nghiêng đầu cao hoặc được bế vỗ về trong vòng tay, để sữa có thời gian tiêu hóa an toàn.

Tại sao trẻ có tình trạng ọc sữa?

Ọc sữa là tình trạng rất phổ biến ở trẻ sơ sinh và thường khiến nhiều bậc cha mẹ lo lắng. Tuy nhiên, hiện tượng này phần lớn là sinh lý bình thường trong quá trình phát triển của trẻ. Nguyên nhân chính bắt nguồn từ sự chưa hoàn thiện của hệ tiêu hóa và cách trẻ ăn uống trong giai đoạn đầu đời.

Cụ thể, ở trẻ nhỏ, đặc biệt là trẻ dưới 1 tuổi, van cơ nằm giữa thực quản và dạ dày có nhiệm vụ giữ cho thức ăn không trào ngược vẫn còn lỏng lẻo và chưa hoạt động hiệu quả. Điều này khiến sữa dễ dàng bị trào ngược lên thực quản rồi ra ngoài miệng, nhất là khi trẻ vừa bú no, thay đổi tư thế đột ngột hoặc nuốt phải không khí trong lúc bú.

Ngoài ra, dạ dày của trẻ sơ sinh còn rất nhỏ, dung tích chứa thức ăn còn hạn chế. Việc bú quá no hoặc bú quá nhanh cũng khiến lượng sữa dư thừa không thể giữ lại trong dạ dày và bị đẩy ra ngoài dưới dạng trớ. Trẻ cũng thường nằm nhiều trong những tháng đầu đời và tư thế nằm ngửa liên tục có thể gây áp lực lên dạ dày, làm tăng nguy cơ trào ngược sữa.

Thực tế, có khoảng một nửa số trẻ sơ sinh trải qua tình trạng trớ sữa thường xuyên, mức độ ọc sữa thường đạt đỉnh vào khoảng tháng thứ tư. Tuy nhiên, điều đáng mừng là khi trẻ lớn lên, các cơ quan tiêu hóa dần hoàn thiện hơn. Hầu hết các trường hợp ọc sữa sẽ tự cải thiện đáng kể hoặc biến mất hoàn toàn khi trẻ bước sang tháng thứ 12.

Khi nào nên đưa trẻ bị ọc sữa đi khám bác sĩ?

Ọc sữa là hiện tượng thường gặp ở trẻ sơ sinh và phần lớn là vô hại. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, việc ọc sữa có thể là dấu hiệu cảnh báo một vấn đề sức khỏe tiềm ẩn cần được thăm khám và can thiệp y tế. Vì vậy, cha mẹ cần đặc biệt chú ý và đưa trẻ đi khám bác sĩ nếu tình trạng trớ sữa đi kèm với những dấu hiệu bất thường.

Nếu trẻ không tăng cân, thậm chí có dấu hiệu chậm lớn hoặc sụt cân, rất có thể hệ tiêu hóa của bé đang gặp vấn đề khiến việc hấp thu dưỡng chất không hiệu quả. Đây là dấu hiệu cảnh báo quan trọng không nên bỏ qua.

Trong trường hợp trẻ từ chối bú, bú ít hơn bình thường hoặc tỏ ra khó chịu, cáu gắt khi bú, điều này có thể liên quan đến sự khó chịu ở đường tiêu hóa, đau bụng hoặc tổn thương do trào ngược dạ dày thực quản gây ra.

Nếu trẻ nôn trớ liên tục hoặc lượng sữa trớ ra nhiều hơn một vài thìa canh sau mỗi lần bú, tình trạng này không còn là hiện tượng sinh lý bình thường. Đặc biệt, nếu bé thường xuyên bị ọc mạnh thành tia, điều đó có thể gợi ý các rối loạn tiêu hóa nghiêm trọng như hẹp môn vị hoặc nhiễm trùng tiêu hóa.

Khi trẻ có biểu hiện quấy khóc dai dẳng, ngủ không yên, tỏ ra đau đớn hoặc mệt mỏi bất thường hoặc đi kèm với các triệu chứng như tiêu chảy, ho, thở khò khè, khó thở, đó có thể là dấu hiệu của bệnh lý nhiễm trùng hoặc các vấn đề khác liên quan đến hô hấp, tiêu hóa.

Ngoài ra, nếu trẻ nôn ra dịch có màu bất thường như xanh lá cây, vàng hoặc có máu, điều này có thể cảnh báo tắc ruột, xuất huyết tiêu hóa hoặc dị ứng nghiêm trọng, và cần được xử trí kịp thời.

Ọc sữa ở trẻ sơ sinh là hiện tượng sinh lý bình thường nhưng vẫn cần theo dõi và xử trí đúng cách để không ảnh hưởng đến sức khỏe của bé. Với 5 mẹo trị ọc sữa cho trẻ sơ sinh, cha mẹ hoàn toàn có thể giúp bé giảm đáng kể tình trạng ọc sữa. Nếu bé ọc sữa kèm theo biểu hiện bất thường như quấy khóc kéo dài, ho, thở khò khè hoặc tăng cân kém, cần đưa bé đến bác sĩ để được kiểm tra kỹ hơn.