Sau mổ, tình trạng sưng hoặc cứng quanh vết thương có thể xuất phát từ phản ứng lành thương tự nhiên nhưng cũng có khi báo hiệu nhiễm trùng hoặc tụ dịch. Việc phân biệt đâu là dấu hiệu bình thường và đâu là bất thường rất quan trọng để tránh chủ quan. Bài viết sẽ giúp bạn nhận diện nguyên nhân gây sưng cứng vết mổ và đưa ra hướng xử trí phù hợp.
Vết mổ bị sưng cứng bên trong có nguy hiểm không?
Hiện tượng vết mổ bị sưng cứng bên trong xảy ra khi khu vực xung quanh vết mổ có dấu hiệu sưng tấy hoặc xuất hiện cảm giác cứng khi chạm vào, thường do sự thay đổi của các mô bên dưới da. Sau phẫu thuật, cơ thể kích hoạt phản ứng viêm để chữa lành vết thương, dẫn đến tình trạng sưng nhẹ hoặc cảm giác cứng do mô viêm, tụ dịch, máu bầm hoặc quá trình hình thành mô sẹo. Những thay đổi này thường là một phần tự nhiên của quá trình hồi phục.
Tuy nhiên, không phải mọi trường hợp vết mổ bị sưng cứng bên trong đều vô hại. Để đánh giá mức độ nguy hiểm, bạn cần quan sát kỹ các dấu hiệu đi kèm như:
- Vết mổ có thể sưng nhẹ sau phẫu thuật.
- Cảm giác cứng thường chỉ xuất hiện ở vùng gần vết khâu.
- Không đi kèm với tình trạng đỏ nhiều hay đau dữ dội.
- Các triệu chứng này thường giảm dần trong khoảng 1 đến 2 tuần.

Ngược lại, khi vết mổ có dấu hiệu bất thường, bạn có thể nhận thấy các biểu hiện sau:
- Vết mổ sưng to dần theo thời gian.
- Đau nhức nhiều, không thuyên giảm.
- Vùng da xung quanh đỏ, nóng bất thường.
- Xuất hiện dịch mủ hoặc mùi hôi từ vết mổ.
- Kèm theo sốt, có thể sốt cao trên 38 độ C.
Việc phân biệt giữa tình trạng bình thường và bất thường là rất quan trọng. Nếu vết mổ bị sưng cứng bên trong đi kèm các triệu chứng như sốt cao, đau lan rộng hoặc có mùi hôi từ vết mổ, bạn không nên chủ quan. Theo khuyến cáo của các chuyên gia y tế, bất kỳ dấu hiệu bất thường nào kéo dài quá 3 đến 5 ngày hoặc trở nặng đều cần được bác sĩ kiểm tra để loại trừ nguy cơ nhiễm trùng hoặc các biến chứng khác.
Nguyên nhân khiến vết mổ bị sưng cứng bên trong
Hiểu rõ nguyên nhân gây ra hiện tượng vết mổ bị sưng cứng bên trong là bước đầu tiên để xử lý tình trạng này một cách hiệu quả. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến hiện tượng này, bao gồm cả những yếu tố lành tính và những yếu tố tiềm ẩn nguy cơ nghiêm trọng.
Nguyên nhân lành tính
- Phản ứng viêm tự nhiên sau phẫu thuật, khi cơ thể kích hoạt hệ miễn dịch để sửa chữa các mô bị tổn thương. Điều này thường dẫn đến sưng và cứng nhẹ quanh vết mổ, xuất hiện trong vài ngày đầu và giảm dần khi hồi phục.
- Hình thành máu bầm hoặc tụ dịch dưới da. Máu bầm xảy ra khi một lượng nhỏ máu tích tụ gần vết mổ, tạo cảm giác cứng khi chạm vào. Tụ dịch huyết thanh cũng gây sưng nhẹ và căng tức, thường tự cải thiện mà không cần can thiệp đặc biệt nếu không có dấu hiệu nhiễm trùng.
- Quá trình hình thành mô sẹo hoặc mô xơ. Khi cơ thể tái tạo mô, các sợi collagen tích tụ, tạo cảm giác cứng quanh vết mổ. Đây là một phần bình thường của quá trình hồi phục, đặc biệt ở người dễ hình thành sẹo lồi.

Nguyên nhân nguy hiểm
- Nhiễm trùng vết mổ, một trong những biến chứng đáng lo ngại nhất. Theo Tổ chức Y tế Thế giới, tỷ lệ nhiễm trùng vết mổ dao động từ 2 đến 5 phần trăm tùy loại phẫu thuật và điều kiện vệ sinh. Dấu hiệu thường gặp gồm vùng mổ sưng đỏ, đau nhức, nóng rát và chảy dịch mủ. Trường hợp nặng có thể dẫn đến áp xe, hình thành khối mủ dưới da gây sưng cứng rõ rệt và đau dữ dội.
- Tụ máu lớn, khác với máu bầm nhẹ, có thể chèn ép mô xung quanh, gây đau và làm chậm hồi phục. Nếu không xử lý kịp thời, tụ máu lớn có thể dẫn đến nhiễm trùng hoặc tổn thương mô nghiêm trọng.
- Thoát vị vết mổ, khi các mô hoặc cơ quan nội tạng lồi ra tại vị trí mổ. Trường hợp này thường kèm đau dữ dội và cần can thiệp phẫu thuật.

Cách xử lý và chăm sóc khi vết mổ bị sưng cứng bên trong
Vết mổ bị sưng cứng bên trong có thể do phản ứng bình thường của cơ thể nhưng cũng có thể là dấu hiệu cảnh báo biến chứng. Vì vậy, việc nhận biết đúng tình huống sẽ giúp bạn biết khi nào có thể yên tâm theo dõi tại nhà và khi nào cần đến bệnh viện để xử lý kịp thời.
Nếu là phản ứng bình thường
Nếu vết mổ bị sưng cứng bên trong ở mức nhẹ, không kèm đau dữ dội, đỏ nóng hoặc sốt, đây có thể là phản ứng bình thường của cơ thể. Tình trạng sưng nhẹ và cứng thường giảm dần trong vòng 7 đến 14 ngày sau phẫu thuật. Bạn có thể yên tâm theo dõi và tiếp tục chăm sóc vết mổ đúng cách để hỗ trợ hồi phục.
Khi cần đến bệnh viện ngay
Nếu xuất hiện các dấu hiệu bất thường như sưng to nhanh, đau dữ dội, vùng da đỏ nóng, có mủ, mùi hôi hoặc sốt trên 38 độ C, bạn cần đến bệnh viện ngay. Đây có thể là biểu hiện của nhiễm trùng, áp xe hoặc các biến chứng nghiêm trọng khác. Nếu đi kèm triệu chứng toàn thân như khó thở, đau ngực, hãy tìm sự trợ giúp y tế khẩn cấp.

Cách chăm sóc tại nhà
- Giữ vết mổ sạch và khô ráo, rửa tay kỹ trước khi thay băng và sử dụng băng gạc vô trùng theo hướng dẫn của bác sĩ.
- Tuân thủ chỉ định dùng thuốc, bao gồm kháng sinh nếu có kê đơn và thuốc giảm đau. Không tự ý dùng thêm thuốc khi chưa có chỉ định y tế.
- Tránh chườm nóng hoặc lạnh trực tiếp lên vết mổ nếu không có hướng dẫn, vì có thể làm chậm hồi phục hoặc tăng nguy cơ nhiễm trùng.
- Bổ sung thực phẩm giàu protein, vitamin C và kẽm để hỗ trợ tái tạo mô. Uống đủ nước, nghỉ ngơi đầy đủ và tránh vận động mạnh gây áp lực lên vết mổ.
Để hạn chế nguy cơ vết mổ bị sưng cứng bên trong do biến chứng, bạn cần:
- Tuân thủ lịch tái khám theo hướng dẫn của bác sĩ để phát hiện sớm dấu hiệu bất thường.
- Báo ngay cho bác sĩ khi nhận thấy thay đổi bất thường tại vết mổ, kể cả những thay đổi nhỏ, để được xử lý kịp thời.
- Duy trì chế độ dinh dưỡng lành mạnh và vệ sinh cá nhân cẩn thận để hỗ trợ quá trình hồi phục.
Trên đây là lời giải đáp cho thắc mắc vết mổ bị sưng cứng bên trong có nguy hiểm không mà bạn có thể tham khảo. Việc theo dõi sát sao triệu chứng, nhận biết sớm dấu hiệu bất thường và chăm sóc đúng cách sẽ giúp bạn hồi phục an toàn. Nếu có bất kỳ lo lắng nào, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn và xử lý kịp thời.