Ung thư cổ tử cung: 3 yếu tố có nguy cơ cao gây bệnh

Ung thư cổ tử cung là căn bệnh gây tử vong cao ở phụ nữ chỉ xếp sau ung thư vú, nguy hiểm hơn khi bệnh ít khi có triệu chứng rõ mà phần lớn các trường hợp phát hiện trong khi thăm khám sức khỏe định kỳ hoặc khi bệnh đã nghiêm trọng và nguyên nhân phần lớn do sự lây lan của virus HPV. Vậy có thể phòng tránh tốt nhất như thế nào? Mời mọi người cùng theo dõi qua bài viết sau đây nhé.

Các yếu tố phổ biến gây ung thư cổ tử cung

Tuy các nguyên nhân gây ung thư cổ tử cung vẫn chưa được xác định rõ nhưng dưới đây là 3 yếu tố góp phần làm tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư cổ tử cung.

• Uống thuốc tránh thai từ 5 năm: Giảm số lần sử dụng bao cao su khi quan hệ tình dục, làm tăng khả năng phơi nhiễm với virus HPV gây ung thư cổ tử cung.

• Thói quen hút thuốc lá: Tạo điều kiện thuận lợi cho virus HPV phát triển và làm tăng khả năng xuất hiện các triệu chứng tiền ung thư như loạn sản nhẹ, trung bình và nặng, nguy cơ mắc ung thư cổ tử cung cao gấp 2 - 3 lần.

• Nhiễm virus HPV: Thực tế chỉ có 40 chủng virus HPV lây qua đường tình dục và chỉ ít nhất 15 chủng gây ra ung thư. Trong đó các nhóm 16, 18, 45 và 56 sẽ thuộc nhóm có khả năng gây ung thư cao, liên quan đến các chứng loạn sản và ung thư cổ tử cung.

Dấu hiệu cảnh báo ung thư cổ tử cung

Trước các yếu tố làm tăng khả năng ung thư cổ tử cung, các chị em có thể nhận biết sớm những dấu hiệu bất thường như sau:

• Chảy máu âm đạo bất thường và kéo dài: Dễ gặp trong các tình huống sau khi quan hệ tình dục, giữa các chu kỳ kinh ở phụ nữ mãn kinh. Nếu chu kỳ kinh kéo dài hoặc lượng kinh nguyệt nhiều, các chị em cũng cần lưu ý theo dõi vì có thể là triệu chứng cảnh báo ung thư.

• Âm đạo tiết dịch bất thường: Ở dạng nước, có mùi hôi, có màu nâu hoặc trắng đục cũng là biểu hiện phái nữ cần lưu ý.

• Đau vùng chậu sau khi quan hệ: Đồng nghĩa với bệnh cũng đã ở giai đoạn nghiêm trọng, khối y có thể phát triển lớn chèn ép nhiều cơ quan xung quanh, thậm chí có thể là ung thư di căn xương.

• Rối loạn đại tiểu tiện: Có thể xảy ra ở số ít bệnh nhân do khối u chèn ép bàng quang, trực tràng và cơ thể cũng mệt mỏi, ăn uống không ngon miệng.

• Ngứa, rát hoặc đau nhức.

• Đau, bị áp lực hoặc khó chịu ở bụng.

Nguyên nhân ung thư cổ tử cung là do nhiễm virus sinh u nhú ở người (HPV). Nhiễm HPV là yếu tố thiết yếu để phát triển thành ung thư biểu mô tế bào gai cổ tử cung (và những tổn thương tiền ung thư là tân sinh nội biểu mô cổ tử cung CIN 1 và CIN ⅔) và ung thư biểu mô tuyến cổ tử cung (và tiền tổn thương là ung thư biểu mô tuyến cổ tử cung tại chỗ. Không chỉ ung thư cổ tử cung mà virus HPV còn gây ra nhiều căn bệnh nguy hiểm khác cho con người như ung thư vòm họng, ung thư dương vật, ung thư hậu môn, sùi mào gà,... Vì thế cách tốt nhất để bảo vệ bản thân khỏi những hậu quả khó lường đó là tiêm ngừa vắc xin HPV.

2 loại vắc xin HPV phổ biến hiện nay

Có 2 loại vắc xin HPV hiện nay là Gardasil 4 (Mỹ) và Gardasil 9 (Mỹ), tuy cùng tên nhưng vẫn có nhiều đặc điểm khác nhau như đối tượng tiêm, lịch tiêm, công dụng,...

Vắc xin HPV Gardasil 4

Gardasil 4 có khả năng phòng ngừa bệnh ung thư âm đạo, ung thư âm hộ, ung thư cổ tử cung và các chứng tiền ung thư, loạn sản khác cùng với mụn cóc sinh dục do nhiễm chủng virus HPV 6, 11, 16 và 18. Gardasil 4 chỉ được tiêm cho nữ giới từ 9 - 26 tuổi dù có quan hệ tình dục hay chưa.

Vắc xin HPV Gardasil 9

Gardasil 9 lại có nhiều công dụng hơn với khả năng phòng ngừa 9 tuýp virus HPV 6, 11, 16, 18, 31, 33, 45, 52 và 58 - nguyên nhân gây ra các bệnh nguy hiểm như ung thư cổ tử cung, âm hộ, âm đạo, hậu môn, ung thư hầu họng, các tổn thương tiền ung thư và loạn sản, mụn cóc sinh dục,..

Điều đặc biệt Gardasil 9 có thể tiêm phòng cho cả nam và nữ từ 9 - 45 tuổi, hiện đang được sử dụng ở 84 quốc gia minh chứng cho tính hiệu quả và an toàn cao. Ngoài ra Gardasil 9 có thể tiêm gộp chung cùng nhiều vắc xin khác trong cùng 1 buổi tiêm để đạt được hiệu quả tốt nhất.

Nguyên lý hoạt động của vắc xin HPV trong cơ thể

Nhiễm HPV rất phổ biến. Trong trường hợp không tiêm ngừa, trên 50% người trưởng thành có sinh hoạt tình dục sẽ nhiễm HPV trong đời. Đa số trường hợp nhiễm HPV sẽ được loại trừ mà không để lại di chứng nào tuy nhiên một vài trường hợp sẽ tiến triển đến ung thư cổ tử cung. Vắc xin HPV có cơ chế phòng bệnh bằng cách làm theo quá trình gây bệnh tự nhiên của virus HPV để cơ thể có khả năng thích nghi và chống lại sự xâm nhập của virus. Cụ thể sau khi vắc xin được tiêm vào cơ thể, hệ thống miễn dịch sẽ được kích thích để sản xuất kháng thể chủ động tiêu diệt virus HPV để tránh lây lan sang các bộ phận khác.

Tuy nhiên có một điều cần lưu ý vắc xin HPV chỉ có công dụng phòng bệnh, nên vắc xin HPV không thể điều trị các bệnh ung thư cổ tử cung, ung thư hậu môn,... và không ngăn ngừa các tổn thương do tuýp HPV có trong vắc xin ở những người bị nhiễm tuýp HPV đó tại thời điểm tiêm chủng.

Tác dụng phụ nếu có của vắc xin HPV

Theo ghi nhận thực tế từ những người đã tiêm phòng vắc xin HPV, ít khi xảy ra tác dụng phụ do vắc xin HPV gây ra nên nếu có cũng gặp các phản ứng nhẹ đến trung bình như sau:

• Phản ứng tại chỗ: Vết tiêm bị sưng đau, nổi ban đỏ, chai cứng, bầm tím hoặc ngứa tại chỗ tiêm.

• Phản ứng khác: Sốt, nhức đầu, mệt mỏi, chóng mặt, buồn nôn.

Vì thế nếu có những biểu hiện bất thường như trên có thể là dấu hiệu nổi mề đay, ngứa, về hô hấp khó thở, đau quặn bụng,.. cần nhanh chóng liên hệ với cơ sở y tế để được điều trị kịp thời.

Nhóm đối tượng nào không nên tiêm vắc xin HPV?

Vắc xin HPV tạo miễn dịch chủ động tốt, đặc biệt dù có quan hệ tình dục vẫn được khuyến khích nên tiêm ngừa vắc xin, nhưng vẫn có một số người không nên tiêm chủng cụ thể:

• Người bị mẫn cảm với các thành phần nào của vắc xin HPV được liệt kê trong phần “Thành phần”.

• Những người bị mẫn cảm sau khi tiêm Gardasil 9 hoặc Gardasil trước đây, không nên tiêm Gardasil 9.

• Người đang trong trạng thái sốt cao cấp tính, nhiễm trùng ở cấp độ vừa hoặc nặng.

• Phụ nữ đang có thai.

• Người bị giảm tiểu cầu, rối loạn đông máu, dùng thuốc làm loãng máu.

Hi vọng qua bài viết các chị em cũng hiểu được mối nguy hiểm của căn bệnh ung thư cổ tử cung khi cơ thể bị nhiễm virus HPV, cũng như những dấu hiệu có thể nhận biết sớm để được thăm khám kiểm tra. Tuy nhiên cách phòng ngừa ung thư cổ tử cung tốt nhất vẫn là tiêm phòng vắc xin HPV, vì thế mọi người nên ưu tiên phòng bệnh hơn chữa bệnh nhé.