Xơ nang tuyến vú có nguy hiểm không? Các phương pháp chẩn đoán bệnh

Không phải khối u nào ở vú cũng là ung thư. Trên thực tế, nhiều phụ nữ trải qua cảm giác sờ vào thấy lổn nhổn, đau tức ở vú mà nguyên nhân lại đến từ một tình trạng lành tính như xơ nang tuyến vú. Đây là vấn đề phổ biến, đặc biệt ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản và thường gây lo lắng do biểu hiện dễ nhầm lẫn với các bệnh lý nghiêm trọng hơn.

Bệnh xơ nang tuyến vú là gì?

Xơ nang tuyến vú là tình trạng lành tính thường gặp ở phụ nữ, đặc biệt trong độ tuổi sinh sản. Bệnh đặc trưng bởi sự thay đổi mô tuyến vú do sự rối loạn nội tiết tố, dẫn đến hình thành các nang nhỏ hoặc xơ hóa mô tuyến vú. Người bệnh có thể cảm thấy vùng vú trở nên căng tức, đau nhẹ và xuất hiện các khối di động dưới da, nhất là trong giai đoạn trước kỳ kinh nguyệt.

Dù không phải là ung thư, xơ nang tuyến vú có thể gây khó chịu và dễ nhầm lẫn với các khối u khác, khiến nhiều phụ nữ lo lắng. Việc nhận biết sớm và theo dõi tình trạng này là rất cần thiết để phân biệt với các tổn thương ác tính.

Xơ nang tuyến vú có nguy hiểm không?

Xơ nang tuyến vú lành tính không nguy hiểm đến tính mạng của người bệnh. Tuy nhiên, nếu không được theo dõi và kiểm tra định kỳ, xơ nang có thể che lấp các dấu hiệu cảnh báo của ung thư vú hoặc gây khó khăn trong chẩn đoán hình ảnh.

Ngoài ra, một số ít trường hợp có thể tiến triển thành tăng sản không điển hình - một dạng tổn thương có nguy cơ cao hơn có thể dẫn đến ung thư vú trong tương lai. Do đó, phụ nữ có tiền sử gia đình bị ung thư vú hoặc có các dấu hiệu bất thường nên trao đổi với bác sĩ để được theo dõi sát sao hơn.

Triệu chứng của bệnh xơ nang tuyến vú

Người mắc xơ nang tuyến vú thường gặp phải những triệu chứng đặc trưng, có thể nhận biết như sau:

• Đau hoặc cảm giác khó chịu ở vú, thường xuất hiện theo chu kỳ kinh nguyệt, nhưng đôi khi có thể kéo dài trong suốt cả tháng.
• Vùng vú căng tức, sưng hoặc có cảm giác nặng nề, đặc biệt là ở những ngày cận kinh.
• Cảm giác đau lan lên vùng nách, do mô tuyến vú mở rộng hoặc chịu áp lực.
• Xuất hiện các khối nhỏ trong vú, có thể thay đổi kích thước theo chu kỳ kinh nguyệt. Những khối này thường mềm, di động và có thể mất đi sau kỳ kinh.

Các triệu chứng có xu hướng nặng hơn trước kỳ kinh nguyệt và giảm dần sau khi hành kinh bắt đầu. Ở phụ nữ có chu kỳ kinh nguyệt không đều, các triệu chứng có thể trở nên khó chịu hơn. Tuy nhiên, trong phần lớn trường hợp, các triệu chứng sẽ cải thiện đáng kể sau khi mãn kinh, do sự suy giảm hormone nội tiết.

Các phương pháp chẩn đoán bệnh xơ nang tuyến vú

Việc chẩn đoán xơ nang tuyến vú gồm nhiều phương pháp, được lựa chọn dựa trên triệu chứng và độ tuổi của người bệnh.

• Khám lâm sàng: Bác sĩ sờ nắn ngực và vùng hạch, hỏi tiền sử bệnh. Nếu phát hiện bất thường, có thể hẹn khám lại sau kỳ kinh hoặc chỉ định xét nghiệm bổ sung.
• Siêu âm vú: Thường dùng cho phụ nữ dưới 30 tuổi để phân biệt u nang và khối đặc, đặc biệt hiệu quả với mô vú dày.
• Chụp X-quang tuyến vú (nhũ ảnh): Áp dụng cho phụ nữ từ 40 tuổi trở lên, giúp phát hiện sớm ung thư hoặc mô vú bất thường.
• Sinh thiết vú: Dành cho trường hợp nghi ngờ khối u dù kết quả siêu âm và X-quang bình thường; giúp xác định bản chất khối u và có thể loại bỏ luôn nếu là u lành.

Các phương pháp này thường được kết hợp để đưa ra chẩn đoán chính xác và loại trừ nguy cơ ung thư vú.

Điều trị bệnh xơ nang tuyến vú

Tùy theo mức độ triệu chứng và nguy cơ đi kèm, bác sĩ có thể chỉ định các phương pháp điều trị khác nhau để cải thiện chất lượng sống và hạn chế biến chứng cho người bệnh, bao gồm phương pháp điều trị nội khoa và ngoại khoa.

Điều trị nội khoa

Điều trị nội khoa trong xơ nang tuyến vú chủ yếu nhằm mục đích giảm cảm giác đau và làm giảm sự nhạy cảm của mô vú. Người bệnh có thể được chỉ định sử dụng một số loại thuốc giảm triệu chứng tùy theo mức độ khó chịu.

Bên cạnh việc dùng thuốc, các biện pháp hỗ trợ không dùng thuốc cũng đóng vai trò quan trọng. Việc chườm ấm tại vùng đau giúp làm dịu cảm giác căng tức và khó chịu. Ngoài ra, người bệnh cần xây dựng một chế độ sinh hoạt hợp lý, giữ tinh thần thoải mái, nghỉ ngơi đầy đủ và tránh căng thẳng kéo dài.

Chế độ ăn uống nên ưu tiên thực phẩm giàu chất xơ, rau xanh, trái cây và ngũ cốc nguyên cám. Đồng thời, cần hạn chế các thực phẩm nhiều muối, chất béo và tránh sử dụng các chất kích thích như cà phê, rượu, bia và thuốc lá để góp phần cải thiện triệu chứng hiệu quả hơn.

Điều trị ngoại khoa

Điều trị ngoại khoa trong xơ nang tuyến vú được chỉ định khi nang phát triển lớn, gây căng đau kéo dài hoặc có dấu hiệu bất thường cần đánh giá thêm. Nếu nang bị viêm, hóa mủ, chọc hút dịch thấy có máu hoặc mô lạ bên trong, bác sĩ có thể đề nghị phẫu thuật để loại trừ nguy cơ ác tính. Khi kết quả xét nghiệm tế bào nghi ngờ ung thư, việc cắt bỏ nang trở nên cần thiết nhằm đảm bảo an toàn cho người bệnh.

Trong các trường hợp không nghi ngờ tổn thương ác tính nhưng người bệnh đau nhiều, bác sĩ có thể chỉ định dẫn lưu dịch nang để giảm triệu chứng. Nếu sau đó vẫn còn khối cứng hoặc khối cứng xuất hiện trở lại sau hai chu kỳ kinh, cần tiến hành sinh thiết để xác định chính xác bản chất tổn thương.

Dù không phải là lựa chọn đầu tiên, can thiệp ngoại khoa đóng vai trò quan trọng khi điều trị nội khoa không hiệu quả hoặc có yếu tố nghi ngờ nguy hiểm. Việc theo dõi sau điều trị giúp phát hiện kịp thời những bất thường và phòng ngừa biến chứng.

Xơ nang tuyến vú là một bệnh lý phổ biến và phần lớn lành tính, tuy không nguy hiểm nhưng cũng không nên chủ quan. Việc theo dõi định kỳ, thực hiện các phương pháp chẩn đoán phù hợp và điều trị đúng cách sẽ giúp người bệnh kiểm soát triệu chứng và phòng tránh những biến chứng không mong muốn. Quan trọng hơn, giữ tinh thần thoải mái, duy trì lối sống khoa học và lắng nghe cơ thể sẽ là “chìa khóa” giúp phụ nữ bảo vệ sức khỏe tuyến vú một cách chủ động và lâu dài.