10 dấu hiệu sốt xuất huyết nặng cần nhận biết để cấp cứu kịp thời

Sốt xuất huyết thường chỉ là sốt cao, đau đầu, nổi mẩn. Nhưng khi chuyển sang mức độ nặng hơn, bắt đầu xuất hiện dấu hiệu sốt xuất huyết nặng, người bệnh có thể bị đe dọa tính mạng nếu không xử lý kịp.

Sốt xuất huyết nặng là gì?

Sốt xuất huyết nặng (hay còn gọi là sốt xuất huyết Dengue nặng) là giai đoạn bệnh tiến triển phức tạp, khi virus gây tổn thương mạch máu, làm thoát huyết tương, rối loạn đông máu và suy đa tạng.

Bệnh thường trải qua 3 thể lâm sàng:

• Thể nhẹ: Sốt cao đột ngột, đau đầu, đau hốc mắt, nhức mỏi người.
• Thể có dấu hiệu cảnh báo: Bắt đầu xuất hiện các triệu chứng như nôn nhiều, đau bụng dữ dội, xuất huyết dưới da.
• Thể nặng: Có biến chứng sốc, suy gan, suy thận, xuất huyết nội tạng, đe dọa tử vong.

10 dấu hiệu sốt xuất huyết nặng

Nhận biết sớm các dấu hiệu sốt xuất huyết nặng dưới đây để giảm thiểu các biến chứng nguy hiểm: 

Xuất huyết bất thường

Xuất huyết bất thường là một trong những dấu hiệu sớm cảnh báo sốt xuất huyết đang chuyển nặng. Người bệnh có thể thấy xuất huyết dưới da (nốt đỏ li ti, bầm tím không rõ nguyên nhân), chảy máu mũi, chảy máu chân răng, hoặc chảy máu cam. 

Trẻ em và người lớn đều có thể bị, và dấu hiệu này thường xuất hiện sau 3 - 5 ngày sốt. Xuất huyết kéo dài hoặc ồ ạt có thể dẫn đến mất máu nghiêm trọng, gây nguy hiểm đến tính mạng nếu không xử lý kịp thời.

Đau bụng dữ dội

Cơn đau bụng âm ỉ hoặc dữ dội, Đau bụng dữ dội hoặc nôn nhiều ≥ 3 lần/ngày, đặc biệt ở vùng hạ sườn phải, có thể là dấu hiệu gan đang bị ảnh hưởng do virus Dengue. Đây là dấu hiệu sốt xuất huyết nặng thường gặp ở trẻ em và người lớn. Đau bụng có thể kèm buồn nôn, nôn liên tục, khiến cơ thể mất nước nhanh. Nếu không được bù dịch đúng cách, người bệnh dễ rơi vào tình trạng sốc Dengue nguy hiểm.

Gan to

Gan to là một triệu chứng điển hình trong giai đoạn nguy hiểm của sốt xuất huyết, phản ánh tình trạng tổn thương gan do virus Dengue. Bác sĩ thường phát hiện gan to qua khám lâm sàng hoặc siêu âm ổ bụng. 

Gan to đi kèm đau tức hạ sườn phải và men gan tăng cao là dấu hiệu cần theo dõi sát vì có thể báo hiệu sốt xuất huyết Dengue nặng.

Nôn ói liên tục

Nôn ói kéo dài, đặc biệt là trên 3 lần/ngày hoặc nôn ra máu, là dấu hiệu sốt xuất huyết chuyển nặng. Khi cơ thể mất nước, điện giải qua nôn ói, bệnh nhân sẽ nhanh chóng suy kiệt, hạ huyết áp và có nguy cơ sốc. Đây là tình trạng cần được đưa đến bệnh viện ngay để truyền dịch và theo dõi sát sao.

Mệt lả, li bì, lơ mơ

Người bệnh cảm thấy mệt mỏi cực độ, li bì, phản ứng chậm hoặc thậm chí lơ mơ, là dấu hiệu thần kinh bị ảnh hưởng. Đây là triệu chứng rất nguy hiểm trong sốt xuất huyết thể nặng. Nếu không xử lý kịp, bệnh nhân có thể nhanh chóng rơi vào hôn mê hoặc sốc do tụt huyết áp đột ngột.

Chân tay lạnh, vã mồ hôi

Cảm giác lạnh tay chân, vã mồ hôi lạnh là dấu hiệu của tình trạng tuần hoàn bị rối loạn. Đây là biểu hiện ban đầu của sốc Dengue, thường xuất hiện vào ngày thứ 3 - 7 của bệnh. Khi đó, huyết áp có thể tụt nhanh, mạch yếu và bệnh nhân có thể rơi vào tình trạng nguy kịch nếu không cấp cứu kịp thời.

Huyết áp tụt, mạch nhanh

Huyết áp tụt, mạch nhanh, khó bắt là biểu hiện điển hình của sốc trong sốt xuất huyết nặng. Đây là tình trạng cấp cứu khẩn cấp vì có thể dẫn đến suy đa cơ quan và tử vong nhanh chóng. Bệnh nhân cần được truyền dịch nhanh, thở oxy và theo dõi sát tại bệnh viện.

Khó thở

Khó thở là dấu hiệu hệ hô hấp bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Có thể do tràn dịch màng phổi, phù phổi hoặc do rối loạn tuần hoàn. Trẻ em và người lớn có biểu hiện khó thở cần được đưa đến bệnh viện để chẩn đoán nguyên nhân chính xác và xử lý kịp thời.

Nước tiểu ít hoặc không có

Khi thận bị ảnh hưởng do sốc kéo dài hoặc do tổn thương vi mạch, lượng nước tiểu sẽ giảm rõ rệt, thậm chí vô niệu. Đây là dấu hiệu sốt xuất huyết Dengue nặng với biến chứng suy thận cấp, cần điều trị hồi sức tích cực và lọc máu nếu cần. 

Bứt rứt, kích thích, quấy khóc

Bệnh nhân có thể bứt rứt, quấy khóc (ở trẻ em), kích thích hoặc cáu gắt bất thường. Đây là biểu hiện sớm của tổn thương hệ thần kinh trung ương hoặc do não thiếu oxy. Nếu kèm theo sốt cao liên tục và li bì, cần nghĩ đến biến chứng viêm não hoặc sốc.

Các đối tượng nguy cơ cao trở nặng khi mắc sốt xuất huyết

Không phải ai mắc sốt xuất huyết cũng diễn tiến nặng, nhưng có một số nhóm đối tượng đặc biệt dễ gặp biến chứng như: 

• Trẻ em dưới 5 tuổi.
• Người già, sức đề kháng yếu.
• Phụ nữ mang thai.
• Người có bệnh nền như tim mạch, tiểu đường, gan, thận.
• Người bị béo phì.

Việc theo dõi sát sức khỏe cho các đối tượng này là cần thiết để kịp thời phát hiện và xử trí.

Biến chứng sốt xuất huyết nặng

Nếu không phát hiện và xử trí kịp thời, sốt xuất huyết nặng có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm, đe dọa tính mạng sau: 

• Sốc Dengue (tụt huyết áp, suy tuần hoàn).
• Xuất huyết tiêu hóa, nội tạng.
• Suy gan, suy thận cấp.
• Tràn dịch màng phổi, phù phổi.
• Viêm não, tổn thương thần kinh.
• Suy đa cơ quan.

Các biến chứng trên cho thấy tính chất nguy hiểm của bệnh. Việc phòng ngừa và điều trị sớm có vai trò quan trọng trong bảo toàn sức khỏe.

Phòng ngừa sốt xuất huyết chuyển biến nặng

Phòng ngừa sốt xuất huyết nặng bắt đầu từ những việc đơn giản nhất: Chăm sóc bản thân, bảo vệ môi trường sống và bổ sung tiêm vắc xin. Dưới đây là các biện pháp cụ thể giúp giảm tối đa nguy cơ sốt xuất huyết tiến triển nghiêm trọng:

Loại bỏ nơi muỗi sinh sản

Dọn dẹp quanh nhà, đậy kín mọi vật dụng chứa nước như thùng, lu, chậu hoa, những nơi ứ đọng nước là môi trường lý tưởng để muỗi Aedes phát triển. Đây là biện pháp phòng bệnh chủ động có tác động lớn trong cộng đồng.

Sử dụng biện pháp chống muỗi cá nhân

Ngủ màn, mặc quần áo dài tay và dùng tinh dầu hoặc kem chống muỗi vào ban ngày là cách đơn giản nhưng hiệu quả, giúp giảm tối đa nguy cơ bị muỗi đốt và mắc sốt xuất huyết.

Duy trì vệ sinh môi trường sống

Không chỉ dọn nước đọng, giữ nhà cửa thông thoáng và sạch sẽ cũng hạn chế muỗi sinh sản và lây truyền virus sốt xuất huyết.

Tăng sức đề kháng cho cơ thể

Một hệ miễn dịch khỏe mạnh giúp cơ thể chống lại virus tốt hơn. Hãy đảm bảo trẻ và người lớn được ăn uống đủ chất, có định kỳ tập thể dục nhẹ nhàng và ngủ đủ giấc để tăng khả năng phòng bệnh.

Tiêm vắc xin phòng sốt xuất huyết

Các loại vắc xin sốt xuất huyết hiện đang lưu hành bao gồm:
Qdenga (TAK-003): Vắc xin thế hệ mới được Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) tiền thẩm định trong năm 2024, có hiệu quả cao (84% giảm nhập viện, 61% giảm triệu chứng) và có thể tiêm cho người chưa từng nhiễm.

Tại Tiêm chủng Long Châu, chúng tôi hiện cung cấp loại vắc xin Qdenga (TAK-003) ,bạn hoàn toàn có thể chủ động giảm nguy cơ mắc bệnh và ngăn chặn tình trạng chuyển biến nặng. Hãy đến Tiêm chủng Long Châu để được tiêm chủng an toàn, nhanh chóng và bảo vệ sức khỏe lâu dài.

Sốt xuất huyết, đặc biệt là sốt xuất huyết nặng, là căn bệnh có thể tiến triển nhanh chóng và đe dọa tính mạng nếu không được nhận diện và xử trí kịp thời. Việc nắm rõ các dấu hiệu sốt xuất huyết nặng như đau bụng dữ dội, xuất huyết bất thường, khó thở hay hạ huyết áp là chìa khóa giúp cha mẹ, người thân chủ động đưa trẻ hoặc bệnh nhân đến cơ sở y tế sớm.