Tìm hiểu phản ứng phụ của vắc xin Rota thường gặp ở trẻ

Tìm hiểu phản ứng phụ của vắc xin Rota thường gặp ở trẻ

Vắc xin Rota hiện nay được biết đến như một giải pháp hiệu quả và an toàn để phòng ngừa bệnh tiêu chảy do virus Rota. Tuy nhiên, trẻ em có thể gặp phải một số phản ứng phụ của vắc xin Rota. Vậy những tác dụng phụ nào có thể xuất hiện? Chúng có nguy hiểm không? Bài viết dưới đây sẽ cung cấp cho bạn những thông tin chi tiết về vấn đề này.

Nhiễm virus Rota nguy hiểm như thế nào?

Rotavirus là loại virus gây ra viêm dạ dày ruột cấp tính, làm khó chịu cho trẻ và có thể dẫn đến nguy cơ tử vong, đặc biệt là ở trẻ em dưới 5 tuổi. Virus này lây lan qua đường phân, miệng và từ việc tiếp xúc giữa tay với các đồ vật bị nhiễm.

Các triệu chứng khi nhiễm virus Rota bao gồm:

• Sốt;
• Buồn nôn;
• Nôn mửa;
• Đau bụng;
• Tiêu chảy liên tục.

Khi bệnh diễn biến nặng, trẻ có thể mất nước, rối loạn điện giải, dẫn đến cơ thể mệt mỏi, từ đó gia tăng nguy cơ tử vong nếu không được can thiệp kịp thời.

Các loại vắc xin Rota

Rất may mắn, hiện nay Việt Nam đã có ba loại vắc xin Rota giúp trẻ em phòng ngừa bệnh tiêu chảy hiệu quả. Các vắc xin này được sử dụng qua đường uống, không phải tiêm và mỗi loại có lịch uống riêng biệt, phù hợp với từng đối tượng trẻ. Dưới đây là thông tin về lịch uống cho từng loại vắc xin:

Vắc xin Rotarix

Rotarix là vắc xin sống giảm độc lực được chỉ định cho trẻ từ 6 tuần tuổi nhằm phòng ngừa tiêu chảy cấp do virus Rotavirus.

Đối tượng bao gồm trẻ em tròn 6 tuần tuổi đến 24 tuần tuổi với lịch uống như sau:

• Liều 1: Lần đầu tiên trong độ tuổi.
• Liều 2: Sau liều thứ nhất 1 tháng.

Vắc xin Rotateq

Rotateq là vắc xin sống giảm độc lực được sử dụng để phòng ngừa virus Rotavirus, được chỉ định cho trẻ từ 7,5 tuần tuổi bao gồm các tuýp G1, G2, G3, G4 và các tuýp chứa P1A[8]. Vắc xin này được dùng qua đường uống.

Đối tượng bao gồm trẻ em tròn 7,5 tuần tuổi đến trước 32 tuần tuổi với lịch uống như sau:

• Liều 1: Khi trẻ được 7,5 - 12 tuần tuổi.
• Liều 2: Sau liều thứ nhất 1 tháng.
• Liều 3: Sau liều thứ hai 1 tháng.

Vắc xin Rotavin

Vắc xin Rotavin, được nghiên cứu và sản xuất bởi Polyvac - Việt Nam, là một loại vắc xin sống giảm độc lực nhằm phòng ngừa nguy cơ nhiễm virus Rota, nguyên nhân chính gây tiêu chảy cấp ở trẻ nhỏ. Vắc xin có dạng dung dịch màu hồng và được sản xuất trên dây chuyền công nghệ hiện đại, đáp ứng các tiêu chuẩn của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) về vắc xin uống.

Đối tượng bao gồm trẻ em tròn 6 tuần tuổi đến < 6 tháng tuổi với lịch uống như sau:

• Liều 1: Lần đầu tiên trong độ tuổi.
• Liều 2: Sau liều thứ nhất 1 tháng.

Phản ứng phụ của vắc xin Rota đối với trẻ sơ sinh

Phản ứng phụ thường gặp

Trẻ có thể trải qua một số phản ứng nhẹ sau khi uống vắc xin ngừa tiêu chảy cấp do rota, bao gồm:

• Sốt nhẹ: Sau khi dùng vắc xin, trẻ có thể bị sốt nhẹ, đây là một phản ứng bình thường của cơ thể. Lúc này, hệ miễn dịch của trẻ đang hoạt động để sản xuất kháng thể nhằm chống lại virus Rota. Tình trạng sốt này thường sẽ tự khỏi sau khoảng 2 đến 3 ngày. Để giúp trẻ giảm nhiệt độ, mẹ có thể sử dụng khăn lạnh hoặc miếng dán hạ sốt.
• Tiêu chảy: Một phản ứng phổ biến khác là tiêu chảy. Trẻ có thể gặp phải triệu chứng này trong khoảng 1 đến 2 ngày sau khi uống vắc xin, nhưng triệu chứng này sẽ dần giảm vào cuối ngày thứ hai. Để đảm bảo trẻ không bị mất nước, mẹ nên tăng cường cho trẻ bú sữa và uống nước trong thời gian này.
• Quấy khóc và nôn trớ: Trẻ cũng có thể quấy khóc và nôn trớ sau khi uống vắc xin Rota. Đây là phản ứng tự nhiên khi hệ tiêu hóa của trẻ đang "tập làm quen" với vắc xin. Sự khó chịu trong cơ thể có thể khiến trẻ trở nên quấy khóc nhiều hơn.

Phản ứng phụ bất thường

Ngoài những phản ứng thông thường, sau khi uống vắc xin Rota, trẻ có thể gặp một số tác dụng phụ bất thường mà cha mẹ cần lưu ý để xử lý kịp thời, tránh những vấn đề không mong muốn xảy ra. Dưới đây là những triệu chứng cần được quan tâm:

• Sốt cao liên tục trên 38 độ: Nếu trẻ bị sốt cao liên tục trên 38 độ và kéo dài, có thể đây là phản ứng quá mức với vắc xin. Trong trường hợp này, mẹ nên tham khảo ý kiến của bác sĩ về việc cho trẻ sử dụng thuốc hạ sốt. Nếu trẻ vẫn tiếp tục sốt cao sau khi dùng thuốc, hãy nhanh chóng đưa trẻ đến cơ sở y tế để được thăm khám và tìm phương án xử lý hiệu quả.
• Nôn, buồn nôn và tiêu chảy kéo dài trên 3 ngày: Trẻ có thể trải qua các triệu chứng như nôn, buồn nôn và tiêu chảy do rối loạn tiêu hóa. Tuy nhiên, nếu tình trạng này kéo dài hơn 3 ngày, mẹ cần đưa trẻ đi khám bác sĩ ngay để ngăn chặn những biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra.
• Ho, đau họng và phát ban: Một số trẻ có thể xuất hiện các tác dụng phụ như ho, phát ban, nổi mề đay hoặc đau họng. Nếu các triệu chứng này kéo dài mà không được điều trị, chúng có thể dẫn đến những biến chứng khác. Do vậy, mẹ hãy đưa trẻ đến trung tâm y tế ngay để được chăm sóc kịp thời.
• Co giật, động kinh và sốc phản vệ: Mặc dù tỷ lệ trẻ gặp các triệu chứng như co giật hoặc sốc phản vệ rất thấp, nhưng mẹ vẫn cần phải cảnh giác. Nếu trẻ có dấu hiệu này, hãy đưa trẻ đến gặp bác sĩ ngay lập tức để tránh những vấn đề nghiêm trọng có thể xảy ra.

Trường hợp nào không được uống vắc xin Rota?

Dưới đây là các trường hợp chống chỉ định và cần lưu ý để tránh uống vắc xin Rota.

Chống chỉ định:

• Người mẫn cảm với bất kỳ thành phần nào của vắc xin.

• Trẻ có tiền sử lồng ruột hoặc dị tật bẩm sinh đường tiêu hóa.

• Trẻ bị suy giảm miễn dịch kết hợp trầm trọng (SCID).

• Trẻ đang có triệu chứng rối loạn tiêu hóa như nôn ói hoặc tiêu chảy.

Hoãn tiêm chủng:

• Trẻ có bệnh lý cấp tính: Hoãn uống vắc xin đến khi sức khỏe ổn định và hết sốt tối thiểu 3 ngày.

• Nếu trẻ có triệu chứng rối loạn tiêu hóa như nôn ói hoặc tiêu chảy, cần hoãn tiêm chủng cho đến khi tình trạng này cải thiện.

Lưu ý khác:

• Trẻ không nên bú mẹ trước và sau khi uống vắc xin 30 phút.

• Trong trường hợp bất khả kháng, có thể chuyển đổi giữa các loại vắc xin, nhưng cần có sự tư vấn từ bác sĩ và ghi lại thỏa thuận đồng ý của phụ huynh.

Nếu trẻ có bất kỳ triệu chứng nào trong số này, phụ huynh cần nhanh chóng tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi quyết định cho trẻ uống vắc xin Rota.

Cách chăm sóc trẻ bị tiêu chảy sau khi uống vắc xin Rota

Tăng cường bù nước cho trẻ:

• Khi trẻ gặp phải tình trạng tiêu chảy do tác dụng phụ sau khi uống vắc xin Rota, mẹ cần cung cấp nhiều nước hơn để bù đắp lượng nước đã mất.

• Mẹ có thể pha cho trẻ dung dịch điện giải Oserol mỗi khi trẻ đi ngoài.

Cho trẻ bú và ăn các thực phẩm phù hợp:

• Sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng dồi dào giúp tăng cường sức đề kháng cho trẻ. Trong thời gian trẻ bị tiêu chảy, mẹ nên cho trẻ bú nhiều hơn.

• Đồng thời, mẹ cũng cần điều chỉnh chế độ ăn uống của mình để đảm bảo trẻ nhận đủ chất dinh dưỡng.

Như vậy, tác dụng phụ sau dùng vắc xin là điều khó tránh khỏi. Với những thông tin trên đây hy vọng có thể giúp các phụ huynh biết được những khả năng có thể xảy ra và hướng xử trí đúng cho trẻ.

Hiện nay tại Trung tâm Tiêm chủng Long Châu có cung cấp đa dạng các loại vắc xin phòng ngừa tiêu chảy do Rotavirus. Trung tâm Tiêm chủng Long Châu được trang bị đầy đủ các cơ sở vật chất hiện đại, tuân thủ các tiêu chuẩn quốc tế. Với hệ thống lưu trữ vắc xin đạt chuẩn GSP (Good Storage Practice) và dàn ngũ y bác sĩ giàu kinh nghiệm, trung tâm đảm bảo chất lượng vắc xin luôn ở mức tốt nhất. Không gian tại trung tâm được thiết kế rộng rãi, thoáng mát, tạo cảm giác thoải mái cho người đến tiêm.