Ung thư vòm mũi họng​ do nguyên nhân nào và triệu chứng nhận biết?

Ung thư vòm mũi họng là bệnh lý ác tính xuất phát từ các tế bào biểu mô vùng vòm họng – khu vực nằm phía sau khoang mũi và trên khoang miệng. Đây được xem là căn bệnh nguy hiểm bởi những triệu chứng ban đầu thường dễ nhầm lẫn với viêm họng hay cảm cúm thông thường, khiến người bệnh chủ quan và chỉ phát hiện khi bệnh đã ở giai đoạn muộn. 

Tìm hiểu về ung thư vòm mũi họng

Ung thư vòm mũi họng xuất phát từ các tế bào biểu mô ở phần trên của họng. Tùy theo vị trí khởi phát, bệnh được chia thành một số dạng sau:

• Ung thư mũi hầu: Thường hình thành ở vùng cổ họng, có khả năng lan rộng sang các cơ quan lân cận như tuyến nước bọt, lợi hoặc tai.
• Ung thư hầu họng: Dạng này có mối liên quan mật thiết đến virus HPV. Virus này chủ yếu lây qua đường tình dục, đặc biệt là quan hệ tình dục bằng miệng, làm biến đổi tế bào niêm mạc và dẫn đến ung thư.
• Ung thư hạ hầu: Ít phổ biến hơn, xảy ra ở vị trí cuối cùng của họng - khu vực nối tiếp với thực quản và khí quản. Khi tiến triển, bệnh có thể gây khó nuốt, khó thở và ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày.

Thực tế cho thấy, tỷ lệ mắc ung thư vòm mũi họng ở nam giới cao gấp đôi nữ giới. Điều này xuất phát từ nhiều yếu tố khác nhau, bao gồm đặc điểm sinh học, môi trường sống và thói quen sinh hoạt.

Nguyên nhân gây ung thư vòm mũi họng

Bệnh hình thành do sự kết hợp của nhiều yếu tố nguy cơ, cụ thể:

• Yếu tố di truyền: Người có người thân từng mắc ung thư vùng đầu cổ có nguy cơ cao hơn.
• Virus Epstein-Barr (EBV): Đây là loại virus herpes có thể kích thích quá trình ung thư hóa ở vòm họng, đặc biệt trên những người có hệ miễn dịch kém.
• Nhiễm HPV: Trong đó HPV type 16 là chủng nguy hiểm nhất, thường gặp ở nam giới và có khả năng gây ung thư hầu họng cũng như vòm họng.
• Chế độ ăn uống: Thực phẩm chứa nhiều nitrosamine (sinh ra trong quá trình lên men, ướp muối, bảo quản lâu ngày) được xem là tác nhân làm tăng nguy cơ mắc bệnh.
• Thói quen hút thuốc lá: Khói thuốc chứa hàng trăm chất độc, trong đó có nhiều chất sinh ung, ảnh hưởng trực tiếp đến vùng mũi họng.
• Uống rượu bia thường xuyên: Lạm dụng đồ uống có cồn làm suy giảm sức đề kháng và tăng nguy cơ ung thư.
• Môi trường ô nhiễm: Khói bụi, hóa chất độc hại cũng góp phần làm tổn thương niêm mạc họng và tạo điều kiện cho tế bào bất thường phát triển.

Triệu chứng ung thư vòm mũi họng

Ở giai đoạn sớm, bệnh thường khó nhận biết do triệu chứng dễ nhầm lẫn với viêm họng hoặc cảm cúm thông thường. Tuy nhiên, một số dấu hiệu cảnh báo thường gặp gồm:

• Thay đổi giọng nói, khàn tiếng, giọng yếu hoặc thô hơn bình thường.
• Cảm giác có dị vật vướng trong họng, khó nuốt khi ăn uống.
• Đau hoặc sưng họng, có thể kèm theo khó thở.
• Xuất hiện tổn thương niêm mạc với mảng trắng, đỏ hoặc loét ở vòm họng.
• Chảy máu cam không rõ nguyên nhân.
• Ho khan kéo dài, cổ họng bị kích thích, nói chuyện khó khăn.
• Đau tai, cảm giác ù tai hoặc triệu chứng tương tự viêm tai, thường là biểu hiện bệnh đã lan rộng.

Các triệu chứng trên nếu kéo dài sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống và sức khỏe người bệnh. Do đó, việc thăm khám sớm khi có dấu hiệu bất thường là yếu tố then chốt để phát hiện và điều trị kịp thời ung thư vòm mũi họng.

Phòng bệnh và phát hiện sớm ung thư vòm mũi họng

Chủ động phòng ngừa và phát hiện sớm ung thư vòm mũi họng đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao hiệu quả điều trị và kéo dài tiên lượng sống cho người bệnh.

Phòng bệnh và chăm sóc sức khỏe ban đầu

Để giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh và bảo vệ sức khỏe ngay từ sớm, mỗi người cần chủ động thực hiện các biện pháp sau:

• Tăng cường tuyên truyền, tư vấn để cộng đồng hiểu rằng ung thư vòm mũi họng có thể điều trị, tiên lượng xấu chủ yếu khi phát hiện muộn.
• Chủ động hạn chế các yếu tố nguy cơ như bỏ thuốc lá, hạn chế rượu bia, không ăn quá mặn hay lạm dụng thực phẩm chế biến sẵn; giữ môi trường sống trong lành, sử dụng bảo hộ đầy đủ khi tiếp xúc hóa chất.
• Duy trì thói quen tập luyện thể dục nhằm nâng cao sức khỏe và sức đề kháng.

Phát hiện sớm ung thư vòm mũi họng

Phát hiện sớm đóng vai trò quyết định trong việc nâng cao hiệu quả điều trị ung thư vòm mũi họng, giúp người bệnh có thêm nhiều cơ hội hồi phục. Người có nguy cơ cao nên khám sức khỏe định kỳ, nội soi tai mũi họng 6 tháng/lần, kết hợp các xét nghiệm sàng lọc. Việc này giúp nhận diện sớm tổn thương dạng sùi, loét, thâm nhiễm ở vòm họng ngay cả khi bệnh chưa biểu hiện triệu chứng.

Ung thư vòm mũi họng là căn bệnh nguy hiểm nhưng hoàn toàn có thể kiểm soát và nâng cao hiệu quả điều trị nếu phát hiện sớm và tuân thủ phác đồ của bác sĩ chuyên khoa. Vì vậy, việc thăm khám định kỳ, chú ý đến những dấu hiệu bất thường ở vùng mũi - họng và xây dựng lối sống lành mạnh đóng vai trò rất quan trọng trong phòng ngừa. Chủ động bảo vệ sức khỏe ngay hôm nay chính là cách tốt nhất để giảm thiểu nguy cơ mắc ung thư vòm mũi họng trong tương lai.

Để bảo vệ sức khỏe bản thân và gia đình, hãy chủ động phòng ngừa bệnh tật bằng tiêm chủng. Trung tâm Tiêm chủng Long Châu cung cấp đa dạng vắc xin, dịch vụ an toàn - hiện đại và đội ngũ y bác sĩ tận tâm. Đặt lịch tiêm ngay hôm nay tại Trung tâm tiêm chủng Long Châu để được tư vấn và chăm sóc toàn diện!