Xạ trị sống được bao lâu? Những loại ung thư nào có thể xạ trị?

Xạ trị thường khiến nhiều người lo lắng vì cho rằng đây là “bước cuối cùng” trong điều trị ung thư và đồng nghĩa với tiên lượng xấu. Thực tế, xạ trị không chỉ được sử dụng trong những trường hợp bệnh tiến triển, mà còn có thể giúp kiểm soát triệu chứng, tiêu diệt tế bào ung thư và kéo dài thời gian sống một cách đáng kể. Vậy, xạ trị sống được bao lâu?

Xạ trị sống được bao lâu?

Xạ trị sống được bao lâu? Câu trả lời không có con số cụ thể áp dụng cho tất cả mọi người, vì thời gian sống còn sau điều trị phụ thuộc vào nhiều yếu tố như loại ung thư, giai đoạn bệnh, mức độ đáp ứng với xạ trị, tình trạng sức khỏe tổng thể và cả tinh thần của người bệnh. Tuy nhiên, điều quan trọng là hiểu rằng xạ trị không chỉ nhằm mục tiêu kéo dài sự sống, mà còn giúp kiểm soát triệu chứng và nâng cao chất lượng cuộc sống.

Ngay sau khi xạ trị kết thúc, bác sĩ hoặc chuyên gia y tế sẽ hướng dẫn người bệnh cách chăm sóc vùng cơ thể đã điều trị, đưa ra các biện pháp giúp kiểm soát tác dụng phụ nếu có và cho biết nên liên hệ với ai khi có dấu hiệu bất thường. Đây là giai đoạn cần nhiều sự hỗ trợ, không chỉ về y tế mà còn về tâm lý, cảm xúc. 

Người bệnh có thể cảm thấy nhẹ nhõm vì đã vượt qua một chặng đường khó khăn, nhưng đồng thời cũng thấy hoang mang, lo lắng về tương lai, hoặc bối rối không biết phải bắt đầu lại cuộc sống như thế nào.

Sau điều trị, người bệnh sẽ tiếp tục được theo dõi sức khỏe định kỳ để đánh giá hiệu quả của xạ trị và phát hiện sớm bất kỳ dấu hiệu tái phát nào. Những lần tái khám này có thể diễn ra tại bệnh viện hoặc thông qua dịch vụ khám bệnh từ xa, tùy thuộc vào điều kiện cụ thể. Bác sĩ chuyên khoa xạ trị, bác sĩ gia đình hoặc các chuyên gia y tế khác sẽ là người theo dõi sát sao tình trạng của bạn. Theo thời gian, tần suất các cuộc hẹn này sẽ giảm dần nếu tình hình ổn định.

Những loại ung thư nào có thể xạ trị?

Xạ trị là một trong những phương pháp điều trị ung thư phổ biến và có thể được áp dụng cho nhiều loại ung thư khác nhau, tùy theo vị trí, loại tế bào ung thư và giai đoạn bệnh. Có nhiều hình thức xạ trị, bao gồm xạ trị chùm tia ngoài, xạ trị gần, xạ trị toàn thân và các phương pháp điều trị phóng xạ nhắm mục tiêu.

Xạ trị chùm tia ngoài là dạng phổ biến nhất, sử dụng máy tạo chùm tia năng lượng cao chiếu trực tiếp vào khối u. Phương pháp này có thể được dùng để điều trị nhiều loại ung thư, chẳng hạn như ung thư phổi, ung thư vú, ung thư đại trực tràng, ung thư tuyến tiền liệt, ung thư não và nhiều loại ung thư khác nằm ở các cơ quan sâu trong cơ thể.

Xạ trị gần (brachytherapy) là kỹ thuật đưa nguồn phóng xạ vào bên trong hoặc gần khối u. Phương pháp này thường được dùng trong điều trị ung thư cổ tử cung, tuyến tiền liệt, vú, đầu và cổ, hoặc mắt. Vì nguồn phóng xạ được đặt gần hoặc bên trong vùng cần điều trị, nên phương pháp này giúp tập trung tia xạ vào khu vực ung thư và hạn chế ảnh hưởng đến các mô lành xung quanh.

Một hình thức đặc biệt của xạ trị gần, gọi là thuyên tắc phóng xạ, thường được dùng để điều trị ung thư gan nguyên phát hoặc các khối u đã di căn đến gan. Phương pháp này đưa các hạt nhỏ mang chất phóng xạ vào trực tiếp trong động mạch nuôi khối u, giúp tiêu diệt tế bào ung thư mà ít ảnh hưởng đến các mô gan lành.

Xạ trị toàn thân sử dụng các chất phóng xạ được đưa vào cơ thể, thường qua đường uống hoặc tiêm. Một ví dụ điển hình là iod phóng xạ (I-131), được dùng phổ biến để điều trị các loại ung thư tuyến giáp, đặc biệt là thể biệt hóa như ung thư tuyến giáp dạng nhú hoặc dạng nang.

Liệu pháp phóng xạ nhắm mục tiêu là một bước tiến mới trong điều trị, sử dụng các phân tử phóng xạ kết hợp với chất mang hướng đến các tế bào ung thư. Phương pháp này đã được sử dụng để điều trị ung thư tuyến tiền liệt tiến triển hoặc các khối u thần kinh nội tiết trong hệ tiêu hóa, còn gọi là GEP-NET. Do tính chính xác cao, xạ trị nhắm mục tiêu giúp tiêu diệt tế bào ung thư trong khi bảo vệ các mô khỏe mạnh xung quanh.

Ngoài ra, liệu pháp miễn dịch phóng xạ cũng là một dạng điều trị kết hợp giữa thuốc phóng xạ và kháng thể đơn dòng, được áp dụng trong điều trị u lympho, một loại ung thư hệ bạch huyết. Phương pháp này tận dụng khả năng nhận diện tế bào ung thư của kháng thể để đưa chất phóng xạ đến đúng vị trí cần điều trị.

Ngoài xạ trị, ung thư còn được điều trị bằng phương pháp nào khác?

Ngoài xạ trị, ung thư còn có thể được điều trị bằng nhiều phương pháp khác nhau, tùy theo loại ung thư, giai đoạn bệnh, tình trạng sức khỏe tổng thể và mục tiêu điều trị. Dưới đây là những phương pháp điều trị phổ biến được sử dụng trong y học hiện đại.

Hóa trị là một trong những phương pháp điều trị ung thư lâu đời và được áp dụng rộng rãi. Hóa trị sử dụng các loại thuốc đặc biệt để tiêu diệt hoặc làm chậm sự phát triển của các tế bào ung thư. Tuy nhiên, do các thuốc này cũng ảnh hưởng đến các tế bào khỏe mạnh có tốc độ phân chia nhanh (như tế bào tóc, tế bào ruột), người bệnh có thể gặp phải các tác dụng phụ như rụng tóc, buồn nôn, suy giảm miễn dịch hoặc mệt mỏi.

Liệu pháp hormone được sử dụng trong các loại ung thư phụ thuộc vào hormone để phát triển, điển hình là ung thư vú và ung thư tuyến tiền liệt. Phương pháp này hoạt động bằng cách làm giảm hoặc ngăn chặn tác động của hormone đối với tế bào ung thư, từ đó làm chậm sự phát triển của khối u. Đây là phương pháp điều trị mang tính hệ thống và thường được dùng kết hợp với các phương pháp khác.

Liệu pháp miễn dịch là bước tiến mới trong điều trị ung thư. Phương pháp này kích hoạt hệ miễn dịch của cơ thể để nhận diện và tiêu diệt tế bào ung thư. Khác với hóa trị hay xạ trị, liệu pháp miễn dịch không tấn công trực tiếp khối u mà giúp cơ thể tự làm điều đó. Đây là phương pháp điều trị đầy hứa hẹn, đặc biệt trong một số loại ung thư như u hắc tố ác tính, ung thư phổi hoặc ung thư hạch.

Phẫu thuật là phương pháp truyền thống nhưng vẫn rất quan trọng trong điều trị. Bác sĩ sẽ loại bỏ khối u và, nếu cần thiết, các mô xung quanh hoặc hạch bạch huyết gần đó. Phẫu thuật thường là lựa chọn đầu tiên nếu khối u còn khu trú và chưa di căn.

Liệu pháp nhắm trúng đích là một phương pháp điều trị hiện đại, sử dụng các thuốc đặc hiệu tác động vào các phân tử bất thường hoặc con đường sinh học giúp tế bào ung thư phát triển. Vì nhắm đúng mục tiêu nên phương pháp này có thể ít gây tác dụng phụ hơn so với hóa trị, đồng thời mang lại hiệu quả cao trong một số loại ung thư, như ung thư phổi, thận, hoặc một số dạng ung thư máu.

Bài viết trên đã giải đáp cho câu hỏi: “Xạ trị sống được bao lâu?”. Không có con số chính xác nào cho câu hỏi này, bởi điều đó phụ thuộc vào loại ung thư, giai đoạn bệnh, thể trạng người bệnh và hiệu quả điều trị. Điều quan trọng là người bệnh cần tuân thủ điều trị, giữ tinh thần lạc quan và thăm khám định kỳ để tối ưu kết quả điều trị và nâng cao chất lượng cuộc sống.