Vết khâu tầng sinh môn bị nổi cục do đâu?

Sau khi vượt cạn thành công, hành trình phục hồi sức khỏe của mẹ bỉm vẫn còn dài và không kém phần vất vả. Một trong những tình trạng khiến nhiều mẹ lo lắng là vết khâu tầng sinh môn bị nổi cục khiến mẹ cảm thấy bất an, khó chịu, thậm chí sợ hãi. Liệu đây có phải là dấu hiệu bình thường trong quá trình lành thương, hay là biểu hiện của vấn đề bất thường nào đó? Hãy cùng tìm hiểu kỹ nguyên nhân để mẹ yên tâm chăm sóc cơ thể đúng cách nhé!

Vết khâu tầng sinh môn bị nổi cục có sao không?

Khi nhận thấy vùng vết khâu tầng sinh môn sau sinh xuất hiện cục cứng bất thường, nhiều mẹ thường nghĩ chỉ là do chỉ chưa tiêu hay sẹo lồi. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, đây có thể là dấu hiệu của lạc nội mạc tử cung tại vùng sẹo một biến chứng ít gặp nhưng cần được quan tâm và xử lý kịp thời.

Lạc nội mạc tử cung sau sinh, đặc biệt là sau mổ lấy thai hoặc sinh thường có rạch tầng sinh môn, là tình trạng các mô nội mạc tử cung, vốn chỉ nằm trong buồng tử cung "lạc" và bám nhầm vào vị trí vết mổ hoặc vết rạch. Những mô này vẫn hoạt động như nội mạc tử cung bình thường, tức là chúng sẽ chảy máu mỗi khi đến kỳ kinh. Chính vì vậy, khi đến kỳ, mẹ có thể cảm thấy đau âm ỉ hoặc dữ dội tại vị trí nổi cục, và vùng sẹo cũng có thể sưng lên rõ rệt.

Nguyên nhân gây ra tình trạng này thường là do trong quá trình sinh con, đặc biệt là khi nhau thai bong ra các tế bào nội mạc tử cung có thể vô tình rơi vào vết thương hở (vết mổ bụng hoặc vết rạch tầng sinh môn). Sau đó, các tế bào này "cắm trụ" tại đó, phát triển và gây nên hiện tượng lạc nội mạc tử cung tại chỗ.

Để chẩn đoán chính xác, mẹ nên đến khám tại chuyên khoa Sản – Phụ khoa. Bác sĩ có thể chỉ định siêu âm vùng nghi ngờ hoặc tiến hành chọc hút dịch, sinh thiết mô ở khối sưng để xác định bản chất là mô nội mạc tử cung hay dịch viêm, mủ do nhiễm trùng.

Tùy vào vị trí và kích thước khối lạc nội mạc, hướng xử trí có thể là phẫu thuật bóc tách và cắt bỏ hoàn toàn, thường được thực hiện thông qua vết mổ cũ để hạn chế tổn thương thêm. Sau mổ, bác sĩ có thể kê thêm thuốc nội tiết để ngăn ngừa tái phát.

Vết khâu tầng sinh môn bị nổi cục do đâu?

Tầng sinh môn là khu vực nằm giữa âm đạo và hậu môn, dài khoảng 4 – 5cm, gồm các mô mềm, cơ và dây chằng. Bộ phận này đóng vai trò quan trọng trong hoạt động sinh lý, đặc biệt là trong quá trình mang thai, sinh nở và phục hồi sau sinh. Đối với nhiều sản phụ, việc phải rạch và khâu tầng sinh môn sau sinh là điều không thể tránh khỏi. Tuy nhiên, sau khi khâu, một số mẹ bỉm có thể gặp hiện tượng vết khâu tầng sinh môn bị nổi cục, gây khó chịu, lo lắng.

Thống kê cho thấy, khoảng 15 – 20% phụ nữ sau sinh có nguy cơ gặp tình trạng này. Dưới đây là một số nguyên nhân phổ biến:

Chỉ khâu chưa tiêu hoặc chất lượng kém: Loại chỉ khâu tầng sinh môn thường là chỉ tự tiêu. Tuy nhiên, nếu sử dụng chỉ kém chất lượng hoặc cơ thể mẹ tiêu chỉ chậm, vết khâu có thể hình thành các cục cứng. Trường hợp này có thể khiến vùng khâu bị sưng, kéo dài thời gian lành vết thương và thậm chí hình thành sẹo lồi nếu không được xử lý đúng cách.

Vết khâu còn mới và đang trong giai đoạn hồi phục: Ở giai đoạn đầu sau sinh, việc vết thương có cảm giác căng cứng, sưng nhẹ hay thậm chí nổi cục là hoàn toàn bình thường. Các biểu hiện này thường xuất hiện trong vòng 24 giờ đầu và có thể kéo dài từ 2 đến 4 tuần, tùy theo cơ địa mỗi người. Những mẹ có cơ địa “dữ” có thể cần vài tháng để vết thương hồi phục hoàn toàn.

Nhiễm trùng vết khâu: Khi quy trình cắt khâu không đảm bảo vô khuẩn, hoặc mẹ bỉm vệ sinh vùng kín không đúng cách, nguy cơ nhiễm trùng là rất cao. Dấu hiệu nhận biết bao gồm: vết khâu bị sưng, đỏ, nổi cục đau nhức, rỉ dịch có mùi hôi, hoặc mẹ bị sốt nhẹ. Nếu có bất kỳ biểu hiện nào kể trên, mẹ cần đến bệnh viện kiểm tra ngay để tránh biến chứng nặng hơn.

Chăm sóc sau sinh chưa đúng cách: Việc vệ sinh vùng tầng sinh môn hàng ngày đóng vai trò then chốt trong quá trình lành vết thương. Nếu vệ sinh không sạch, mặc đồ lót quá chật hoặc không thay băng vệ sinh thường xuyên, vi khuẩn sẽ dễ dàng xâm nhập gây sưng cứng, nổi cục và nguy cơ mắc các bệnh phụ khoa về sau.

Mẹ bỉm cần theo dõi kỹ vết khâu tầng sinh môn, chú ý đến cảm giác đau, sưng bất thường hay mùi lạ. Đừng ngần ngại trao đổi với bác sĩ để được hướng dẫn chăm sóc và xử lý kịp thời, đảm bảo phục hồi an toàn, không để lại biến chứng lâu dài.

Hướng dẫn chăm sóc vết khâu tầng sinh môn bị nổi cục

Sau sinh, nhiều mẹ bỉm có thể gặp phải tình trạng vết khâu tầng sinh môn bị nổi cục, gây cảm giác đau, sưng và khó chịu. Đây là một hiện tượng khá phổ biến, đặc biệt trong giai đoạn vết thương đang lành hoặc khi có yếu tố viêm nhiễm. Để vết khâu nhanh phục hồi và hạn chế biến chứng, mẹ cần biết cách chăm sóc đúng cách và kiên trì thực hiện đều đặn mỗi ngày.

Dùng thuốc theo chỉ định bác sĩ: Nếu cảm giác đau kéo dài hoặc nổi cục kèm dấu hiệu viêm nặng, mẹ cần đi khám để được bác sĩ kiểm tra. Trong một số trường hợp, bác sĩ sẽ kê đơn thuốc giảm đau hoặc thuốc kháng viêm an toàn cho phụ nữ cho con bú, không ảnh hưởng đến chất lượng sữa mẹ.

Tránh quan hệ tình dục quá sớm: Vết khâu khi chưa lành hẳn rất nhạy cảm, do đó mẹ nên kiêng quan hệ tình dục ít nhất 6 tuần sau sinh hoặc đến khi vết thương lành hẳn và không còn cảm giác sưng đau. Việc quan hệ quá sớm có thể làm tổn thương lại vùng khâu, gây chảy máu hoặc nhiễm trùng.

Giữ vệ sinh vùng kín đúng cách: Sau khi đi vệ sinh, mẹ nên dùng nước ấm rửa nhẹ nhàng và thấm khô bằng khăn sạch, tránh lau mạnh gây tổn thương mô đang hồi phục. Vùng tầng sinh môn cần được giữ khô thoáng, tránh để ẩm ướt quá lâu, điều này có thể tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển.

Chế độ ăn uống hỗ trợ phục hồi: Bổ sung thực phẩm giàu chất xơ như rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt để tránh táo bón, một trong những nguyên nhân gây đau khi đại tiện ảnh hưởng đến vết khâu. Uống nhiều nước ấm mỗi ngày và bổ sung protein, vitamin C để vết thương nhanh lành.

Thay băng vệ sinh đúng cách: Trong những ngày đầu sau sinh, mẹ nên thay băng vệ sinh 3 – 4 lần/ngày, hoặc bất cứ khi nào cảm thấy ẩm ướt. Việc thay băng thường xuyên giúp giữ vùng kín sạch sẽ, hạn chế nhiễm trùng, đồng thời không làm cọ xát vào vết khâu bị nổi cục.

Nếu thấy vết khâu tầng sinh môn bị nổi cục, sưng to bất thường, đau kéo dài, chảy dịch có mùi hôi, mẹ bỉm đừng ngần ngại đến bệnh viện để được thăm khám kịp thời, đảm bảo an toàn cho sức khỏe và quá trình phục hồi sau sinh.

Vết khâu tầng sinh môn bị nổi cục có thể là phản ứng sinh lý bình thường trong quá trình phục hồi, nhưng cũng có thể là dấu hiệu cảnh báo những vấn đề tiềm ẩn như chỉ khâu chưa tiêu, viêm nhiễm, hoặc lạc nội mạc tử cung tại vết sẹo. Điều quan trọng là mẹ cần lắng nghe cơ thể, quan sát kỹ các dấu hiệu bất thường và chủ động đi khám nếu cảm thấy nghi ngờ. Việc chăm sóc vết thương đúng cách kết hợp theo dõi sát sao sẽ giúp mẹ phục hồi nhanh chóng và tránh được những biến chứng không mong muốn.