Trẻ đi ngoài ra máu là dấu hiệu bệnh gì? Biện pháp xử lý phù hợp

Hiện tượng trẻ đi ngoài ra máu là một trong những biểu hiện bất thường về tiêu hóa mà cha mẹ không nên chủ quan. Dù trong nhiều trường hợp có thể do nứt hậu môn nhẹ, táo bón, nhưng cũng có thể là dấu hiệu cảnh báo bệnh lý nguy hiểm như lồng ruột, nhiễm khuẩn đường ruột, polyp đại tràng hay thậm chí là xuất huyết tiêu hóa. Vậy làm sao để phân biệt đâu là trường hợp nhẹ, đâu là dấu hiệu bệnh cần can thiệp y tế ngay? Bài viết này sẽ giúp cha mẹ nắm bắt thông tin cần thiết khi trẻ đi ngoài ra máu. 

Dấu hiệu trẻ đi ngoài ra máu?

Khi trẻ đi ngoài có lẫn máu trong phân, đó là dấu hiệu cho thấy hệ tiêu hóa đang gặp vấn đề. Tùy vào nguyên nhân gây ra, máu có thể có màu đỏ tươi, đỏ sẫm hoặc thậm chí là đen. Ngoài ra, phân của trẻ có thể kèm theo dịch nhầy, bọt khí, mùi hôi bất thường. Trẻ cũng có thể xuất hiện các biểu hiện như biếng ăn, đau bụng, vùng hậu môn sưng đỏ hoặc khó chịu.

Phân màu đen

Phân đen thường là do máu xuất phát từ vị trí cao trong đường tiêu hóa, chẳng hạn như dạ dày hoặc ruột non. Khi máu đi qua đường ruột và bị tiêu hóa, nó sẽ chuyển thành màu đen do quá trình oxy hóa. Máu có thể làm phân đen toàn bộ hoặc chỉ từng phần, khi pha với nước có thể chuyển sang màu đỏ.

Phân có màu đỏ sẫm hoặc đỏ tươi

Trường hợp này thường là do chảy máu ở đoạn cuối của ruột, gần trực tràng hoặc hậu môn. Máu chưa bị tiêu hóa nên giữ nguyên màu đỏ, dễ nhận thấy trong phân. 

Đi ngoài ra máu ở trẻ là dấu hiệu không nên chủ quan. Cha mẹ cần quan sát kỹ trong sinh hoạt hằng ngày và nhanh chóng đưa trẻ đến cơ sở y tế khi có biểu hiện bất thường để được kiểm tra và xử lý kịp thời.

Vì sao trẻ đi ngoài ra máu?

Hệ tiêu hóa của trẻ nhỏ vẫn đang trong giai đoạn hoàn thiện, vì vậy rất dễ bị ảnh hưởng bởi các bệnh lý đường ruột. Một trong những biểu hiện thường gặp là đi ngoài ra máu. Tình trạng này có thể bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm:

Kiết lỵ

Kiết lỵ là bệnh lý tiêu hóa thường thấy ở trẻ nhỏ, khiến lớp niêm mạc ruột bị tổn thương. Nguyên nhân chủ yếu do vi khuẩn Shigella hoặc ký sinh trùng Entamoeba Histolytica. Trẻ mắc kiết lỵ thường đi ngoài nhiều lần trong ngày, phân lẫn máu, dịch nhầy, có bọt hoặc mùi tanh bất thường. Ngoài ra, trẻ có thể quấy khóc, khó rặn do cảm giác đau rát khi đi ngoài.

Thiếu hụt vitamin K

Vitamin K có vai trò thiết yếu trong quá trình đông máu. Nếu trẻ thiếu vitamin K, các tổn thương nhỏ trong ruột sẽ dễ dẫn đến chảy máu kéo dài, máu trộn vào phân và thải ra ngoài. Tình trạng này thường gặp ở trẻ dưới 6 tháng tuổi, do nhu cầu dinh dưỡng cao nhưng hệ thống tổng hợp vitamin K còn chưa hoàn thiện. Mẹ cần chú ý đến chế độ ăn uống để đảm bảo bé bú đủ sữa, cung cấp dưỡng chất cần thiết.

Polyp đại trực tràng

Dù phổ biến hơn ở người lớn, polyp đại trực tràng cũng có thể xảy ra ở trẻ em, đặc biệt nếu trẻ ăn uống thiếu lành mạnh, thừa cân hoặc ít ăn rau. Polyp tuy lành tính nhưng nếu phát triển về số lượng và kích thước, chúng có thể cọ xát vào phân gây chảy máu. Khi máu lẫn vào phân, trẻ sẽ có biểu hiện đi ngoài ra máu. Nếu không xử lý kịp thời, polyp có thể gây tắc ruột và biến chứng nguy hiểm.

Bệnh thương hàn

Thương hàn là bệnh nhiễm khuẩn do vi khuẩn Salmonella Typhi gây ra, thường lây qua đường ăn uống không vệ sinh. Khi vi khuẩn xâm nhập vào hệ tiêu hóa, chúng gây viêm ruột và làm rò rỉ máu ra ngoài. Trẻ bị thương hàn thường có biểu hiện sốt cao, tiêu chảy kèm máu, phát ban, mệt mỏi, chảy mồ hôi nhiều…

Lồng ruột cấp

Lồng ruột xảy ra khi một đoạn ruột chui vào lòng đoạn ruột kế cận, gây tắc nghẽn và chèn ép mạch máu. Đây là một cấp cứu ngoại khoa thường gặp ở trẻ dưới 2 tuổi. Biểu hiện bao gồm: đau bụng từng cơn, nôn ói, phân có lẫn máu và dịch nhầy. Trẻ thường quấy khóc dữ dội và cần được đưa đi cấp cứu ngay để tránh nguy cơ hoại tử ruột.

Viêm ruột Crohn

Crohn là bệnh viêm mạn tính ở đường tiêu hóa, có thể ảnh hưởng đến bất kỳ phần nào của ruột. Khi ruột bị viêm kéo dài, niêm mạc dễ tổn thương và chảy máu, dẫn đến phân có máu. Trẻ mắc bệnh có thể mệt mỏi, chậm lớn do kém hấp thu dinh dưỡng. Nếu không điều trị sớm, bệnh có thể gây biến chứng nguy hiểm như loét hoặc thủng ruột.

Phụ huynh cần lưu ý gì khi trẻ bị đi ngoài có máu?

Không nên xem nhẹ tình trạng trẻ đi ngoài ra máu, nhất là khi lượng máu nhiều, kéo dài hoặc đi kèm với các dấu hiệu rối loạn tiêu hóa khác. Nếu không được xử lý kịp thời, trẻ dễ gặp phải thiếu máu, suy dinh dưỡng, mất cân bằng điện giải và chậm phát triển.

Do đó, khi phát hiện dấu hiệu bất thường, cần nhanh chóng đưa trẻ đến cơ sở y tế để thăm khám và điều trị. Các biến chứng nghiêm trọng, đặc biệt trong các bệnh như lồng ruột cấp tính hoặc thương hàn, có thể xảy ra bất ngờ, đòi hỏi can thiệp y tế khẩn cấp. Cha mẹ tuyệt đối không tự ý dùng thuốc cho trẻ, việc xác định nguyên nhân và kê đơn phải do bác sĩ thực hiện.

Tình trạng trẻ đi ngoài ra máu là dấu hiệu bất thường mà cha mẹ không nên xem nhẹ. Việc xác định đúng nguyên nhân, theo dõi sát sao và đưa trẻ đi khám đúng lúc là yếu tố then chốt giúp xử lý kịp thời, ngăn ngừa biến chứng. Ngoài ra, phòng bệnh luôn tốt hơn chữa bệnh, hãy đảm bảo con bạn được tiêm phòng đầy đủ, ăn uống khoa học và giữ vệ sinh đúng cách để hệ tiêu hóa luôn khỏe mạnh, tránh xa các tình trạng như trẻ đi ngoài ra máu trong tương lai.

Để phòng ngừa các bệnh lý đường ruột và tăng cường miễn dịch toàn diện cho bé, tiêm vắc xin đầy đủ và đúng lịch là điều vô cùng cần thiết. Trung tâm Tiêm chủng Long Châu cung cấp đầy đủ các gói tiêm cho trẻ sơ sinh, bao gồm vắc xin phòng tiêu chảy Rota, 6 trong 1 (phòng bạch hầu, ho gà, uốn ván, bại liệt, viêm gan B, Hib), vắc xin sởi – quai bị – rubella, vắc xin cúm mùa… Đội ngũ bác sĩ tại đây đều là những chuyên gia có trình độ cao, tận tâm và giàu kinh nghiệm, luôn theo dõi sát sức khỏe từng trẻ nhỏ trong suốt quá trình tiêm chủng. Hệ thống cơ sở vật chất hiện đại, quy trình tiêm an toàn là điểm cộng lớn để phụ huynh yên tâm gửi gắm sức khỏe con mình.