Tiêm phòng quai bị khi nào? Đối tượng nên tiêm, lịch tiêm

Quai bị có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng cho sức khỏe trẻ em. Vì vậy tiêm phòng vắc xin quai bị cũng là vấn đề được nhiều phụ huynh quan tâm, hãy cùng tìm hiểu về tiêm phòng quai bị qua bài viết dưới đây.

Tổng quan bệnh quai bị

Quai bị là bệnh truyền nhiễm cấp tính do virus quai bị (Mumps virus), thuộc giống Rubulavirus, họ Paramyxoviridae gây ra. Virus lây lan qua ho, hắt hơi hoặc tiếp xúc với nước bọt từ người nhiễm bệnh. Bệnh phân bố rộng trên toàn cầu, thường xuất hiện ở các khu vực đông dân cư, có khí hậu mát hoặc lạnh và mức sống chưa cao.

Tại Việt Nam, quai bị phổ biến khắp cả nước, thường xuất hiện quanh năm và bùng phát thành các cụm dịch vừa và nhỏ. Tỷ lệ mắc dao động từ 10 - 40 trường hợp trên 100.000 dân, tập trung nhiều ở miền Bắc và Tây Nguyên.

Các triệu chứng của quai bị bao gồm sốt, đau đầu, đau họng và sưng tuyến nước bọt ở tai, mặt hoặc cổ. Bệnh có khả năng lây nhiễm cao, đặc biệt trong những ngày trước và sau khi sưng tuyến nước bọt xuất hiện, thông qua giọt bắn hoặc dịch tiết từ người bệnh.

Quai bị có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm như viêm tinh hoàn, viêm buồng trứng, viêm màng não và viêm não. Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng sinh sản và đe dọa tính mạng. Vì vậy tiêm phòng quai bị là việc hết sức cần thiết để bảo vệ sức khỏe bản thân và gia đình.

Tiêm phòng quai bị khi nào?

Vắc xin quai bị chứa virus sống giảm độc lực, tức là virus đã bị làm suy yếu để không còn khả năng gây bệnh. Hiện nay, vắc xin quai bị thường được tiêm kết hợp với vắc xin sởi và rubella, không tiêm đơn lẻ. Các chuyên gia khuyến cáo mọi người nên tiêm phòng quai bị để bảo vệ sức khỏe.

Lịch tiêm phòng sởi, quai bị, rubella hiện gồm 2 mũi: Mũi đầu tiêm khi trẻ 12 - 15 tháng, mũi nhắc lại sau 4 năm hoặc khi trẻ 4 - 6 tuổi, hoặc sớm hơn nếu có dịch. Nếu trẻ đã tiêm vắc xin sởi đơn lúc 9 tháng, có thể tiêm vắc xin phối hợp sởi - quai bị - rubella mũi 1 khi 15 tháng và mũi 2 sau 4 năm.

Phụ nữ dự định sinh con cần hoàn tất tiêm vắc xin ít nhất 3 tháng trước khi mang thai. Vắc xin này cung cấp miễn dịch lâu dài chống lại sởi, quai bị, rubella nhưng hiệu quả có thể giảm theo thời gian. Một số ít người đã tiêm đủ hai liều vẫn có thể nhiễm bệnh nếu tiếp xúc với virus, do hệ miễn dịch không đáp ứng tốt hoặc miễn dịch giảm dần tuy nhiên khi bị bệnh thì triệu chứng thường nhẹ hơn người chưa tiêm.

Ai nên tiêm phòng quai bị?

Tiêm phòng quai bị nên được sử dụng phổ biến hơn trong cộng đồng. Đặc biệt, nếu bạn thuộc các nhóm sau, cần cân nhắc tiêm phòng càng sớm càng tốt:

Trẻ em: Hệ miễn dịch non yếu khiến trẻ dễ bị lây nhiễm virus nhanh chóng nên tiêm phòng là cần thiết để bảo vệ sức khỏe toàn diện.

Người trưởng thành chưa tiêm phòng hoặc chưa từng mắc quai bị.

Những người làm việc trong lĩnh vực cộng đồng như y tế, giáo dục, chăm sóc trẻ nhỏ, cần tiêm phòng để bảo vệ bản thân và người xung quanh.

Người có hệ miễn dịch yếu hoặc đang dùng thuốc ức chế miễn dịch.

Những người thường xuyên đi du lịch hoặc đến vùng có nguy cơ lây nhiễm cao cũng cần tiêm phòng để đảm bảo an toàn.

Những đối tượng không nên tiêm phòng quai bị

Những đối tượng sau không nên tiêm vắc xin quai bị:

Người bị suy giảm miễn dịch nặng do bệnh HIV/AIDS.

Người mắc bệnh ác tính.

Người đang điều trị bằng corticoid liều cao, thuốc chống chuyển hóa hoặc xạ trị ung thư.

Phụ nữ nghi ngờ có thai hoặc đang mang thai. Sau khi tiêm vắc xin quai bị, phụ nữ cần tránh mang thai ít nhất 28 ngày.

Các loại vắc xin phòng quai bị hiện nay

Vắc xin MMR II

Vắc xin phối hợp MMR II của Mỹ là vắc xin sống giảm độc lực, được sử dụng để ngăn ngừa nhiễm virus gây bệnh sởi, quai bị và rubella. Vắc xin hoạt động bằng cách giúp cơ thể sản xuất kháng thể chống lại các virus này. Vắc xin được chỉ định cho trẻ từ 12 tháng tuổi trở lên.

Lịch tiêm vắc xin MMR II:

Đối với trẻ từ 12 tháng đến dưới 7 tuổi

Đã tiêm vắc xin có thành phần sởi:

Mũi 1: Lần tiêm đầu tiên.

Mũi 2: Tiêm 3 năm sau mũi 1 hoặc khi trẻ từ 4 - 6 tuổi.

Chưa tiêm vắc xin có thành phần sởi:

Mũi 1: Lần tiêm đầu tiên.

Mũi 2: Tiêm 3 tháng sau mũi 1.

Đối với trẻ từ 7 tuổi trở lên

Mũi 1: Lần tiêm đầu tiên.

Mũi 2: Tiêm 1 tháng sau mũi 1.

Vắc xin Priorix

Vắc xin Priorix là loại vắc xin kết hợp được sử dụng để phòng ngừa ba bệnh: Sởi, quai bị và rubella (MMR). Đây là vắc xin sống giảm độc lực, có nghĩa là nó chứa virus đã được làm suy yếu, giúp cơ thể phát triển khả năng miễn dịch. Priorix có thể được tiêm cho trẻ từ 9 tháng tuổi với khả năng tạo miễn dịch cao.

Đối với trẻ từ 9 tháng đến dưới 12 tháng tuổi

Phác đồ 3 mũi:

Mũi 1: Tiêm lần đầu trong độ tuổi.

Mũi 2: Cách mũi 1 ít nhất 3 tháng.

Mũi 3: Cách mũi 2 ít nhất 3 năm (thời điểm tiền học đường, từ 4 - 6 tuổi).

Đối với trẻ từ 12 tháng đến dưới 7 tuổi

Phác đồ 2 mũi:

Mũi 1: Tiêm lần đầu trong độ tuổi.

Mũi 2: Cách mũi 1 ít nhất 3 tháng.

Đối với trẻ từ 7 tuổi và người lớn

Phác đồ 2 mũi:

Mũi 1: Tiêm lần đầu trong độ tuổi.

Mũi 2: Cách mũi 1 ít nhất 1 tháng.

Vắc xin Measles mumps rubella (Ấn Độ)

Vắc xin Measles mumps rubella được nghiên cứu và phát triển bởi công ty Serum Institute of India Ltd, đây là vắc xin kết hợp nhằm phòng ngừa ba bệnh truyền nhiễm: Sởi, quai bị và rubella. Đây là vắc xin sống giảm độc lực, giúp cơ thể phát triển khả năng miễn dịch mà không gây bệnh thực sự.

Đối với trẻ từ 12 tháng đến dưới 7 tuổi

Đã tiêm vắc xin có thành phần sởi:

Mũi 1: Lần tiêm đầu tiên.

Mũi 2: Tiêm 3 năm sau mũi 1 hoặc khi trẻ từ 4 - 6 tuổi.

Chưa tiêm vắc xin có thành phần sởi:

Mũi 1: Lần tiêm đầu tiên.

Mũi 2: Tiêm 3 tháng sau mũi 1.

Đối với trẻ từ 7 đến 10 tuổi

Mũi 1: Lần tiêm đầu tiên.

Mũi 2: Tiêm 1 tháng sau mũi 1.

Tiêm phòng vắc xin quai bị ở đâu an toàn, đúng lịch?

Trung tâm tiêm chủng Long Châu là một trong những địa chỉ uy tín và an toàn để tiêm phòng vắc xin quai bị cũng như các loại vắc xin khác. Trung tâm cung cấp dịch vụ tiêm chủng theo lịch và quy trình an toàn, đảm bảo chất lượng và hiệu quả. Cung cấp đa dạng các loại vắc xin, bao gồm vắc xin quai bị, sởi, rubella và nhiều loại khác. Khách hàng có thể gọi điện hoặc đến trực tiếp Trung tâm tiêm chủng Long Châu để biết thêm thông tin chi tiết về lịch tiêm, các loại vắc xin có sẵn và các dịch vụ hỗ trợ khác.

Tiêm phòng quai bị là một biện pháp quan trọng để bảo vệ sức khỏe cộng đồng, đặc biệt là trẻ em. Việc tiêm phòng không chỉ giúp ngăn ngừa bệnh quai bị mà còn giảm nguy cơ lây lan trong cộng đồng. Hãy đảm bảo rằng bạn và gia đình luôn được tiêm phòng đầy đủ để có một cuộc sống khỏe mạnh và an toàn.