Thủ thuật cắt polyp dạ dày​ và những điều cần lưu ý

Polyp dạ dày là những khối mô tăng sinh bất thường trên niêm mạc dạ dày, đa phần lành tính nhưng một số trường hợp có thể tiến triển thành ung thư nếu không được phát hiện và xử lý kịp thời. Trong đó, cắt polyp dạ dày qua nội soi là phương pháp hiện đại, an toàn và ít xâm lấn, giúp loại bỏ polyp nhanh chóng mà không cần gây thêm sang thương.

Cắt polyp dạ dày là gì?

Cắt polyp dạ dày là một thủ thuật y khoa được thực hiện trong quá trình nội soi nhằm loại bỏ các khối polyp hình thành trên niêm mạc dạ dày. Polyp dạ dày là những khối mô tăng sinh bất thường, có thể xuất hiện đơn lẻ hoặc nhiều vị trí khác nhau trong dạ dày. Đa số polyp lành tính, tuy nhiên một số trường hợp có nguy cơ tiến triển thành ung thư nếu không được phát hiện và xử lý kịp thời.

Thủ thuật cắt polyp dạ dày thường được tiến hành thông qua nội soi đường tiêu hóa trên. Khi thực hiện, bác sĩ đưa ống nội soi mềm có gắn camera qua đường miệng đi xuống thực quản và dạ dày. Nhờ hình ảnh phóng đại từ camera, bác sĩ có thể quan sát rõ ràng cấu trúc niêm mạc dạ dày, phát hiện sự hiện diện của polyp và xác định vị trí, kích thước, hình thái của chúng. Nếu polyp đủ tiêu chuẩn để can thiệp, bác sĩ sẽ sử dụng dụng cụ chuyên biệt như thòng lọng điện hoặc kẹp sinh thiết gắn vào đầu ống nội soi để cắt bỏ polyp ngay trong quá trình soi.

Quá trình thực hiện phẫu thuật cắt polyp dạ dày

Phẫu thuật cắt polyp dạ dày thường được tiến hành ngay trong quá trình nội soi dạ dày, vì vậy người bệnh không cần chuẩn bị gì đặc biệt ngoài những yêu cầu chung khi nội soi. Trước thủ thuật, bệnh nhân phải nhịn ăn từ nửa đêm hôm trước để dạ dày trống rỗng, giúp việc quan sát dễ dàng và hạn chế nguy cơ trào ngược. Khi đến bệnh viện, người bệnh sẽ thay áo choàng, được hướng dẫn nằm ở tư thế thích hợp và tiến hành gây tê tại chỗ để giảm cảm giác khó chịu.

Trong quá trình nội soi, bác sĩ sử dụng một ống mềm, nhỏ, có gắn camera và nguồn sáng ở đầu, được đưa vào qua đường miệng. Ống này được đưa xuống dạ dày theo nhịp nuốt tự nhiên của bệnh nhân, nhờ đó hạn chế cảm giác khó chịu. Hình ảnh thu được từ camera sẽ hiển thị trên màn hình, giúp bác sĩ quan sát chi tiết niêm mạc đường tiêu hóa và phát hiện vị trí polyp.

Khi polyp được phát hiện, bác sĩ sẽ đánh giá các đặc điểm như kích thước, hình dạng, số lượng cũng như nguy cơ ác tính. Nếu polyp gây triệu chứng hoặc có nguy cơ, việc cắt bỏ sẽ được thực hiện ngay trong lúc nội soi.

• Có nhiều phương pháp cắt polyp tùy thuộc vào tình trạng cụ thể:
• Polyp nhỏ, có cuống, dưới 5 mm: Bác sĩ thường dùng kẹp sinh thiết để cắt bỏ.
• Polyp lớn hơn (dưới 2 cm): Sử dụng vòng thòng lọng điện, luồn sợi dây mỏng quanh cuống polyp và dùng dòng điện để cắt rời.
• Polyp không có cuống hoặc kích thước lớn: Cần áp dụng kỹ thuật nâng cao hơn như cắt niêm mạc (EMR) hoặc bóc tách dưới niêm mạc (ESD). Những kỹ thuật này giúp lấy trọn polyp cùng phần niêm mạc xung quanh, giảm nguy cơ tái phát.

Trong một số ít trường hợp, nếu polyp quá lớn, số lượng nhiều hoặc có nguy cơ chuyển dạng ác tính cao (dựa trên kết quả sinh thiết trước đó), bác sĩ có thể chỉ định phẫu thuật mở bụng để cắt polyp, thậm chí cắt bán phần hoặc toàn bộ dạ dày nhằm loại bỏ triệt để nguy cơ ung thư.

Ưu điểm của phương pháp này là không cần phẫu thuật mở bụng mà vẫn loại bỏ được khối polyp. Người bệnh ít đau, hầu như không có vết thương bên ngoài, thời gian hồi phục nhanh và có thể xuất viện sớm. Sau khi polyp được lấy ra, mẫu bệnh phẩm sẽ được gửi đi làm giải phẫu bệnh. Đây là bước quan trọng để xác định tính chất của polyp là lành tính, tiền ung thư hay ác tính. Kết quả này giúp bác sĩ đưa ra hướng theo dõi và kế hoạch điều trị tiếp theo phù hợp cho từng trường hợp.

Cắt polyp dạ dày không chỉ giúp loại bỏ các khối mô bất thường, giảm nguy cơ chảy máu hoặc biến chứng tắc nghẽn, mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn ngừa tiến triển thành ung thư dạ dày. Tuy nhiên, không phải tất cả các polyp đều cần cắt bỏ. Những polyp nhỏ, lành tính và không có nguy cơ thường chỉ cần theo dõi định kỳ. Quyết định có cắt hay không phụ thuộc vào đánh giá và chỉ định của bác sĩ chuyên khoa.

Nhìn chung, thủ thuật cắt polyp dạ dày là phương pháp an toàn, hiệu quả và được áp dụng phổ biến trong thực hành lâm sàng hiện nay. Người bệnh sau khi thực hiện thủ thuật cần tuân thủ hướng dẫn theo dõi, chế độ ăn uống và tái khám định kỳ để đảm bảo kết quả điều trị lâu dài.

Chăm sóc sau phẫu thuật cắt polyp dạ dày như thế nào?

Sau khi thực hiện cắt polyp dạ dày, việc chăm sóc đúng cách đóng vai trò quan trọng trong quá trình hồi phục và phòng ngừa biến chứng. Tùy vào phương pháp can thiệp mà thời gian theo dõi và chế độ chăm sóc có sự khác biệt.

Theo dõi hậu phẫu:

Nếu người bệnh được cắt polyp qua nội soi, thường có thể về nhà ngay trong ngày. Tuy nhiên, do thuốc gây tê hoặc thuốc an thần vẫn còn tác dụng, bệnh nhân nên được người thân đưa về thay vì tự lái xe hoặc đi lại một mình. Trong vòng 24 giờ sau thủ thuật, người bệnh cần nghỉ ngơi, tránh làm việc nặng, không điều khiển xe cộ hay vận hành máy móc để bảo đảm an toàn.

Ngược lại, với những trường hợp phải phẫu thuật mở bụng để cắt polyp, người bệnh cần nằm viện theo dõi hậu phẫu trong vài ngày. Trong giai đoạn này, bác sĩ sẽ chỉ định dùng thuốc kháng sinh, giảm đau, đồng thời chăm sóc và theo dõi vết mổ nhằm ngăn ngừa nhiễm trùng.

Thời gian hồi phục: Nhìn chung, thời gian hồi phục sau phẫu thuật cắt polyp dạ dày khá nhanh. Một số tác dụng phụ nhẹ có thể gặp trong 24 giờ đầu như buồn nôn, nôn ói, chướng bụng, đầy hơi, bí tiểu hoặc chuột rút. Đây là phản ứng thường gặp và sẽ nhanh chóng thuyên giảm. Cảm giác đau nhẹ tại vùng bụng cũng có thể kéo dài vài ngày, nhưng thường đáp ứng tốt với các loại thuốc giảm đau thông thường theo chỉ định của bác sĩ.

Tránh thực phẩm gây kích ứng: Để niêm mạc dạ dày có thời gian phục hồi, bác sĩ thường khuyên nên tránh các loại thực phẩm và đồ uống dễ gây kích ứng đường tiêu hóa trong 2 - 3 ngày đầu, chẳng hạn như cà phê, trà đặc, nước ngọt có gas, rượu bia, cũng như các món ăn cay, chua hoặc nhiều dầu mỡ. Thay vào đó, người bệnh nên ăn thực phẩm mềm, dễ tiêu hóa, uống đủ nước và chia nhỏ bữa để giảm áp lực cho dạ dày.

Tái khám đúng hẹn: Bên cạnh đó, việc tuân thủ tái khám định kỳ theo lịch hẹn là rất quan trọng. Kết quả giải phẫu bệnh từ polyp đã cắt sẽ giúp bác sĩ xác định hướng theo dõi lâu dài, đồng thời kịp thời phát hiện nguy cơ tái phát hoặc biến chứng.

Thủ thuật cắt polyp dạ dày là phương pháp đơn giản nhưng mang lại nhiều lợi ích trong việc bảo vệ sức khỏe hệ tiêu hóa. Việc tuân thủ hướng dẫn chăm sóc, chế độ ăn uống hợp lý và tái khám đúng hẹn sẽ giúp người bệnh hồi phục nhanh chóng, đồng thời hạn chế nguy cơ tái phát. Nếu có bất kỳ triệu chứng bất thường nào sau khi thực hiện, hãy liên hệ ngay với bác sĩ để được kiểm tra và hỗ trợ kịp thời.