Trẻ mấy tháng biết ngồi? Những lưu ý khi trẻ tập ngồi

Ngồi là một trong những kỹ năng vận động quan trọng, đánh dấu bước phát triển mới trong hành trình lớn khôn của trẻ. Khi đã biết ngồi, bé sẽ quan sát thế giới dễ dàng hơn, có thể tự do chơi đùa, cầm nắm đồ vật và khám phá xung quanh theo cách hoàn toàn mới. Đây cũng là thời điểm mang lại nhiều thuận tiện hơn cho cha mẹ trong việc chăm sóc và cho bé ăn uống hằng ngày. Tuy nhiên, không ít phụ huynh vẫn băn khoăn: Trẻ mấy tháng biết ngồi là bình thường? Làm thế nào để hỗ trợ con tập ngồi đúng cách mà vẫn đảm bảo an toàn?

Bài viết dưới đây của Tiêm Chủng Long Châu sẽ giúp cha mẹ hiểu rõ hơn về mốc phát triển này và những điều cần lưu ý trong quá trình đồng hành cùng con.

Trẻ mấy tháng biết ngồi?

Sự phát triển của trẻ theo từng giai đoạn là điều mà cha mẹ luôn theo dõi sát sao. Một trong những cột mốc quan trọng được nhiều phụ huynh quan tâm chính là thời điểm trẻ biết ngồi - dấu hiệu cho thấy hệ vận động của bé đang tiến triển tốt. Khi bé ngồi được, việc quan sát và khám phá thế giới xung quanh sẽ trở nên dễ dàng và chủ động hơn.

Không ít bậc cha mẹ đặt câu hỏi: Trẻ mấy tháng biết ngồi, và thường cảm thấy lo lắng nếu thấy con có dấu hiệu chậm hơn so với các bé cùng tuổi. Theo các chuyên gia, trẻ thường bắt đầu biết lẫy trong khoảng 3 - 4 tháng tuổi. Sau đó, bé sẽ học cách chống tay để nâng đỡ phần thân trên. Đến giai đoạn từ 6 đến 7 tháng, đa phần trẻ đã có thể ngồi. Từ 7 đến 9 tháng tuổi, kỹ năng ngồi sẽ được củng cố và thực hiện thành thạo hơn. Cụ thể:

• Để có thể ngồi vững, trẻ cần có cơ cổ và phần đầu phát triển chắc khỏe. Khi muốn ngồi, trẻ sẽ dùng hai tay chống đỡ thân trên, giữ ngực không chạm đất, đồng thời học cách lật người và lăn tròn.

• Vào khoảng 5 tháng tuổi, nếu được hỗ trợ, trẻ có thể ngồi trong thời gian ngắn. Lúc này, bố mẹ nên ở bên cạnh hoặc dùng gối kê xung quanh để đảm bảo an toàn cho bé.

• Tiếp theo, bé sẽ biết cách nghiêng người về phía trước hoặc chống tay để giữ thăng bằng khi ngồi.

• Thường thì đến tháng thứ 7, bé sẽ ngồi vững mà không cần người lớn trợ giúp. Trẻ cũng bắt đầu sử dụng tay để với, cầm và khám phá đồ vật gần mình.

• Bước sang tháng thứ 8, trẻ không chỉ ngồi vững mà còn có thể tự chuyển từ tư thế nằm sấp sang ngồi một cách linh hoạt.

Khi kỹ năng ngồi đã thành thục, trẻ có thể duy trì tư thế này lâu hơn. Ngoài việc tìm hiểu trẻ mấy tháng biết ngồi, cha mẹ cũng nên chú ý đến khả năng bò của bé, vì hai kỹ năng này thường phát triển song song trước khi trẻ chuyển sang giai đoạn tập đứng và tập đi.

Trẻ mấy tháng biết ngồi là muộn?

Nhiều bậc cha mẹ cảm thấy lo lắng khi con mình chưa biết ngồi, trong khi những em bé khác cùng độ tuổi đã thuần thục kỹ năng này. 

Tuy vậy, phụ huynh cần hiểu rằng mỗi đứa trẻ có tốc độ phát triển riêng biệt. Việc chậm biết ngồi không hẳn do vấn đề bệnh lý, vì vậy không nên quá lo lắng.

Tuy nhiên, cha mẹ cũng không nên quá lơ là. Cần theo dõi kỹ sự phát triển của trẻ và đưa bé đi khám nếu thấy dấu hiệu bất thường. Nếu trẻ đã 4 tháng tuổi nhưng vẫn chưa thể giữ vững đầu, không thể dùng tay đỡ phần thân trên, hoặc đến 9 tháng tuổi mà vẫn chưa thể tự ngồi, thì mẹ nên đưa bé đến gặp bác sĩ chuyên khoa để được kiểm tra.

Ngoài ra, cha mẹ cũng cần chú ý nếu trẻ có những biểu hiện chậm phát triển tâm thần vận động:

• Tay chân của trẻ có biểu hiện quá mềm hoặc quá cứng so với bình thường.
• Cha mẹ cảm thấy các cử động của bé yếu ớt, thiếu lực.
• Trẻ gặp khó khăn trong việc giữ đầu thẳng.
• Bé hiếm khi với tay lấy đồ chơi, ít cầm nắm vật dụng hay đưa đồ vật lên miệng.

Những điều cha mẹ cần lưu ý khi hỗ trợ trẻ tập ngồi

Việc ngồi là một kỹ năng vận động quan trọng sẽ phát triển một cách tự nhiên theo tiến trình trưởng thành của bé. Tuy nhiên, để trẻ có thể ngồi vững và thành thạo, cần có sự rèn luyện đều đặn. Dưới đây là một số lời khuyên hữu ích giúp cha mẹ hỗ trợ trẻ tập ngồi hiệu quả hơn:

• Khuyến khích trẻ luyện tập thường xuyên: Khi trẻ đang trong giai đoạn học ngồi, cha mẹ không nên can thiệp quá nhiều hoặc nâng đỡ bé quá mức. Hãy tạo cho con một không gian an toàn, thoải mái để bé được tự do khám phá và làm quen với các chuyển động cơ thể. Khi trẻ bắt đầu kiểm soát được phần đầu và thân trên, bé sẽ dần nhận biết cách điều chỉnh cơ thể để tự chống đỡ bằng phần mông và chân, từ đó học cách ngồi vững hơn.
• Cho bé nằm sấp mỗi ngày khoảng 2 - 3 lần: Đây là hoạt động thiết yếu giúp củng cố cơ cổ, tăng cường khả năng kiểm soát thân mình - nền tảng cho việc tập ngồi, lăn và bò. Nếu trẻ không thích nằm sấp, cha mẹ có thể cho bé tập mỗi lần vài phút để giúp con dần thích nghi và phát triển khả năng vận động.
• Sử dụng đồ chơi để kích thích trẻ vươn người và học ngồi: Đặt các món đồ chơi quanh bé sẽ khuyến khích trẻ với tay, từ đó rèn luyện khả năng giữ thăng bằng và kiểm soát cơ thể. Cha mẹ nên tránh tâm lý nôn nóng về thời điểm trẻ biết ngồi, vì mỗi bé sẽ chỉ sẵn sàng tập luyện khi cơ thể đủ cứng cáp. Việc cho trẻ ngồi quá sớm hoặc trong thời gian quá lâu có thể ảnh hưởng đến sự phát triển các kỹ năng vận động khác.
• Tập ngồi cùng mẹ: Cha mẹ có thể để bé ngồi trong lòng để tạo cảm giác an toàn và hỗ trợ trẻ bước đầu làm quen với tư thế ngồi. Tuy nhiên, cần đảm bảo rằng phần lưng của bé được giữ thẳng, không bị cong hoặc lệch. Trong khi tập ngồi, cha mẹ có thể trò chuyện, bật nhạc hoặc đọc sách để tạo môi trường tích cực và kích thích sự hứng thú cho bé.
• Khi bé đã ngồi vững: Cha mẹ nên để bé tự ngồi một mình trong thời gian ngắn. Có thể đặt thêm gối hoặc đệm xung quanh để đề phòng bé mất thăng bằng và ngã.
• Đảm bảo khu vực tập ngồi an toàn tuyệt đối: Không nên để trẻ ngồi gần những nơi nguy hiểm như ổ cắm điện, dụng cụ sắc nhọn, vật nhỏ có thể gây hóc hoặc đồ vật dễ vỡ… Hãy luôn kiểm tra kỹ không gian trước khi cho trẻ luyện tập.
• Hạn chế sử dụng các thiết bị hỗ trợ tập ngồi: Tốt nhất, hãy để trẻ tự học ngồi một cách tự nhiên để tăng cường khả năng kiểm soát cơ thể và phát triển vận động toàn diện. Việc lạm dụng các công cụ hỗ trợ có thể khiến trẻ lệ thuộc và ảnh hưởng đến sự phát triển thể chất sau này.

Hy vọng những chia sẻ trên đã giúp bạn giải đáp phần nào thắc mắc về câu hỏi “trẻ mấy tháng biết ngồi”. Nếu bạn vẫn còn lo lắng trong quá trình chăm sóc con hoặc nhận thấy những dấu hiệu bất thường trong sự phát triển vận động của trẻ, đừng ngần ngại đưa bé đến gặp bác sĩ chuyên khoa nhi để được thăm khám và tư vấn cụ thể. Việc theo dõi và hỗ trợ trẻ đúng thời điểm sẽ góp phần giúp con phát triển toàn diện và an toàn hơn trong những năm tháng đầu đời.