Viêm âm đạo do nấm Candida: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị hiệu quả

Nhiễm nấm Candida âm đạo là một trong những dạng viêm phụ khoa phổ biến, thường gây ra ngứa rát, khí hư bất thường và khó chịu cho chị em. Hiểu rõ nguyên nhân, nhận biết triệu chứng sớm và áp dụng phương pháp điều trị phù hợp sẽ giúp hạn chế biến chứng và ngăn ngừa tái phát. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp đầy đủ thông tin để chị em chăm sóc vùng kín một cách hiệu quả và an toàn.

Tìm hiểu về viêm âm đạo do nấm Candida

Nấm Candida là gì?

Nấm Candida, hay còn gọi khoa học là Candida albicans, là một loại nấm men có hình tròn hoặc bầu dục, kích thước khoảng 2 – 5 μm. Loài nấm này thường cư trú tự nhiên trên da và bên trong cơ thể, bao gồm miệng, họng, ruột và âm đạo, mà không gây hại khi số lượng còn ở mức cân bằng với các vi sinh vật khác.

Tuy nhiên, khi gặp điều kiện thuận lợi, nấm Candida có thể sinh sôi quá mức và trở thành tác nhân gây viêm nhiễm. Những yếu tố làm tăng nguy cơ gồm:

• Vệ sinh vùng kín kém hoặc mặc quần lót chật: Môi trường ẩm ướt và bí bách tạo điều kiện cho nấm phát triển.
• Sử dụng thuốc kháng sinh hoặc corticoid kéo dài: Làm mất cân bằng hệ vi sinh vật tự nhiên trong cơ thể.
• Suy giảm miễn dịch: Gặp ở phụ nữ mang thai, người mắc tiểu đường, người ghép tạng hoặc nhiễm HIV/AIDS, khiến cơ thể dễ bị nhiễm nấm.

Viêm âm đạo do nhiễm nấm Candida là gì?

Viêm âm đạo do nhiễm nấm Candida là tình trạng nhiễm nấm men tại âm đạo và âm hộ, gây ngứa rát, sưng đỏ và tiết dịch bất thường. Bệnh còn được gọi là nhiễm nấm Candida âm đạo hoặc viêm nấm Candida, đây là một trong những dạng viêm âm đạo phổ biến, chỉ sau viêm âm đạo do vi khuẩn. Thống kê cho thấy, khoảng 75% phụ nữ sẽ gặp phải tình trạng này ít nhất một lần trong đời và hơn một nửa trong số đó có thể tái phát nhiều lần.

Nguyên nhân phổ biến khiến nấm Candida phát triển mạnh bao gồm:

• Vệ sinh vùng kín không đúng cách: Dùng dung dịch tẩy rửa mạnh hoặc thụt rửa sâu làm mất cân bằng pH tự nhiên, tạo điều kiện cho nấm sinh sôi.
• Mặc quần lót chật, bó sát: Gây bí hơi, ẩm ướt và thuận lợi cho nấm phát triển.
• Sử dụng băng vệ sinh kém chất lượng hoặc không thay thường xuyên trong kỳ kinh.
• Quan hệ tình dục không an toàn hoặc không chung thủy: Dễ dẫn đến viêm nhiễm và tạo điều kiện cho nấm Candida tăng sinh.

Ai dễ có nguy cơ nhiễm nấm Candida âm đạo?

Một số nhóm phụ nữ có nguy cơ cao hơn khi bị nhiễm nấm Candida tại vùng kín, bao gồm:

• Phụ nữ có nồng độ estrogen cao: Thường gặp ở phụ nữ mang thai, đang sử dụng thuốc tránh thai nội tiết hoặc liệu pháp thay thế hormone, làm tăng nguy cơ viêm âm đạo.
• Người dùng kháng sinh dài hạn: Kháng sinh tiêu diệt cả vi khuẩn có lợi trong âm đạo, gây mất cân bằng hệ vi sinh và tạo điều kiện cho nấm Candida phát triển.
• Người có hệ miễn dịch suy yếu: Do dùng thuốc corticoid, nhiễm HIV/AIDS,… khiến cơ thể khó kiểm soát nấm men.
• Người mắc tiểu đường: Glucose trong máu cao làm tăng lượng đường trong dịch âm đạo, thúc đẩy nấm Candida sinh sôi.
• Người đang điều trị ung thư: Hóa trị, xạ trị hoặc thuốc điều trị ung thư làm giảm bạch cầu và phá vỡ cân bằng âm đạo, dẫn đến nguy cơ viêm nhiễm cao hơn.

Triệu chứng và biến chứng của nhiễm nấm Candida âm đạo

Dấu hiệu nhận biết 

Khoảng 20% phụ nữ nhiễm nấm Candida tại vùng kín không xuất hiện triệu chứng. Ở những trường hợp còn lại, chị em có thể gặp các biểu hiện từ nhẹ đến nặng như:

• Tiết dịch bất thường: Dịch âm đạo trắng, vón cục, dính thành mảng.
• Ngứa ngáy vùng kín: Cảm giác khó chịu liên tục, đôi khi kèm theo bỏng rát.
• Đau rát khi tiểu tiện hoặc quan hệ: Niêm mạc âm đạo sưng đỏ, đau khi tiếp xúc.
• Trường hợp nặng: Âm hộ, môi lớn, môi bé sưng tấy, phù nề, có thể lan ra vùng đùi và bẹn.

Khi nhận thấy một trong các dấu hiệu trên, chị em cần thăm khám sớm để được chẩn đoán và điều trị kịp thời, tránh chủ quan dẫn đến bệnh tiến triển nặng.

Biến chứng nguy hiểm 

Viêm âm đạo Candida không chỉ gây khó chịu, ảnh hưởng sinh hoạt và chất lượng đời sống tình dục mà còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ nghiêm trọng:

• Gây đau rát khi quan hệ, lâu dài ảnh hưởng hạnh phúc vợ chồng.
• Có thể lây nhiễm nấm cho bạn tình nếu không sử dụng biện pháp bảo vệ, nam giới sẽ xuất hiện tình trạng ngứa, sưng đỏ dương vật.
• Trong trường hợp nặng, nấm Candida có thể dẫn đến nhiễm trùng huyết, tắc vòi trứng, thậm chí làm tăng nguy cơ vô sinh hiếm muộn.

Chính vì vậy, việc nhận biết sớm và điều trị đúng cách là cực kỳ quan trọng để bảo vệ sức khỏe sinh sản.

Phương pháp điều trị và biện pháp phòng ngừa viêm âm đạo do Candida

Phương pháp điều trị 

Việc điều trị nhiễm nấm Candida tại âm đạo phụ thuộc vào nguyên nhân, mức độ viêm và tình trạng sức khỏe của từng người. Bác sĩ có thể chỉ định các phương pháp sau:

• Thuốc uống: Dùng khi nấm phát triển nhanh hoặc có nguy cơ lan sang các bộ phận khác. Thuốc kháng nấm uống giúp ức chế sự phát triển của nấm và ngăn biến chứng.
• Thuốc đặt âm đạo: Hoạt chất trong thuốc đặt tiêu diệt nấm trực tiếp tại vùng âm đạo, giảm nhanh các triệu chứng và ngăn nấm lây lan.
• Thuốc bôi ngoài: Giúp giảm ngứa, rát, khó chịu và ngăn nấm phát triển thêm, đồng thời hạn chế lan ra các vùng xung quanh.

Lưu ý quan trọng:

• Tuyệt đối không tự ý dùng thuốc của người khác; mỗi đối tượng (phụ nữ mang thai, người bệnh tim mạch, suy gan/thận,…) cần phác đồ riêng.
• Khi xuất hiện bất thường trong quá trình dùng thuốc, nên dừng và thông báo bác sĩ để điều chỉnh kịp thời.
• Trong một số trường hợp, người chồng hoặc bạn tình cũng cần điều trị đồng thời để tránh tái phát do nấm lây qua quan hệ.

Để đảm bảo hiệu quả, chị em nên lựa chọn cơ sở y tế uy tín với bác sĩ sản phụ khoa giàu kinh nghiệm, máy móc hiện đại và phác đồ cá thể hóa, giúp điều trị dứt điểm, hạn chế tái phát.

Cách phòng ngừa

Sau đây là một số cách phòng ngừa nhiễm nấm Candida âm đạo:

• Vệ sinh vùng kín đúng cách: Rửa nhẹ nhàng bên ngoài, đặc biệt sau khi đi vệ sinh, trước và sau quan hệ, trong kỳ kinh; tránh thụt rửa sâu.
• Dùng dung dịch dịu nhẹ: Giúp cân bằng môi trường âm đạo, hạn chế nấm Candida phát triển.
• Chọn quần lót phù hợp: Vừa vặn, thoáng khí, chất liệu thấm hút mồ hôi, nên giặt riêng đồ lót và phơi dưới nắng. Thay quần lót sau 3 – 6 tháng sử dụng.
• Quan hệ tình dục an toàn: Chung thủy, dùng bao cao su để hạn chế lây nhiễm.
• Khám phụ khoa định kỳ: 6 tháng/lần để phát hiện sớm và điều trị kịp thời.
• Tuân thủ hướng dẫn điều trị: Trong quá trình chữa bệnh, cần tái khám theo chỉ định của bác sĩ để phòng bệnh tái phát và biến chứng.

Hi vọng qua bài viết, chị em đã hiểu rõ nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng ngừa viêm âm đạo do nấm Candida. Để được tư vấn kỹ hơn về phòng ngừa bệnh, hãy đến Trung tâm Tiêm chủng Long Châu để được hỗ trợ kịp thời.