Trẻ bị ho kiêng ăn gì để nhanh khoẻ?

Trong thực tế, nhiều phụ huynh áp dụng kiêng khem quá mức khi trẻ ho, từ hạn chế hoàn toàn chất béo đến loại bỏ rau củ. Điều này không chỉ không giúp giảm ho mà còn có thể khiến trẻ thiếu vi chất thiết yếu. Vì thế, nắm được thực phẩm nên kiêng và lý do khoa học sẽ giúp việc chăm sóc hiệu quả và an toàn hơn. Vậy trẻ bị ho kiêng ăn gì?

Trẻ bị ho kiêng ăn gì?

Khi trẻ bị ho, cổ họng đang bị tổn thương và rất dễ bị kích ứng bởi các yếu tố bên ngoài, đặc biệt là thức ăn và đồ uống không phù hợp. Việc chọn sai thực phẩm có thể khiến tình trạng ho nặng hơn, lâu khỏi hoặc kèm theo các triệu chứng như đau họng, nhiều đờm, buồn nôn khi ho.

Dưới đây là 3 nhóm thực phẩm cha mẹ nên tránh hoặc hạn chế rõ ràng:

Thực phẩm lạnh, nước đá, nước uống để tủ lạnh

Khi trẻ đang bị ho, niêm mạc cổ họng bị viêm sẽ nhạy cảm hơn bình thường. Việc ăn hoặc uống đồ lạnh làm các mạch máu trong họng co lại đột ngột, từ đó kích thích phản xạ ho mạnh hơn. Ngoài ra, đồ lạnh cũng làm tăng tiết chất nhầy và đờm trong cổ họng, khiến trẻ ho dai dẳng, khó chịu, thậm chí khó ngủ vào ban đêm.

Ví dụ điển hình:

• Nước đá, nước mát lấy trực tiếp từ tủ lạnh.
• Kem lạnh, sinh tố đá xay.
• Trái cây bảo quản trong ngăn đá hoặc chưa rã đông kỹ.

Các chuyên gia y tế khuyến cáo rằng khi bị ho, việc duy trì ấm vùng cổ họng rất quan trọng. Tránh hoàn toàn thực phẩm lạnh sẽ giúp cổ họng được nghỉ ngơi, giảm viêm và hồi phục nhanh hơn.

Thực phẩm nhiều đường và sữa bò nguyên kem

Thực phẩm có hàm lượng đường cao dễ làm tăng tiết dịch nhầy trong cổ họng. Khi dịch nhầy tích tụ nhiều, trẻ sẽ phải ho nhiều để tống chúng ra ngoài. Ngoài ra, đường còn là nguồn nuôi dưỡng thuận lợi cho vi khuẩn và virus phát triển, khiến bệnh lâu khỏi hơn. Sữa bò nguyên kem, tuy chứa nhiều dinh dưỡng, nhưng một số trẻ có thể phản ứng với protein trong sữa, làm tăng đờm hoặc gây cảm giác nặng cổ họng.

Ví dụ điển hình:

• Bánh ngọt, kẹo, nước ngọt có ga.
• Kem sữa, sữa đặc có đường.
• Sữa bò nguyên kem uống lạnh hoặc không phù hợp với độ tuổi.

Theo các bác sĩ chuyên khoa hô hấp, trẻ bị ho nên hạn chế đường và sữa bò nguyên kem, nhất là trong giai đoạn đầu của bệnh. Thay vào đó, có thể dùng sữa công thức phù hợp hoặc chuyển sang các nguồn dinh dưỡng khác như sữa hạt ấm, thức ăn mềm, dễ tiêu hóa.

Thực phẩm dễ gây dị ứng hoặc làm cổ họng bị kích ứng thêm

Một số thực phẩm có thể kích hoạt phản ứng dị ứng ở trẻ ngay cả khi trẻ chưa từng bị dị ứng rõ ràng trước đó. Các phản ứng này có thể gây ngứa cổ, ho tăng, khó thở, nổi mẩn hoặc làm viêm họng nặng hơn. Đặc biệt với trẻ có cơ địa dị ứng hoặc hen suyễn, những loại thức ăn này cần được xem xét kỹ càng.

Ví dụ điển hình:

• Hải sản: Tôm, cua, ghẹ, mực.
• Các loại hạt: lạc, hạt điều.
• Thức ăn cay, nhiều gia vị, có vị chua gắt.

Những thực phẩm này có khả năng kích thích hệ miễn dịch phản ứng mạnh hơn, làm tăng mức độ viêm trong cổ họng và đường hô hấp. Nếu không phát hiện và loại trừ kịp thời, trẻ có thể bị ho kéo dài hoặc có biến chứng như sưng họng, khò khè, nổi mề đay.

Vì sao lại cần kiêng những nhóm thực phẩm này?

Cơ chế gây kích thích ho và tăng đờm

Khi trẻ tiêu thụ thực phẩm lạnh hoặc chứa nhiều đường, niêm mạc họng có thể bị co thắt, kích thích tiết dịch nhầy, dẫn đến tăng phản xạ ho. Sữa bò nguyên kem và đồ ngọt làm tăng sản sinh đờm, tạo môi trường thuận lợi cho vi khuẩn hoặc virus phát triển, khiến tình trạng ho kéo dài hơn. Hiểu rõ cơ chế này giúp cha mẹ lựa chọn thực phẩm phù hợp để hỗ trợ bé phục hồi.

Nguy cơ thiếu chất nếu kiêng khem quá mức

Việc kiêng khem quá mức, như loại bỏ hoàn toàn chất béo, đạm hoặc rau củ, có thể khiến trẻ thiếu năng lượng và các vi chất quan trọng như vitamin A, D, K. Điều này làm suy yếu hệ miễn dịch, khiến trẻ lâu hồi phục. Do đó, chỉ nên kiêng các nhóm thực phẩm có hại và duy trì chế độ ăn cân đối, giàu dinh dưỡng để hỗ trợ sức khỏe tổng thể.

Thực đơn gợi ý khi trẻ bị ho giúp trẻ mau hồi phục

Chăm sóc trẻ bị ho không chỉ dừng ở việc dùng thuốc mà còn cần lựa chọn thực phẩm phù hợp để hỗ trợ làm dịu cổ họng, tăng sức đề kháng và giúp bé nhanh khỏe. Dưới đây là một số gợi ý thực đơn trong ngày mà cha mẹ có thể dễ dàng áp dụng.

Bữa sáng

Một bát cháo yến mạch nấu với bí đỏ hoặc cà rốt là lựa chọn lý tưởng. Cháo mềm, ấm, dễ tiêu, trong khi bí đỏ và cà rốt bổ sung lượng lớn vitamin A và C giúp nâng cao đề kháng. Nếu muốn đổi món, có thể thay bằng cháo thịt nạc bằm hoặc cháo đậu xanh, miễn là nấu loãng và nhạt vị.

Trẻ trên 1 tuổi có thể dùng thêm một ít trà gừng pha mật ong ấm. Gừng giúp làm ấm cổ họng, còn mật ong hỗ trợ giảm ho nhẹ. Nên pha loãng và dùng từng ngụm nhỏ, không nên uống khi còn quá nóng.

Bữa trưa và bữa tối

Súp gà hầm rau củ như khoai lang, cà rốt và bí đỏ không chỉ giàu dinh dưỡng mà còn dễ ăn, đặc biệt với trẻ đang mệt. Thịt gà mềm, cung cấp đạm dễ hấp thụ, rau củ giàu vitamin và chất xơ, hỗ trợ tiêu hóa.

Cá hồi hấp cùng rau xanh như bông cải hoặc bơ cũng là một món tốt cho trẻ. Cá hồi giàu omega‑3 hỗ trợ miễn dịch, còn rau xanh và bơ cung cấp thêm vitamin C và chất chống oxy hóa. Tuy nhiên, nếu bé từng có dấu hiệu dị ứng với hải sản, nên tạm thời thay bằng thịt nạc hoặc trứng gà ta hấp chín kỹ.

Ăn nhẹ và nước uống trong ngày

Trẻ ho thường có cảm giác khô cổ và mệt, nên xen kẽ các bữa chính bằng các món nhẹ và nước uống hỗ trợ. Trái cây chín mềm như chuối, đu đủ hoặc táo hấp là lựa chọn hợp lý vì dễ tiêu hóa, lại giàu vitamin C.

Với trẻ trên 1 tuổi, có thể cho uống nước ấm pha một ít mật ong hoặc trà hoa cúc loãng. Nếu bé hợp vị, pha thêm một lát gừng mỏng giúp làm dịu họng rõ rệt. Tuyệt đối không cho trẻ uống nước đá hay đồ uống lạnh vì có thể làm ho kéo dài và tăng đờm.

Lưu ý khi chế biến

Nên ưu tiên món nấu dạng hấp, luộc hoặc hầm kỹ. Hạn chế chiên xào nhiều dầu mỡ vì dễ gây nóng và khó tiêu. Thức ăn cần được nấu mềm, nêm nhạt và để nguội bớt trước khi cho trẻ ăn. Đặc biệt tránh dùng gia vị nồng như tiêu, ớt, gừng tươi nguyên lát trong món ăn vì dễ làm cổ họng thêm kích ứng.

Hy vọng qua nội dung bài viết bạn đã có thêm thông tin về trẻ bị ho kiêng ăn gì? Việc xác định đúng thực phẩm nên kiêng và khuyến khích khi trẻ bị ho giúp quá trình phục hồi hiệu quả hơn, đồng thời đảm bảo dinh dưỡng đầy đủ. Cha mẹ nên tránh đồ lạnh, thực phẩm nhiều đường, sữa bò nguyên kem và các thực phẩm dễ gây dị ứng. Thay vào đó, ưu tiên các món ấm, mềm, giàu vitamin và khoáng chất. Tham khảo hướng dẫn từ các tổ chức y tế uy tín giúp áp dụng linh hoạt, phù hợp theo từng bé. Nếu ho kéo dài trên 1 tuần hoặc có dấu hiệu sốt, khó thở, nên đưa trẻ đi khám để được tư vấn chuyên khoa kịp thời.