Trẻ bị viêm phế quản kiêng ăn gì? Hướng dẫn phòng bệnh viêm phế quản ở trẻ

Trước khi tìm hiểu khi trẻ bị viêm phế quản kiêng ăn gì và các biện pháp phòng bệnh ở trẻ, bạn cần nắm rõ một số thông tin cơ bản về nguyên nhân và triệu chứng của bệnh viêm phế quản.

Tìm hiểu chung về bệnh viêm phế quản

Dưới đây là những thông tin về bệnh viêm phế quản:

Viêm phế quản là gì?

Phế quản là một ống dẫn khí thuộc hệ hô hấp dưới, nằm ở vị trí đốt sống ngực thứ 4 và thứ 5. Phế quản chia ra thành các nhánh nhỏ dẫn khí sâu vào phổi, đóng vai trò thiết yếu trong việc cung cấp không khí cho phổi. Viêm phế quản xảy ra khi niêm mạc của các ống phế quản bị viêm, gây ra các triệu chứng khó chịu, ảnh hưởng đến sức khỏe và sinh hoạt hàng ngày của con người. Khi bị viêm, niêm mạc của phế quản bị sưng và viêm, gây khó thở và nhiều triệu chứng khác làm suy giảm chất lượng cuộc sống.

Phân loại

Dựa trên nguyên nhân gây bệnh, viêm phế quản có thể chia thành hai loại chính, với các đối tượng bệnh nhân khác nhau.

Viêm phế quản cấp tính: Nguyên nhân chủ yếu là do sự xâm nhập của virus, thường xảy ra cùng với cảm lạnh. Virus có thể lây lan qua không khí hoặc tiếp xúc trực tiếp giữa con người. Ngoài ra, viêm phế quản cấp còn do các tác nhân như phế cầu khuẩn, liên cầu khuẩn, tụ cầu khuẩn, và vi khuẩn Haemophilus influenzae.

Đối tượng: Người có hệ miễn dịch yếu, đặc biệt là trẻ em ở mọi độ tuổi dễ mắc cảm lạnh và dẫn đến viêm phế quản.

Viêm phế quản mãn tính: Tình trạng viêm kéo dài và tái phát nhiều lần, không dứt điểm. Nguyên nhân chính là do hút thuốc lá kéo dài. Ngoài ra, việc tiếp xúc với môi trường ô nhiễm, khói bụi công nghiệp, khí độc cũng có thể gây bệnh.

Đối tượng: Phần lớn người già, và hơn 80% ca mắc bệnh là do ảnh hưởng của khói thuốc lá. Tuy nhiên, những người trung niên hút thuốc từ sớm và tiếp xúc với môi trường ô nhiễm cũng có thể mắc viêm phế quản mãn tính.

Triệu chứng

Người mắc viêm phế quản thường có các triệu chứng như: ho kèm theo đờm, đờm có màu vàng hoặc xanh lá cây, cảm giác khó thở, đau tức ngực, sốt, và ớn lạnh. Nếu xuất hiện các triệu chứng trên, khả năng cao bạn đã mắc viêm phế quản và cần được điều trị kịp thời.

Trẻ bị viêm phế quản nên ăn gì?

Để hỗ trợ điều trị viêm phế quản, ngoài việc sử dụng các loại thuốc, chăm sóc thông qua chế độ dinh dưỡng hàng ngày đóng vai trò vô cùng quan trọng. Nếu bạn đang phân vân không biết viêm phế quản nên ăn gì, có thể tham khảo các loại thực phẩm có tác dụng tốt trong việc hỗ trợ điều trị căn bệnh này dưới đây.

Trái cây và rau xanh

Nhóm thực phẩm này rất có lợi và cần thiết cho sức khỏe tổng thể. Các loại trái cây và rau xanh giàu chất chống oxy hóa, dưỡng chất và các loại vitamin quan trọng giúp tăng cường hệ miễn dịch. Những chất này giúp giảm thiểu và hỗ trợ cải thiện tình trạng viêm phế quản cho cả người lớn lẫn trẻ nhỏ. Khi mắc bệnh, nên bổ sung vào thực đơn những loại trái cây có nhiều màu sắc và thuộc họ cam quýt như cam, quýt, bưởi… giúp cung cấp một lượng vitamin C tốt cho sức khỏe. Các món ăn có thể chế biến từ bông cải xanh, nho, táo, cà chua, ớt chuông, bí đỏ… đều giúp bổ sung nhiều loại vitamin khác nhau cho cơ thể.

Nhóm thực phẩm giàu vitamin A và beta-carotene

Đây là nguồn dưỡng chất hỗ trợ niêm mạc đường hô hấp, thúc đẩy quá trình phục hồi tổn thương tại phế quản. Có thể tìm thấy vitamin A và beta-carotene trong cà rốt, khoai lang, bí đỏ, đu đủ chín, xoài chín… Những thực phẩm này đặc biệt hữu ích cho trẻ khi đang mắc các bệnh về hô hấp, giúp nâng cao sức đề kháng.

Thực phẩm giàu protein dễ tiêu hóa

Lựa chọn các nguồn protein như thịt gà (bỏ da), cá béo (cá hồi, cá thu, cá mòi) hoặc đậu hũ (đậu phụ) để cung cấp năng lượng cho trẻ. Chế biến món ăn dạng hấp, luộc, kho nhẹ hoặc nấu súp để trẻ không gặp khó khăn khi nhai nuốt, đồng thời tránh gây kích ứng cổ họng. Hạn chế thịt đỏ (như thịt bò, thịt cừu) trong giai đoạn cấp tính để giảm gánh nặng cho hệ tiêu hóa.

Bổ sung chất béo lành mạnh

Trẻ vẫn cần một lượng chất béo vừa đủ để duy trì hoạt động và giúp hấp thu vitamin tan trong dầu (A, D, E, K). Cha mẹ nên ưu tiên dầu ô liu, dầu hạt cải, dầu đậu nành… nấu các món xào nhẹ hoặc trộn salad. Tránh lạm dụng đồ chiên rán nhiều dầu mỡ gây khó tiêu và tăng nguy cơ kích ứng đường hô hấp.

Các loại gia vị, thảo mộc có tính kháng viêm

Có thể bổ sung gừng, nghệ, tỏi vào các món ăn của trẻ để giúp tăng cường đề kháng và hỗ trợ giảm viêm. Bên cạnh đó, cha mẹ cũng có thể pha trà gừng ấm (thêm chút chanh và mật ong, nếu trẻ > 1 tuổi) nhằm làm dịu cổ họng, hỗ trợ long đờm.

Sữa chua và thực phẩm chứa men vi sinh

Khi trẻ phải dùng kháng sinh để điều trị viêm phế quản, đường ruột dễ bị ảnh hưởng dẫn đến mất cân bằng hệ vi sinh. Việc cho trẻ ăn sữa chua hoặc các thực phẩm giàu probiotic (kim chi, dưa muối sạch, men vi sinh) sẽ giúp khôi phục vi khuẩn có lợi, cải thiện tiêu hóa, nâng cao khả năng miễn dịch.

Sử dụng mật ong

Mật ong được xem là phương thuốc tự nhiên có giá trị từ lâu đời. Khi mắc viêm phế quản, bạn có thể sử dụng mật ong bằng nhiều cách như pha cùng nước chanh ấm, trà gừng hoặc nấu với trứng gà để uống hay ăn mỗi ngày. Mật ong chứa chất kháng viêm tự nhiên, giúp làm dịu sự kích thích từ dịch nhầy và hỗ trợ cải thiện viêm phế quản.

Tuy nhiên, không nên dùng cho trẻ dưới 1 tuổi do nguy cơ ngộ độc botulinum.

Súp gà, canh gà

Theo nghiên cứu của Đại học Nebraska công bố vào năm 2000, súp gà có tác dụng làm chậm sự di chuyển của bạch cầu trong quá trình chống nhiễm trùng. Điều này giúp bệnh nhân viêm phế quản giảm đau họng, giảm đờm và thông thoáng phế quản. Ngoài ra, súp gà là món ăn lỏng, dễ tiêu hóa, đặc biệt hữu ích cho người bệnh khi cơ thể mệt mỏi, đồng thời bổ sung lượng nước cùng các loại rau củ nấu kèm để tăng cường dinh dưỡng.

Uống đủ nước

Điều quan trọng khi bị viêm phế quản là duy trì đủ lượng nước trong cơ thể. Nước có thể làm loãng dịch nhầy từ đó dễ dàng được loại bỏ khỏi cơ thể. Thêm vào đó, viêm phế quản thường đi kèm với triệu chứng sốt, làm cho cơ thể mất nước, do đó, việc bổ sung nước là rất cần thiết. Nên uống nước ấm, tránh nước lạnh hoặc quá nóng để không làm tổn thương thêm các khu vực bị viêm nhiễm.

Khi trẻ bị viêm phế quản kiêng ăn gì?

Bên cạnh việc tìm hiểu những thực phẩm tốt cho người bị viêm phế quản, bạn cũng cần biết trẻ bị viêm phế quản kiêng ăn gì.

Tránh các loại thực phẩm chứa đường và đồ uống có gas

Việc tiêu thụ thực phẩm có chứa đường như bánh mì, bánh ngọt và đồ uống có ga sẽ làm gia tăng lượng đường trong máu, đặc biệt là từ siro ngô fructose cao (HFCS). Điều này có thể làm tình trạng viêm phế quản của bạn không cải thiện, thậm chí còn dẫn đến khó thở và tắc nghẽn.

Hạn chế tiêu thụ thịt chế biến sẵn và thịt đỏ

Theo nghiên cứu, người bị viêm phế quản nên hạn chế các loại thịt chế biến sẵn và thịt đỏ như thịt bò hay thịt cừu. Bởi vì việc tiêu thụ những loại thực phẩm này có thể làm gia tăng các triệu chứng của bệnh. Thịt chế biến sẵn thường chứa nhiều chất bảo quản, hương liệu nhân tạo và muối, có thể khiến cơ thể giữ nước, gây khó khăn cho quá trình hô hấp. Thay vào đó, bạn có thể bổ sung các thực phẩm giàu vitamin D từ cá béo như cá hồi, cá thu và cá mòi.

Thực phẩm dễ gây dị ứng và chứa nhiều dầu mỡ

Trẻ bị viêm phế quản nên tránh thực phẩm dễ gây dị ứng như hải sản, đậu phộng và các món chiên rán chứa nhiều dầu mỡ vì có thể gây kích ứng đường hô hấp và tăng tiết đờm.

Nếu trẻ có tiền sử dị ứng với bất kỳ nhóm thực phẩm nào (sữa, trứng, đậu phộng, hải sản…), cha mẹ càng cần cẩn trọng và theo dõi chặt chẽ. Bất kỳ phản ứng dị ứng nào trong giai đoạn viêm phế quản cũng có thể làm trầm trọng thêm các triệu chứng.

Đồ chiên rán, nhiều dầu mỡ

Các món ăn chiên ngập dầu, rán giòn hoặc tẩm ướp nhiều gia vị cay dễ gây khó tiêu, gia tăng sản sinh dịch đờm và kích thích niêm mạc đường hô hấp. Điều này khiến trẻ ho nhiều hơn và có thể khó thở hơn.

Đồ ăn, thức uống quá lạnh

Thức uống lạnh, kem hoặc các thực phẩm bảo quản ở nhiệt độ quá thấp có thể làm co thắt phế quản, tăng phản xạ ho ở trẻ bị viêm phế quản. Cha mẹ nên hạn chế cho trẻ dùng nước đá, kem lạnh hoặc đá bào, đặc biệt khi cổ họng trẻ đang viêm, sưng nề.

Gia vị cay nóng, chất kích thích

Các loại gia vị cay nóng (ớt, hạt tiêu cay, sa tế…) có thể gây kích ứng niêm mạc họng, làm tăng tiết đờm và kích thích cơn ho ở trẻ. Đồng thời, các chất kích thích như cà phê, trà đậm đặc (thường không sử dụng cho trẻ nhỏ) cũng cần tránh vì có thể làm tim đập nhanh, ảnh hưởng đến quá trình hồi phục.

Không nên ép trẻ ăn nếu đang buồn nôn hoặc sốt cao

Khi trẻ đang mệt mỏi, sốt cao hoặc buồn nôn, cha mẹ nên tôn trọng nhu cầu của trẻ, có thể cho trẻ nghỉ ngơi và chia thành nhiều bữa nhỏ thay vì ép trẻ ăn nhiều một lúc. Việc ép ăn trong khi trẻ khó chịu có thể gây nôn trớ, làm mất năng lượng và nước, kéo dài thời gian hồi phục.

Khi nhận thấy các triệu chứng của viêm phế quản, bên cạnh việc duy trì chế độ ăn uống và sinh hoạt hợp lý, người bệnh nên tìm đến các cơ sở y tế uy tín để được khám và điều trị kịp thời.

Phòng bệnh viêm phế quản

Như vậy chúng ta đã tìm hiểu khi trẻ bị viêm phế quản kiêng ăn gì và nên ăn gì. Bên cạnh đó việc phòng bệnh viêm phế quản cũng hết sức quan trọng. Một vài biện pháp đơn giản dưới đây có thể hỗ trợ bạn trong việc phòng tránh và giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh viêm phế quản phổi. Cụ thể:

Tiêm vắc xin phòng bệnh đường hô hấp

Theo các chuyên gia, để phòng ngừa hiệu quả cả viêm phế quản cấp tính lẫn mãn tính, cần phải loại bỏ triệt để các ổ viêm nhiễm mãn tính tại khu vực mũi họng và xử lý sớm các tình trạng viêm nhiễm cấp tính ở đường hô hấp. Việc ngừng hút thuốc lá, giữ không gian sống sạch sẽ, đảm bảo không khí trong nhà luôn thoáng mát và tinh khiết, cùng với chế độ ăn uống đầy đủ dinh dưỡng, cung cấp đủ nước cho cơ thể, tập thể dục thường xuyên là những yếu tố quan trọng. Hơn nữa, tiêm phòng vắc xin cúm mùa và vắc xin phế cầu đúng lịch cũng là biện pháp chủ yếu giúp ngăn ngừa bệnh viêm phế quản.

Vắc xin cúm giúp giảm nguy cơ mắc cúm – một trong những nguyên nhân phổ biến gây viêm phế quản cấp. Trong khi đó, vắc xin phế cầu bảo vệ chống lại vi khuẩn Streptococcus pneumoniae, tác nhân gây viêm phổi và viêm phế quản nặng ở trẻ.

Giữ ấm cho trẻ

Hãy luôn giữ ấm cho trẻ, đặc biệt trong thời tiết lạnh hoặc khi có sự thay đổi đột ngột về nhiệt độ. Việc giữ ấm cơ thể sẽ giúp ngăn ngừa tình trạng nhiễm lạnh, một trong những nguyên nhân chính dẫn đến các bệnh về đường hô hấp ở trẻ nhỏ.

Chế độ sinh hoạt lành mạnh

Việc duy trì một chế độ sinh hoạt lành mạnh là vô cùng quan trọng để bảo vệ sức khỏe. Bạn nên ăn uống đầy đủ các bữa trong ngày, tránh tình trạng bỏ bữa vì điều này có thể khiến cơ thể thiếu hụt năng lượng và chất dinh dưỡng cần thiết. Bổ sung các dưỡng chất quan trọng như protein, vitamin, khoáng chất và chất xơ sẽ giúp cơ thể hoạt động ổn định và tăng cường sức đề kháng. Bên cạnh đó, nghỉ ngơi đủ giấc là yếu tố quan trọng để cơ thể phục hồi và tránh kiệt sức. Hãy hạn chế thức khuya và dành thời gian thư giãn sau những giờ làm việc căng thẳng để cơ thể không bị suy yếu. Nếu không chăm sóc tốt cho giấc ngủ và sinh hoạt, hệ miễn dịch sẽ bị suy giảm, làm cho bạn dễ mắc bệnh hơn.

Điều trị bệnh đường hô hấp

Cần điều trị dứt điểm các bệnh lý như viêm mũi họng, viêm amidan, cảm lạnh ngay khi trẻ mắc phải để tránh nguy cơ biến chứng thành các bệnh nghiêm trọng hơn. Điều này rất quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe lâu dài cho trẻ.

Tiêm phòng tại Trung tâm Tiêm chủng Long Châu

Tiêm phòng vắc xin cúm mùa và vắc xin phế cầu theo đúng lịch là những biện pháp quan trọng trong việc ngăn ngừa bệnh viêm phế quản. Những loại vắc xin này không chỉ giúp cơ thể tạo ra kháng thể chống lại virus cúm và vi khuẩn phế cầu, mà còn giảm nguy cơ mắc các bệnh đường hô hấp nghiêm trọng. Bằng cách duy trì lịch tiêm chủng đầy đủ, chúng ta có thể bảo vệ sức khỏe cá nhân và cộng đồng, đồng thời giảm tải cho hệ thống y tế, nhất là trong những mùa dịch bệnh. Việc chủ động tiêm vắc xin còn thể hiện ý thức chăm sóc sức khỏe và sự quan tâm đến sự an toàn của bản thân và người xung quanh.

Trung tâm Tiêm chủng Long Châu tự hào là địa chỉ uy tín cung cấp các loại vắc xin thế hệ mới nhất từ những nhà sản xuất hàng đầu trên toàn cầu. Tất cả các vắc xin tại đây đều được nhập khẩu chính hãng, đảm bảo chất lượng và an toàn cho người sử dụng. Long Châu mang đến nhiều dịch vụ tiêm chủng linh hoạt, đáp ứng nhu cầu của khách hàng như tiêm lẻ, tiêm theo yêu cầu, đặt giữ vắc xin theo nhu cầu cá nhân, cũng như dịch vụ đặt giữ vắc xin trực tuyến. Khách hàng hoàn toàn yên tâm khi lựa chọn tiêm chủng tại Trung tâm Long Châu, nơi cam kết mang đến sự hài lòng và an toàn cho sức khỏe của bạn và gia đình.

Viêm phế quản có thể gây ra nhiều khó chịu cho trẻ. Để hỗ trợ trẻ nhanh chóng hồi phục, cha mẹ cần lưu ý đến chế độ ăn uống. Hy vọng những thông tin trong bài viết đã giúp bạn đọc trả lời thắc mắc trẻ bị viêm phế quản kiêng ăn gì. Đồng thời, việc tiêm phòng đầy đủ vắc xin cúm mùa và phế cầu là một biện pháp phòng bệnh hiệu quả. Hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ để có chế độ chăm sóc tốt nhất cho trẻ.